MAT A HARI moest nederlagen
Franse spionage camoufleren
GESLAAGD CONCERT VAN
R.K. HARMONIEKAPEL
Dirigent Van den Burg
blijkt grote aanwinst
Na 47 jaar de waarheid onthuld (2)
GEHEIME DIENSTEN ZWIJGEN:
BEVREESD VOOR SCHANDAAL
Mod ie at de
lente tegemoet
MAANDAG 29 MAART 1965
OF I FID^F COURANT
PAGINA 14
onder leiding van de
oogstte veel applaus. Tenslotte de auibo had gebruikt, zou de kogeltjes geopend van het CIEBA. Dit viel
slotmars van Huffine „Them Bees", in de auto hebben achter gelaiten en samen met het derde lustrum van
waarin de rhytmische discipline en uit veiligheidsoverwegingen had hij deze onderneming en was te meer
verscheidenheid werd gehandhaafd, dde toen in zijn portemonnee gedaan, reden voor de directeur, de heer H.
in een vlot tempo. Hiermee eindigde Niettemin ging de politie op zoek F. Stoltenhoff, om deze opening eon
het geslaagde en geanimeerde con- naar het geweer en in de lade van feestelijk tintje te geven. Het GIEBA
eert. de wagen werd dit aangetroffen. is een adviesbureau voor economische
Men bleef nog gezellig bijeen voor Wegens overtreding der Vuurwa- bedrijfsorganisatie en -administratie
kan- en heeft daarvoor circa "80 verschil-
boe- lende systemen ontworpen. Daarnaast
te en voorwaardelijk twee weken worden ook kantoormeubelen gele.
riiriovnt »n h* wa*" dansen met medewerking van de penwet, veroordeelde de Leidse kan- en heeft daarvoor circa"80 verschil-
Halfvasten! In de zuideli* e landen van Europa wordt dan altijd danig feest tambour-maitre. Deze samenwerking j^e^raaf ^ame Breakers o l v- tonrechter d)e koopman tot 40,-
"T Leiden °0Ï le-tS va" r.%T°fn EELT" Wïrme 0ntvanEst en Veel J. KORTMANN welk vonnisde koop- verf'die. .soms tets luxueus, toch al
- C.r aan ,^e vooravond van Mi-Careme in het St.-An- PP (II.,, bestuur maakt bekend dat in -ma:1 in hóger beroep kwam. Doch de tijd efficiënt en zeer doelmatig van
tomus Clubhuis veel belangstellenden bijeengekomen om in de beste stem- Hierna daagde de Flondamars van P^na, BM m ver. -
Büngfcconce^vondbjj te wonen, die de Katholieke Leidse Harmoniekapel hehe> g™0 was prbzLnswIar' dL ^eTaf te Men b^dPff van dachte er v«l te goed was afgeko
voor «te donateurs heeft gegeven. Men heeft kunnen waarnemen, wat de I^n verSuden wif Pl BauT te Deene. Breestraat 12). J-
mualkantenvan ditkorps, (dat ^inderdaad df AmerikaTnse taport mef.Zttle
Waar kogels zijn,
-i a j r ae Amerikaanse import met „.Little
middels hebben bereikt onder leiding van hun nieuwe dirigent, de heer Suite» van Harney. Een suite is een
B. M. J. van den Burg,
Deze kapelmeester geeft zo is dit laatste halfjaar met sprongen
opeenvolging van stukken, veelal in
dansvormen, die met verscheiden
heid van karakter werden uitgevoerd.
No. 3 „Heureuse Rencontre" van De-
becq was als het ware een aange
name samenspraak tussen de orkest-
groepen. Wij kregen een kranig ge
speelde klarinetsolo te horen van de
uitvoering zyn. Tijdens ons bezoek
bij de opening hebben de heer Stol-
men gezien de gedragingen van ver- tenhoff en zijn medewerkers dit la-
daohte in het verleden, zodat hij ten zien omdat dit alles ook uiter-
thams twee weken hechtenis eiste aard is toegepast in het eigen bedrijf
met verbeurdverklaring van het ge- waarin alles is ingesteld op efficiëncy.
is een geweer
Nogmaals de schietpartij
weer. De rechtbank zal op 9 april Daarnaast heeft de heer Stoltenhoff
ook nog een adressenbureau, dat be
schikt over 2 miljoen adressen en
wekelijks plm. 100.000 adressen le-
uitspraak doen.
LEIDERDORP
vert. Gezien de behaalde resultaten
gedurende de eerste 15 jaar, kan de
CIEBA in nieuw pand. Niet al- wt
leen in het uitbreidingsplan maar heer Stoltenhoff en zijn medewerkers
De gedachtensang van de Leidse ook in het oude centrum verrust af met vertr0uwen de toekomst tege-
heer Jan Klein met de heer Witsen politie was: „Waar kogeltjes zijn, en toe toch ook nog wel eens een moetzien
aan het klavier. Moge dit goede duo daar is een geweer". Dit leidde er toe nieuw pand. Enige jaren geleden was
zijn krachten aan het ensemble blij- dat een „huiszoeking" werd gedaan dat het gebouw van de Raiffeisen- De bouw van het pand geschiedde
ven geven. in de woonwagen van een 42-jarige bank asm de Hoofdstraat en opnieuw door het Bouw- en Aannemersbedrijf
De „Joh. Kriegersuite" van Adam koopman, wiens naain nogal eens is aan de Hoofdstraat, en zelfs nog iets C. Meerburg Zn te Leiderdorp naar
u. xï.u. z. vermaarde meer naar Doesbrug, op nr. 186, is eigen ontwerp van de heer Stolten-
/."f ^ooFuitgegaaci. zodat het inderdaad den A^d werd levendig en fois gï genuemd tijdens
leiding en is een enthousiaste, krach- prettig is ernaar te luisteren. Dus speeld. De wals van Bisselink „Op schietpartij in het woonwagenkamp j.L zaterdag een nieuw bedrijfspand hoft
ag-mnsikeie jongcman, dle Zijn or- meer werkende leden s.v p.ü D.n- d£ sibajak,. werd met goede sie? te Leiden. Dat zoeken naar het ge-
hffi Ut Jg clarinet- uitgevoerd. Er werd niet weinig ge- weer was een gevolg van het feit,
lijk heel belangrijk voor een muziek- tist en speelt in de Marinekapel en noten (maar men uitte dit wat min. dat de koopman herrie had gemaakt
gezelschap, waar tegenover staat, dat studeert bovendien aan het Rotter- der luid) van de selectie uit de ope- op het bureau van Soc. Zaken te Lei-
de muzikanten van hun kant met dams Conservatorium. Wij mogen de rette „showboat" van Kern. Een den. Toen de koopman nl. naar het
enthousiasme moeten studeren. De Harmoniekapel feliciteren met deze beetje nieuwe harmonieën en aardige kamp in Wassenaar was verhuisd,
diri-ent heeft in zun programma ge- aanwinst. Pastoor Commandeur wen- thema's in een vlotte uitvoering probeerde hij in Leiden nog kinder
iet op de vorderingen, die het corps ste, die juist zaterdag zijn verjaardag zorgden voor groot succes. toeslag te incasseren, doch dat werd
tot dusver heeft gemaakt. vierde, geluk en offreerde hem een Vergeten wi; niet te zeggen dat hem geweigerd, omdat dit tot het
geschenk. Ook de instructeur van de v Jf tromoettist een eevoeliee werk van het Wassenaarse bureau
Tijdens een goedgespeelde roffel tamboers en fanfares, de heer Potuy ?e ea*"ste J i?v* was zaan behoren
van de drumband onder leiding van en zijn echtgenote, werden op het toon blaast. Mochten er wellicht nog was gaan behoren,
tambour-maitre Van d°n Berg, die podium geroepen en ook hij ontving fn. punten bestaan, dat „Er moeten hier zeker eerst doden
ook de klaroenblazers dirigeerde, onder hoffelijke woorden een ge- ,ml op e repfs aan d ord? en vaülen, had de koopman aangekon-
nam de geestelijk adviseur pastoor schenk en mevrouw een fraaie tuil door kapelmeester Van den Burg digd en hij toonde enkele kogeltjes
Commandeur het woord en liet het bloemen. zeker ondeT. de loupe. worden geno- uit zijn portemonnee. IJlings werd
wel en wee van de Katholieke Leid- men .?n zal door mnke (ook per- de Leidse politie gewaarschuwd,
se Harmoniekapel gedurende zijn C AlllE'lVrW/FRK'INr soonlijke) nauwgezette studie tot al- doch inmiddels had de koopman de
vjiftieiarig bestaan de revue passé- aAMÜill WÜKlLLllr Ier voldoening worden verbeterd. portemonnee aan zijn echtgenote
ren. Er waren momenten, dat alles Hierna nam de heer Jan Kok (een doorgegeven, bij wie de politie de
er niet rooskleurig uitzag, maar bij Hierna werd samengewerkt door van de oudste leden en oprichter van portemonnee met kogeltjes vond.
deze begaafde jonge dirigent, die de harmoniekapel en de drumband de vereniging) de dirigeerstok in de Daar had de koopman weer een heed
tact en kennis heeft, is het corps in in de „Seven-Upmars" van Kotter hand en leidde een extra mars. Hij verhaal over, want iemand die zijm
Mata Hari's terdoodveroordeling wegens spionage en de daarop volgen
de terechtstelling zijn weinig minder dan een grof schandaal, daaraan
valt na lezing van Waagenaars boek niet meer te twijfelen. Tot dusver
meende men dat zij min of meer het slachtoffer was geworden van de
Franse „spionnenhysterie" van 1917 toen Frankrijk de oorlog bijna had
verloren doordat het halve leger aa n het muiten was geslagen en er op
een gegeven ogenblik volgens de mi nister van oorlog tussen het front en
Parijs nog maar twee betrouwbare regimenten stonden. Waagenaar
toont echter aan dat er nog veel mee r achter zat dan het opofferen van
het Recht aan de razernij van de me nigte die in de waan gebracht moest
worden dat Frankrijks nederlagen te wijten waren aan Duitse spionage
en sabotage.
Toen de oorlog uitbrak bevond Mata Hari zich ongelukkigerwijze te Berlijn
omdat ze er moest optreden in het Metropol Theater. Dit optreden ging echter
wegens het uitbreken van de oorlog niet door. Haar contract werd geannuleerd,
maar de costumier legde beslag op haar bontmantels wegens kosten voor cos-
tuums. Zjj wilde, nadat zjj samen met een van haar minnaars, een commissaris
van politie te Berlijn, een demonstratie van het volk voor het paleis van de keizer
had bijgewoond (een feit waarover later fantastische verzinsels in omloop zijn
gekomen), terug naar haar geliefde Parijs. Voorlopig kwam ze echter na veel
moeilijkheden alleen maar in Nederland terecht.
op hun bodem? Waarschijnlijk, zo ver
moedt Waagenaar, omdat Engelse agen
ten in Nederland hadden waargenomen
dat Mata Hari inmiddels was benaderd
door een Duitse consul uit Amsterdam
Dit was op zichzelf niet zoiets bijzon
ders. Nederlanders, die in Frankrijk en
Enge'and waren geweest, of er heen gin
gen, werden gewoonlijk aangesproken
door Duitse agenten, die trachtten in
lichtingen vaii hen los te krijgen.
Het vooronderzoek in de spionage-
affaire leerde later, dat er in Mata
Hari's geval nog iets meer achterzat
Consul Kramer deed haar namelijk een
aanbod om voor Duitsland te spioneren
Zij ging hier, naar zij verklaarde, quasi
op in en streek een bedrag van 20.000
Franse francs op als voorschot op de 'e
bewijzen diensten. Zij kreeg een agenten
nummer. H 21. en drie flesjes met ge
heime, onzichtbare inkt. Zij beweerde
er zelfs niet over te hebben gedacht om
iets voor dat geld te doen. ze beschouw
de het als een vergoeding voor de scha
de. die ze in Duitsland had geleden en
gooide de drie flesjes in het Noordzee
kanaal overboord toen ze zich eind mei
1916 opnieuw op weg begaf naar Frank
rijk.
Visum voor
Engeland werd
geweigerd
Ze trad er op in Amsterdam en Den
Haag. en deed er een nieuwe vriend op,
welgesteld, orficier en baron. Ze had
niet veel met de Duitsers op volgens
degenen die haar in die tijd in Neder
land spraken Haar hart hing aan Frank
rijk en aan Parijs dat haar zo warm
had ontvangen. December 1915 bracht
ze er een kort bezoek Het heette dat
ze haar eigendommen wilde ophalen die
ze nodig had voor de inrichting van
haar huis in Den Haag. Ze maakte er
kennis met een markies die beslist wil
de dat ze zou terugkomen.
Door een toevallige samenloop van
omstandigheden, zo schijnt het, werd
ze in die tijd reeds in het oog gehou
den door de Franse contra-spionage
De rapporten bevatten een aantal ver
dachtmakingen die echtei door Waa
genaar zonder moeite worden weer
legd.
Begin 1916 wordt Nederland haar
weer te benauwd en ze vraagt opnieuw
een paspoort aan. De Franse consul
maakt geen bezwaren om haar een in
reisvisum te verstrekken, doch voor alle
zekerheid wil ze ook een visum voor
Engeland hebben zoda* ze daar desge
wenst de bootreis naar Spanje kan on
derbreken.
Het zegt haai blijkbaar niets als het
Engelse vi3um geweigerd wordt De En
gel8en, zo verneemt de Nederlandse ara
bassade te Londen, hebben hun redenen
waarom deze dame in Engeland onge
wenst te.
Waarom wilden de Britten haar niet
Onheil
Het werd een onheilspellende reis.
Mata Hari werd aan boord lastig geval
len door een Nederlander, die voor de
geallieerden werkte Er kwam een
schandaal van en de .nan wist blijkbaar
te bewerkstelligen, dat de Fransen haar
gedurende een dag moeilijkheden m de
weg egden, toen ze van Spanje Frank
rijk binnen wilde Dat was tenminste de
uitleg die zij zelf aan deze weigering
gaf De volgende dag liet men haar ech
ter gewoon door op vertoon van haar
paspoort.
Het feit dat Mata Hari zich door al
deze moeilijkbeden niet liet weerhouden
naar Parijs te trekken, legt Waagenaar
uit als een aanwijzing dat zij zich be
haald niet als een Duitse spionne gevoel-
Huwelijk
In Parijs voegde zij zich bij haar mar
kies, maar vond spoedig een nieuwe ge
liefde, een Russische kapitein Mass-
loff. Hij was haar laatste grote liefde en
hoewel hij haar zoon had kunnen zijn.
was ze van plan om met hem te trouwen
Massloff bevond zich evenwel niet in
Parijs, maar was gedetacheerd te Vit
tel Mata Hari had een vergunning no
dig om naar Vittel te reizen en kwam
bij haar pogingen om zo n document los
tp krisrer b'"-* kapitein Ladoux van het
Deuximéme Bureau, het hoofd van de
Franse inlichtingendienst terecht
De kapitein toonde zich op de hoogte
van haar betrekkingen met Massloff
Hij was gewaarschuwd door de Brit
ten en had haar in Parijs laten volgen
door zijn speurders die evenwel nog
niets verdachts hadden opgemerkt.
Ladoux vertelde haar nu doodrustig
dat hij niets geloofde van de Britse „aan
tijgingen" en vroeg of ze voor Frankrijk
wilde spioneren bij de Duitsers. Mata
Hari zei dat ze het wilde overwegen. Er
is later alle mogelijke drukte gemaaki
over het feit dat er nabij Vittel een mili
tair vliegveld was In de rapporten van
Ladoux' speurhonden die de danseres
gadesloegen ook tijdens die twee weken
in Vittel en Contrexéville met Massloff.,
komen wel dwaze verdachtmakingen
voor, maar niets dat verband houdt met
dit vliegveld. (Afgezien daarvan had de
militaire vliegerij in W.O. I nog niet veel
te betekenen).
Terug in Parijs, legde Mata Hari ka
pitein Ladoux uit dat ze geld nodig had
om met Massloff te kunnen trouwen en
dat ze bereid was voor Frankrijk te wer
ken als ze er een miljoen Franse frank
voor kreeg! Daar viel over te praten ant
woordde Ladoux, maar dan moest ze er
natuurlijk wel iets geweldigs voor doen
Wat stelde ze zich voor?
Als Mata Hari op dit ogenblik het
plan had onthuld dat haar werkelgh voor
de geest stond, dan was Ladoux wellicht
de koning te rijk geweest en Mata Hari
had na de oorlog evenveel lof gekregen
als de beroemde Franse spionne Marthe
Richard.
Zij was de geliefde geweest van de In
Duitsland levende hertog van Cumber
land die .net de dochter van de Duitse
keizer was gehuwd De Duitse kroon
prins har de hertog laten zweren dat titj
nooit zjjn rechten op de troon van het
vorstendom Hannover zou opeisen, doch
de hertog had dit niet gedaan vooi zijn
nakomelingen. Mata Hari meende nu
dat ze de kroonprins en de hertog tegen
elkaar zou kunnen uitspelen in het be
lang van de geallieerden, nu de hertog
door de Engelsen van zijn Britse adels-
rechten vervallen was verklaard Dit
klinkt natuurlijk fantastisch, maar het
is mogelijk dai de Fransen er oren naar
zouden hebben gehad. In Duitsland be
gon het inzicht dat het niet naar wens
ging met de oorlog, veld te winnen en
ook in Frankrijk was de vredespartij ac
tief. Een groote Intrige rondom de Duit
se kroonprins met de mogelijkheid dat de
Duitse Hannovers zich aan geallieerde
zijde schaarden kon iets aantrekkelijks
hebben
Doch Mata Hari verzweeg dit plan (of
is ze er later, toen ze In het nauw zat,
pas op gekomen en vertelde Ladoux
in plaats daarvan dat ze een goede Ne
derlandse relatie in net door de Duitsers
bezette Brussel had zitten, zekere Wurf-
bain die daar alle hoge Duitsers kende.
Ladoux was hiermede hoogst tevreden en
zei dat ze maar gauw haar visum moest
gaan halen om via Nederland naar Brus
sel te trekken.
Van dit ogenblik af ontstaat de mis
dadige verwarring die zou eindigen met
Mata Hari's dood. Ladoux had haar in
een kantoor van het Deuxième Bureau
mondeling met een opdracht belast, on
danks het feit dat de Britten hem tegen
haar hadaen gewaarschuwd. Als getuige
zou hq later verklaren dat hij haar nooit
een formele opdracht had verstrekt
Doch Mata Hari vertrok intussen, no
vember 1916, welgemoed naar Spanje en
begaf rich aan boord van de „Hollandia"
met bestemming Amsterdam.
Wat er precies ts gebeurd, beeft ook
Waagenaar niet kunnen achterhalen Ma
ta Hari zou aan boord door de Hollandse
gezagvoerders gewaarschuwd zijn tegen
een der opvarenden, de Belg AUard, die
voor de Britten werkte en wiens vrouw
werkzaam was voor de Duitse inlichtin
gendienst.
Zjj heeft hierover later gesproken met
een Franse secretaris van de Nederland
se consul in Vlgo. Het gevolg was dat
ze er tenslotte van beschuldigd werd de
naam van een agent in Engelse dienst
onthuld te hebben. Volgens een andere
versie zou Ladoux haar de namen heb-
ben gegeven van zes Franse spionnen
die in België werkten en aan wie ze
boodschappen door moest geven. V\jf
van de zes zouden dubbei-agenten ge
weest zyn die zowel voor Frankrijk als
Duitsland werkten, en wier oamen de
Duitsers dus al bekend waren. De zesde
evenwel zou enkele weken later door de
Duitsers terechtgesteld zjjn en op grond
hiervan werd Mata Hari ervan verdacht
alle zes namen aan de Duitsers verra
den te hebben. Doch de kwestie van de
zes spionnen iu België kwam in haar
proces niet officieel ter sprake.
Wat verwachten wij
van het komende len
te- en zomerseizoen
Zal het een mooie
zonnige tijd worden
of zal het regenen
Wij durven ons echt
niet aan een prognose
voor het weer in het
komende halfjaar te
wagen. In ons landje,
met zijn groene wei
den en zijn vetglan-
zende koeien kan het
nu eenmaal vriezen
of dooien. Natuurlijk
hopen wij allen op
een heerlijk zonnetje,
met een zacht ver
koelend windje. Laat
die depressies maar
wat uitblijven. Eén
ding is zekertussen
de regenbuien in kan
de zon heerlijk schij
nen en tussen de war
me dagen in kan het
akelig kil zijn. We
moeten daar ook dit
jaar rekening mee
houden en onze kle
ding zo uitkiezen, dat
zij zowel met regen
als met zon kan wor
den gedragen.
Een prachtig voor
beeld tonen wij u in
dit heerlijke modieuze
pakje. Heel interes
sant aan de snit van
dit ensemble is het
mouwloze getailleerde
jakje.
De zijdelingse coupe
naden, welke naar
achteren tot op de rug
doorlopen, zijn aan de
voorkant versierd met
twee kleine losse be-
legstrookjes. De rok
heeft aan de voor
kant een zeer brede
plooi. Het geheel is
eenvoudig, maar aan
de andere kant juist
door eenvoud bijzon
der modieus.
(Nadruk verboden).
WILLY MAENS
EEN SJIEK E MANTEL
Naief
In elk geval kwam Mata Hart niet
verder dan Londen. De Britse controle
ambtenaren hielden haar, toen de Hol
landia gedwongen werd Falmouth aan te
doen voorde Duitse spionne Clara
Benedix en arresteerden naar Men ont
dekte dat ze niet Clara Benedix was,
maar wilden nu weten wat ze op bet
schip deed en wat ze in Nederland ging
doen.
Mata Hari vertelde de waarheid; na
melijk dat ze een spionage-opdracht van
de Fransen had; in haar onschuld meen
de ze blikbaar dat Je zoiets wel aan de
Britse bondgenoot mocht vertellen!
(slot volgt)
Tegen de Paastijd zorgen de
meesten van ons er voor dat de
garderobe wordt aangevuld met
de nieuwe modellen. In de
schoonmaak hebben wij ook de
klerenkast niet vergeten en veel
kledingstukken waren zo ver
ouderd, dat wij ze meegaven aan
de voddeman. Deze leemte die er
thans is ontstaan wordt opge
vuld met japonnetjes, pakjes,
jumpertjes en natuurlijk ook
een mantel, die tegenwoordig in
de mode is.
Inmiddels hebben de grote mo-
dehuizw hun voorjaars- en zo
mercollecties vrijgegeven voor
de pers. De tijdschriften, dames
bladen en weekbladen besteden
uitgebreide pagina's aan de
nieuwste creaties.
De adspirant-koopster krijgt in
eens zoveel te verwerken dat
zij door de bomen het bos niet
meer ziet, en in dit geval door
de grote keuze, moeilijk het
juiste modelletje uit de grote
massa kan destilleren.
Het model, in dit geval een
voorjaarsmantel, die wij nu to
nen hebben wij voor degenen
die slecht tot een beslui' kon
den komen uit een van ie grote
collecties gevist
Het is een bijzonder sjieke, ele
gante mantel, die weer sterk
doet denken aan het gala-uni
form van de huzaren.
Het opvallende aan deze jas is
de zjjsluiting van grote knopen.
De kraag ontbreekt terwijl de
zakken op ingenieuze wijze in
de zijnaad zijn verwerkt.
De raglanmouwen geven een
heel aparte lijn aan de jas wel
ke is vervaardigd van kunstve
zel. Het geheel geeft werkelijk
een bijzonder exclusief aanzien.
(Nadruk verboden)
WILLY MAENS
