Leidse Courant | 1964 | 28 november 1964 | pagina 2

mxm

1

DERDE JUBILEUMCONCERT

VAN HET RESIDENTIE-ORKEST

B'OSCOPEN
TE LEIDEN

POPULIEREN!
IN DE STORM

ZATERDAG 28 NOVEMBER 1964

DE LEIDSE COURANT

PAGINA 2

- grv

ff

y

Onder leiding van Willem van
Otterloo stond dit belangrijk concert
van het zestigjarige Residentieorkest.
Men kreeg heel wat nieuwe muziek
te horen op deze avond, maar lang
zamerhand worden de toehoorders
hiermede meer vertrouwd om ervan
te kunnen genieten. Als inleiding
werd gespeeld: Symfonische Klank
figuren van Henk Badings; zijn
Symfonie no. 12", opgedragen aan
Willem van Otterloo en zijn orkest.

Een langzame inleiding, waarin de
halve toonsafstanden zeer belangrijk
zijn in de thematische opbouw. Eerst
onbestemd, treedt de kleine seconde
al gauw positief op in onderscheidene
instrumentale groepen. Op een tas
tende inleiding volgt een improvise
rende passage. Het koper doet zich
horen in het opvallende hoofdthema;
dan een Adagio-episode, met fiori-
turen in de fluit. Fraai van thema
tiek is de fuga die nu volgt; de con-
trapuntiek is helder en volgbaar.
Meer opgewekte klanken leiden tot
een lichtend slót, waarin men onder
linge verwantschap tussen de klank
rijke thema's telt. Zonder onderbre
king gaan de met elkaar verband
houdende delen (waarin opmerkelij
ke contrasten in expressie als een
provisatie in elkander over. Meer en
meer komt men tot de ervaring, dat
in deze muziek alles zowel melodisch
als harmonisch verantwoordt is en
zich oplost. En voor wie dit kunnen
bemerken is veel verdwenen, dat

Hor. 1. band om vaatwerk, 6. gem.
in N. Brab., 11. lied, 12. begrip, 14.
bijwoord, 15. muzieknoot, 16. spece
rij, 18. rijksgrens (afk), 19. romp,
20. zwakke, 22. ontzaglijk, 25. rivier
in Afrika, 27. telwoord (Eng), 28.
muzieknoot, 30. godin van de dage
raad, 31. slede, 32. deel van een
woord (meerv), 35. meisjesnaam,
37. vriend (Fr), 38. deel van de mast,
39. scheik. element (afk), 40. li
chaamsdeel, 41. dam langs een wa
ter, 42. dak waarbij de vier dakvlak-
ken in een punt samenkomen, 45.
water m N. Brab., 46. jongensnaam,
48. aanw. voornaamw., 49. deel van
het oog, 51. vaartuig, 53. Spaans rij
paard, 55. glijvoertuig, 57. lichaams
deel, 58. atmosfeer (afk), 60. fel pla
gend, 62. muzieknoot, 63. vogel, 65.
als 25 hor., 66. telwoord, 67. armoe
de (barg.), 68. oplopende vlakte.

Vert. 1. troep ongeordende krij
gers, 2. lied, 3. water in Friesland,
4. als 22 hor., 5. Limburgse klei, 6.
beetwortel, 7. onderrichten, 8. leng
temaat (afk), 9. achting, 10. krijgs
macht, 13. geheel de uwe (afk Lat.),
16. kers, 17. werf (ZN), 19. houten
vat, 21. ik (Lat), 23. volgens de re
gel, 24. insektje, 26. verhoogde plaats
in een vertrek, 28. rang, 29. bene
dendeel v. d. rug, 31. vaartuig, 33.
eer, 34. meisjesnaam, 36. familielid,
42. plaats in België, 43. plaats voor
duiven, 44. tapijt, 47. paard, 50. zij
tak Donau, 51. hoon, 52.- riviertje uit
Mecklenburg, 53. soort, 54. omgang
v. e. toren, 56. godin van de twist,
57 hap, 59. baan voor balspel, 61.
gouverneur generaal (afk), 62. meis
jesnaam, 64. telwoord, 66. bijwoord.

OPLOSSING VORIGE WEEK

Hor. 1. net, 4. overdag, 10. lap, 13.
eter, 15. reeel, 16. pose, 17. telen,
19. nel, 20. nevel, 21. neger, 23. ko
ter, 25. rede, 26. Eder, 28. op, 29.

De films in de week van 26 novem
ber tot en met 2 december zijn door
de Katholieke Film Centrale als volgt
gekeurd:

Camera: De duivel en de tien gebo
den (str. volw

Dagelijks: 2.30, 7.00 en 9.15 uur.
Zondag: 2.30, 4.45, 7.00 en 9 15 uur.
Lido: OSS 117 in Bangkok (14 j.)
Dagelijks: 2.30, 7.15 en 9.15 uur.
Zondag: 2.30, 4.45, 7.00 en 9.15 uur.
Luxor: Mysterie om vlucht 22 (14 j.)
Dagelijks: 2.30, 7.00 en 9.15 uur.
Zondag: 2.30, 4.45, 7.00 en 9.15 uur
Studio: Programma door K.F.C. af
gekeurd.

Trianon: De brug over de River Kwai
(14 j)

Dagelijks: 2.30, 7.00 en 9.15 uur.
Zondag: 2.15, 4.30, 7.00 en 9.30 uur.
Rex: Kaarten, kussen en kogels (14 j.)
Dagelijks: 2.30, 7.15 en 9.15 uur.
Zondag: 2.30, 4.45, 7.15 en 9.15 uur.

neep, 31. leer, 32. ma, 33. nop,, 35.
palet, 37. Eem, 38. slaap, 39. toe, 40.
horde, 41. tin, 42. Eerde, 44. aal, 45.
es, 46 nier, 48 slem, 51 N.L. 52 norm,
45 stem, 56 Maris, 57 tegel, 59 leges,
60. Lea, 62. netel, 64. eden, 65. deels,
67. Nede, 68. tel, 69. overeen, 70. ras.

Vert. 1. net, 2. eten, 3. teler, 5. vr,
6. een, 7. reeel, 8. del, 9. al, 10. lo
ver, li. Aser, 12. pel, 14. Regen, 16.
peter, 18. nede, 20. node, 22. reep,
23. keet, 24. monster, 27. gamelle,
ongenummerd hokje, polis, 30 pater,
31. Leeds, 32. Medan, 34. pan, 36. lor,
37. era, 42. Eems, 43. Eist, 46. No
ren, 47. iris, 49. eten, 50. Megen, 52.
nagel, 53. speer, 55. meter, 56. mede,
58. Leda, 59. Let, 60. Lee, 61. ale,
63. les, 65. d.v., 66. se.

EVEN NAKAARTEN

Onze puzzel van vorige week za
terdag was eigenlijk te eenvoudig.
Dat bleek wel uit het overweldigend
aantal goede oplosingen, dat onze
bureaux overstroomde. De prijs is
deze keer voor mej. A. van Rijn,
Kastanjelaan 3 te Leiderdorp, die
begin volgende week haar prijs in
de brievenbus zal vinden.

MR. D. C. FOKKEMA BENOEMD
TOT GEWOON LECTOR

Bij K.B. is mr. D. C. Fokkema, bui
tengewoon lector in de faculteit der
rechtsgeleerdheid om onderwijs te
geven in het vergelijkend privaat
recht, benoemd tot gewoon lector aan
de Leidse Universiteit.

ÏJSSE

FOTOGRAFIE-AVOND MET
FELLE REACTIES

Donderdagavond werd in de film
zaal van het Bloembollenlaborato
rium te Lisse een fotografie-avond
gehouden door de Fotoclub „Bloem
bollenstreek". De waarnemend voor
zitter mocht voor deze avond welkom
heten de heer René van der Meulen
uit Beverwijk. Hij heeft, zoals hij
zelf aangekondigd had, geen lezing
gehouden doch zo maar een grote
serie foto's laten zien, maar foto's
van een zeer specifiek karakter. Hij
kwam met zeer modern opgezette
portretten, abstracties, figuurstudies
enz., en bracht dit alles in een stijl
en techniek die voor de amateurs
van de „Bollenstreek" totaal nieuw
was. Dat bleek inderdaad het geval
te zijn, want de reacties van de aan
wezigen waren zeer uiteenlopende
van een grimmig gezicht tot een
twinkelend oog Maar vast staat,
dat alle aanwezigen met geheel nieu
we indrukken naar huis gingen.

In de discussie, die af en toe scherp
gesteld was, ontspon zich een' ge-
dachtenwisseling over de vraag wat
nu eigenlijk „kunst" is en dan was
spreker van mening, dat fotogra
feren niet onder kunst kan worden
gerekend. Een fototoestel waarvan
men een knop heeft in te drukken,
kan niet onder kunst gerekend wor
den, het is een mechanisme. Het is
maar de vraag hoe men met dat
mechanisme alles benaderd.

vreemd leek in samenklanken. Het
werk van deze persoonlijkheid werd
onder Van Otterloo tot een evene
ment. Meesterlijk waren directie en
reproductie. Door het gerenommeer
de viool-duo Theo Olof en Herman
Krebbers werd het concert voor twee
violen van Hans Kox gespeeld. Kox
schreef dit in 1964, ter gelegenheid
van het zestigjarig jubileum van het
Residentie-orkest in opdracht van 't
Ministerie van Onderwijs, Kunsten en
wetenschappen. De nieuwe muziek
is vaak moeilijk te begrijpen voor
de toehoorders; maar als men meent,
dat zij alleen maar denken is in
technische constructies, dan lijkt ons
deze opvatting fout, omdat ook de
hedendaagse componist zijn emoties
moet hebben gehad bij het ontwerp
en opbouw van zijn nieuwe werk.
Zoals de beide violisten Kox' concert
tot klinken hebben gebracht is wel
ongeëvenaard. Feilloos van samen
spel, technisch volkomen gaaf, en de
toon, die van el'k van beide hun uniek
bezit is, klank voortreffelijk. Een
staal hebben zij gegeven van hun
meesterschap. Evenwel, heeft de .toe
hoorder veel van het werk kunnen
bevatten? Daar de. componist in het
programma geen enkele toelichting
wil geven valt dit te betwijfelen bij
een eerste uitvoering.

Tenslotte de Vijfde Symphonie in
c kl. t. van Ludwig van Beethoven,
die in zijn tijd ook een vernieuwer
is geweest en die naast bewonderaars
ook tegenstanders had. Doorwerkt
van inzicht, klankschoon en met mar
kant uitgewerkte plastiek werd er
door het orkest (voorgegaan door
Van Otterloo) met veel temperament
gemusiceerd. Met dankbaarheid
werd de muziek van heden en van
voorheen ontvangen en toege juicht.

J. KORTMANN

A etherklanken

ZONDAG 29 NOVEMBER

HILVERSUM I, 402 m.
8.00 NCRV. 10.00 KRO. 17.00 CON
VENT VAN KERKEN. 18.00 NCRV.
20.15-24.00 KRO.

8.00 Nws. en weeroverzicht. 8.15
Geestelijke liederen (gr.). 8.30 Mor
genwijding. 9.00 De Platenbijbel. 9.45
Nws. en waterstanden. 10.00 Inleiding
Hoogmis. 10.05 Hoogmis. 11.15 Gevar.
gram. 12.10 Boekbespr. 12.20 Koor
zang met instrumentaal ensemble.
12.40 Het Eucharistisch congres in
Bombay. 12.50 Buitenlands commen
taar. 13.00 Nws. 13.10 De drie mus
ketiers, licht pro gr. 13.30 V. d. kin
deren. 14.00 Promenade-ork.: amus.-
pjuz. 14.40 Omroepkamerkooroude
klass. liederen. 15-00.De hand aa,n
d6 ploeg, lezing. 15.05 Lichte gram.,
sportreportages en -uitslagen. 16.30
Weens Symf.-ork.: amus.muz. 16.45
De Kerk van Gracias, klankbeeld
over Katholicisme in India. 17.00
Baptisten Kerkd. 18.00 Zang en pia
no: Negro Spirituals. 18.10 Geestelij
ke huismuz. (opn.). 18.30 De stem
van de Reformatie in Brazilië, ge
sprekken met predikanten. 18.45

Meerstemmige psalmen uit de kring
rond Calvijn: muzikaal klankbeeld
van gewijde muziek. 19.15 Alledaags
geloven, lezing. 19.30 Samenzang van
geestelijke liederen. 20.00 Nws. 20.07
Reflex: meditatie. 20.15 De Zilver
vloot: Intern, volksliederen. 20.45
Het huis aan de graqht, hoorspel.
21.30 Stereof. uitz.: Klass. kamermuz.
22.05 Wissewassen. licht progr.
22.25 Boekbespr. 22.30 Nws. 22.40
Epiloog. 22.50 Lichte muz. 23.10 Lich
te gram. 23.55-24.00 Nws.

HILVERSUM II, 298 m.
8.00 VARA. 10.00 IKOR. 12.30 AVRO.
17.30 VARA. 20.00-24.00 AVRO.

8.00 Nws., sportmeded. en soc.
strijdlied. 8.18 Weer of geen weer,
gevar. progr. 9.45 Geestelijk leven,
toespraak. 10.00 Kinderdienst. 10.30
N H. kerkd. 11.30 Vr. en antw. 11.40
Gram. 11.45 De kerk in de spiegel
van de pers. 12.00 Het Geladen Schip,
de rubriek in het raakvlak van kerk
en cultuur. 12.30 Tout k toi, licht
progr. 13.00 Nws. 13.07 De toestand
in de wereld, lezing. 13.17 Meded.
of gram. 13.20 Carrousel, een pro
gramma dat alle kanten op gaat.
14.10 Omroepork. en sol.: klass. en
mod. muz. 15.00 Hou je aan je woord,
een programma vol speelse invallen
en literaire spitsvondigheden, 15.40
Stereof. uitz.: Lichte ork.muz. en
zang. 16.30 Sportrevue. 17.00 Zing
met ons mee. 17.30 V. d. jeugd. 17.50
Nws. en sportuitsl. 18.05 Sportjourn.
18.30 Stereof. uitz.: Walsork. 19.00 Bij
nader inzien, forum. 19.35 Vrij en
tree, cabaret. 20.00 Nws. 20.05 Apol
lo in wapenrok (slot), een seriepro
gramma over het lied uit de Eerste
Wereldoorlog. 20.45 Bel canto (gr.):
operafragm. 21.30 Wie is de schuldi
ge (II), hoorspel. 22.05 Lichte ork.
muz. 22.30 Nws. 22.40 Act. 23.00 Ik
hoor, ik hoor wat U niet hoort: 125
jaar Spoorwegen in de muziek, cau
serie met gram. 23.55-24.00 Nws.

TELEVISIEPROGRAMMA'S

Nederland 1. KRO: 11.00-11.45 H.
Mis. NTS: 13.30-14.45 De Bezetting
XIX, documentaire over Nederland
in de Tweede Wereldoorlog (herh.
v. 17 nov. jl.)Eurovisie: 15.00 Rep.
Eur. kamp. tafeltennis te Malmö.
15.30 Reportage Intern. Concours Hip-
pique te Amsterdam. 17.00-17.30 Ta
feltennis, voortzetting van de repor
tage iut Malmö. CVV/IKOR: 19.30
Leer om Leer, televisie-catechisatie.
NTS: 20.00 Journ. 20.05 Sport in
beeld. 20.30 90 jaar oud: amus.progr.
v. d. BBC t.g.v. de 90e verjaardag van
Sir Winston Churchill. KRO: 22.00
Amsterd. Kunstmaandork.Populair-
klass. muz. 22.35 Epiloog. NTS: 22.40-
22.45 Journ.

Nederland II. NTS: 19.30 De Tijds-
capsule, film v. d. jeugd. 20.00 Journ.
20.05 Tom Ewell Show (Huwelijks
plannen), TV-film. 20.30 Het zwarte
eiland (Kuro-Shima), Japanse film
documentaire. 21.05 Blatter in Win
de, TV-spel. 22.00-22.30 Paardensport.
Enkele hoogtepunten uit het Intern.
Concours Hippique te Amsterdam.

MAANDAG 30 NOVEMBER 1964

7.45 Radiokrant. 8.00 Nws. 8.15 Ge
wijde muz. (opn. en gr.). 8.30 Lichte
gram. 9.00 Voor de zieken. 9.35 Wa
terstanden. 9.40 Voor de huisvrouw.
10.10 Klass. gram. 10.20 Rondom het
Woord: theologische etherleergang.
11.05 Lichte gram. 12.05 Instrumen
taal ens.: amus.muz. 12.25 Voor boer
en tuinder. 12.30 Meded. t.b.v. land
en tuinbouw. 12.33 Koorzang. 12.53
Gram., evt. akt. 13.00 Nws. 13.15 Mu-
9ette-ens. en zangsol. 13.40 Lichte
gram. 13.55 Filmmuz. gr. 14.05 School
radio. 14.35 Amsterdams Vocaal
kwartet: Mod. liederen. 15.05 Als de
kat van huis isquiz. (herh. van
19 nov. jl.). 15.35 Klass. ork.muz. gr.
16.00 Bijbeloverdenking. 16.30 Voc.
ens. 16.50 Pianomuz. gr. 17.00 Voor de
kleuters. 17.15 Voor de jeugd. 17.30
Lichte gram. voor de tieners. 17.50
Reg.uitz.: Suriname journaal. Spre
ker: mr. dr. H. J. Roethof. 18.00 Kon.
Mil. Kapel. 18.20 Uitz. van de Chr.
Hist. Unie. Politieren: Nws en comm.
van de CHU. 18.30 Klass. gram. 19.00
Nws en weerpraatje. 19.10 Radio
krant. 19.30 Licht instrum. ens.:
amus.muz. opn. 19.55 Op de man af,
praatje. 20.00 Sir Winston en Het La
gerhuis, klankbeeld. 20.30 Amus.muz.
gr. 20.45 Samen alleen, hoorspel (2).
21.25 Lichte ork.muz. gr. 21.50 We
reld-panorama. 22.00 Oude Ned. ka
mermuz. 22.20 Boekbespreking. 22.30
Nws. 22.40 Avondoverdenking. 22.55
Stereof. uitz.: Lichte gram. 23.25 Mod.
Japanse pianomuz. 23.55-24.00 Nws.

NCRV: 7.00 Nws en herh. SOS-be-
richten. 7.10 Dagopening. 7.20 Klass.
gram. 7.35 Sportuitsl. van zaterdag.

Smidje
Verholen
en de
s port-
computer

77. Al met al had die sportcompu-
ter dus al een enorme hoeveelheid
last veroorzaakt en de veldwachter
Eelco Eelkema begon er danig ge
noeg van te krijgen. Smidje Verho
len trouwens ook. Die kon zich ner
gens meer vertonen of de mensen
begonnen over de kleine Japanner
te zeuren. Daarom liep hij de vol
gende ochtend een eindje het dorp
uit en peinsde onderweg over allerlei
dingen. „Waarom moest ik die dr.
Yokito nu zo hoog nodig in huis ha
len?" mompelde hij. „Wat is daar
van het gevolg geweest? Dat ik ner
gens meer rustig een biertje kan

drinken. Iedereen heeft het over de
kleine Japanner. En de mensen ver
moeden allemaal, dat die Yokito er
achter zit. Ze geloven er niks van,
dat Kobus zo maar plotseling een
groot wielrenner zou zijn Op
een gegeven moment passeerde de
smid het kleine café'tje van Janus
Vetkamp, die een benzinepomp dreef
en er altijd tevergeefs op hoopte, dat
de bezoekers van zijn pomp ook een
drankje in zijn café'tje zouden ne
men. Janus had trouwens nóg een
functie. Hij was secretaris van de
voetbalclub „Rijkhuyzen Vooruit" en
dat was-ie alleen omdat de leden

van Rijkhuyzen Vooruit zijn café als
clublokaal plachten te gebruiken. En
in dat café'tje wilde de smid nu even
binnentreden Hij bleef echter

reeds in de deur staan om nieuws
gierig te luisteren naar de woorden
van een kleine, dikke man. Dat was
niemand minder dan Kees Mortel-
menger, de bekende aannemer van
woningwetwoningen, waarmee de
aanwezigheid van een kostbare luxe
wagen voor het café voldoende ver
klaard is In zijn vrije uren
was Kees Mortelmenger voorzitter
van Rijkhuyzen Vooruit en nu begon
smidje Verholen te begrijpen waar

het gesprek over ging. „Ik héb 'm,
Janus," zei Kees opgetogen. „Let op
mijn woorden. In die dikke goozer
steekt de beste middenvoor, die we
ooit gehad hebben! Wat zeg ik? Die
ooit op de Europese voetbalvelden
rondgelopen heeft! Hij heb me zelf
verteld, dat-ie een baas voetballer
was!" „Ik mot het nog zien
zuchtte Janus Vetkamp ongelovig.
„De enige bal die hij in zijn leven
ooit heb angeraakt, is een gehaktbal.
En daar heb-ie d'r wel een paar duu-
zend van op zo te zien

(wordt vervolgd)

AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgym
nastiek. 7.20 Lichte gram. voor kin
deren. 8.00 Nws. 8.15 Amus.muz. gr.
8.50 Ochtendgymn. 9.00 De groente
man. 9.05 Oude- en mod. koorliede
ren gr. 9.40 Morgenwijding. 10.00
Lichte gram. 10.50 Voor de kleuters.
11.00 Nws. 11.02 Voor de vrouw. 12.00
Instrum. ens. en zangsol. 12.20 Draai
orgelklanken gr. 12.30 Meded. t.b.v.
land- en tuinbouw. 12.33 Voor het
platteland. 12.40 Licht ork. 13.00 Nws.
13.15 Meded., evt. act. of gram. 13.25
Beursberichten. 13.30 Metropole ork.:
amus.muz. 14.00 Klass. en mod. gram.
15.30 Augusta de Wit 100 jaar geleden
geboren, klankbeeld. 15.45 Lichte
gram. 16.00 Nws. 16.02 Sir Winston
in het Lagerhuis, klankbeeld. 16.32
Lichte gram. 17.00 Voor de padvin
ders. 17.05 Jazz Corner. 17.50 Militair
comm. 18.00 Nws. 18.15 Evt. act. 18.20
Licht ork. 18.50 Openbaar Kunstbe
zit. 19.00 Klass. gram. 20.00 Nw$.
20.05 Op de plaatrust, verzoek-
progr. voor de soldaten. 20.40 Wat
zegt buurman ervan?, een serie uitz.
over hetgeen onze mede-Europeanen
denken van zaken, die ons dagelijks
bezighouden: Deel III: Frankrijk.
21.10 Licht ens. 21.25 Mijnheer Up
john, hoorspel, (herh. van maandag
7 okt. 1963). 22.30 Nws en meded.
22.50 Act. 23.00 Lichte gram. 23.55-
24.00 Nws.

TELEVISIEPROGRAMMA'S

Nederland I:

NTS: 19.00 Engelse les. 19.30 Co-
medy Caper (verboden op het gras
te lopen, TV-film. 19.45 Openbaar
Kunstbezit. 20.00 Journaal en weer-
overz. 20.20 Politieke Partij: G.P.V.
20.30 Last Holiday (Zijn laatste va
kantie) speelfilm. (Beide keuringen
14 jaar). 21.55 Armanath, filmrepor
tage. 22.15-22.20 Journaal.

Nederland H:

NTS: 20.00 Nws in het kort. 20.01
De Bailey's, TV-film. VARA: Muzi
kaal progr. 20.45 Hughie, TV-spel.
21.45 Achter het nieuws.

TV-Noordzee heden-
en morgenavond

ZATERDAG 28 NOVEMBER

18.30 Rin Tin Tin: De erfenis van
Sean O'Hara; 18.59 Popeye; 19.07
Lastige gevallen: „Zeg het met bloe
men"; 19.19 De onzichtbare man:
Alarm over Londen. Pauze.
22.00 Complot in de Tropen; 23.30
Einde.

ZONDAG 29 NOVEMBER

18.30 Robin Hood: Koning Richard
Leeuwenhart; 18.59 Zondagseditie V
(In deze aflevering iets over de Ne
derlandse balletdanseres Maria Hila-
rides, Jan Nelissen, een van de jeugd-
dige medespelers uit de musical Oli
vier, en over Loek Limburg, die een
Mij-fair-Lady-kapsel heeft ontwor
pen. Verder een reportage over het
werkeloos toezien van omstanders bij
brand); 19.31 Laurel Hardy:
Moordzaak. Pauze. 22.00 Dokter
Ben Casy: Applaus voor de patiënt;
23.00 Einde.

.door
Domien van I{ietvcl<l«;

Er zijn nog dingen te bespre
ken. zegt ze, wilt ge soms dat ik in
uw plaats.het is voor u in die
omstandigheden niet gemakkelijk.

Ja, ja, ga uw gang! zegt hij.

Er is bijvoorbeeld de kwestie
van het werkvolk, zegt ze, zich
schijnbaar ailleen bert haar zwager rich
tend, maar toch duidelijk genoeg
sprekend dart iedereen haar horen kan.
De mensen op het hof zijn kwekelin

gen van Rika of tenminste toch zó
door haar gevormd, dat zij er iets
mee kon aanvangen. Maar wat zal
het worden als de vaste hand en het
scherpe oog van haar zuster hen niet
meer aan de lijn zullen houden. Het
volk wordt met de dag ontevredener
en veeleisender. Voor een hof als
het uwe, Sander, is er absoluut een
soort opzichter nodig, een werkleider
die verstand heeft van de boerderij,
met al die nieuwigheden van tegen
woordig, moet men met de stroom
mee, wil men kunnen concurreren,
vind jij dart ook niet, Hans?

Ja.als ge 't mij vraagt.

aarzelt de aangesprokene, ik ben
een voorstander van de vooruitgang
en van kordate oplossingen. Hoe las
tig het voor ons ouderen ook is, wij
moeten de teugels aan de jongeren
kunnen overlaten, het leven gaat nu
eenmaal zijn gang, wat helpt het
daartegen te pruttelen.

Dat is een wijs woord, meent

Leo Hageman, wij hebben als jonge
kerels allemaal stampvoetend de
slakkegang van onze ouders afge
keken, snakkend om zelf de hand
aan de ploeg te slaan. Ik denk al
tijd aan de proeven van Fons Man-
naert, 'k weet wel, hij is een halve
Amerikaan, maar we kunnen veel
van hem leren.

Ho, ho, ho, vader, protesteerde
Mannaert, geen bloemen strooien
asjeblieft!

Neen, jongen, ik meen het, de
jonge gedachte moet haar kansen
krijgen, dat is vooruitgang, jij hebt
dat bewezen. Het zou geen kwaad
kunnen als Sander iemand met uw
ondernemingsgeest en kennis op zijn
hof kon krijgen, maar ik denk dat hij
het met minder zal moeten stellen.

Naar mijin mening moet een
hoeve met zoveel land geen al te
grote sprongen maken, zegt Man
naert, een jonge boer met een heldere
kop cüie de komende dongen in de ga
ten houdlt en niet bang is voor een
gezonde proef, dart is meer dan vol
doende. Ik denk zelfs, ais ik mijn
woordje in hert midden mag brengen,
dart Door daar de geknipte man voor
is en wel om verschillende redenen.
Hij is geen jong broekje meer op de
boerderij, hij kent hof en volk en om
dat zijn zwager en de kinderen vap
zijn zuster is, zal hij er met zijn hart
bij zijn alsof hert om zijn eigen doe
ning ging. Ik meen dat we dit mogen
zeggen nu hij er zelf niet bij is. Het
spreekt vanzelf dart Sandier hem een
goed Loon moet geven, want de jaren
dlie hij op het Redgershof slijt, zullen
hem in zijn kleren blijven hangen.
Met een vreemdeling is dart spel veel

te gewaagd, ge moet maar eens be
denken hoeveel achterpoortjes er op
zo'n doening openstaan, waardoor
een handige deugniet de boer beste
len kan zoveel hij maar wü. Als ik
het goed voor heb is Door genoeV
onderlegd om een boekhouding aan
te leggen. Als Sander met hem tot
overeenstemming kotnrt, moert de jon
gen te allen tijde in staart zijn de baas
van ieder schepel graan en van iedere
cent verantwoording te geven. Effen
rekeningen maken de beste vrienden.
Ik denk dat ook Liebaert wel van die
mening zal zijn.

De boer van het Reigershof beves
tigt dit hoofdlkndikkend.

Als Mannaert in al die 'dingen,
zoals boekhouding en andere nieu
werwetse dingen, zo'n kraan is, zou
ik Sandier aamradien hem als een
soort konitroleur aan te stellen, niet
dat ik in de jonge man waar het over
gaart geen vertrouwen stel, maar om
dat hij er tenslotte meer verstand
van heeft en goede raad geven kan.
Wij zijn er toch om elkaar te helpen,
zou ik menen, zegt Hans Liebaert.

Jamaar, jamaar, jamaar, er is
nog niets beslist, sust Leo Hageman,
we moeten elkaar nu niet voorbij
lopen.

Sandier weet dart hij op niemand
van ons mag rekenen; de mijne is nog

te jong, en de anderen zijn nog groe
ner, ik zou niet weten J oarom hij nog
langer zoeken zou. Al is Door dan
maar een half-oom, veel nader in de
familie kan het toch niet.

Wat is uw mening, zwager?
vraagt Lia, terwijl ze de glazen nog
eens volschenkt, als gij iemand an
ders op het oog hebt, gij zijt baas na
tuurlijk!

Neen, neen, zegt hij, 't is een
goed idee, als vader Door kan mis
sen, ik zal hem niet weigeren.

Missen, mi^en, als hij trouwt ben
ik hem ook kwijt, en ik denk dat hij
er zelf ook in zal falen. Hij is flink
genoeg met zijn zes-en-twintig jaar,
daar kan ik voor instaan, zegt vader
Hageman. Als Sander het met hem
proberen wil kunnen wij elkaar de
hand op geven. Ik geloof dat Rika
gerust kan zijn, dat de mensen die
voor haar kinderen te zorgen krijgen
dit van ganser harte zullen doen.

Krisrtien speelt met de pop op de
plankenvloer van de naakte opka
mer. Lieva ziet pruilend toe, in de
hand een vervuild stoffen beertje. Uit
een van de voorpoten is het zaag
sel gelopen en die hangt er nu als
een slap stukje doek naast. Mina
Zonneviele weet niet dat de kinderen
op de kamer gèkropen zijn, waar
hun moeder onlangs in gestorven is.

De muren zijn vandaag vers gekalkt,
en hert witgeschuurde hout van zol
dering en bodem is nog niet droog.
Mina is op het ogenblik met Anne
Vermeersoh, de jonge meid, op het
plankie voor de keet de beddebak aan
het schrobben. Vanmiddag hebben ze
de grote was, die na ieder sterfgeval
noodzakelijk is, op de bleek gelegd.
Stefaan is gisteren thuisgekomen
van Tante Lia waar Pol Vyncke hem
de morgen van moeders dood met de
sjees heengebracht had. De jongen
vermij dit met slecht verborgen angst
de plaats onder aan de trapdeur, waar
hy in de duisternis van die helse
nacht, met trillende vingers over
moeders kermende mond gestreeld
heeft. Met opeengeklemde tanden
en de ogen dichtgeknepen, haast hij
zich van op twee sprongen afstand
over de eerste treden heen, alsof hij
vreesde dat iets gruwelijks hem op die
plaats vasthouden zou. Geen mens
weet wat in dit kinderhart omgaat,
spreken doet hij niet, en in zijn ogen
ligt iets van een dier dat uit angst
voor pijniging, de omgang met ieder
levend wezen mijdit. Lia Hageman
heeft Mina aangeraden de jongen
volkomen met rust te laten en vooral
in zijn bijzijn noodt met één woord
te zinspelen op moeder of iets dat
op de gruwelnaoht betrekking beeft: