S)e CöidaeSouAa/nL
Nieuwe uitbreiding van
luchtstrijd beven Vietnam
Zenuwgas tegen Vietcong
Vliegers mogen
nu zelf hun
doelen uitzoeken
Heel Montgomery
wil „sluiten" als
betogers arriveren
Kosmonauten vertelden
van hun ervaringen
Miljonair in
Columbia ontvoerd
RUSSEN KIEZEN VOOR FRANS
SYSTEEM KLEURENTELEVISIE
DINSDAG 23 MAART 1965
56e JAARGANG
8UKE4D PAPENGRACH1 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Russen
kleurenblind
Directeur J. F. J. M KOENS
Hoofdredacteur L. C. J ROOZEN
Telef. 2.09.35 Red. 2.00.15, 2.55.94 Advert. 2.08.26 Klachten bezorging 3.38.39 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.03 - Abonn. 0,78 p.w., 3,35 p.mnd., 10,05 p.kw. Franco p.p. 10,55. Adv. 20 ct p. mm. Telefoontjes f 1,75
Acht Amerikaanse jachtbommen
werpers hebben gisteren met
bommen en boordwapens een
Noord Vietnamese radarinstallatie
op ongeveer 95 km. over de grens
met Zuid-Vietnam aangevallen.
De post die deel uitmaakte van
het Noord Vietnamese radarwaar-
schuwingsstelsel tegen luchtaan
vallen, werd vrijwel geheel ver
nield.
Een Amerikaanse militaire woord
voerder die dit bekendmaakte, zei
in antwoord op vragen, dat deze ope
ratie een nieuwe uitbreiding van de
luchtstrijd tegen Noord-Vietnam be
tekent. Tot dusver bestookten Ame
rikaanse en Zuidvietnamese vlieg
tuigen tevoren uitgezochte militaire
In Montgomery zijn gisteravond 6
blanke betogers voor gelijke burger
rechten gearresteerd.
Uit protest tegen de mars naar
Montgomery zouden de autoriteiten
van de staat Alabama het plan heb
ben opgevat om van donderdag a.s.
de dag waarop de deelnemers aan
de mars in Montgomery zullen arri
veren een officiële vrije dag te
maken. Alle overheidsgebouwen zou
den dan gesloten zijn. Ook de winke
liers ter plaatse zouden van plan zijn
hun zaak te sluiten.
Het idee tot een dergelijk protest
werd vorige week vrijdag geopperd
door de senator van de staat Alaba
ma, Hornsby. De betogers zouden
dan een verlaten stad aantreffen.
Oud-president van de Verenigde
Staten Truman verklaarde maandag
dat de mars naar Montgomery een
domme aangelegenheid is. De ge-
kleurden en hun aanhangers kunnen
niets doen, zij willen slechts de aan
dacht op zich vestigen, zo zei hij.
De tweede dag van de mars van
Selma naar Montgomery verliep gis
teren zonder incidenten.
doelen, waaronder munitie- en an
dere bevoorradingsdepots en marine
installaties. Gisteren had de beman
ning van de jachtbommenwerpers al
leen opdracht een „gewapende ver
kenningsvlucht" uit te voeren en
daarbij „uit te kijken naar militaire
doelen en als men een geschikt doel
zou vinden, dit aan te vallen".
Volgens de Amerikaanse woord
voerder is één van de jachtbommen
werpers bij de actie verloren gegaan
De piloot kon echter met een hef
schroefvliegtuig veilig naar Zuid
Vietnam worden teruggebracht.
Meer druk.
Op een diner in Saigon verklaarde
de Amerikaanse ambassadeur in
Zuid-Vietnam, generaal Maxwell
Taylor, dat de strijd tegen de Viet
cong wellicht een beslissend punt
gaat bereiken. „Wat tot dusver is ge
beurd, is algemeen bekend, wat in
de toekomst gaat geschieden is iets
waarover Hanoi (de hoofdstad van
het communistische Noord-Vietnam)
zich zorgen zal maken". De ambas
sadeur zei, dat er geen grens is ge
steld voor de mate waarop door mid
del van luchtaanvallen druk zal
worden uitgeoefend op Noord-Viet
nam. De druk zal pas eindigen, als
„de vijand toegeeft". Dit was echter
nog niet het geval en daarom zou de
druk worden vermeerderd.
Intussen heeft een Amerikaanse
militaire woordvoerder bekendge
maakt, dat Amerikaanse en Zuidviet
namese strijdkrachten in het verle
den gas hebben gebruikt, dat tegen
standers tijdelijk ongeschikt maakt
voor de strijd. Hij sprak van een
vorm van traangas, waardoor misse
lijkheid optreedt. Het ministerie van
defensie in Washington noemde het
gas niet-dodelijk. Het werd gebruikt
„in tactische situaties waarin leden
van de Vietcong zich mengden onder
of hun toevlucht zochten te midden
van niet-strijders". In dergelijke ge
vallen was het zenuw-gas met be
hulp van door Amerikaanse piloten
bestuurde hefschroefvliegtuigen ver
spreid.
Een woordvoerder van het state
department in Washington heeft ver
klaard, dat het gebruik van het ge
noemde gas geen schending bete
kent van het protocol van Genève
van 1925, noch in strijd is met het
internationale gebruik. Hjj noemde
de verspreiding van het gas in de
vorenvermelde gevallen een veel
humanere methode dan lucht- of
artdjllerie-aan vallen.
Shirley Temple met
hart horen kloppen. Wij bleven toe*
elkaar spreken en werkten zonder
nollibiiifnton linnr haast- om de wetenschappelijke taak
gfZlllïtlV&llïftïTl UUUI z0 precies mogelijk uit te voeren".
t.v. Moskou
Shirley Temple zal de twee Rus
sische ruimtevaarders vandaag voor
de televisie gelukwensen. Zij heeft
daarvoor een kort speechje in het
Russisch uit het hoofd geleerd. De
Amerikaanse, die met haar man in
Moskou is om na te gaan, of zij er
medische hulp kan vinden voor haar
broer, die aan leukemie lijdt, zal
daarna vragen in het Engels beant
woorden. Shirley en haar echtgenoot
zullen te voren de feestelijke ont
vangst van de ruimtevaarders op het
Rode Plein meemaken.
Op de eerste persconferentie van
de ruimtevaarders in Baikonoer ver
telde Leonov, dat het experiment
van het „uitstapje" werd uitgevoerd
boven de Sowjet-Unie. Toen de sluis
gereed was tikte Beljajev Leonov op
zijn schouder en zei: „Het is tijd".
Leonov verdween door de sluis. „Ik
was zeer opgewonden en kon mijn
Moskou: Shirley Temple oogst de bewonderende blik van een Rus op het Rode Plein bij de graftombe van
Lenin. De Amerikaanse, die als filmkind grote bekendheid kreeg, is in Rusland voor een gecombineerde
zaken- en toeristenreis.
De Amerikanen Virgil F. Grissom (links) en John W. Young in hun ruim
tevaartpakken. Waarschijnlijk zullen zij vandaag in een twee-mans Gemini-
capsule drie banen om de aarde maken.
Zwart firmament.
„Ik was verbaasd over alles wat ik
zag toen ik in de ruimte was. De
aarde onder mij was vlak en haar
kromming was alleen aan de hori
zon te zien. Recht voor me hing een
zwart firmament. De sterren waren
helder maar schitterden niet. De zon
scheen te zijn vastgeplakt in de
zwart-fluwelen achtergrond".
Leonov zei, dat hij uit de ruimte
de Zwarte Zee en de zee van Azov
kon zien. Boven de Kaukasus zag
hij wolken hangen. Het verlaten van
het ruimtevoertuig verliep normaal.
Daarna spreidde Leonov zijn armen
als vleugels uit „Een heel plezierige
ervaring", zei hij. De terugkeer in
het ruimtevoertuig was moeilijker.
Het zweven in de ruimte „heeft niets
gemeen met zwemmen in water. Je
zweeft gewoon rond het schip".
Beljajev zei, dat het schip op iedere
beweging van Leonov reageerde. „Ik
kon horen, dat Alexei met zijn laars
tegen de wand van de cabine stootte
en zijn handen over de oppervlakte
bewoog".
Leonov zei, dat hij „tamelijk moe"
werd in de ruimte, want alles wat
hij buiten het schip deed moest met
kracht gebeuren. Het ruimtepak was
volledig veilig, „maar wij zijn er niet
aan gewend erin te werken. De
handschoenen die ik droeg waren
niet zo elegant en gemakkelijk als
die wij op aarde gebruiken". Hij
bleef twintig minuten in de ruimte,
maar hij had bijna anderhalf uur
nodig om alles op te schrijven wat
hij gezien had. Hij tekende zelfs
sterren in het logboek.
Kunstmaan passeerde
Op een bepaald ogenblik zagen wij
iets. „We schreeuwden van verbazing
toen wij een kunstmaan op ongeveer
een kilometer afstand zagen voorbij
gaan", zei Beljajev. Bij de landing
„handelde ik zoals ik dat bij de voor
bereidingen op de grond had ge
daan. De handbesturing werd op tijd
ingeschakeld. Alles werkte feilloos.
Wij waren de eersten die het ruim
tevoertuig met handbesturing om-
laagbrachten, en het liet ons niet in
de steek". Na de landing bleek, dat
zij in de steppe in de sneeuw te
recht gekomen waren, die anderhalf
tot twee meter diep lag. „Wij scha
kelden de radio in en meldden de
staatscommissie, dat alles in orde
Mount Everest voor
buitenlanders verboden
Nepal heeft de Mount 'Everest, in
het Himalaj a-gebergte, tot verboden
gebied voor buitenlandse expedities
verklaard. Een Duitse expeditie, die
in 1966 en een Japanse, die in 1967 de
berg wilden beklimmen, zullen geen
toegang worden verleend. De groep
Indische bergbeklimmers, die op het
ogenblik halfweegs de top is, mag
haar tocht afmaken.
Gevaarlijk kern-werkje
Drie mannen hebben zondagmid
dag met gevaar voor hun leven uit
een kernreactor van Calder Hall in
Engeland een camera en een zaklan
taarn gehaald, die een op afstand
bediende grijparm had laten vallen.
Het is voor zover bekend, de eerste
maal dat men iets dergelijks heeft
geprobeerd.
Men had in de reactor een staaf
uranium vervangen. Daarna wilde
men de installatie met behulp van
een camera en een zaklantaarn in
specteren, doch het mechanisch in
strument, dat men daarbij gebruikte
liet de voorwerpen vallen. Aange
zien de reactor niet naar behoren kon
werken, als deze voorwerpen in de
installatie bleven liggen, besloot de
directeur van het reactorcentrum,
George Buckley, zelf met twee tech
nici de reactor binnen te gaan, na
dat men de temperatuur van 80 tot
50 graden Celsius had laten dalen.
De drie mannen droegen speciale
kleding. Na hun gewaagde onderne
ming werden zij uitvoerig medisch
onderzocht.
Het Amerikaanse onbemande
ruimtevaartuig „Mariner 6" had
maandag de helft van zijn weg naar
de planeet Mars afgelegd. Het vaar
tuig werd op 28 november gelan
ceerd. Het is de bedoeling, dat de
Mariner 6 op korte afstand passeert
en foto's van de planeet naar de
aarde seint.
President Johnson heeft met 42
van de 50 Amerikaanse gouverneurs
gedineerd en met hen de binnen- en
buitenlandse regeringspolitiek be
sproken. Tot de 8 gouverneurs, die
niet aanwezig waren, behoorden Ge
orge Wallace (Alabama), Orval Fau-
bus (Arkansas) en Paul Johnson
(Mississippi).
Boliviaans staatshoofd
bij aanslag gewond
René Barrientos Ortuno, voorzitter
van de Boliviaanse militaire junta, is
zondag bij een aanslag in Cochabam-
ba, in midden-Bolivia, licht gewond.
Dilt is maandag in officiële kringën in
La Paz meegedeeld. De aanval zou
zijn gepleegd toen de generaal in een
jeep door de s>tad reed.
De Columbiaanse miljonair Harold
Eder is zaterdag door dertig zwaar
bewapende mannen ontvoerd. Eder
bevond zich op een van zijn boerde
rijen in de Caucavallei. Een van zijn
lijfwachten opende met een machine
pistool het vuur op de overvallers
maar werd daarop zelf doodgescho
ten.
Volgens Eders echtgenote hebben
de ontvoerders haar man naar de
bergen meegenomen. Enkele uren
later verzochten zij dringend om de
komst van een arts omdat Eder zelf
ook tijdens het gevecht gewond zou
zijn geraakt evenals een paar over
vallers. Een arts vertrok naar een
geheim gehouden plaats in de bergen
maar later keerde hij weer terug
zonder Eder of zijn ontvoerders ge
vonden te hebben.
Mevrouw Elder heeft meegedeeld
dat zij samen met familieleden bezig
is het losgeld van twee miljoen pesos
(800.000 gulden) dat door de ontvoer
ders geëist is bijeen te brengen. Edei
heeft zijn fortuin verdiend in de sui
kerindustrie.
Ondanks het verzoek van mevr.
Eder zijn toch troepen in opdracht
van de regering op zoek naar Elder
gegaan. Volgens de autoriteiten zijn
de ontvoerders communistische ban
dieten en aanhangers van Fidel Cas-
tKK
Druk uitoefenen
op Weense conferentie
De Sow jet-Unie heeft voor het
Franse procédé van kleurentelevisie
gekozen en gisteren is in Parijs een
overeenkomst in deze zin onderte
kend door de Franse minister van
voorlichting en de Russische ambas
sadeur. In een gezamenlijk communi
qué wordt de hoop uitgesproken, dat
alle Europese landen dit Franse Se
cam-procedé zullen aanvaarden om
dat één enkel systeem gewenst is
Elk land kan tot het Frans-Russische
akkoord toetreden. Er zijn behalve
het Franse nog twee systemen voor
kleurentelevisie: een Amerikaans en
een Westduits.
In (technische) kringen van de
NTS in Hilversum was men niet zo
verwonderd over de Rusische keuze
dde eigenlijk wel in de lucht hing.
Het tijdstip van het sluiten van de
overeenkomst tussen Frankrijk en
Rusland hangt samen met de omstan
digheid, dat de tweede helft van deze
week in Wenen een internationale
conferentie begint over de keuze van
kleuren-tv-systeem. Dit is van Fran
se zijde toegegeven. Door de tussen
Rusland en Frankrijk bereikte over
eenkomst zal men druk kunnen uit
oefenen ten gunste van aanvaarding
van het Franse systeem.
In ieder geval zal nu na de Weense
conferentie wel blijken of er straks
internationaal één systeem (hetzij 't
Franse, het Amerikaanse of het West-
duitse) voor kleuren-tv zal worden
toegepast, of dat (juist als bij het
begin van de zwart/wit tv) er met
verschillende systemen naast elkaar
zal worden gewerkt.
Nederland geeft de voorkeur aan
het Amerikaanse NTS C-systeem.
waarmee men, behalve in Amerika,
ondermeer ruime ervaring heeft op
gedaan in Engeland en Japan. De
experimenten van Philips worden
ook gedaan met NTS C.
Een woordvoerder van de Britse
JOODSE GETUIGE
KREEG HARTAANVAL
TIJDENS PROCES
De 37-jarige Joodse Amerikaan,
Joe Wasser, die als getuige is opge
treden in een proces, dat thans te
Düsseldorf wordt gevoerd tegen de
voormalige SS-bewakers van het
vernietigingskamp Treblinka, in Po
len, is tijdens zijn getuigenis door
een hartaanval getroffen. De emo
ties, die zijn getuigenis bij hemzelf
teweeg hadden gebracht, waren hem
teveel geworden. Hij is met spoed
naar een ziekenhuis overgebracht.
In Treblinka zijn 700.000 Joden om
het leven gebracht. Wasser, die thans
als stoffeerder in New York werk
zaam is, had verteld hoe hij, als jon
gen van dertien jaar, in de zomer
van 1942 op last van een SS'er twee
joodse meisjes van vijf en zeven jaar
levend op een brandstapel had moe
ten werpen. Hij was ook gedwongen
geweest de verbranding van het lijk
van zijn zuster bij te wonen.
De jeugdige Joe was er korte tijd
later in geslaagd uit Treblinka te
ontvluchten. Hij had zich in 'n goe
derenwagon van een trein kunnen
verbergen, waarmede kleren van ver
gaste Joden uit het kamp werden
afgevoerd.
Alle andere leden van Joe Was
sers familie hebben in Treblinka het
leven gelaten.
vereniging van fabrikanten van ra
dio-onderdelen heeft naar aanleiding
van de Parijse overeenkomst ver
klaard van mening te blijven, dat de
Amerikaanse kleurentelevisie beter
is dan de anderen, „en wij hopen dan
ook, dat men zich in Wenen voor dit
stelsel zal uitspreken".
Ook in Britse regeringskringen
geeft men blijk van voorkeur voor
het Amerikaanse stelsel van kleuren
televisie. Men geeft in deze kringen
te kennen dat, indien de andere Eu
ropese landen zich voor een ander
stelsel van kleurentelevisie dan het
Amerikaanse zouden uitspreken, „het
Verenigd Koninkrijk zich zijn stand
punt zal voorbehouden".
Adenauer opnieuw
kandidaat Bondsdag
De 89-jarige voormalige Westduit-
se bondskanselier dr. Konrad Ade
nauer is maandag voor de vijfde
maal door de christen-democratische
partij kandidaat gesteld voor de dis
tricten Bonn en Bad Godesberg bij
de Bondsdagverkiezingen in septem
ber a.s. Van de zestig afgevaardig
den keurden 56 zijn kandidatuur
goed. Adenauer, die in 1963 door
Erhard werd opgevolgd, is nog par
tijvoorzitter.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Af en toe
enige regen
Een van de oceaan afkomstig de-
pressiegebied bevond zich vanmorgen
bij zuidwest-Engeland. Het verplaatst
zich langzaam oostwaarts en ver
wacht wordt, dat de kern juist over
ons land zal trekken. Dit zal tot ge
volg hebben, dat er het komende et
maal veel bewolking zal zijn met
af en toe enige regen of motregen.
Aanvankelijk houdt de aanvoer van
tamelijk zachte en vochtige lucht
nog aan, maar na het passeren van de
kern lopen de winden naar west tot
noord en zal weer minder zachte
lucht van de Noordzee het land gaan
binnenstromen.
Een volgend storingsgebied op de
oceaan trekt met tamelijk grote snel
heid in de richting van Frankrijk
en zal vermoedelijk ten zuiden van
ons land voorbijtrekken.
Bij Noord-Groen land handhaaft
zich een krachtig hogedrukgebied met
een luchtdrukwaarde van bijna 1050
mb. Tussen Groenland en Noorwegen
stroomt vortdurend koude poollucht
naar het zuiden, waarbij de tempera
tuur op IJsland tot min 15 graden Cel
sius daalde en zelfs op de Far-Oer
5 graden vorst voorkwam. De voorste
begrenzing van deze lucht bereikte
Noord-Schotland met sneeuwbuien
maar de verdere zuidwaartse uit
breiding ervan gaat maar uiterst
langzaam.
ZON. EN MAANSTANDEN
24 Maart: zon op 6.34, onder 19.00;
maan op 2.19, onder 9.55.
Hoogwaterstanden
24 Maart: v.m. 9.20; n.m. 21.57.
KORRELTJE
Dreig met de stok die macht heeft,
maar sla er niet mee.
(Arabisch spreekwoord)