GEBOORTE VAN MEERLINGEN KAN ERFELIJK ZUN
RELAX
een heerlijke zomerdracht
tussen dagtaak
en uitgaansleven
Overdosering
Jiormonenpir
goed mogelijk
AUGUSTUS 1965
DE LETDSE COURANT
PAGINA
m*
De Meris. Amsterdam.
De Zweedse arts dr. Carl GemzeTl.
Men spreekt van meerlingen wanneer
er bij een bevalling meer dan een kind
geboren wordt. Als er twee zijn (twee
ling) is dat niet zo bijzonder, hoewel
er. vooral in een. kleinere gemeen
schap zoals een dorp. todh wel extra-
notitie van genomen wordt. Men heeft
berekend dat er op ongeveer 80 be
vallingen een tweeling voorkomt. Op
vallender wordt het, en de belangstel
ling wordt dan al direct veel groter,
wanneer er een drieling wordt geboren.
Dit komt op ongeveer 6400 bevallingen
een keer voor Een verloskundige die
veertig jaar „praktijk doet" en meer
dan honderd verlossingen per jaar
verricht, zal dus vaak geen enkele
drieling meemaken Een vierling is nog
zeldzamer: een op 512.000 bevallingen
en een v ij fling is een zeer grote zeld
zaamheid. Men heeft altijd de vol
komen begrijpelijke gedachte gehad,
dat de meerlingen voorkomen bij vrou
wen die uitzonderlijk vruchtbaar zijn.
Tin de literatuur is een vrouw beschre
ven (zij leefde in 1808 in Wenen) die
driemaal een tweeling kreeg, zesmaal
een drieling en tweemaal een vierling.
Dat de erfelijkheid hier een woordje
meespreekt, moge blijken uit het feit,
dat deze vrouw zelf een „vierlingkind"
was. Dat bij deze erfelijkheid ook de
man een rol speelt (dit is wetenschap
pelijk bewezen) zou kunnen blijken
uit het feit, dat de betreffende vader
een „tweelingkind" was.
Dezer dagen werd in de kranten med
dling gemaakt van een Zweedse vrouw
die het leven geschonken heeft aan een
vij fling. In tegenstelling tot hetgeen
we zojuist opmerkten, was deze vrouw
helemaal niet bijzonder vruchtbaar,
zelfs onvruchtbaar. Ze is kunst
matig vruchtbaar gemaakt door
inspuiting van een hormoon, dat (zoals
de kranten schrijven) „uitgevonden"
is door een Zweedse vrouwenarts dr.
Gemzeli. Wat zijn eigenlijk hormonen?
Om dit te begrijpen moeten we weten
dat er in het menselijk lichaam or
ganen zijn (we noemen ze klieren)
die bepaalde stoffen afscheiden. Ik
noem de speekselklier (die speeksel
afscheidt), de maagklier (die maagsap
afscheidt) enz. Nu zijn er een aantal
klieren die van een bijzonder soort
zijn. omdat ze hun afscheiddngsprodukt
regelrecht in de bloedbaan brengen
Tot deze soort klieren behoren o.a. de
schildklier, de bijnier en ook de zoge
naamde hersenklier, hypophyse. De
stoffen die deze bijzondere klieren af
scheiden noemen we hormonen en
deze hormonen hébben een belangrijke
invloed op de gang van zaken in het
menselijk lichaam. Zo heeft de hypohy-
se een afscheddingsprodukt, een hor
moon dus, dat o.a. invloed heeft op de
groei van het menselijk organisme, op
de stofwisselingsprocessen in ,,ons li
chaam en (hier komen we waar we
wezen willen) op de gang van zaken
in de eierstok van de vrouw. Iedere
vrouw heeft in haai' beide eierstokken
een „aanleg" van vele duizenden eicel
len, waarvan er slechts een per maand
tot rijpheid komt en de eierstop ver
laat. Ontmoet deze eicel op haar weg
door de geslachtsorganen een manne
lijke zaadcel, dan ontstaat er zwanger
schap. Komen er twee eicellen tege
lijkertijd tot rijpheid en verlaten zij
beiden de eierstok dan is er grote kans
dat zij beidien een mannelijke zaadcel
ontmoeten: er ontstaat dan een twee
ling-zwangerschap. Nu wordt dat rijp
wordingsproces van de eicellen bevor
derd door een hormoon uit de hypo
physe en als de functie van de hypo
physe dus gestoord is, zal een onvol
doende hoeveelheid van dat hormoon
de eierstokken bereiken. Er zal dan
een geringere of geen kans op zwan
gerschap bestaan. Wanneer de on
vruchtbaarheid als oorzaak heeft
een onvoldoende werking van de
hypophyse (er zijn nog verschillende
andere oorzaken) dan zou een kunst
matige toediening van het betreffende
hypophyse hormoon die onvruchtbaar
heid kunnen opheffen. En dat pro
beert dr. Gemzeli.
Bij deze pogingen stuit dr. Gemzeli
echter op een zeer grote moeilijkheid,
namelijk het bepalen van de juiste
dosering van het toe te dienen hor
moon. Het is gebleken dat een over
dosering (er wordt dan dus teveel van
het hormoon ingespoten) een meer
voudige zwangerschap ten gevoige kan
hebben. De moeilijkheid is nog des te
groter omdat waarschijnlijk eenzelfde
dosis hormoon bij verschillende vrou
wen verschillende uitwerking kan heb
ben. Zelfs kan bij dezelfde vrouw in
twee opeenvolgende behandelingen
deze uitwerking in de beide gevallen
totaal verschillend zijn, ook al is de
behandelingsdosis gelijk Bij de Zweed
se vrouw over wie hier sprake is, is er
door de hormoonbehandeling een vijf-
llng geboren. In 1962 was zij met het
zelfde hormoon behandeld en baarde
toen slechts een kind. De kans op
meervoudige zwangerschap zal geen be
zwaar zijn wanneer het een tweeling
betreft, maar zijn er meer dan twee
dan worden de levenskansen van de
kinderen steeds geringer, naarmate het
aantal groter is.
In hoeverre de „ontdekking" van dr.
Gemzeli uiteindelijk zal ledden tot een
verantwoorde behandeling van de on
vruchtbaarheid van de vrouw, zal
mijns inziens pas na een langdurige
en uitgebreide bestudering van deze
materie blijken. We spreken de hoop
uit dat de pogingen van dr Gemzeli
met de gewenste uitslag moge worden
bekroond Veel leed zal dan in vreugde
kunnen worden omgezet. Overigens is
het wel merkwaardig dat er twee pro
blemen in het middelpunt van de
belangstelling staan, die een geheel
tegengestelde strekking hebben. Aan
de ene kant zien we een poging de on
vruchtbaarheid van de vrouw te over
winnen, aan de andere kant trachten
we de vruchtbaarheid te beperken.
Huisarts.
Een geïllustreerde geschiedKchrlj -
vilnig van het 100-jarige Amsterdams#
Vondelpark, „het enige park met een
nationale faaim".
Door allen beleefd, door nie
mand beseft, door J- P.
Klautz Ad. M. C. Stok,
Den Haag.
Een uitvoerige studie over beloften
van een toekomst, die reeds begon
nen is. Deze toekomstvisie richt zich
vooral op de beheersing van de bio
logische wetten, de oplossing van
grote, materiële problemen, de over
winning van ziekten, pijn en zelfs de
dood en tenslotte de geboorte van 'n
planetair bewustzijn.
Buiten speuren door Gré v«n
der Baan Van Goor Zo
nen, Den Haag.
Uitstekend instructief geïllustreerd
met tekeningen en foto's is dit fraai#
boekje bedoeld als schoolboek voo<r
leerlingen van de hoogste klassen van
de opleidingsscholen. Een leidraad
om in de vrije natuur te beleven wat
men reeds in dit boek waargenomen
had.
Wij rijden paard door Majoor
Remi Uitg. Helmond.
Eenvoudig maar boeiend geeft dl»
auteur nuttige adviezen aan allen die
willen leren paardrijden. Talrijk#
kleurentekeningen maken de wenken
nog gemakkelijker op te volgen. Het
boek is evenzeer interessant voor
volleerde ruiters.
Buiten- of
binnenshuis
Als de zomer een beetje wil,
liggen de meisjes zo buiten.
Als het een zacht wintertje
blijft, moesten ze zo binnen
liggen. Want dit plaatje geeft
antwoord op de vraag: hoe
knap ik het beste op na een
vermoeiende dag op kantoor
(op school, op de fabriek
of de collegebank, vul zelf
maar in.)
Kousen en schoenen uit, dat
is één. Jurk uit en desgewenst
een en ander wat er onder zit,
ook, dat is twee. Nu een ge
makkelijk ding aan, shorts,
pantalon, ochtendjas. De vol-
volgende zorg geldt het ge
zicht, waarvan make-up en
stof die er in de loop van de
dag op zijn vergaard, worden
af gepoetst. En dan kan ze
gaan liggen, het afgetobde
zieltje. Ze mag het bed ver
kiezen boven de grond, dat
doet er weinig toe als ze maar
zorgt dat de voeten wat hoger
worden gelegd. Vóór ze hori
zontaal ging, griste ze nog
gauw de pot met voedende
crème van de wastafel en
daarmee smeert ze zich nu
het schone gelaat vol. We zul
len niet gaan uitweiden over
het soort voedingscrème dat
hiervoor gebruikt moet wor
den. De kruidenaanhangster
zal het zoeken in de plant
aardige namen, de vitamine-
verslindster moet een ver
pakking hebben met vele
lettertjes van het alfabet, zij
die gelooft in het wonder van
hormonen schermt met moei
lijke chemisch-biologische na
men. Er bestaan geen scha
delijke recepten in onze goede
parfumerieën, wees daar ge
rust op.
Als dit meisje lid is van een
gewoon gezin, zal zij na aldus
haar rust genoten te hebben,
niet in dit tenue en met zulk
een vet gezicht aan tafel kun
nen verschijnen. Dan rust op
haar de plicht er weer wat
van te maken; dat is niet zo
moeilijk nu er zoveel aardige
vrij et ij dskleding bestaat. Be
woont de jongedame een eigen
apartement, dan kan zij des
gewenst de avond in négligé
mèt worteltjesgeeaoht (of an
derseins) doorbrengen.
Maar wat te doen als ze zich
's avonds gaat storten in het
uitgaande leven? In buiten
landse bladen wordt altijd
aangenomen dat kantoormeis
jes elke avond uitgaan, ach
tereenvolgens met een arme
artiest waar je het succes al
voor de deur ziet liggen, met
de zoon (een brave borst) van
de schatrijke baas, met de
dokter die nu al de roem van
het ziekenhuis is en zij gaan
naar Soho, de Ritz, Saint Ger
main des Prés of Walldorf
Astoria. Wij lezen in weekblad
Brigitte dat voor deze meisjes
wordt geschreven en gedrukt
dat zij dan in dit geval de
crèmepot gesloten moeten hou
den, maar sohielijk een mas
ker moeten opleggen en wel
voor de vette huid een eiwit
masker, voor de j hjjid 'n
vitaminemasker, en voor de
iroge huid een honingmasker,
alle te krijgen in de parfumerie
om de hoek (Relaxt zij buiten,
dan niet met die maskers in
de zon, maar onder het ge
bladerte van een ruisende
boom). Na dit kwartiertje is
het meisje weer monter en
fris, mooi en sterk voor het
avondleven. Zij spoelt het ge
zicht af met warm en daarna
met koud water, neemt een
douche (alle kantoormeisjes
hebben er een) kleden zich
aan en daar gaat de bel. Hij
staat op de stoep, met rozen.
MAAR KOOP Wfl GOEDE MOUSSELINE
MOCtëSELINC m nog a*ötl een toverwoord voor-
dames die elegant en tóeh tachtig, gekleed en toch
gemakkelijk door het leven willen gaan. Het is een
heerlijke zomerdracht, omdat na eenmaal alle ka
toen licht en tachtig is en ook fraai kan worden
bedrnkt en een goed owmwirto moowlin# ■*-
Maar kijk nit hij de koop, wan* de schare vrou
wen die zich door de schijn laten bedriegen, is nog
altijd groot. Een niet zo gering aantal stoffenfabri-
kanten produceert kilometers glanzende en glim
mende snufjes, die er in de etalage heel aantrek
kelijk uitzien, maar na het dragen van een mantel
of de eerste „zit" in een auto of trein al zo vol
valse plooien zitten, dat de koopster het gemaakte
„droom"jurkje teleurgesteld in haar kast hangt en
GELUKKIG "bestaan er befe goede „katoentje#" en
degelijke kunststoffen, al aqpn die iets duurder dan
de bedoelde .koopje*".
Wie een gezellige, geklede Japon zoekt voor een
zomerse dag of de komende warme dagen in sep
tember, zal dit seizoen zeker met prima mous
seline slagen. Wil zij de nieuwe modekleuren vol
gen, dan zal zij gerust enkele vreemde combinaties
kunnen kiezen zoals oranje met groen, roestbruin,
rose, of diverse tinten blauw. Zelfs hard geel is
present, naast de pasteltinten die we nog kennen
van vorige jaren, maar op hun retour zijn. Het ziet
er wel naar uit, dat „harde kleuren" en scherpe
contrasten het volgend jaar weer een# de boven
toon gaan voeren.
Luchtig zijn de modeften ta efic gevuL De mouwen
lijken wel afgeschaft, of ze zijn zó wijd,' dat ze op
zich zelf ai zoveel lucht bevatten als een ballon.
Let maar eens op de attotoaade lampéonmoawen
Net cJecoAeté
Hïös en zog vormen in de nieuwe
modelijn één geheel. Vaak toont
men n een hoog gesloten japon
netje, dot van voren uiterst zedig
aandoet, met een verrassend lage
uitsnijding aan de achterkant.
Ook wel is o#n kleine v-hals aan
de voorkant in het achterpand een
hoofdletter V geworden.
Toch zien we geen smalle schou
derband j es meer, waaronder we
onze andere bandjes zo slecht
konden wegstoppen of bundelen,
maar gelukkig weer wat bredere
en echtere schouders, die onze
dessous aan die zijde veilig ver
hullen. Hoe het evenwel aan de
open achterzijde moet met de slui
ting van onze b.h. vertellen de
modeontwerpers en confectiefa-
brikanten er niet bij. Wij raden
dit soort modellen daarom slechts
aan voor de figuren die zonder
hulpmiddelen door het leven kan
nen gaan
of voor hen cfie al een laagsluiten
de „bra" bezitten. Die zijn er voor.
Gelukkig zijn er ook enkele prak
tische geesten, die de oplossing
hebben gevonden in een wat ver
sterkt voorpand met stevige bin
nenvoering, zodat er toch meer
mogelijkheden zijn dan zo op het
oog mocht lijken. Mogelijk kunt u,
met enkele oude cups als hulp
middelen, zelf zo'n praktisch bas-
tevoevmkje innaaien.
Ben heel modern mousselientje met v-hals
to groen met rose bogen, geplooid over de
gehele lengte en ceintuurtje van de zelfde
stof. Daar pest zo'n heerlijk grote zomerhoed
ai-
Geen kouvatten
Wie tachtig gekleed wil gaan,
moet wel zorgen in ons klimaat
altijd een vestje, bolero of stola bij
de hand te heben. Want we kun
nen ons in dit weer en deze wind
niet de gehele dag „bloot" stellen
aan onverwachte afkoelingen. Ook
voor degenen die tijdens een
feestje vaak warm en transpire
rend, even buiten verkoeling zoe
ken, is een los jasje of een soort
omslagdoek onmisbaar voor de
gezondheid.
Bloemen en strepen
Met het dessin kimt u geen moeite
hebben. De bloemenmotiefjes zijn
terug in ontelbare variaties en
combinaties. Een horizontale
streep doet het leuk op een ver
ticaal geplooid jurkje. Gebogen
lijnen geven een apart cachet. Ef
fen stoffen met hier en daar een
enkel motiefje komen ook voor en
staan zeer gedistingeerd.
Kies wel een imprimè die past bij
uw type. Gezette figuren mogen
geen grote bloemen dragen, want
dan gaat men ze ongemerkt af
meten aan hun vormen. Bij spille
benen past geen plissérok. Plissé
jurken zijn ook uit den boze voor
lange figuren, omdat het vertica
le strepen zijn, die dus lang ma
ken. Wie uitstekende sleutelbeen
deren bezit, moet een hoog geslo
ten voorpand nemen en wie de
armen liever niet toont, kieze een
lange, maar luchtige mouw.
Bij dit lichte materiaal hoort na
tuurlijk 'n complete, lange onder
jurk, of een goed op maat han
gende onderrok. Verschil in leng
te is door de stof heen zichtbaar,
dus niet fraai. Het ondergoed moet
ook zoveel mogelijk de zelfde
kleur hebben en niet contras te-
Koop dus niet alleen een prL
mousseline, maar zorg ook
alles wat daar bij hoort, dan
!t u een heerlijke zomerdracht
Jotanda.