Aanklacht tegen Rajakowitsj
was maar ten dele juist
Vijftien jaar voor zeeman,
die Schotse vrouw doodde
Varkenspest
bij Apeldoorn
SATURNE IS
HAZARDSPEL
ELCKERLYC EN
TAPTOE DELFT
IN GEVAAR
KATHOLIEKE
FILMKEURING
VERDWIJNT IN
HET ZUIDEN
Koningen scheldt
vrije boer boete van
30 gulden kwijt
Staking van 400
Rotterdamse
metaalarbeiders
MINISTER MAAKTE HET PROGRAMMA
OVER DE WEGENBOUW BEKEND
DONDERDAG 4 MAART 1965
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 12
Getuige Sijes terug uit Wenen:
Schiphol: woensdag is men op de luchthaven begonnen met de installatie van een nieuwe tweedelige Avio-
bridge, van welk type er in de toekomst meer geplaatst zullen worden in het nieuwe areaal.
De heer B. A. Sijes, wetenschap
pelijk ambtenaar van het Rijksinsti
tuut voor Oorlogsdocumentatie te
Amsterdam, die in Wenen als getuige-
deskundige is opgetreden tegen de
voormalige SS-Sturmführer dr. Erich
Rajakowitsj, is gisteren uit de Oos
tenrijkse hoofdstad aangekomen op
Schiphol. Hij werd daar verwelkomd
door zijn directeur dr. L. de Jong,
vooral bekend als samensteller van
televisieprogramma's over de twee
de wereldoorlog.
De heer Sijes gaf in de perskamer
van de luchthaven zijn" indrukken
weer over de gang van het proces:
„Naar mijn smaak begon het als een
farce. Rajakowitsj wist elk verhoor
door de president in de kiem te smo
ren en was heer en meester in de
rechtzaal. Hij wurgde letterlijk iedere
vraag. Dit kon onmogelijk langer
worden geaccepteerd. Ik ben toen
naar de officier van justitie, dr. Ko-
vacs gegaan en heb hem op drin
gende wijze verzocht Rajakowitsj van
zijn voetstuk af te halen. Ik werd
als getuige-deskundige aanvaard. Het
ging erom met documenten aan te
tonen, dat Rajakowitsj leugens ver
telde en bovendien de samenhang
van deze leugens te ontrafelen". De
eis van de officier noemde de heer
Sijes beslist te laag.
De heer Sijes uitte kritiek op de
inhoud van de aanklacht, die vol
gens hem anders had moeten zijn:
„Rajakowitsj werd ten laste gelegd,
dat hij door het verzenden van een
telegram schuldig was aan de dood
van 83 Nederlandse Joden in België
en Frankrijk. Wat naar mijn me
ning ten laste gelegd had moeten
worden was, dat hij door dat telegram
De Nederlandse Joden in België en
Frankrijk in levensgevaar had ge
bracht.
Dr. De Jong gaf als zijn visie op
het proces: „Het begin van het pro
ces was een aanslag op het rechts
gevoel van ons gehele volk door de
manier waarop Rajakowitsj zich als
een gladde aal trachtte schoon te
praten. Ik wil niets ten nadele zeg
gen van de Oostenrijkse justitie, maar
ik meen, dat de heer Sijes het is ge-
In de Hoenderlose bossen in de om
geving van Apeldoorn is varkenspest
uitgebroken onder de wilde zwijnen.
Van de 80 dieren, die hier leven, zijn
er reeds negen aan de ziekte bezwe
ken.
Gisteren is een begin gemaakt met
het plaatsen van vangkooien om de
dieren te kunnen inenten. Volgens
de rijksjachtopziener is er geen re
den tot ongerustheid, omdat de var
kenspest alleen in de Hoenderlose
bossen voorkomt en deze bovendien
zijn afgezet, waardoor de kans op
besmetting gering is.
Procureur-generaal
Het Saturnespel, dat sinds 1 augus
tus vorig jaar in het Badhotel te
Zandvoort wordt gespeeld, is volgens
de procureur-generaal bij het ge
rechtshof te Amtserdam, mr. J. H.
Kemper, een hazardspel en geen be
hendigheidsspel. Hij eiste daarom gis
teravond wegens overtreding van ar
tikel 254 bis van het Wetboek van
Strafrecht (het gelegenheid geven
tot hazardspel) een boete van 25 gul
den. Dezelfde boete was door de of
ficier van Justitie bij de rechtbank
te Haarlem geëist, die het ook een
hazardspel vond.
De rechtbank te Haarlem had de
directeur in eerste instantie vrijge
sproken omdat naar haar oordeel Sa-
turne een behendigheidsspel is. De
officier van Justitie ging van 't vrij
sprekende vonnis in appel bij het
Amsterdamse hof. De rechtbank in
de Spaarnestad sprak in het vonnis
als haar mening uit, dat het spel zich
hij uitstek leent vbor onregelmatig
heden en dat een minimum aan vaar
digheid of handigheid aan de zijde
van de bank een maximum aan vaar
digheid of behendigheid aan de zijde
van de spelers kan elimineren. Dit
principiële proces is van groot be
lang voor de eigenaar van het Bad
hotel en licentiehouder van het Sa-
turne-spel, de Amsterdamse koop
man M. Caransa.
Nieuw onderzoek
in zaak gepasseerde
opperwachtmeester
De Centrale Raad van Beroep heeft
gisteren een nieuw onderzoek bevo
len in de zaak van de opperwacht
meester W. van de Koninklijke Ma
rechaussee in Utrecht. De opper
wachtmeester vindt dat hij in 1962
ten onrechte niet in aanmerking-is
gekomen voor bevordering tot adju
dant
Twee langdurige zittingen heeft de
Centrale Raad al aan deze zaak ge
wijd, er werden talrijke getuigen ge
hoord. De opperwachtmeester wordt
verweten dat hij in enkele gevallen
niet correct is opgetreden.
weest die het proces heeft gebracht
op het niveau waarop het zich verder
heeft afgespeeld".
Volgens dr. De Jong had hij vele
reacties ontvangen van Nederlanders
die zich bijzonder dankbaar hadden
getoond voor het optreden van de
heer Sijes en inspecteur Y. Taconis
van de rijksrecherche, die het pro
ces als officieel waarnemer van het
ministerie van justitie had bijge
woond.
De rechtbank in Rotterdam heeft
de 29-jarige zeeman H. W. P. uit de
Maasstad schuldig bevonden aan de
dood van de 35-jarige Schotse was
vrouw Jessie Gibson. Het college
veroordeelde hem vanmorgen we
gens doodslag tot 15 jaar gevangenis
straf, de hoogste straf, die in Neder
land voor dit feit kan worden gege
ven. De officier van justitie eiste
veertien dagen geleden tegen de zee
man primair terugwijzing van de
zaak naar de instructie voor het uit
brengen van een aanvullend psychia
trisch rapport en s ubsidiair 10 jaar
gevangenisstraf wegens doodslag.
Belastingen te hoog
De Delffcse gemeenteraad heeft een
nieuwe verordening vastgesteld voor
de heffing van vermakelijkheidsbe
lasting waarin een bepaling is op
genomen dat voor iedere voorstel
ling of uitvoering 20 procent belas
ting moet worden betaald.
Als gevolg daarvan heeft de
stichting Delfesta laten weten, dat
zij door deze zwaardere financiële
lasten niet langer bepaalde evene
menten in Delft financieel kan bij
staan. Treft men geen vergelijk, dan
zullen met ingang van volgend jaar
de voorstelling van het militaire mu
ziekfestival Taptoe Delft op de
Markt niet meer plaatsvinden, ter
wijl dat mogelijk ook het geval zal
zijn met de uitvoeringen van de Mat-
theus Passion in de Nieuwe Kerk en
van Elckerlyc door de Nederlandse
Comedie, in het kader van het Hol
land Festival op de binnenplaats van
het museum het Prinsenhof.
De katholieke filmkeuring gaat in
Brabant en Limburg verdwijnen.
Reeds lange tijd bestaat er misnoe
gen over het feit, dat films die door
de centrale (neutrale) filmkeuring
in ons land zijn toegelaten, door de
KFC niet voor vertoning in Limburg
en Brabant worden toegestaan.
De KFC werd vóór de laatste we
reldoorlog opgericht door een groot
aantal Brabantse en Limburgse ge
meenten, die de bevolking wilden
beschermen tegen ongunstige invloe
den.
Onlangs is door een commissie on
der voorzitterschap van prof. A.
Ariëns een rapport uitgebracht over
de betekenis van de KFC, en op
grond van dit rapport is nu besloten
de KFC op te heffen. Het rapport
noemt de KFC „volkomen uit de
tijd".
Smid je
V erholen
en de
sport-
computer
156. Uit de grote stad kwam intus
sen ook een kar op doelbewuste wij
ze naar het dorp Rijkhuyzen gereden.
Door de schemering van de zomer
avond reed namelijk een Amerikaan
se auto op het bedoelde dorpje af en
de eigenaar van die auto was nie
mand minder dan de ambassadeur
van Dollarmenië, William D. Buck-
shooter genaamd. Op zonderlinge
wijze had de deftige diplomaat zich
vermomd: hij droeg een soort boe-
venpetje en een zwart maskertje van
De vrije boer Bouwmeester uit
Lekkerkerk heeft van de Koningin
kwijtschelding gekregen van de hem
opgelegde straf van 30 boete we
gens het niet doen van aangifte in
gevolge de bepalingen van het Land
bouwschap.
Toen door onbekende oorzaak
gistermiddag twee heipalen van een
lorrie kantelden, raakte de 43-jarige
Belgische heier Bertus Maalderen, die
aan het werk was in de Buiksloter-
meer te Amsterdam, eronder bekneld
en overleed ter plaatse.
De rechtbank achtte P. schuldig
aan de doodslag op Jessie Gibson,
gepleegd op 26 april van het vorige
jaar in het Schotse plaatsje Grange
mouth, op grond van vaststaande fei
ten en op grond van een aantal leu
gens van P. tijdiens het onderzoek,
die in zijn nadeed kunnen worden
uitgelegd. Voorts overwoog de recht
bank, dat de verdachte tijdens de
zitting blijk heeft gegeven geen en
kel berouw te hebben van dit weer
zinwekkende misdrijf en dat P. reeds
enige, malen eerder met de strafrech
ter in aanraking is gekomen wegens
het plegen van geweldmisdrijven.
Het college vond klinisch psy
chiatrische observatie, zoals die door
de officier van justitie primair was
gevorderd, niet opportuun, omdat P.
door zijn hardnekkig ontkennen
geen medewerking aan het onderzoek
zou geven en dat anderzijds de mo
gelijkheid bestaat dat de behande
lende geneeesheren in gewetenscon
flicten kunnen komen in verband
met hun beroepsgeheim.
P. werd door de rechtbank voorts
veroordeeld tot een gevangenisstraf
van één jaar en drie maanden met
aftrek van het voorarrest wegens
een serie diefstallen met braak in
Rotterdam en omgeving gepleegd.
Deze straf is conform de eis van de
officier van justitie.
De zeeman kondigde vanmorgen
na de uitspraak van de rechtbank
aan, dat hij van dit vonnis bij het
hof in Den Haag in hoger beroep zal
gaan. Zijn verdediger, mr. S. Ivens,
was niet aanwezig bij de uitspraak.
NS neemt maatregelen
in verband met a.s.
Voorjaarsbeurs Utrecht
Met het oog op het te verwachten
druk reizigersvervoer i.v.m. de van
8 tot en met 16 maart 1965 te houden
Voorjaarsbeurs in Utrecht heeft de
NS besloten extra maatregelen te ne
mén voor de aan- en afvoer van Jaar-
beursbezoekers, alsmede van stand
houders en hun personeel. De maat
regelen omvaten ó.m. het laten rij
den van enige extra treinen in de
vorm van voortreinen voor zowel de
heen- als terugreis. Met name rijden
van Amsterdam (vertrek 8.22 uur^,
Eindhoven (vertrek 7.33 uur) en Den
Bosch (vertrek 8.55 uur) extra trei
nen voor die van de normale dienst
regeling uit op werkdagen, behalve
zaterdag. Voor de terugreis naar Am
sterdam rijdt een extra trein, die
om 16.29 uur en voor Den Bosch een
extra trein, die om 16.20 uur uit
Utrecht vertrekt.
Voorts zal een aantal treinen naar
en van Utrecht tijdens de beursda-
gen in een grotere samenstelling rij
den om de grotere stroom reizigers
te kunnen vervoeren.
Bij het bepalen van de extra maat
regelen steunen de Spoorwegen op
gegevens uit vorige jaren. Tevens is
rekening gehouden met het feit, dat
de Jaarbeursdirectie meer bezoekers
verwacht dan voorheen het geval was.
Aan de hand van het vervoersaan
bod op de eerste twee dagen zal in
cidenteel worden bezien of verdere
vergroting van de treinsamenstelling
noodzakelijk is.
zeven cent. Zijn grijns was groot,
glimmend, zelfbewust en tegelijk 'n
tikje kwaadaardig. De figuur naast
hem in de auto keek hem dan ook
ietwat onthutst aan en gromde: „Ik
zou nou voor alle sinaasappels van
heel Spanje wel eens willen weten
hoe jij dat zaakje denkt op te knap
pen, waarde collega „Je moet
eindelijk eens vertrouwen hebben in
de slimheid en de kracht van Dol
larmenië, mijn beste Wasilew I. Oms-
komsklachte William. „Onze
In de Rotterdamse metaalindustrie
is weer onrust ontstaan. Bij de Ma
chinefabriek Hensen is het fabrieks-
personeel in staking gegaan. Het be
treft hier ongeveer 400 man, die hun
collega's beletten het fabrieksterrein
te betreden. Slechts de loonadmini-
strateur en de directie werden giste
ren toegelaten. Oorzaak van het con
flict is de toekenning van de onder
nemingsgewijze differentiatie, de
mogelijkheid om een extra loonsver
hoging van vier procent te geven.
Onlangs nog eisten de Rotterdam
se stakers toepassing van het voor
Rotterdam overeengekomen akkoord:
een verhoging van het uurloon met
23 cent (twaalf cent als de alge
mene vijf procent, negen cent dif
ferentiatie en drie cent compensatie
voor het terugbrengen van de tarie
ven.
De directie van Hensen houdt zich
aan het oorspronkelijk in de Vak-
raad voor de metaalindustrie over
eengekomen verhoging van 21 cent.
Negen cent hiervan wordt gebruikt
voor het afbouwen van de tarieven
(z.g. „witten").
Tot voor kort betaalde Hensen de
hoogste metaalionen in heel Rotter
dam. De directie van het bedrijf is
van oordeel, dat volledige toepassing
van het Rotterdamse akkoord op
nieuw tot onrust in de metaalindus
trie aanleiding zal geven: er ontstaat
dan weer een dergelijke situatie.
Werk hervat.
Vannacht is het werk bij de ma
chinefabriek „Hensen" hervat, na
dat de directie had toegegeven aan
de eis van de werknemers: 12 cent
per uur meer en een correctie van
vijf procent op de tarieven.
Blijkens een verslag van monde
ling overleg tussen de vaste com
missie van Verkeer en Waterstaat uit
de Tweede Kamer en minister Van
Aartsen is met België in beginsel
overeengekomen het traject Antwer-
pen-Breda in Europaweg 10 en Ant
werpen-Eindhoven in Europaweg 9
voor de zomer van 1970 gereed te
maken. Over de E-9, traject Maas
tricht-Luik, is nog geen overeen
stemming bereikt.
Emmeloord zal in 1968 of 1969 via
een autoweg op de dijk van de Mar
kerwaard bereikbaar zijn. Dan is ook
de brug bij Zwolsehoek klaar. De
verbinding Amsterdam-Emmeloord-
Friesland-Groningen heeft voorrang
boven het verbeteren van de bestaan
de route over de afsluitdijk.
De Coentunnel moet in 1966 ge
reed zijn, maar de nieuwe verbin-
geheime agenten brachten er niets
van terecht. Ze zochten het immers
allemaal veel te ver. Maar wij gaan
dat varkentje nu zelf even wassen.
Rechttoe, rechtaan, verkleed als twee
inbrekers overvallen we de woning
van die onmogelijke bemoeial smidje
Verholen en voor we een uurtje ver
der zijn hebben we de sportcomputer
in ons bezit. We regelen dan later
wel even wie hem krijgt. Heb je de
stengun? En kun je daarmee om
gaan?" „Nog al wiedes", antwoord-
ESTEC-NOORDWIJK
KRIJGT TESTKAMER
VOOR KUNSTMANEN
Voor Estec-Noordwijk zal een z.g.
vacuümkamer worden aangeschaft,
bestemd voor het beproeven van
kunstmanen, aldus meldt het Alg.
Dagbl. Het in de Ver. Staten bestelde
apparaat moet 600 duizend dollar
kosten.
In de vacuümkamer worden proe
ven genomen met kunstmanen onder
omstandigheden, die zo goed als ge
lijk zijn aan die welke in de wereld
ruimte heersen.
In verscheidene Europese landen,
zoals Engeland, Frankrijk, West-
Duitsland en Italië, werkt men al ge
ruime tijd met kleine vacuümkamers
van Europees fabrikaat.
De eerste vacuümkamer van Estec
is in de Verenigde Staten besteld,
omdat de Europese industrie thans
nog niet in staat is een apparaat te
leveren dat aan alle gestelde eisen
voldoet. Onderhandelingen zijn gaan
de met een consortium van zes
Europese firma's (geen Nederlandse)
over levering van 'n tweede vacuüm
kamer in de naaste toekomst met een
wat grotere capaciteit.
De afmetingen van de eerste va
cuümkamer van Estec zullen onge
veer drie bij acht meter zijn. Men
kan daarin een kunstmaan met een
diameter van ongeveer twee meter
zowel blootstellen aan de ijzige kou
de van de wereldruimte als aan de
intense hitte van niet door een damp
kring getemperd zonlicht.
In de tweede vacuümkamer kun
nen ook kunstmanen met zonnecel
panelen, die een grootste spanwijdte
hebben van drie meter, aan allerlei
proeven worden onderworpen.
ding met Alkmaar kan niet voor 1970
verwezenlijkt worden. Minister Van
Aartsen acht het niet uitgesloten, dat
de verbetering van Rijksweg 13 Den
Haag-Rotterdam in 1966 niet gereed
zal zijn.
De verbinding Wolfheze-Valt ug
krijgt voor de verlenging richting
Gorinchem een nieuwe Waalbrug bij
Ewijk. In het traject Valburg-Babbe-
rich komt een nieuwe brug over de
Rijn. De eerste brug komt er zo spoe
dig mogelijk, de tweede na 1970.
Het ligt in de bedoeling het eerste
deel van de Eoomweg tussen Rot
terdam en weg 56 Breda-Bergen op
Zoom uiterlijk in 1970 open te stel
len.
Ten oosten van Hedel, bij Empel,
komt een nieuwe Maasbrug, die sa
men met de rondweg om Den Bosch
in 1970 klaar moet zijn.
de Wasilew I. Omskomsk. „Al jaren
lang zijn wij in Barroesja precies op
de hoogte van jullie wapens!"
„Mooi", lachte Williarp D. Buckshoo-
ter. „Stap dan nu maar uit, want we
zijn er En op de hoek van
een stil, donker straatje in het cen
trum van Rijkhuyzen stapte Wasi
lew I. Omskomsk, de Barroesjaanse
Volkscommissaris, uit de auto. „Sa
men doen dacht hij. „Onze laat
ste kans
(Wordt vervolgd)
ZOETERWOUDE
In memoriam
mgr. J. R. van Dael
In de leeftijd van 60 jaren is over
leden mgr. J. R. v. Dael, pastoor van
de parochie St. Jacob te 's-Graven-
hage en geheim kamerheer van Z.H.
de Paus.
Deze overleden priester heeft zijn
eerste drie priester jaren als kape
laan van de parochie St. Jan Ont
hoofding met zeer grote verdienste
vervuld; vooral het katholiek jeugd
werk en het organisatieleven kwamen
onder zijn ijverige en kunstzinnige
leiding op een hoogtepunt. Vooral de
St. Joseph-gezellenvereniging bereik
te in deze kapelaansjaren een bloei
tijdperk, waarvan de bouw van het
Gezellenhuis (thans Don Boscohuis),
door de Gezellen in vrije tijd ge
bouwd, het blijvende getuigenis is
gebleven.
In deze jaren kwam bijzonder veel
tot stand, o.a. de tweede tienjaarlijk
se tentoonstelling voor Huisvlijt, In
dustrie, Handel en Onderwijs. In dit
tijdperk was 96 pet. van de katholie
ke jeugd georganiseerd.
In het verdere priesterleven werd
vooral het werk voor de schoolvrije
jeugd krachtig voortgezet. In Amster
dam (buiten de Veste) het eerste
arbeiders j eugdkamp.
Spoedig daarna benoemd tot Dio
cesaan Aalmoezenier voor het man
nelijk jeugdwerk stichtte deze pries
ter o.a. aan de Abdij van Egmond 'n
werkkamp voor de jeugdige werklo
zen, waar ook Zoeterwoudse jeugdige
werklozen een werkzaam aandeel
kregen.
Reeds enige jaren lichamelijk ver
zwakt, maakte een plotselinge dood
het einde van dit welbesteed pries
terleven. C. P. J. P.
KOUDEKERK
Concert uitgesteld In verband
met ziekte van enige leden, gaat de
muziekuitvoering die „Kunst Na Ar
beid" heden donderdag 4 en vrijdag 5
maart zou geven niet door en wordt
uitgesteld tot nader datum.
Wat lezers schrijven
DE TONEELUITVOERING VAN
ST. MICHAEL TE HAZERSWOUDE
Hazerswoude, 2 maart
Op 26 en 28 februari speelde de
gemengde toneelgroep „St. Michael"
de komische thriller van Harold Mc.
Pherson. getiteld „Gieren op het vei
lig nest". Het stuk was goed van in
houd, maar werd door de spelers
vaak wait overdreven gespeeld. De
tijd, die de groep na hun najaarsuit
voering restte, was ons inziens waf
kort geweest, vandaar dat de souf
fleur een grote rol speelde in dit stuk.
De mimiek en de tonéelvrijheid liet
nog wel wat te wensen over. Dit was
weliswaar niet het geval bij alle spe
lers hoewel enkele spelers te ver uit
blonken bij de anderen.
De jeugd van Hazerswoude wist
zich ook vaak niet goed te gedragen,
zodat het nu en dan wat rumoerig in
de zaal was, met alle gevolgen van-
dden, en waardoor de tekst vaak niet
goed te verstaan was.
De R.K. vereniging St. Michaël kan
wel terugzien op beter gespeelde
stukken en willen ze in de toekomst
het toneelspel ook aantrekkelijk ma
ken voor het wat jongere publiek,
zullen ze, ons inziens wat geschikter
stukken moeten aangrijpen.
Ook zullen ze moeten gaan uit
zien naar wat jongere krachten, wil
len ze in de toekomst op het niveau
komen wat het publiek van tegen
woordig verwacht.
Ik geloof zeker dat de toneelgroep
nog hoger kan, maar dan zullen ze
ook hard moeten werken en hun spor
tiviteit tegenover andere plaatselijke
verenigingen laten blijken en niet de
boeman uithangen.
Uit de recensie bleek ook, dat ge
noemde vereniging over een groot
arsenaal spelers beschikt, maar dan
is het voor mij een raadsel, waarom
St Michael spelers ronselt van an
dere plaatselijke verenigingen.
N.N.
