Concilie- rslaggeving ve WANDELEN PER AUTO EEN UNIEKE SENSATIE MOEILIJKE ZAAK Kritiek berust deels! op on begrip Oude wagens hobby van Herman Geesink PAGINA 12 DE LEIDSE COURANT ZATERDAG 11 SEPTEMBER 196c iniiiiiiiiiiikiiiiiiiiiHiMiriiiiiiiira ROME. Het artikel, dat Xavier Rynne vorige week zaterdag in de'Tijd heeft geschreven, blijkt enkele kleinere onjuistheden of liever v^rsr'tiThi^'on 'de onvolledigheden te bevatten. De redactie van 't Algemeen Handelsblad j TOlf. Uo heeft nadere informaties ingewonnen bij dr. Visser 't Hoofd, secretaris-generaal van de Wereldraad van Kerken. Deze ontkende, dat de Wereldraad met terugtrekking van zijn waarnemers zou hebben gedreigd, toen behandeling van het document over de joden onzeker was geworden. Hieruit blijkt weer eens welk een delicate aangelegen heid de concilieverslaggeving is en hoe zelfs een erkend gezag als Xavier Rynne op detailpunten de plank kan misslaan. Natuurlijk zullen er velen zijn, die reageren: ,,Zie je nu wel, ze schrijven maar wat, ze zijn alleen maar uit op sensatie". Een dergelijk oordeel zou niet alleen getuigen van onwelwillendheid, maar ook van gebrek aan inzicht in wat de concilieverslaggeving nu eigenlijk is. Om het boven on- der woorden ge brachte misver stand uR de we reld t» helpen, willen wfl aller eerst de nadruk op leggen, dat oocici- lieverelaggeving 'n echte verslagge ving is. een poging ran de ter plaatse aanwezige journa list om de lezer zo volledig mogelijk Dp de hoogte te itellen van een be langrijk gebeuren, lat deze zelf niet can meemaken. Zo rarslaat men de verloving van een jrinses, de te waterlating van 'n •chip, sen bijeen komst van hoogle- Aan de rand van Eibergen ligt bet uitgebreide fabriekscomplex van de Koninklijke Textiel Veredelingsindustrie, waar iedere dag de machines en de persen draaien om dames uit vele landen de japonstoffen met moderne dessins te verschaffen die bij dragen tot de verhoging van hun uiterlijk schoon. Niet ver daarvandaan ligt op een kleine verhoging in het landschap van met akkermaalshout begrensde weiden de woning van de directeur, de Bleekhof. Wie daar aan de voordeur het knopje van I een elektrische schel verwacht, komt bedrogen uit. Wat men aantreft is een meer dan vuistgrote gummibal, die elke automobilist met voldoende historisch besef herkent als intrinsiek onderdeel van een ouderwetse claxontoeter. Heeft men geluk, dan doffe, door het hele huis weerklinkende loei van dit apparaat de bewoner zelf: Herman Gees ink. Een man in de middelbare leeftijd, slank, sportief en een beetje Engels van voorkomen. Losjes in de leden beweegt hij zich door de kamers van zijn huis, die al gauw verraden dat de claxontoeter bijwijze van schel geen op zichzelf staande grillige inval betekent, maar ten nauwste verband houdt met een hobby, die Geesinks vrije tijd helemaal in beslag neemt: het antieke automobilisme. ooocitóe, Het eerste slaggever gevraagd mag worden is een korte, beknopte, exacte en tegelijk pakkende weerga ve van de feiten. Bij een eoncilie raat de belangstel ling ven de lezer in de eerste plaats uit naar de debet ten in de aula. Hierover worden de reporters, die zelf de zittingen niet mogen bijwo nen, in .grote lijnen op de hogte gehou den door het Uffi- c*a Stampa, het of ficiële conciliepers bureau. De kwali- Lichting is over 't algemeen vrij goed. aodat de verslag gevers «onder nl te moeite hun lezers een beeld kunnen ophangen van wat er binnen een bepaald tijdsbestek in de aula is gezegd en besloten. Uiteraard moeten zij uit materiaal een keuze maken maar hoeft beslist niet te gaan ten koste de objectiviteeit. Wie deze elementaire punten goed voor M ogen houdt zal direct begrijpen dat be bl: paalde verwflten aan het adres van de eoncllieverslaggevers geen steek houden. De ratUo-utteendingen, die iedere week onder de titel Café San Pietro de ether ingaan, worden op het terras van het aldus genoemde café opgenomen. Van links naar rechts pater Alfred ran de Weijer, Dick de Vree en Michel van der Plas. fris) wind door de kerk wordt ge- Bjjvoorbeeld dat zij zulke revolutionaire meningen verkondigen". Het antwoord van een verlaggever op een dergelijk ver wijt kan alleen maar zijn: niet Ik ben het die revolutionaire dingen verkondig. Ik verkondig helemaal niets. Ik deel alleen mee wat anderen, wat bisschoppen heb ben verkondigd. En dat dit bijwijlen nog al revolutionair In de oren klinkt kan de verslaggever nlel helpen. H|j is nu een maal aanwezig b|j een profetisch ge beuren: en daarover is geen slap verhaal op te hangen. H|j kan alleen maar ver tellen. dat de vensters eindelijk zijn Nieuws En hier komen we aan een tweede verwijt, dat ons dikwijls gedaan wordt: julie selecteren de feiten, jullie geeft reliëf aan ilaten we zeggen de pro gressieve geluiden, die je hoort, en je vermeldt amper de conservatieve ge luiden. Daarop aal de rechtgeaarde ver slaggever alleen maar antworden, dat hij niet anders kan. dat hij bepaalde uitingen wel naar voren móet halen, niet omdat ze zo progressief zijn maar eenvoudigweg omdat ze nieuws zijn. Een krant is er nu eenmaal om nieuws tegeven. om iets mee te delen, dat men nog niet weet. En het het hart van de Rooms- Aan de wanden hangen gekleur de prenten van exemplaren van roemruchte merken als Rolls Royce, De Dijen Bouton; Bugatti en dergelijke. Om de bar ranken zich de metalen slurven van weer andersoortige claxonneerinstru- menten en een boekenhoek daar blijkt «en ikleine bibliotheek te bevatten over antieke automo bielen. Ook al weer geen wonder, want Herman Geesink is hoofd bestuurslid van de PAC, de Pionier Automobiel Club. Brochures Moet je eens kijken wat leuk! en hij grijpt een kleine brochure uit de kast. Het is een uiterst zeldzaam uitgaafje van 1920 ge titeld Automobielrijden door Tom Schilperoort. Na een algemene in leiding verdeelt de auteur zijn stof in afzonderlijke hoofdstuk ken als De Bestuurder, Het Ver trek. Het Remmen. De tekst laat er geen twijfel over bestaan dat in de dagen waarin het geschre ven werd het omgaan met een automobiel een kennis en in structie vereiste, waar wij geen flauwe notie meer van hebben. Is het niet kostelijk? vraagt Her man Geesiijk gespannen. Ja het Is kostelyk. Al die lange volzinnen van de deskundige auteur spreken een voor ons gevoel bjjna heroïsche taaL De plonier-automobielbestuurde.r komt er uit te voorschijn als een soort van machinist, een motor en wegdeskundige. een vervaar lijke waaghals en avonturier ook. een snelheidsmaniak met de pet omgekeerd op het hoofd die op de bok van zyn benzinemonster met snelheden wan veertig tot tuchtig km per uur door een machtige stofbril de dood tar tend In het gelaat kjjkt. Tot de wereld van deze mannen en hun sensaties is Geesink uit liefhebber^ teruggekeerd. „Weet Je hoe het allemaal ge komen is?", zegt hij. „Ik heb altijd grote belangstelling voor auto's gehad. Toen ik van school afkwam, had ik dan ook hele maal geen zin mijn vader op te volgen in het textielbedrijf. Zo kwam ik in Engeland terecht bij de grote motorenindustrie van Leyland als public-relationman. Ik had toen als amateur al wat geraced. Vier jaar heb ik in Engeland gezeten. Toen kwam het in 1952 toch zover dat het traditiebesef van de Geesinks in me ontwaakte en me vertelde dat ik toch maar directeur van de textielfabriek moest worden. En dait is gebeurd. Maar Ja, de hobby van het sleutelen aan oude moto ren bleef en werd misschien nog Eén twee had gekocht. schut in het dorp te staan als de ander het eens een keer niet zou doen. De restauratie van die ouwe beestjes doe ik helemaal zelf. sleutelen, onderdelen bij el kaar zoeken uit alle windstreken en wat er nog meer bij te pas komt. Maar al vallen ze tenslotte nog zo mooi uit, je kunt ze niet allemaal houden, en dan verkoop ik ze aan een andere pionier automobilist om mijn hobby te kunnen financieren. Alleen moet je er daarbij wel voor oppassen dat ze niet naar Amerika gaan, want daar zijn oude automobie- wel versterkt door het telt dat Ik ogenbhk_..in". Meestal hier in Eibergen zat. ver van de grote wereld. Wat wil je hier in je vrije tijd doen? Je kunt niet mee «'Jkl ieder weekend naar Amsterdai gaan en daar de playboy ui hangen. Zo ben ik geleidelijk aa in m'n hobby gegroeid. In 2956 Chevrolet Corvair, Indrukwekkend voorfront. r 1926: t dat jaar is namelijk fabriek. Even de toonkamer voor pionier-automobilisten alles interessant! Daarna heb ik een Bugatti in orde gebracht en een paar de Dijon Boutons. Ook een Rolls Royce Phantom I heb ik gehad. Die had ik opgeduikeld dienst doet. Op op rekjes langs de wanden de niéuwste stoffen hangen te fleuren en dan naar een grote loods die als privé-montage- verkplaats van de directeur opengegaan dat alle kanten I Katholieke Kerk al jaren in die garage te vergas: doodzonde. .Maar ja, er waren d testamentaire bepalingen vj niet-verkoop. Tenslotte hebb< we toch een plezierige oplossir gevonden doordat mevrouw I Smet, die wel inzag dat de wi gen, wilde er iets van terecil komen, in bevoegde hand» moest overgaan, mij de Hispar formeel ten geschenke gaf. is allemaal notarieel vastgelegl Haar kleinkinderen hebben b j| ook het recht op de ralley, aan ik deelneem, mee te rijde en ook van mijn kant is vastgi legd dat ik de wagen nooit de hand zal doen. Dat zoi trouwens ook nooit willen, ik he er nu al zo'n 10.000 ralley-kilorw ters mee gereeden. In Frankrij Denemarken en Duitsland" Langzaam grommen we Eibe; gen uit. Soepel bedient Hermt Geesink de pedalen en 'de larf niet gemakkelijke schakeling, de buitenweg zitten we al gau| op de zestig, zeventig kilometf Ofschoon er in de motor heel wat meer pit zit, beperi j Geesink zijn snelheid altijd wust tot 80 km. Opvallend goed is de wegliggii gezien de abnormaal hoge wiel» en de carrosserie veert als e\ wieg. Bijgeluiden zijn er niet, leen in de bochten een za piepen in de voegen als in opgeklapt worden voor nog twee takelages van een zeilboot, i andere passagiers en van onder enkele maal een geluid in de achterbank zijn met een en- grote reiskoffer achterin. Daarl kele handgreep twee ligbanken bevinden zich namelijk opnieu uit te schuiven, die het interieur een aantal koffers hoe hij m«t"gróo'üte~moïiië veranderen in een tweepersoons bsgaee van Z.K.H. en een M»r| beweging in het ventilatorvlieg- »1«P; «I kampeerwagen. Maar hoedendoos, wiel krijgt. In een belendende box staat de wagen zelf, de spatborden en 't overige deel van de corrosserie nog onder de plamuur, maar de pluchen bekleding al in de oor spronkelijke weelderige staat teruggebracht. „Over een paar maanden kan hij de weg op. Je hóórt de motor met lopen", zegt Geesink. Of hij dan voor rallyes van pionierautomobielen gebruikt zal worden? Dat staat nog niet vast. D# Internationale rallyes rijdt Herman Geemok d. laat». Jaren a)d bijna uitsluitend mee met zijn .mronkelilke oodract - lievelingsoudje dat in een aparte d het ja op d, blik niet Geesink op de claxon garage naast zijn huis staat Het is de reiswagen van Prins Hen drik der Nederlanden, de gemaal van de overleden moeder van onze vorstin. Het ls een Hispano handschoenen aantrekt Suiza, bouwjaar 1921. Een juweel Engels racepetje van een automobiel, in de punt jes gerestaureerd tot en met de zilveren kroontjes op de kop lampen toe. Diepbruin glanst het lak op de tegenwoordiger carrosserie, maar niet minder veel later dan het glanst het bordje met de roem ruchte letters Hispano Suiza op de brandschone motor als Gee- Machtige en brandschone motor. reviseerd blinkend „Moet je voelen wat zegt Geesink alleen wie door Geesink ingewijd Zo wiegen wij over de Twent is in de geheimen van een der wegen tussen de velden do beroemdste Franse carrosserie- waar het hooi aan oppers zijn hand c. ten terug want allemaal kenneif ze meneer Geesink en zijn Hiq no Suiza van vorstelijke afkoc „Alleen stallen levert altijd r lijkhed n op!" roept Geesiri naast wie ik nu in de open ludj op de voorbank zit. klep achteren opzet, „door een heel merkwaardig toeval. Een paar jaar geleden kwam er op een morgen een ver loopt ie kans gesloopt te verklaarde zijn te-laat-zijn uit h» dat d. omweg naar Ruurlo, naar ho Avenarius waar Geesinks oud< pomp moeten verricht worden hele inboedel, alle gestelde alvorens men van start kan gaan. gens total loss. alleen ietwat rauwe, sportieve geluid dat kenmerkend is Suiza's. „Stap kreng interesseerde mij de Hispano tuurlijk hevig en ik op speur- roept tocht Zo kwam ik er achter dat kopie koffie ntten^ ook altijd hun zondagochtend uitstapje plachten te onderbreken want daar is in de garage altii wel een tijdelijk onderdak m4 de deuren dicht. „Nou ho« was het?", vraagt Gm sink als we binnen achter «f Geesink vanaf de chauffeurs- het om deze wagen ging. Hij plaats dn de open lucht Wij lichten de zware klink portier en laten ons voorzichtig ling had staa: neer in de met pluche beklede rage. Haar achterbank. Links naast ons het hem destijds rooktafeltje van prins Hendrik, huis gekocht het eigendom De Smet. die hem.al jaren in stal- in de bewuste ga- erleden man had me^ ran het koninklijk bij testament be- ,Een unieke sensatie", seg M „een prachtige ontspanning ooi Je beleeft op deze manier I# landschap ook veel intenser dij» moderne 1 wagen als deze is wane len per auto!" renstander. Voor de paald dat de wagen niet verkocht En daar bli->f 01 b^* achterbank kunnen twee stoelen mocht worden. Zo 9tond hij dus WILLEM ENZlNCl luiden worden geproduceerd, ls nieuws. Niet dat oeroude standpunten nog een maal herhaald worden. Niet dat iemand 't thomisme heeflt geprezen als 'n nuttig sys teem voor het uitbouwen van een ka tholieke wijsbegeerte en theologie. Ook niet, dat het ongehuwd zijn van de priester zijn waarde heeft. Maar wel om maar eens een voorbeeld te noemen dat de Kerk momenteel behoefte heeft aan gehuwde diakens. Of dat er hoog nodig iets gedaan moet worden aan de oplossing van de gewetensnood der ge huwden, zelfs wanneer daarvoor kerke lijke uitspraken moeten worden herzien. Als een concilievader dat durft te zeggen, komt zijn uitspraak op de voorpagina. Enkel en alleen omdat het „nieuws" ig. Hier stoten we iop een van de grond wetten der journalistiek. Gebeurtenissen die nieuwswaarde hebben komen in de krant, ongelukken en misdaden net zo goed als de geboorte van een vijfling of de uitvinding van een nieuwe brandstof voor raketten. Feiten daarentegen, die op zich wel belangrijk zijn maar geen nieuwswaarde hebben, blijven onvermeld: dat duizenden mensen tussen Amsterdam en Haarlem op en neer zijn gereisd zon der ongelukken te krijgen, interesseert geen mens, hoewel het voor de betrokken uiteraard zijn belang heeft. Geen krant die dergelijke meldingen in haar kolom men opneemt. En toch kan men haar in dat geval niet beschuldigen ren een ge brek aan objectiviteit. Zij heeft immers niet tot taak het hele dagelijkse gebeuren op fotografische wijze te reproduceren, zij moet er die dingen uit pikken die de lezer zullen interesseren. Ook wanneer zij zich begeeft op het terrein van de concilieverslaggeving. Achtergronden Bij het weergeven van de gedachten- wisseling. die in de concilie-aula plaats heeft, kan de verslaggever het natuur lijk niet laten. Anders was het voldoen de in Rome één telex te hebben, die de officiële communiqués aan alle bladen over heel de wereld doet toekomen. De echle verslaggever zal proberen, het hele gebeuren te schetsen en dus te achter halen wat er „achter de schermen" heeft plaats gehad Want een concili. Namens het Nederlandse episcopaat onderhouden mgr. De Vet (links) en mgr. Bekkers (rechts) contact mot de pers. Tijdens hun persconferenties in Rome moeten sdj ook veel buitenlandse verslaggevers te woord staan. enmaal veel meer dan alleen het debat j °P de wetten der journal is i de aula. Het bestaat voor een groot gesloten deuren te houden en daarin min i den „bulten de aula van het concilie, of meer succesvol zijn. Maar zodra men I versterkt door de talk of the town en te kennen heeft gegeven, prijs te stellen door allerlei supposities, allerlei ver- op een ruime verslaggeving, moet men I halen, die de ronde doen". Tegen deze aanvaarden, dat het concilie gezien wordt j buitenwand leken de journalisten aan. als een levend geheel, als een ingewik- j „Ze konden niet anders" aldus nog keld gebeuren met een direct waarneem- j steeds de kardinaal - „dan deze buiten bare buitenkant en moeizaam te achter- j kant beschreven, omdat het voor hen halen binnenkant Wie dit afwijst, geeft onmogelijk was. door te dringen tot de alleen maar te kennen, dat hij kijk heeft kern van de zaak. Zo moeilijk is het vaak. het concilie zal moeten begeledd word«| door een deskundige informatie theologische achtergronden van hetgeej op de voorgrond gebeurt. In i richtgeving proberen wij aan deze hoeflte zoveel mogelijk tegemoet to 1 men, door bij elk onderwerp dat bespre) ken wordt san te geven, wat het t tionele standpunt was, op welke i menten dit berustte, in welke rlchte de Kerk zich op dit ogenblik beweegt 4 door welke motieven hij zich bij de« beweging laat leiden. Dat wij hier voor grote moeilijkheden staan eigenlijk niet eens te worden gezegd. Hé» gaat merendeels om Ingewikkelde k\vw ties, die nogal technisch zijn, die in koj bestek moeten worden toegelicht vcJ een lezerspubliek, dat geen theologie# scholing heeft gehad, geen vaktenr.J verstaat en over het algemeen een afkeé heeft van theoretische uiteenzetting» Wij proberen ons uiterste best te de# maar realiseren ons tegelijkertijd, ii het ideaal niet ten volle verwezenli# kan worden. Tenslotte zou de reportage van het cc# oilie niet volledig zijn, als ze niet tijd en stond vergezeld ging van kritisch commentaar. De lezer heeft recht op, te weten wat wij als krant vul het hele concilie en zijn onderdo!# denken. Natuurlijk mag hij zich genjl iek. i hot concilie bij. Na de vergadering hom* kjj ergaderingen ge- andelgangen, pogingen visie ingang te doen vinden buiten de offioiële kanalen om en ontmoetingen op het louter persoonlijke vlak. De lezer heeft er recht op, hierover geïnformeerd te zijn, voorzover het hem kan helpen bij het begrijpen van de officiële gang van zaken en voorzover het met de normale methodes van een eerbare journalistiek te achterhalen is. In dit opzicht verschilt het concilie niet wweldoongressen. Na- DffOtNNVtt )z*ê Kardinaal Alfrink bleek deze zaak vol- realiseren, dat het hier gaat om de p<| soonlijke mening van de schrijver, well door de redactie van zijn krant wol overgenomen. Hij hoeft haar heleml niet te onderschrijven, het commenul is slechts bedoeld als een bijdrage 1 zijn persoonlijke opinievorming. En I de vorming van een publieke opinie bl nen de Kerk. welke door Paus Pius J in 1950 onontbeerlijk werd genoemd. 1 sgarinc en nicuwsversprei- /,ej letterlijk: „De Kerk is een level ding op een werkelijk objectieve manier lichaam en er zou iets aan haar lc'l te bewerkstelligen zonder dat Iemand ontbreken Lndine zij geen publieke o| bezat, een gebrek waarvs kunnen opmerken dat de officiële j op de herders en de gelovigen leiding van het concilie betere informa- vallen; op dit gebied kan de katholi ver- tip had moeten go-en. En dat zou ik niet pers nuttige diensten bewijzen' aan w""'en ontkennen". Kardinaal Alfrink 8Ue slaat hier de sp|jker op dc kop. Hjj bl|jkt d een zeer goede k|jk te hebben op de met moeilijkheden, die de roncülcverslagge- ri I In diit opzicht verse wezenlijk ven alle v fcmnUik ten n» de wijze, waarop men ln btnnen- bultenland de zg. „zwarte week" had slagen. Hij herinnerde in het kort de eigenlijke gebeurtenissen („voor aanwezigen nogal wazig") en aan reactie daarop van degenen die er hun neus bovenop stonden („gedragen door een sfeer van onbehagen, wan- rx trouwen en wrevel"); daaromheen groei- j Opinievorming de aldus de kardinaal een tweede Maar deze moeilijkheden hebben we kring van *eacti«s nl <H© welke ontston- nog niet alle geschetst De reportage van te overwinnen heeft. Daar sullen we het de komende i en maar weer op houden. In de god onze moeite niet vergeefs at wij op onze geheel eil' manier een b|jdrage leveren tot het slagen van de grote onderneming, i Paus Joannes XXIII op U genet. Dr. Alfred van de W«i.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1965 | | pagina 12