!3)e&2telóe6oiVtcmt
Kerk moet de
Joden verdedigen
3 Sowjet-astronauten
weer veilig op aarde
Amerika verrast over
Russische lancering
Publiek kijkt
zwijgend toe
terwijl nozems
man toetakelen
Eerste Chinese
kernproef nabij
DINSDAG 13 OKTOBER 1964
56e JAARGANG
No. 16.348
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
BUREAU PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEIS ETS OMSTREKEN
VEERTIEN
ZONSOPGANGEN
IN 24 UUR
Telef. 2.09.35 - Red. 2.00.15, 2.55.94 - Advert. 2.08.26 - Klachten bezorging 3.38.39 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.03 - Abonn. f 0,78 p.w., 3,35 p.mnd., 10,05 p.kw. Franco p.p. f 10,55. Adv. 20 et p. mm. Telefoontjes 1,75
De drie Russische kosmonauten d
WAARDEVOLLE
INLICHTINGEN
De drie Russische ruimtevaar
ders zijn vanochtend geland op
een van te voren bepaalde plaats
in het startgebied, om 10.47 uur
Moskou-tijd (8.47 uur Ned. tijd),
zo is door het Russische persbu
reau Tass gemeld. Alle drie in
zittenden van de Voskhod maken
het goed. Zij werden verwelkomd
door sportfunctionarissen, ver
slaggevers en vrienden. Het we
tenschappelijke onderzoekings
programma, dat voor een vlucht
van vierentwintig uur was vast
gesteld, is volledig voltooid, al
dus Tass, dat zei, dat waardevol
le inlichtingen waren verkregen.
Uit welingelichte kringen in
Washington is vernomen, dat de
Russische lancering van drie ruimte
vaarders voor de Amerikaanse des
kundigen als een volslagen verras
sing kwam. Men wist wel, dat de
Russen over krachtiger raketten be
schikten dan de Amerikanen, maar
de vlucht van de „Dageraad" was
voor deze deskundige Amerikanen
als een donderslag bij heldere he
mel. De Russen zelf weten ook wel,
dat de Ver. Staten nog niet zover
zijn. Nikolajev, een van de eerste
Russische astronauten, zou hebben
gezegd: de Amerikanen kunnen nu
wel inpakken. Of zij dit zullen doen
is nog de vraag. Vermoedelijk niet.
Maar wel is het zo, dat de eerste
Amerikaanse tweepersoons „Gemi
ni" op z'n vroegst in januari of fe
bruari 1965 zal worden gelanceerd.
En dan zal het zeker nog drie of
vier jaren duren, voordat de V.S.
een ruimtevaartuig met drie kosmo
nauten om de aarde kunnen laten
cirkelen.
Amerikaanse deskundigen menen,
dat het thans voltooide Russische
experiment de Sow jet-ruimtevaart
een voorsprong geeft in de race
naar de maan. Dat zou tevens de
geruchten ontzenuwen, dat de Sow-
j et-Unie zich niet zou interesseren
voor de „verovering" van de maan.
Werken en studeren dat is
de zekerste manier tot succes!
Toch moet u ook eens los
komen van uw dagelijkse om
geving, van uzelf en van uw
toekomstplannen. Er gewoon
blij om zijn, dat u leeft. Maar
dan wel leven! Niemand kan
dat op zijn eentje. Let op, hoe
alles u veel beter afgaat, wan
neer u althans éénmaal per
week uw leeftijdgenoten op
zoekt. U zult er telkens naar
uitkijken en later zult u er vol
daan op terugzien. Reserveer
nu een plaatsje in de club, waar
in het ruimtevaartuig „Voshkod" om r-»;
ae aarde cirkelden. 1 Gezagvoerder P^ces m past. D.e club heeft
Wladimir Mikhailovich Komarov, dansschool Lvert Castelem,
vlieger; 2 de medicus Boris Boriso- Boerhaavelaan 13, Leiden. Te-
vich Jegorov en 3 de geleerde Kon- lefoon 5.20.54.
stantin Petrovich Feoktistov. (Advertentie)
„Ruimte-laboratoria"
Een vooraanstaande Russische
ruimtevaartdeskundige. Leonid Se-
dovdov, schreef gisteren in de Iz-
vestia, dat met de nieuwe lancering
de datum van bemande ruimtevaar
ten naar de maan, Mars en Venus
nader is gekomen. Hij zei dat er
„ruimte-laboratoria met een talrijk
personeel" zullen komen. In dezelf
de krant schreef Joeri Gagarin, de
eerste Russische ruimtevaarder, dat
de piloot van de Voskhod, Wladi
mir Komarov, het aan zijn koppig
heid te danken heeft, dat hij niet
van de school voor ruimtevaarders
is weggestuurd. In de centrifuge
bleek zijn hart niet eens volledig
normaal te werken. Maar de oplei
ding van de „ouwetjes" (Komarev
is 37) was harder, aldus Gagarin.
Komarov was „tweede man" voor
Popovitch, die in augustus 1962 met
de „Wostok 4" een ruimtevlucht
maakte.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken zei op een persconferentie, bij
na acht uur na het bekend worden
van het nieuws, dat de Verenigde
Staten de ruimtevlucht met belang
stelling gadesloegen. „Wjj wensen de
bemanning aan boord een behouden
terugkeer." Scot Carpenter, een der
Amerikaanse ruimtevaarders, zei in
Houston (Texas), dat de lancering
een groots feit is.
Tijdens de derde omloop werd «door
het grondstation gevraagd hoe de
ruimtevaarders op de gewichtloos
heid reageerden. Vladimir antwoord
de: „Wij schijnen dat niet te mer
ken, juister gezegd we hebben geen
tijd om het te merken, we hebben
het te druk". Ze zeiden, dat iedere
keer wanneer de zon opkomst (dat
is voor hen eens in ie 90 minuten)
een ongewone halo te zien was om
de aarde, waarboven iets te zien was
dat op het poollicht leek, gele lich
ten die een hoek van acht graden
met de eve> naar maakten. Tijdens
de vijfde omwenteling werden op
nieuw televisiebeelden uit de Vosk
hod ontvangen. De commandant, Ko
marov, schudde langdurig zijn hoofd,
een tweede oorproef, en schreef
daarna zijn bevindingen op.
Boven communistisch China zond
de bemanning de volgende bood
schap uit: „Wij zenden onze beste
wensen aan de miljoenen mensen
die het Chinese volk vormen".
Wollen pakken.
Tass meldde, dat de ruimtevaar
ders geen ruimtepakken dragen,
maar gekleed zijn in lichte staalkleu
rige wollen pakken en blauwe jas
jes en helmen met koptelefoons dra
gen. De Voskhod is evenals de vo
rige Russische ruimteschepen gelan
ceerd in Baikonoer, het gebied van
Karaganda in Kazachstan. De Vosk
hod kwam hoger dan alle voorgaan
de ruimteschepen, namelijk 409 km.
De vorige, zowel „Mercury" als „Vos-
tok", kwamen niet boven de 250 a
300 km. Vermoedelijk is de Voskhod
zo hoog opgestuwd om het gedrag
van de ruimtevaarders in een zone
met sterkere straling te bestuderen.
Zij bleven echter ruim onder de bin-
GROTE VREUGDE
IN MOSKOU OVER
DE RUSSISCHE
RUIMTEVAART
Zo groot was de
vreugde van de
Russische burgers
over het slagen van
de Russische
driemans-ruimte-
vlucht, dat de
menigte Moskovieten
op het Rode Plein
zonder plichtple
gingen een soldaat
opnam om hem in de
lucht te werpen.
Hij kwam niet in 'n
baan om de aarde
Bezorgde kardinalen doen beroep op Paus:
IN DEN HAAG:
Geen enkele aanleiding
voor mishandeling
Werkeloos hebben omstanders zon
dagavond in Den Haag toegekeken,
toen de 45-jarige kelner R. A. L. G.
Mertens door nozems zwaar werd
mishandeld. De man liep een uitge
scheurde mondhoek op, een diepe
snijwond achter het oor en een ont
wrichte arm. Pas op het allerlaatst
kwam een man hem te hulp, die een
van de knapen op de frond drukte.
Deze kon toen door de politie wor
den gepakt. De daders, een 17-jarige
perser en een 15-jarige zeeman heb
ben bekend, dat zij de man zonder
reden hebben aangevallen.
Zondagavond stond de kelner met
zijn vrouw en zijn 23-jarige doch
ter in de regen op de tram te wach
ten. De twee knapen gingen onge
vraagd onder de paraplu's van de
dames staan en begonnen smerige
taal uit te slaan.
Eenmaal in de tram werd de
scheldpartij voortgezet. Niemand
greep in. Het gezin stapte op het
Stuyvesaintplein uit en de jongens
zetten een achtervolging in. Zij
trapten de man tegen hielen en kui
ten. De een gooide hem een jas over
het hoofd, de ander trok hem op de
grond. Daarna begonnen zij hem te
mishandelen.
Al gauw verzamelde zich een op
loopje. De vrouw en de dochter
smeekten de omstanders iets te doen,
maar niemand greep in.
Zelfs zou een van de omstanders
geweigerd hebben de politie op te
bellen. Waarschijnlijk met een schroe-
vedraaier heeft een van de jongens
de kelner verwondingen toegebracht.
In een ziekenhuis moest het s' eht-
offer worden behandeld. Schande
spreekt men er van op het Haagse
politiebureau, dat niemand de man
heeft bijgestaan, met uitzondering
van de passerende automobilist.
brandende vraagstukken zoals ge
boorteregeling, kernoorlog, gewetens
bezwaren en sociale rechtvaardig
heid. De conservatieven, zo zeggen
de dertien kardinalen, zijn van me
ning dat het gevaarlijk is wanneer
de Kerk in deze zaken een standpunt
inneemt Deze conservatieven zouden
er al in zijn geslaagd de meest om
streden delen uit het schema te lich
ten en er supplementen van te ma
ken. Supplementen worden namelijk
niet in discussie gebracht.
VERVOLG OP PAG. 5
„De eerste kernontploffing zal zeer
binnenkort plaatsvinden", zo heeft
de Chinese ambassadeur in Cairo,
Tsjen Tsjia-Kang gisterochtend in z'n
Egyptisch tijdschrift onthuld.
De Chinese geleerden hebben vol
gens de ambassadeur alle voorberei
dingen voltooid. De datum voor de
ontploffing is echter nog niet vast
gesteld.
Tsjen Tsjia-Kang deelde voorts
mee, dat de vervaardiging van de
eerste Chinese kernbom geen wijzi
ging in de buitenlandse politiek van
communistisch China tot gevolg zal
hebben.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
RUSTIG WEER
Een omvangrijk lagedrukgebied
handhaaft zich boven West- en Zuid-
Eupropa. Het kreeg versterking van
een tamelijk actieve oceaanstoring,
die zich via de Golf van Biscaie en
Zuid-Frankrijk naar de Middelland
se Zee uitbreidde.
In deze omgeving werden de win
den over het algemeen zwak. Daar
door ontstond er in de afgelopen
nacht hier en daar mist en daalde
de temperatuur tot tamelijk lage
waarden.
In Eelde bedroeg de minimumtem
peratuur nul graden.
Op enkele plaatsen kwam in het
noordoosten van het land nachtvorst
voor. Intussen- komt er in de lucht
drukverdeling geen verandering van
betekenis .De kans op buien blijft
daardoor aanwezig, vooral in de
kustgebieden. De windkrachten blij
ven gering, terwijl de temperatuur
zich op ongeveer hetzelfde niveau
kan handhaven, zodat in het binnen
land ook de komende nacht op enkele
plaatsen nachtvorst mogelijk is. In de
nacht en ochtend kan hier en daar
mist voorkomen.
ZON. EN MAANSTANDEN
14 Okt.: zon op 7.03, onder 17.49;
maan op 15.35, onder 23.34.
H oogwaterstanden
14 Okt.: v.m. 8.32; n.m. 21.04.
KOR R Fl TIF
Maandag heeft Z.H. Paus Paulus VI president Soekarno van Indonesië in audiëntie ontvangen. Het was het
derde officiële bezoek van de Indonesische president aan het Vaticaan, waar hij in 1956 door Paus Pius XH en uit de scherven van het geluk lijmt
men zijn herinneringen aaneen.
Een groep van dertien kardinalen, die tot de vooruitstrevende
troep („progressieve") van de Concilievaders gerekend worden,
eeft op Paus Paulus VI een dringend beroep gedaan, op te treden
tegen de „pogingen van invloedrijke conservatieve Concilievaders,
twee documenten van het Vaticaans Concilie, die over de Joden
en de godsdienstvrijheid handelen, hun kracht te ontnemen". Dit
beroep op de Paus is in feite een interne kwestie, die buiten de
Concilievergaderingen om binnenskamers gehouden zou moeten
worden, maar via enkele Latijns-Amerikaanse bisschoppen is de
inhoud van het schrijven aan de Paus gisteren in Rome aan de
publiciteit prijsgegeven. Vóór de aanvang van de derde zittings
periode was door de leiding van het Concilie de bisschoppen te
verstaan gegeven, dat de hand gehouden moest worden aan de
Conciliegeheimhouding. Dat dit nu (voor de zoveelste keer) niet
gebeurd is, is wellicht te verklaren uit de grote bezorgdheid van
een groot aantal bisschoppen ten aanzien van een zo belangrijke
zaak als de verklaring over de Joden en het proclameren van de
godsdienstvrijheid. „Wij kunnen hierover niet zwijgen", zo is al
eens eerder door bisschoppen uitgeroepen.
Het beroep is als memorandum aan
de Paus overhandigd en werd op
gesteld in de verblijfplaats van kar
dinaal Frings van Keulen. Het ge
schrift werd mede ondertekend door
de kardinalen Henriquez van Chili,
Doepfner van München, König van
Wenen, Lienart van Rijssel, Lefèbvre
van Bourges, Alfrink van Utrecht,
Lercaro van Bologna, Ritter van St.
Louis (V.S.), Meyer van Chicago en
Suenens van Brussel-Mechelen.
De Paus wordt verzocht, te bewer
ken, dat „de rechten van het Con
cilie volledig worden gerespecteerd
en dat het zijn normale loop kan ver
volgen". Een andere grief van de
ondertekenende kardinalen is, dat
de conservatieve groep onder wie
de kardinalen Ottaviani, Browne en
Ruffini ook het debat over „sche
ma 13", de Kerk en de wereld, willen
uitstellen of zelfs geheel heeft laten
vervallen. Dit thema behandelt de
nenste Van Allen-gordel, die pas op
duizend kilometer hoogte begint.
De Russische driemans-ruimte-
vlucht zal volgens de Russische bio
loog professor N. Sissakian de weg
effenen voor toekomstige ruimte-
vluchten die enkele jaren zullen du
ren.
President Johnson werd op zijn
verkiezingstoernee geregeld van het
laatste nieuws over de Voskhod op
de hoogte gehouden. Door de presi
dent en zijn woordvoerders is nog
geen enkel officieel commentaar ge
geven.
Boven de Verenigde Staten zon
den de ruimtevaarders de volgende
boodschap uit: „Van boord van het
ruimteschip Voskhod doen wij onze
beste wensen aan het ijverige Ame
rikaanse volk toekomen. Wij wensen
het volk van Amerika vrede en ge
luk".
kt 1959 door Paus Joannes XXIII is ontvangen. Foto: de Paus met zijn Indonesische gast.
