Duits t.v.-offensief j-"-**-?"
dringt Elzas binnen j
iÉfc "i
w?
!^'"PL
Zeer ernstige
waarschuwing
van Paus tot
augustijnen
Episcopaat
komt terug
op omstreden
mandement
1 3^
Niet geschikt
voor export
de misdaad
giovanni vent
PAGINA 2
DE LEID SE COURAN.
DONDERDAG 2 SEPTEMBER 1965
Voorsprong van
Nieuwe Wereld
C LOPEN van douanerechten en
andere handelsbeperkingen be
tekent dat ondernemingen van
elders meer gelegenheid krijgen
om op bepaalde markten te pene
treren. Binnen het Europa van de
gemeenschappelijke markt hebben
de zes deelnemende landen hier
mee al de nodige ervaring opge
daan in het algemeen is hun
onderling handelsverkeer sterk
gegroeid. Het had onder meer tot
gevolg dat tot dusverre weinig
kwetsbare nationale ondernemin
gen aan zwaardere concurrentie
op de eigen markt zijn komen bloot
te staan en maatregelen hebben
moeten nemen om in de nieuwe
situatie bij te kunnen blijven.
In veel grotere omvang gaat
zich deze geschiedenis herhalen
ten dele is ze al aan de gang
wanneer de verruiming van het
handelsverkeer op wereldwijde
basis wordt doorgevoerd Dan
komt bijvoorbeeld de gemeen
schappelijke markt zelf veel ster
ker dan tot dusverre het geval
was, bloot te staan aan concurren
tie van het oostelijk blok, van
Japan en andere Aziatische landen,
maar wel heel in het bijzonder aan
de penetrerende kracht van het
Amerikaanse bedrijfsleven.
De zogenoemde onderhandelin
gen van de „Kennedy-ronde" in
Genève zijn er helemaal op ge
richt het wereldhandelsverkeer te
verruimen en binnen dat kader
komt „Verenigd Europa" door het
verlagen van het buitentarief van
de E.E.G. (de tarieven dus die
gelden tussen de Zes gezamenlijk
en andere landen) als afzetmarkt
onder sterkere druk van de Ame
rikaanse producenten te staan.
NU hebben die Amerikaanse
producenten in één opzicht
een enorme voorsprong op de
meeste bedrijven in Europeze
zijn groter, kapitaalkrachtiger,
veel verder geïntegreerd en op
massale, efficiënte en dus vaak
ook goedkopere produktie geba
seerd.
De Unie van Europese Industrie-
Federaties van de Zes (U.N.I.C.E.
geheten) heeft aan dit onderwerp
een interessante nota gewijd: ,,De
grootste ondernemingen in de
E.E.G. vergeleken met die in an
dere landen". Het is een belang
rijk stuk, omdat erin aangetoond
wordt, dat het Amerikaanse be
drijfsleven (hoewel de v.s. qua be-
volkingspotentieel ongeveer even
waardig zijn aan het Europa van
de Zes) een enorme voorsprong
heeft. Zelfs in verhouding met het
niet bij de E.E.G. aangesloten blok
van Europese landen, staan de
Zes niet altijd voldoende sterk.
Enkele cijfers ter illustratie:
van de 500 grootste industriële
ondernemingen van de westelijke
wereld waren er begin 1964 meer
i dan driehonderd (306) gevestigd
in de Verenigde Staten. 53 in
Groot-Brittannië, 38 in Japan en
I 73 in het Europa van de Zes
(Duitsland 33, Frankrijk 25, Italië
i 7, Nederland 4, België 3. Luxem
burg 1van de 64 ondernemingen
die eerverleden jaar een omzet van
één miljard dollar hadden, waren
er 49 Amerikaans en slechts zeven
uit het E.E.G.-gebied.
In vrijwel alle bedrijfssectoren
is de positie der Amerikaanse
ondernemingen overheersendze
overtreffen bovendien in de om
vang van hun nettowinst meestal
de Europese concurrenten verre,
zodat hun eigen kapitaal steeds
groter en hun arsenaal voor ver
dere expansie krachtiger wordt.
Deskundigen die dit beeld
opgesteld en bestudeerd heb
ben, wijzen op twee sterke voor
delen die de Amerikaanse onder
nemer op anderen heeft, wanneer
het bij een vrijer handelsverkeer
tot concurrentie met de E.E.G.
gaat komen: 1) ze kunnen door
hun winstpercentage te verminde
ren nog sterker concurreren met
minder grote bedrijven; 2) ze
nemen voor het aantrekken van
nieuw kapitaal op de kapitaal
markt een ondubbelzinnige voor
keurspositie in, wat de mogelijk
heid biedt o.m. investeringen te
vergroten, research uit te breiden
om op die manier de bestaande
technische én commerciële voor
sprong te behouden.
Gelijk te verwachten viel, is de
conclusie dan ook dat de Europese
economie moet streven naar meer
concentratie. Dit behoeft niet te
gebeuren door op grote schaal
kleinere ondernemingen te liqui
deren en te streven naar mam-
moetbedrijvenin sommige geval
len zal een bedrijfssector zich te-
\Teden kunnen biijven stellen met
het bedienen van de nationale
markt.
Maar om in het wereldhandels-
verkeer tegen de Verenigde Staten
opgewassen te blijven en zijn aan
deel te krijgen in de marktver-
groting, zal het Europese bedrijfs
leven niettemin bepaalde bakens
moeten verzetten.
Inderdaad staat hier voor de
Europese economie een belangrijke
zaak op het spel. Maar hoe inge
wikkeld de problemen gouden
we nog eens extra kunnen onder
strepen door eraan te herinneren
dat bij een dergelijk concentratie
proces twee andere zaken die de
onderneming raken extra zwaar
gaan wegende wering van kartel
vorming en controle op de struc
tuur der ondernemingen, opdat er
in Europa geen nieuwe stimulan
sen tot super-kapitalisme zullen
ontstaan.
Een zekere economische concen
tratie kan onvermijdelijk zijn.
Maar ze mag de opmars naar
modernere ondernemingsstructu
ren en maatschappelijke hervor
mingen niet stuiten.
Artistieke eenheidsworst
VERGISSEN we ons met de conclusie dat
nu bijna over de gehele linie de na
1950 als paddestoelen uit de grond gerezen
Europese zomerfestivals elkaar qua wer
vingskracht geneutraliseerd hebben.
Op de ene plaats heeft men wat meer
geld dan ln de andere; hier beschikt men
van nature over betere orkesten of een
kundige opera-ensemble, ginds staat het
toneel en krachtens traditie en artist ische
inbreng er beter voor. Maar over het alge
meen vertonen, vooral over de periode van
een paar jaar gezien, de festivals in Euro
pa zoveel gelijkenis, dat het in de Oude
Wereld op een artistieke eenheidsworst
begint te lijken De publieke belangstel
ling valt hier en daar nog altijd mee.
maar los daar van is de culturele beteke
nis van de optelsom die diverse festivals
toch sterk aan liet tonen.
Zijn ze niet te veel een nogal voor d<
hand liggend werk procédé bij de propa
ganda voor toerisme en vakantie vertier
geworden. Op slechts enkele plaatsen is
de zuivere artistieke betekenis opgewassen
tegen het VW-offensief.
Maar die plaatsen zijn dan ook minder
een stopplaats van het rondreizend circug
dat dirigenten, solisten en ensembles
allengs zijn geworden. Die plaatsen heb
ben een eigen traditie en een festival met
eigen karakter
Ze hadden die al vóór 1950 óf ze hebben
zich een eigen karakter weten te schep
pen Alle andere culturele zomer manifes
tivals zijn erin geslaagd elkaar artis
tiek te nivelleren.
Wapens spreken in Kasjmir
DE gevechten ln en om Kasjmir begin
nen een angstwekkende omvang aan
te nemen, waarbij de luchtvloten van In
dia en Pakistan inmiddels betrokken zijn.
Het. probleem is al oud. een oud zeer dat
is overgebleven bij de liquidatie van wat
eens de reusachtige kolonie Brits-Indië
was. De aanvankelijke idee was één groot
onafhankelijk rijk. maar de religieuze
tegenstellingen waren diepgaander dan
verdraagzaamheid kon overbruggen. Het
oude Brlta-Indië viel. uiteen in een over
wegend islamitisch Pakistan (weer ge
splitst in een West- en in een Oost-
Paklstan) en 'n overwegend hindoeïstisch
India. Moeilijkheden tussen deze beide
religieuze groeperingen waren reeds tij
dens de Britse koloniale tijd aan de orde
Kasjmir werd het twistpunt. India be
schouwt het als Indiaas grondgebied en
voerde daartoe zyn argumenten aan;
Pakistan is ervan overtuigd dat de bevol
king. ln hoofdzaak islamitisch, niets
anders wil dan zich aan te sluiten bij
Pakistan Hoe het ook zij: het probleem
vergiftigt de verhoudingen tussen de bei-
da landen al veis lange en bittere jaren.'
Totopot in drieën
DEN HAAG De 652.136 deelnemers
aan de aporttoto van het vorige week
einde hebben gezamenlijk 937.390.20 gul
den ingelegd Het totale prijzenbedrag
bedroeg 309.338 gulden.
D« eerste prijs 170.135.90 gulden
Nu Is Kasjmir niet uitsluitend 'n twist
punt dat voortgekomen is uit religieuze
tegenstellingen; strategische belangen spe
len er eveneens een zeer belangrijke rol.
Kasjmir is een punt waar vele landen
samenkomen; Afghanistan. Pakistan, In
dia, Rusland en China (Tibet) De con
trole over de weinige passen, die in dit
bergachtige gebied te vinden zijn. is een
zaak van groot belang Deze omstandig
heid maakt de zaak niet oplosbaarder. te
meer nu Pakistan een andere opvatting
over de verhoudingen met China heeft dan
India.
ZelTs ln aanmerking genomen, dat de
kwestie Kasjmir een bijzonder moeilijk
probleem is. met vele. ook emotionele,
aspecten, mag het toch niet zo zijn. dat
wapengeweld de oplossing moet brengen.
Dat hoort niet meer thuis in het heden
daagse Europa en het hoort niet meer
thuis in het hedendaagse Azië Het is dan
ook te hopen, dat er op korte termijn, al
dan niet onder auspiciën van de V N een
bestand gesloten wordt als inleiding tot
een rechtvaardige regeling, waar ieder.
India en Pakistan, vrede mee heeft
wordt gedeeld door drie personen, die
ieder 56.712 gulden bruto ontvangen.
Er meldden zich 147 deelnemers met
twaalf goede uitslagen. Zij rullen, aan
gezien voor de tweede prijs 92.801.40 be
schikbaar was. 631 gulden netto ont
vangen.
De derde prijs wordt door 1157 per
sonen gedeeid (46 400 70). Zij werden per
goede kolom bruto 40 gulden rijker. I
Franse pers verontrust
RADIO 0p J Y
Vanavond in de ether*
nagesynchroniseerd t.r.-spcl
Sterke zenders
brengen beelden
ver over de grens
dat produkt ook in Frankrijk te krij- J
gen is.
Zoals men ln het Westduitse ..Werve-
fernsehen" dikwijls produkten ziet a
aangeprezen met de woorden; „Auch
in Holland erhaltlich!"
West-Duitsland heeft tegenover Frank-
rijk ook geografische voordelen. De J
Westduitse t.v.-zenders vinden
geen natuurlijke hindernissen op hun J
weg. De Franse t.v.-zenders stuiten
af op de heuvels en bergen vaji het J
Voor het eerst kunt u
vanavond naar een buiten
lands televisiespel kjjken,
waarvan de tekst geheel in
het Nederlands is nage
synchroniseerd. Het is „Bartleby" van de Duitse schrijver Heinar Kipphardt.
die zijn stof ontleende aan het gelijknamige verhaal van de beroemde
Amerikaanse schrijver Herman Melville. Bartleby is een kopiïst, die een
tijdje op een notariskantoor heeft gewerkt. Aanvankelijk ijverig, later
minder werkend, totdat hij tenslotte zonder iets te doen achter een onbe
schreven blad bleef zitten. Korte t(jd later overlijdt hij in een tehuis. Deze
vreemde figuur gaat zijn werkgever intrigeren en hij onderneemt een
speurtocht om achter het geheim van diens leven te komen. Stefan Felsenthal
maakte de Nederlandse bewerking en zorgde tevens voor de tekstregie
bij de nasyncronisatie met Nederlandse acteurs
PROGRAMMA
VRIJDAG 3 SEPTEMBER
HILVERSUM I .402 r
I Dagopening. 7 10 Gram.
Radiokrant 7 55 nïam
Instum kwintet. 0 00 V
8.30 Nieuws," 8AO
My! K'-O-
I 15 Voordracht
(Van onze correspondent Jan Bouioer)
KEULEN In het Franse grensgebied
met West-Duitsland Is het al niet an
ders dan in het Nederlandse grensge- De sterkste Westduitse t.
bied: de t.v.-bezltters kijken er graag
naar het Westduitse programma van
de ARD en van het ZDF en naar dat
gene wat de individuele omroepen aan
regionale dingen brengen. Dit geldt
natuurlijk in 't bijzonder voor de be
woners van de Elzas, die voor 't me
rendeel nog Duits spreken of tenmin
ste verstaan. In Franse kranten en in
kringen van de gaullistische ORTF-
staatstelevisiemaat schappij spreekt
men zelfs van een „Duits offensief"
in de Elzas. Wat de pers ln Frankrijk Fransen in het nadeel
bijzonder schijnt te verontrusten is De Franse t.v.-zender Straatsburg
daarentegen die op het plaatselijke
Zwarte Woud.
-zenders zijn
die in Hornisgrinde op een hoogte van
1.314 meter en een sterkte van 100
kw (reikwijdte in Frans gebied on
geveer 100 km), die op de Feldberg:
i.484 meter hoog en eveneens 100 kw
sterk (reikwijdte: tussen de 150 en 200
km tot in Frankrijk) en de ZDF-zen-
der in Baden-Baden op een hoogte van
525 meter, met een sterkte van 330
kw (die 70 km Frans gebied binnen-
straalt
m
IS 50 Lichte muziek .1000
Radiokrant. 19.30 Gram., 22
mene*23J>0 Gram 23.55 Niei
AVRO: 13.00 Nie
Bartleby (Rudolf Wessely) rechts en zijn werkgever, notaris Morrison j
iKurt Ehrhardt). Bij de uitzending van dit Duitse televisiespel vanavond J
t>M» Nederlattd 1 hoort u in deze rollen de stemmen van Bernhard Droog a
en Rob Geraerds. J
omstandigheid, dat de Westduitse
t.v.-stations zich ook bezighouden met
problemen aan de Franse zijde van
de Rijn. Alsof ze heimwee hebben naar
onze provincie, schreef, onlangs Le
Monde.
omroepkantoor is gemonteerd
«„^ue'blwïLVrvaTdTvofezen Eerste Nederlandse uitvoering
S\Tv.^„™~se„wrt". 112de symfonie van Sjostakoritsj
De Westdeutecher Rundfunk in Keulen In het noorden van de Elzas is de situ- Berg de eerste uitvoering in
behandelt in zijn twee regionale uit- atie anders nóch beter,
zendingen „Hier und Heute" en „Pris- Bovendien worden de Franse t.v.-zen-
In het programma
van A.V.R.O.-radio
geeft het Omroep-
orkest onder leiding
van Maurits van den
des Westens" ook vaak Neder
landse kwesties. Het zou mij verbazen,
indien daardoor ook maar iemand op
de gedachte zou zijn gekomen, dat de
Keulse t.v.-redacteuren daaraan
eventuele aggressieve plannen ver
binden.
Natuurlijk speelt ook in Frankrijk de
reclame-in-de-Westduitse-televisie een
belangrijke rol; daarin wordt reclame
gemaakt voor Westduitse produkten.
ders nog sterk gestoord door de Zwit
serse t.v.-zender op de Righi. De
zender Straatsburg is verder nog in
oostelijke richting „afgeschermd",
omdat hij anders het radioverkeer
voor de Rijnscheepvaart te zeer zou
In de Elzas zijn ongeveer 140.000 t.v.-
apparaten geregistreerd. 90 pet daar
van is geschikt voor de ontvangst van
de Westduitse programma's, die met
een beeldlijnen-aantal van 625 worden
uitgezonden (tegen 819 beeldlijnen
de Franse programma's).
land van de op de Russische revolutie
gebaseerde en ter herinnering aan Vladimir Iljitsj Lenin geschreven
Symfonie nr. 12, opus 112 „Het jaar 1917" van Dmitri Sjostakovitsj. Het
ir concert wordt geopend met het Tweede pianoconcert van Beethoven. Soliste
is de Hongaarse Viviane Gómóri, die op 13 juni 1948 te Boedapest werd J
geboren en pas enkele maanden oud was toen haar ouders met haar en een
oudere zuster uit Hongarije moesten vluchten.
Nieuws uit lichte-muziek-
wereld in ,Pizzicato
jeugd. 17.30 Muzil
de week 18.00 Ni
Zendtijd
zing, 16
,6.49 v.
en 17.50 Vnn
8.15 Praatje. 18.20
Wklïi
>1. partijen. 18.30 Jaz*
iek. 20.55 Boekb
21.35Europ. hoi
inland. 21.50 Volks]
1 Carl Maria
tijd, 11.00 Huis
tot 1.00 Gevar gram.i
Brussel Nederlands
12.03 Gram 12 15 Geva
13.00 Nieuws: 13.20 Ka
se muziek15.20 Casln.
17.00 Nieuws; 17.15 Gev
ïrzoekprogr.^ 12.00
week. 17.00 Tijd voor toppers,
palet 17.30 The Teenbeatclub.
kplaatjes. 19.00 Hits van mor-
morgen. 20.00 Gram.. 21.00 Non-
ire olaten. 22.00 Voor Spaans
ïensen. 22.30 Jazzjournaal. 23.30
f 13.
22.00' Kla;
12.00 Klaas, muz.;
14 45 Klaas muz
.00 Klass muz.; 18.20
.30 Wamermuziek; 21.00
iek
En dat terwijl toch Frankrijk alles De uit West-Duitsland geïmporteerde
veel beter fabriceert. De Westduitse universele t.v.-ontvangers. die zowel
t.v.-reclame is de Franse industrie 'n 625 als 819 beeldlijnen kunnen ontvan-
doorn in het oog. want óp de scher- gen. zijn veel goedkoper dan de Fran-
men ontbreekt de tip niet. dat dit of se toestellen.
radioprogramma
Pizzicato kunt u onder meer
nieuws horen over de Franse
vocale parodisten Les Frères
Jacques, die in oktober een
veertiendaagse tournee door Europa zullen maken. Voorts worden nieuwe
langspeelplaten gedraaid van Trea Dobbs, het koor Pro Musica en de j i2^"sLiêht«
one-manshow van Wim Sonneveld. En bovendien kunt u luisteren naar „Boda J Schotse dai.
Gitana", de huwelijksplechtigheid van Spaanse zigeuners zoals die destijds j 19.30 Klass. muz 23.Ï5 Kli
door Da Silva werd gepresenteerd in „Fiesta Gitana" en waarvan thans ~1500
14.15 Russ
- Lichte
ook een plaat verschenen is.
1 12.00 Verzoekprogramma 13.30 Gevj
..SPSS
^147iO Muzikaal programm
Advertentie
iigtvoet
GANGETJE - TEL. 40941*
(Van een medewerker)
ROME Paus Pauhis heeft In Rome
het generaal-kapittel der augustijnen ln
audiëntie ontvangen. In een toespraak-
spoorde hij hen aan tot een waarachtig
kloosterleven. Hij merkte hierbij op,
dat de vijandigheid van sommige men
sen tegenover het kloosterleven wel
eens een noodkreet zou kunnen zijn van
mensen, die In de religieus Christus niet
kunnen terugkennen hetgeen zij eigen
lijk zouden willen. De kloosterlingen
moeten aan de wereld het oertype van
de volmaakte christen voorhouden, zij
moeten nu reeds verwijzen naar de we
derkomst des Heren op het eind van de
tijd.
De Paus besloot zijn toespraak met
een zeer ernstige waarschuwing. „De
orde der augustijnen heeft eeuwenlang
de trouw aan de Kerk bewaard. In deze de vierde conciliezitting, een korte
trouw moet men thans bepaalde dingen klaring uitgeven, waarin zij haar visie
vermijden: namelijk een kritische en zal geven op de gewijzigde sotlaie situatie
reformatorische houding tegenover de in ons land. Hoewel over de inhoud geen
traditionele leer. tegenover eerbiedwaar- concrete gegevens verkregen konden wor-
dige tradities en tegenover fundamentele den. kan men aannemen, dat bepaalde
goddelijke structuren binnen de Kerk.
Bovendien moet men niet aankomen
met een „terugkeer tot de bronnen",
wanneer het in werkelijkheid gaat om de
rechtvaardiging van een geest, die niet
in overeenstemming is met de kerkelij
ke tucht, of om het op de kop zetten
van de kerkelijke leer of om het be
krachtigen van bepaalde naturalistische
instellingen welke de ware geest van
Christus uithollen".
Op welke richtingen of stromingen de
Paus in concreto gedoeld heeft is uiter
aard niet bekend. Wel staat vast. dat
men ook binnen de orde der augustijnen
zelf met de spanning tussen vooruitstre
vendheid en behoudzucht niet is klaar
gekomen. De vooruitstrevendheid komt
vooral in de Nederlandse provincie
sterk aan het licht en stoot meermalen
op buitenlandse weerstanden. In dit
verband is het vermeldenswaard, dat
het generaal-kapittel een zeer conser
vatieve figuur, pater Augustinua Trap-
pé, tot generaal heeft gekozen, en niet
de Nederlandse kandidaat, pater Atha-
nasius van der Weyden, die in de orde
de functie vervult van procurator-gene-
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT. Naar wij uit gewoonlijk
welingelichte bron vernemen zal het
Nederlands episcopaat zeer binnenkort,
waarschijnlijk
Prins Bernhard
.„te licht" voor
eredoctoraat VU
UTRECHT (A.N.P.De stichting
Johannes Althusius" heeft in haar blad
„Tot vrijheid geroenen" stelling ge
nomen teeen het plan van de senaat
van de vriie universiteit ln Amsterdam
om eredoctoraten te verlenen aan prins
Bernhard en dominee Martin Luther
King. Het blad wil niets afdoen aan de
verdiensten van de prins, maar meent
toch. dat deze niet liggen op het gebied
van de christelijke wetenschap En. aldus
het blad. van bijzondere prestaties van
de prins „ter bevordering van Gods eer
en van de godzaligheid in den lande",
zoals ln het reglement van de V.U.
staan omschreven, zal geen reforma
torisch christen onder de indruk zijn
geraakt. Dominee King heeft wel ver
diensten gehad voor de negers in Ame
rika, maar slechts negatieve bijdragen
geleverd voor de ontrechte of rechte
loze rassen daarbuiten. De stichting
Johannes Althusius stelt zich tot doel
het reformatorisch vrijheidsbeginsel
weer tot gelding te brengen.
eden uitspraken uit het mandei
door deze verklaring zullen worden her
roepen, onder andere het strenge verbod
om |id te zijn van het N.V.V. en om regel
matig socialistische dagbladen te lezen
of naar socialistische radio-uitzendingen
te luisteren.
De verklaring werd ontworpen door mgr.
G. de Vet en tijdens de laatste bijeen
komst van het Nederlands episcopaat door
de bissohoppen goedgekeurd. In welke
vorm de publikatie zal plaats hebben,
niet bekend.
Het opstellen wan genoemde verklaring,
die ook door vele katholieken als
noodzakelijkheid werd gezien, geschiedde
mede op verzoek van het N.V.V Aange
nomen mag worden, dat de strenge straf
fen. die voor katholieken op het lidmaat
schap van deze organisatie stonden, zul
len komen te vervallen.
jtelevisie
NEDERLAND I (NCRV)
19.00 Nieuws in het kort
19.01 Klaas Vaak
19.15 Van gewest tot gewest
19.35 De Lucy Show
20.00 Jouimaal
20.20 Sooutem
20.25 Opsignooa'ke, programma rond de
Belgische zanger Louis Neefs
20.55 Alttent/ie
21.20 Bartleby. tv.-spel
22.50 Dagsluiting door da. A. C. D.
van den Bosch
22.55 Tweede journaal
'fcÉDÊItLAtfD II j(VArAV'1" nr
20.00 Jounnaai
20.01 Improvisatie. Jazzprogramma
20.25 Burke's Law
21.15 Filmvenster
21.45 Aoter het nieuws
radio
HILVERSUM I (NCRV)
20.00 We zijn weer thuis, lichte
muziekjes
22.00 Orgelconcert door Cor Kee
23.00 Amsterdams Kamerorkest o.l.v
Marinus Voorberg
HILVERSUM II (AVRO)
20.05 Omroeporkest p.l.v. Maurita
23.05 Pizzicato
de Jeugd alleen. Maar dat leverde
ondanks enkele technische foutjes
kostelijke kljkstof op. Het droge ge
sproken commentaard deed Jammer
genoeg aan deze filmpoëzie wel afbreuk.
In „Brandpuntpost" babbelde Frits v. d.
Bel weer met „ingezonden stukken-
schrijvers". Een merkwaardige rubriek
waarin vaak particuliere probleempjes
worden aangesneden op een wijze die
ineens veelzeggend wordt voor het
sociale klimaat in onze welvaartstaat
waarin het voor de massa goed leven ls,
maar waarin vele enkelingen zo schrij
nend tekort komen. Het was een goed
idee om aalmoezenier Groenendijks
epiloog in dit programma te laten
opgaan. Niet alleen omdat zo een goede
afsluiting verkregen werd maar ook
dat deze epiloog Hn ver-.-
omdat deze epiloog zó een hartig appèl
kon worden op een christelijke geest
in de zin van het evangelie.
In een handomdraai
avond de
centrale plaats in zijn programma had
gegeven, leek ons die plaats niet waard.
Het gegeven gewetensconflict van
de jonge Vopo die by de Beriynse muur
een vluchteling neerschiet moet ln
handen van een Westduitser al gemak-
keiyk tot tendentieuze pathethlek voe
ren. Maar auteur Gerd Oelschlegei
maakte het wat dit betreft al te bar.
5 6
89
Vg.
Hij werkte met stevig aangezette cliché's
die geen enkele psychologische diepgang
toelieten In plaats van een geestelijk HILVERSUM
conflict kregen we holklinkende frases
die culmineerden in een slot dat regel
recht uit de koker van een Duits
Propagandaministerium van ruim twin-
twintig Jaar geleden had kunnen
komen. Opvallende spelprestaties wer
den niet geleverd, de film leek goed
koop gemaakt te zijn. Typische Duitse
getoruiks-t.v., niet geschikt voor export.
Dan beviel ons de Amsterdamse vakan
tiefilm „Lieverdjes" van Ed en Ger
v. d. Elsken heel wat beter. Ze was wars
van een documentaire inslag, observeer-
Leo Driehuys dirigeert
radio-orkesten
Leo Driehuys. die met
ingang van 1 september zijn functie als
dirigent in algemene dienst bij de Ne
derlandse Radio Unie aanvaardde, zal
van 2 tot en met 7 september als eerste
het Radio Kamerorkest van de NRU
leiden in opnamen voor de AVRO en de
VPRO De heer Driehuys zal het komen
de seizoen maximaal 40 concerten diri
geren met vier van de vijf grote NRU-
orkesten. te weten het Radio Filharmo
nisch Orkest, het Omroep Orkest, het
Radio Kamer Orkest en het Promenade
Orkest.
Horizontaal:
1. verfbord van een schilder. 2. pro-
jektieplaatje - lof. 3. plaats in Gelder
land. 4. putemmertje - gast. 5. vogel
eigenschap - opstandje. 6. heldendicht
snee. 7. voorzetsel. 8. loot - gewicht.
9 onderdeel van een samengestelde
handeling.
Vertikaal:
1. ten bedrage van - drank - vogel-
produkt. 2. inkerven. 3. familielid -
ik (Latijn) bekende motorraces. 4.
bijwoord - heilige. 5. deel van de vin
ger - familielid. 6. lengtemaat - ka
raat (afk.). 7. voorzetsel - vreemde
munt - militair. 8. een land besturen.
9. voorzetsel - telwoord - muzieknoot.
Oplossing
Hor. 1. olm
4. zeef - neei
gast. 7.
aalst. 2. eerst. 8. lee.
5. ate - ree. 6. lekt -
8. naakt. 9. vaals-top.
- zal - w. 2. beter. 3. r
- na. 4. elf - taal. 5. are -ras.
;en - gek. 7. It - era - tt. 8. feest.
- net - op.
Liturgische kalender
VRIJDAG 3 september; H Pius X.
Wit. Eerste vrijdag. Votiefmis
van het H. Hart: Cogitationes.
door howard shaw
Zo was de stand van zaken in februari 1956. Diep
in zijn hart was Giovanni een goed mens. Het leven
had hem een bescheiden en rustig geluk geschon
ken. Hij had reeds lang geen persoonl(jke ambities
meer en hij werd niet meer aangetrokken door ver
anderingen of avonturen. Hij was gezegend met het
goede van deze aarde en werd niet bewogen door
hartstochten, wroeging of lichtzinnige opwellingen.
In zijn jeugd was hij impulsief geweest, maar nu was
h(j niet jong meer. Daarom is het misschien waar
dat alleen het onberekenbare toeval Giovanni Venturi
tot een misdadiger kon maken.
en van de misdaad
de lezer de juiste
i één kant
Om de aard van het probleem
goed te kunnen begrijpen, moet
ligging van een aantal gebouwe:
de Vla dei Scrivani goed in gedachten houden. De
Trattoria Di Giovanni stond midden in het blok en
droeg nummer 36. Daarnaast stond de smalle winkel
van de boekhandelaar. Vervolgens waren de num
mers 40 tot en met 46 aangebracht op een groot ge
bouw dat grauw en somber de langdurige aanvallen
beleefd. Zij was de eerste Italiaanse vrouw geweest
die een onderzeeër bestuurd had, zij had een ge
weldige, maar totaal onbruikbare raket ontworpen
en daarna had zij een lang epos over de helden
daden onder de zeespiegel gepubliceerd. De laatste
jaren had ztj zich echter teruggetrokken en werd zij
zelden in de straat gezien.
Voorbij haar huis, op de nummers 48 en 50, dreven
de zilversmid en de groenteman hun zaken. En ten
slotte op de hoek stond een groot gebouw van ge
wapend beton, waarin de apotheek Andrea gevestigd
Een afstand van 37,6 meter scheidde de muur tussen
de Trattoria Di Giovanni en de boekwinkel van die
tussen de groentezaak en de apotheek.
Op 16 februari 1956 stierf de eigenaar van de apo
theek Andrea. Dit nieuws bereikte Giovanni Venturi
pas laat in de middag, toen hij als gewoonlijk met
een dik potlood over zijn boeken gebogen zat. Type
rend voor zijn goede hart was het feit dat hij spon
taan onder de winkeliers en particulieren in de Via
dei Scrivani een inzameling voor een krans organi
seerde. Op de ochtend van de begrafenis liep hij on
danks de aanhoudende kille motregen, met ontbloot
hoofd achter de' baar en uit eerbied voor de dode
sloot hij die dag en de volgende de Trattoria Di
Giovanni.
Laat in de ochtend van de eerste maandag in'maart
kwam Giovanni terug van zijn dagelijkse inkopen
en bemerkte dat er steigers waren opgetrokken voor
de gevel van de apotheek Andrea. Het huis was dus
al verkocht, dacht hij. Dat waa een geluk voor de
i de elementen doorstaan had. Dit was de parti- Op het grootste r
culiere woning van signora Luise Pandolfi. Deze
dame, van wie beweerd werd dat zij in de t(jd van
Garibaldi geboren waa (of volgens andere geruchten
de oude apotheek wa
i Julius Caesar).
aankondiging geplakt. Nieuwsgierig om te weten
.velke firma hier gevestigd zou worden, stak hij het
plein over. „INIRO opent hier binnenkort het groot-
verschillende ge- ste en beste restaurant van Trastevere". las hij.
op het andere én probeerde de gevolgen ervan te
overzien. Het was slecht nieuws, daar was geen twij
fel aan. Hij keek naar de werklieden die op de stei
gers bezig waren. Vrolijk verwijderden zij de naam
plaat van de overleden apotheker. Ze maakten een
brutale en aggressieve indruk. Geen goed voorte
ken, meende hij.
Hij wendde zich af en liep over de ongelijke keien de
straat in, langs de groentewinkel, langs de etalage
van de zilversmid, langs de weelderige woning van
signora Pandolfi en de winkel van de boekhandelaar.
Hij ging aan een van de tafels van zijn eigen
trattoria zitten en boog zijn hoofd, zo diep in ge
dachten, dat hij niet eens de komst van zijn kok;
een uur later opmerkte. Zowel hij als de boekhan
delaar vermeden welbewust iedere zinspeling op
de nieuwe ontwikkeling toen ze voor de lunch aan
hun Camparis nipten.
Die middag besteedde Giovanni enkele uren aan
telefoontjes met vrienden in Rome om te informeren
wat de INIRO voor een onderneming was.
„Dat is de Italiaanse Nationale en Internationale
Restaurant-Organisatie", wist eindelijk iemand hem
te vertellen. „INIRO" is d: afkorting van die lange
naam. Ze zijn kort na de oorlog begonnen. Eerst
alleen in Turijn. Enkele industriëlen uit Milaan
hebben het kapitaal bijeen gebracht. Ze werken
volgens het Amerikaanse systeem door karrevrach-
ten levensmiddelen in te kopen en die centraal te
verwerken tot standaardschotels. Het is een hyper
modern concern."
Een ander vertelde hem dat er alleen in Milaan al
ongeveer twintig INIRO-restaurants waren en veer
tig in Venetië; onlangs waren er zeven in Florence
geopend, negen in Bologna en vier in Livorno, tot
grote schrik van de plaatselijke restaurateurs. Het
was duidelijk dat de nieuwe vestiging in de Via dei
Scrivani een begin van een invasie in Rome door de
INIRO betekende.
(wordt vervolgd)
