HELFT VAN 700.000
METAALARBEIDERS EN
BOUWVAKKERS VLUCHT
NAAR HET BUITENLAND
Eigen auto
(tweedehands)
favoriet;
collectief
genieten
duidelijk ,uit'
Stevenson was het vaak
met president Johnson oneens
Paus Paulus
beklemtoont
autoriteit
in de kerk
VRIJDAG 16 JULI 1965
DEjjEIDSJ^jüj,
PAGINA 10
Naar schatting zal meer dan de helft van de 700.000
bouwvakkers en metaalarbeiders tussen vrijdagavond en zaterdag
middag oost- en zuidwaarts over onze landsgrenzen vluchten. Dat
staat bij voorbaat zo vast als de huizen, die de komende veertien
dagen beslist niet gebouwd worden. De verpieterde lente en eerste
zomerweken hebben de emmer van geduld royaal doen overlopen en
bescheiden vakantieplannen zijn te elfder ure omgebouwd tot forse
buitenlandse reizen in eigen of gehuurde auto's, in bussen en treinen.
De Eifel en de Rijn in Duitsland en de Ardennen in België zijn in
deze massale volksverhuizing de favoriete pleisterplaatsen, maar
daarnaast zullen duizenden voor het eerst met de polsstok van een
jaar overwerk verder springen naar Oostenrijk, Italië en Zwitserland.
Een snelle opiniepeiling op de valreep
maakte overigens duidelqk, dat er in
deze groep gemiddeld te weinig verdiend
wordt om als een vakantievorst in de
draagstoel van de welvaart te stappen.
Weeksalarissen van 110 gulden liggen
voor tienduizenden nog steeds tussen
droom en daad en als deze wankele basis
in eigen vrije uren niet met overwerk
en schnabbel versterkt wordt, moeten de
begeerde bokkesprongen noodgedwongen
achterwege blijven. Een metaalarbeider
zei ons dan ook: „We zijn nu lang
zamerhand ook zover, dat we een veer
kunnen wegblazen, maar de kip moeten
we er nog steeds bij denken."
De eigen auto is in de jaarlijkse va-
kantie-exodus het felst begeerde ver
voermiddel. De meeste bouwvakkers en
metaalarbeiders, die de beschikking
hebben over een wagen, hebben hem
tweedehands gekocht voor prijzen, die
variëren van 500 tot 2500 gulden. De
Wegenwacht houdt dan ook ernstig re
kening met een verdubbeling van het
aantal pechgevallen. De autobus heeft
voor vele bouwvakkers eh metaalar
beiders definitief afgedaan. Ze zijn het
collectief genieten beu en beperken de
vakantievreugde liever tot het eigen ge
zin. „In ons werk hebben we al tien
tallen mensen om ons heen", zeggen ze,
„en als we nou ook nog in groepsver
band naar de Jungfrau moeten, dan ruil
ik die juffrouw toch liever in voor twee
weken rustig kamperen op de Veluwe".
Deze duidelijke verschuiving van geza
menlijke naar individuele vakantie be
tekent voor de meeste busondernemin
gen in ons land nauwelijks een strop:
er blijven nog genoeg busklanten over
en de vertrouwde groepsreizen naar
België, Duitsland en Oostenrijk zijn dan
ook traditiegetrouw mudvol. In de
meeste gesprekken is het verlangen
naar een „eigen" vakantie nochtans te
opvallend om het voor de toekomst te
negeren. Velen hebben dit jaar nog ge
aarzeld en uiteindelijk de bus gekozen,
omdat deze wijze van reizen hun ver
trouwd is. Maar het eigen autootje
blijft hun glanzend ideaal voor straks.
Turk Vsilbas: „Terug naar papa
voor een beetje zon."
Naar Mondschau
Voor chauffeur J. de Wit (34) is deze
dierbare droom inmiddels al werkelijk
heid geworden. Vijftig weljen per jaar
zit hij hoog en droog achter het enor
me stuur van zijn cementwagen, maar
als hij vrijdag zijn laatste rit heeft ge
maakt, stapt hij gretig met vrouw en
2 kinderen in zijn eigen Fiat 600. Doel
van de reis: Mondschau in Duitsland.
Hij heeft er twaalf maanden voor ge
ploeterd en gesjouwd. Elke dag om vijf
uur op en dan doorpezen tot zeven uur
's avonds. „Van je gewone loon", zegt
hij, „kun je je dergelijke uitjes niet per
mitteren. Ik moet het dan ook zuiver
van mijn overwerk hebben. Het is de
eerste keer in mijn leven, dat ik naar
het buitenland ga en ik kan je wel
vertellen, dat we ons er enorm op ver
heugd hebben. Waarom ik Mondschau
heb gekozen! Nou ja, daar hoor je veel
over praten nietwaar en het moet er
volgens de verhalen zeer mooi zijn. Ik
heb overigens niks besproken en als
Mondschau ons niet bevalt trekken we
rustig verder. Ik neem in elk geval de
hele poet mee en reken erop, dat we
rut zijn als we terugkomen".
Voor gereedschapscontroleur Franz
Mietzke (51) is het niet de eerste keer
dat hij over de grens wipt. Bij weet al
lang, dat alles wat je verhaalt bijzon
der lekker is en er gaat dan ook geen
jaar voorbij zonder een knap buiten
lands reisje. Ditmaal wordt het Vene
tië. Over Zwitserland heen en via Mon
treal terug. Zijn vrouw heeft de route
uitgestippeld en beheert de reiskas. Zijn
vrouw zorgt trouwens voor alles. Ze
werkt zelf op het ministerie vati Oorlog
en haar aandeel in het huishoudbudget
geeft bij alle vakantieplannen de door
slag. Met een fijn lachje kan Mietzke
dan ook uit de grond van zijn hart zeg
gen. „Meneer, ik heb een lot uit de lo
terij getrokken. Ik heb altijd geluk ge
had in mijn leven".
Kramperen
Mietzke is één van de weinige me
taalbewerkers, die een Ford Taunus
17 M rijdt. Met een triomfaal terzijde
voegt hij er nog aan toe, dat zijn groot
ste chef dezelfde wagen heeft. Wat je
met emancipatie niet allemaal kunt be
reiken. Over zijn eigen salaris zegt
hij: „Als ik 2 keer per week tank, dan
ben ik het al kwijt". Het is duidelijk,
dat hij zijn eigen financiële bijdrage
als een vast lachertje beschouwt. „Eik
weekend", zegt hij, „trekken we er met
de auto op uit. Meestal naar Duitsland,
soms naar België. Nederland is niks
voor ons, dat is te vol, te benauwd. Ik
zit al de hele week in de kudde en als
ik dan in mijn vrije tijd weer diezelfde
gezichten zie, is het net even te veel".
Mietzke is vorig jaar naar Monaco en
San Remo geweestvoor dit jaar heeft
hij ook alvast de wijnfeesten in Duits
land op zijn lange waslijst gezet. En ui
teraard alles in hotels. ,JCamperen is
niks voor mij", bekent hij eerlijk, „voor
mij is dat kramperen. Je krijgt er al
leen reumatiek van".
Hij rijdt gemiddeld 75.000 kilometer
per jaar en dat wordt steeds meer,
want als je geen bekende gezichten wil
zien, moet je je horizon alsmaar ver
der leggen. „Vroeger", zegt hij drome
rig, „kon je met goed fatsoen nog naar
Köningswinter en Wiesbaden gaan,
maar tegenwoordig zijn dat gewoon Hol
landse plaatsen geworden".
Weer zeer slecht
Wat Mietzke zegt gaat in elk geval
niet op voor Mustafa Yesilbas (35), die
als draaier bij de Haagse firma Van
Heyst werkt. Zaterdagmorgen stapt h(j
met vrouw en kinderen in een charter-
vliegtuig en zes uur later hoopt hij zijn
oude vader in Zonguldak bij de Zwarte
Zee te kunnen omhelzen. „Yesilbas veel
heimwee", zegt hij, „en weinig zon. Ye
silbas vinden Nederlanders fijn, maar
weer slecht. Weer zeer slecht. Yesil
bas thuis komen in Turkije en Yesilbas
liggen hele dag in zon".
Hij spreekt hetzelfde sterk gecompri
meerd Nederlands, waarvan zwarte
Pieten zich rond de vijfde december be
dienen. Hij straalt voortdurend grote
aanhankelijkheid uit en zelfs wanneer
hij vertelt, dat zijn huisvesting in Ne
derland ongemeen beroerd is, wijkt de
lach niet van zijn lippen.
„Yesilbas in Turkije eigen huls heb
ben", zegt hij, „twee verdiep. Yesilbas
kleermaker. Dames en heren. Yesilbas
liever in mooi pak en met benen over
elkaar kleermaken dan radiateuren".
Hij wijst naar zijn overal met een mi
miek, die tekst en uitleg overbodig
maken.
Nochtans vindt hij Nederland ge
weldig. Hij verdient er vele malen meer
dan in Turkije en kan eindelijk kopen,
wat hij wil. Hij heeft een radio, een pick
up, een wasmachine en mooie kleren.
Daarnaast is hij in staat om de beste
doktoren te consulteren voor één van
zijn kinderen, die polio heeft.
Zaterdag begint op Schiphol voor hem
en honderen andere Turken de lang ver
Gercedschapscontroleur Mietzke:
„Dank zij emancipatie automatisch
naar Venetië."
wachte droomreis. Als h(j terugkomt
over veertien dagen, betaalt zijn baas
een deel van de reis. „Yesilbas komen
zeker terug", zegt hij stralend, „nog
één jaar. Vrouw en kinderen blijven b(j
papa, Yesilbas verdienen en flink spa
ren. Flink geld sparen". Hij frommelt
zijn hand onder de overall en imiteert
feilloos een portefeuille vol bankbiljet
ten. Dan zegt hij: „Volgend jaar Yesil
bas eigen zaak beginnen in Zonguldak.
Kleermaken. Yesilbas net pak aan, be
nen over elkaar. En hele dag zon.
Mooie zon. Yesilbas dan zeer gelukkig".
Betonijzervlechter Van Dijk:
„Zélfde recept als vorig jaar."
Betonijzervlechter A. van Dijk zoekt
het de komende twee weken aanzien
lijk dichter bij huis. Met vrouw, twee
kinderen en zes-persoonstent trekt hij
zich terug op dezelfde camping bij Arn
hem, waar hij vorig jaar gekampeerd
heeft. Het is hem toen best bevallen en
waarom dus deze keer niet weer dunne
tjes overgedaan? „Ik heb me altijd rot
gewerkt", zegt hij, „en nooit de tijd ge
had om mijn eigen land een beetje be
hoorlijk te bekjjken. Vorig jaar ben ik
er voor het eerst op uit getrokken en
toen hebben we ongelooflijk genoten.
We liggen in de zon, we maken 'n paar
tochtjes en voor de rest zien we waar
het schip strandt. Natuurlijk, ik zou ook
wel eens naar het buitenland willen.
Italië bijvoorbeeld schijnt heel mooi te
zijn, maar met mijn salaris kom je niet
ver. Mijn baas wel, die is twee weken
geleden naar Majorca vertrokken. Htj
wel."
Bedachtzaam krabt hij over de blote
juffrouw, die op zijn rechterarm is ge-
tatoueerd. Uit de verte roept de uitvoer
der: „Van Dijk doorwerken en willen
de heren zo goed zijn om af te drijven".
Van Dijk knikt en buigt zich voorover
naar het roestige ijzer. Voordat mensen
zoals hij de buik bruin kunnen laten
branden, moeten zij eerst tot het bittere
einde op de blaren van de collectieve
arbeidsovereenkomst zitten.
Maar reken erop, dat hij straks zal
genieten in zijn zes-persoonstent. Met
teugen, die voller zijn dan ooit tevo
ren. Bouwvakkers hebben immers altijd
goed weer op vakantie.
Franz Mietzke geeft ruiterlijk toe, dat
hij onder de metaalarbeiders een merk
waardige uitzondering is. „Als ik die
vrouw niet had", zegt hij, „kwam ik
niet verder dan Spa en dan stapte ik
vrijdag ook in de bus. Het merendeel
van mijn collega's gaat kamperen, want
dat is het enige, wat een man met 110
gulden schoon zich kan permitteren. En
als er dan ook nog kinderen zijn, kom
je niet eens de grens over".
Dat is één van de weinige dingen,
die hij vóór heeft op zijn baas.
Dat Adlai Stevenson het zeker niet
in alle opzichten met de politiek van
president Johnson eens was blijkt uit
het volgende verhaal, dat David
Schoenbrnnn, correspondent in Parys
voor een Amerikaans radiostation,
gisteravond voor de radio vertelde.
„Zes weken lang heb ik in de Verenig
de Naties de politiek van mijn land
in de Dominicaanse republiek moeten
verdedigen hoewel die van begin tot
eind een enorme blunder was", zo had
Stevenson vrijdagavond aan een diner
in Par|js met Averell Harriman, de
Amerikaanse reizende ambassadeur,
en David Schoenbrunn zelf gezegd.
Stevenson vond, dat er geen direct
gevaar bestond voor een machtsover
name door de communisten en dat hij
„nooit geheel en al had kunnen gelo
ven aan wat men hem opdroeg in de
Verenigde Naties te zeggen."
„Die zes weken in de Verenigde
Naties hebben m|j enkele jaren van
mijn leven gekost", zo had Stevenson
volgens Schoenbrunn verklaard.
„Wat ik ten aanzien van Vietnam
hoop is, dat de weerstand die daar
geboden wordt duidelijk zal maken,
dat de veranderingen in Azië niet
kunnen worden versneld door geweld
van buitenaf. Dat was het geval in de
Koreaanse oorlog, dat is eveneens 't
geval in het conflict in Vietnam", zo
zei Adlai Stevenson in het interview,
dat hem een halfuur vóór zijn dood
werd afgenomen en dat enkele uren
na zijn overlijden door de BBC werd
uitgezonden.
Door onderhandelingen zou men tot
vrede moeten komen en het Zuid-viet-
namese volk zou in alle vrijheid over
zijn toekomst moeten kunnen beslis
sen.
Op de vraag of de Ver. Staten geen
neutraal, maar een anti-communis
tisch of Amerikaans Vietnam wilden
antwoordde Stevenson: „Be geloof, dat
de president zelf heel duidelijk gezegd
heeft, dat wij tevreden zullen zijn met
een neutraal Vietnam".
Paus Paulus heeft gisteren tijdens
de algemene audiëntie in de St. Pie-
ter uitvoerig gesproken over de kwes
tie van het gezag binnen de Kerk. Hij
wees erop, dat er op het ogenblik
een zeer verspreide vijandige houding
tegenover het beginsel van het ge
zag is waar te nemen, ook in de
Kerk. Hij verklaarde letterlijk: „De
gehoorzaamheid, d-xo.z. het harte
lijke en praktische erkennen van het
gezag wordt voortdurend proble
matisch gesteld als iets, dat de ont
wikkeling van de vrije rijpe mense
lijke persoon tegenhoudt".
Volgens deze vijandige opvatting is
het gezag in de Kerk iets diait zwakke
en passieve geesben creëren. Er zijn
mensen, adidus de paus, die het ver
dienstelijk vinden het risico van be
vrijdende ongehoorzaamheid te ne
men en die het loffelijk achten het
gezag voor voldongen feiten te plaat
sen. Het ontbreekt niet aan begaafde
mensen, die zich zondier het misschien
openlijk te zeggen, verbeelden voor
treffelijke of minstens goede katho
lieken te zijn, wanneer zij zich ont
trekken aan iedere positieve houding
ten aanzien van de verantwoordelijke
en leidende personen in de Kerk. De
paus zei vervolgens hierover geen
scherpe en polemische woorden te
willen zeggen en hij wilde evenmin
een apologie van het gezag geven,
want iedereen weet zeer goed uit
welke passages van het Evangelie het
gezag wordt herleid en dat het ge
zag niet anders wil zijn dan dienst
verlening. Het gezag in de Kerk, al
dus de Paus, is pastoraal. Tot slot van
zijn toespraak verzocht hij de aanwe
zigen begrip en gehoorzaamheid op
te brengen ten aanzien van de pries
ters en de herders in de Kerk en de
medewerking met hen niet als een
last op te vatten.
Port Huon (21-7); Canada ms Tin- Staten van Amerika ss Maasdam Nij kerk 21-7.
defjell (21-7); Chili ms Montferland (19-7), ms - Kerkedijk (21-7), Zuid- Inlichtingen betreffende de ver-
(20-7), Ned. Antillen ms Sinon (20- Afrika (Rep.) mi.v. Z.-W. Afrika: zendingsdata van postpakketten ge-
7), Suriname ms Cygnus (21-7), Ver. ms Southampton Castle (19-7), ms ven de postkantoren.
ZEEPOST
Met de volgende schepen kan zee
post worden verzonden. De data,
waarop de correspondentie uiterlijk
ter pok moet zijn bezorgd), staan, tus
sen haakjes, achter de naam van het
schip vermeld.
Argentinië: ms Zaanland (21-7),
Australië ms Regeiwtem (20-7), ms
De Lockheed Aircrafr-fabrieken hebben een nieuw soort vervoermiddel geconstrueerd, waarvoor de Ame
rikaanse krijgsmachtonderdelen grote belangstelling hebben. Het voertuig bestaat uit twee delen, heeft een
20 pk. motor en kan ook als amphl bivoertuig gebruikt worden.