büZRHl VA IN BÜLLt JNSlKLtK veranderde WILEEG_ACTIE
ingrijpend in twintig jaar
VULCANO
Industrialisatie en mechanisatie
drukten stempel op arbeidsmarkt
B'OSCOPEN
TE LEIDEN
Lichaam vermiste
SHAPE-functionaris
aangespoeld
MAANDAG 14 SEPTEMBER 1964
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
rv7irur \T A AT DAT T FATCTDrPF J J DUITSE BOERENLEIDER Aetherklanken
WAT ZAL DE
TOEKOMST
BRENGEN
Een ANWB-BORD met het op
schrift „bollenstreek" bestaat
niet. Ook op de landkaarten zal men
tevergeefs zoeken naar deze streek-
aanduiding. Niettemin weet iedereen
dart hiermee de* streek tussen Haar
lem en Leiden wordt bedoeld. Een
streek met wereldvermaardheid
dank zij de bollenvelden en de Keu
kenhof. De buitenwereld gelooft nog
altijd, dat in de bollenstreek zo on
geveer 95 pet van de bevolking is
betrokken bij de bloembollenteelt en
-export, maar dat is reeds lang ver
leden tijd. Na 1945 begon het woord
.industrialisatie" steeds meer opgang
te maken. Sassenheim was al lang
op die weg voorgegaan. In het mid
den van de dertiger verrees hier al
een moderne verfindustrie en meer
dere industrieën waren in dit dorp
gevolgd. De andere dorpen volgden
bescheiden, schuchter en met
duidelijke tegenzin soms..
En daarmee kreeg de streek als
„werkstreek" zo langzamerhand een
heel ander gezicht.
DE SPOTLIGHTS op die arbeids
markt in de bollenstreek kan
men in Lisse, op het Gewestelijk Ar
beidsbureau aan de Heereweg, laten
aangloeien. Daar overziet men de
arbeidsgelegenheid in de gehele bol
lenstreek inclusief Katwijk,
Noordwijk, Rijnsburg. Valkenburg,
Voorhout en Noord wij kerhout en
daar toont men u de statistieken met
de grillig lopende curve-lijnen. Hoe
verder men teruggrijpt in het ver
leden, des te grilliger wordt het ver
loop. Enorme arbeidspieken in de
zomermaanden en angstwekkende
dieptepunten in januari en februari.
De laatste tien jaar is dat sterk ver
anderd. En dat is voor een zeer be
langrijk deel te danken aan het voor
uitstrevende beleid van de directeur
van dat bureau, de heer G. F. R.
Maas. In het verleden was het nl.
zo. dat de werknemer heel weinig
keus had. Werkte vader in de bollen,
dan stond het al bij voorbaat vast dat
zoonlief hem zou volgen of hij dat
wnnste of niet De jongeman kon zelf
het vak niet kiezen,_ er wérd voor
hem gekozen In het licht van die tijd
is dat alles best te verklaren. Het
woord beroenen voorlichting moest
toen no<* uitgevonden worden, men
gter-k gebonden aan tradities:
grootjed,or had ziin brood verdiend
in de bloembol!enkwekerii. vader
deed het. dus waarom de zoons niet
in HET MIDDEN van de dertiger
jaren gingen de meningen veran-
Op de films in de week van 10 tot
16 september zijn door de Katholieke
Film Centrale als volgt gekeurd:
Camera: Operatie „Petticoat" (a. 1.).
Dagelijks 2.30. 7 00 en 9 15 u
Zondag: 2 30, 4.46. 7.00 en
9.15 uur.
Lido De val van Rome (14 j.)
Geprolongeerd.
Dag., ook zond. 2.30 en 7.30
uur.
Luxor Madame zonder schaamte
(volw.)
Dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur
Zond.: 2.30, 4.45. 7 00 en 9.15
uur.
Studio: „A Bout de Souffle" (18 j.)
Geprolongeerd.
Dag. 2 30, 7.00 en 9.15 uur
Zond.: 2.30. 4.45. 7.00 en 9.15
uur.
Trianon: Irma la Douce (str. volw.)
Dagelijks 2 en 8 uur.
Zondag 2. 5 en 8 uur.
Rex: De vermetele ridder Pardaü-
lan (a. 1.)
Dag. 2.30, 7.15 en 9.15 uur.
Zond.: 2.30, 4.45, 7.00 en 9.15
uur.
deren. De malaise teisterde het za
kenleven in het algemeen en alles
wat met de bloembollenteelt en han
del te maken had, in het bijzonder.
De werkloosheid kreeg grote omvang
en er 9cheen bovendien geen eind
aan te komen. De gelukkigen die
vaat werk hadden, telden slechts 'n
handjevol. Zij die het ook nog trof
fen konden van april tot begin de->
cember aan het werk. maar velen.'
dde toch echt niet te lui waren om
de handen uit de mouwen te steken,
konden geen werk vinden en liepen
soms een geheel jaar te „stempelen"
De SCHRIK kwam er toen b\i de
werknemers diep in. Zó d^eo.
dat velen na de ooriogsia-ren de hl ik
in een andere richting sloegen Tij
dens de kTiie«bedriiven bleef men
liever op het land werken. Dan
maakte men immers epn beste kans
om een „Ausweis" te krijgen. Dan.
zo heette bet. werkte men in het be
lang van de voedsel vckv-z 1 en i n g en
behoefde men niet in Duitsland te
ga»n werken.
Maar na 1945 be«on de in Haarlem
en Leiden de industrie weer oo gang
te komen, de Hoogoven* fm«»eu od
volle toeren dnaaien. de havenbe
drijven kreeen te kamoen met een
tekort aan Dersoneel en al deze hp-
driiven slne^pn een beverige blik
naar de arbeidsreserve in de bollen
streek. En voeden daar vaak een
fewillig oor De bromfiets besooedie-
de de exodus De werk-npmer was
minder aan af «tand crebonden.
Het bollenva'k had het tot dan toe
heel gewoon en van zeif «narekend ge
vonden. dat de overheid zorpde voor
een forse arbeidsreserve. Toen kwam
het was inmiddels 1950 geworden
de heer Maas naar de bollenstreek,
en die begon langzaam maar zeker
een geheel andere koers te sturen.
Hij stelde zich op het standpunt: het
vormen van een arbeidsreserve is
geen zaak van de overheid, maar van
het vak zelf. Hij vond het niet ver
antwoord mensen maanden-lang op
de lijst van werkzoekenden te heb
ben, omdat het bollenvak het zo ge
makkelijk vond uit een ruim arbeids-
reservoir te putten.
De weg van de minste weerstand
werd bepaald niet gevolgd. Hij be
zorgde zichzelf een massa moeilijk
heden en in boll enkrin gen hoorde
men al ras de vraag luiden wat die
man zich wel verbeeldde om te wroe-
JONGERETS-
WEDSTR1JDETS
De Jongeren-wedstrijddag begint
volgende week vrijdag 's ochtends
om acht uur met de officiële ope
ning door de voorzitter van de Re
gionale Jongeren Commissie van de
VEBO. de heer J. Klerk, in Restau
rant „De Vergulde Turk". Bij deze
gelegenheid zal de voorzitter van de
VEBO. ir. P. Buck, een toespraak
houden.
Om acht uur beginnen op 't Schut-
terveld de wedstrijden. Hiervan uit
gezonderd zijn de wedstrijden stof-
versieren en de bedrijfseconomische
wedstrijd, die gehouden zullen wor
den in het St. Antonius Clubhuis,
waar 's middags om drie uur ook
een modeshow zal worden gegeven
en de prijsuitreiking zal plaats vin
den. De wedstrijden op 't Schutters
veld zullen in en om de onmiddellij
ke nabijheid van een aparte tent
worden gehouden.
Op het strand bij Haamstede is za
terdag het stoffelijk overschot aan
gespoeld van de Schotse NAVO-
functionaris A. Halliday. De heer
Halliday, die in Den Haag werkzaam
was en woonde te Voorschoten, is
precies een week geleden veronge
lukt tijdens een zeiltocht in de buurt
van Haamstede.
ten in tradities van een halve eeuw
en langer. Er moest haastig 'n stokje
voor dk streven worden gestoken,
zo meende men. Maar dat sitokje
werd niet gestoken en later heeft
het bollenvak de heer Maas gelijk
moeten geven. In het verleden was
de toestand niet gezond, ook al had
die situatie voor de werkgevers vele
aangename kanten
Indirect heeft de leiding van het
gewestelijk arbeidsbureau bet bollen
vak ook grote diensten bewezen.
Toen men 9teeds moeilijker aan ar
beidskrachten kon komen, sloegen
de bollenkweke-rs ook een nieuwe
koers in: men ging het pad der me
chanisatie bewandelen. Dat had men
vermoedelijk nooit gedaan als men
altijd over voldoende personeel bad
kunnen beschikken. Nu plukt het
bollenvak de rijpe vruchten van deze
ommezwaai. De machine werkt veel
vlugger dat een ploeg landarbeiders.
Voor werkzaamheden, die (nog) niet
gemechaniseerd kunnen worden,
werd ongeschoold personeel aange
trokken. Het was de heer Maas. die
op grote schaal de schooljeugd en de
werkstudenten ging inschakelen.
Duizenden jongelui komen in de
vroege zomer naar de streek om hard
te werken en flink te verdienen. Een
paar weken later kan men hen in
Italië of op de Balkan treffen
/~\F HET BLOEMBOLLENBEDRIJF
als werkgeefster thans nog mee
telt is geen vraag. Ondanks alles is
het bollenvak nog heel belangrijk
voor de arbeidsmarkt. De totale be
roepsbevolking in de 9treek (dus met
Katwijk, Noordwijk, Rijnsburg en
Valkenburg) bedraagt 33.000 man
nen en 9000 vrouwen. Van diie man
nen zijn er rond 6500 in heit bollen
vak werkzaam. De handel biedit 4700
mannen wertk en op de derde plaats
komt de bouwnijverheid met 2800
mannelijke werknemens. De metaal
nijverheid is in de 9treek en met
name in Sassenheim belangrijk.
In deze sector vinden 2200 mannen
werk. Verder nog: 1000 mannen in
de voedings- en genotmiddelensec
tor, 950 in de chemische nijverheid
en 2300 in de overige branches. De
visserij is in de streek (Katwijk en
Noordwijk) waarlijk niet onbelang
rijk: 1700 mannen vinden werk in de
visserij, terwijl in de verkeerssector
1250 en bij de overheid 2250 mannen
werkzaam zijn.
De bollenstreek ondervindt uiter
aard nog altijd de sberke zuigkracht
vande nabije 9teden Haarlem en
Leiden. De uitgaande pendel heeft
vrij grote vormen aangenomen:
3805 mannen en 2135 vrouwen ver
laten iedere morgen hun woonplaats
om naar andere plaatsen buiten de
9treek te trekken. De inkomende
pendel is bij de mannen echter ook
niet gering: 2345. het aantal vrou
wen dat van elders naar de bollen
streek komt werken is klein: 631.
Grote wijzigingen verwacht men
in de nabije toekomst niet. Wat de
werkgelegenheid en de planning'be
treft. zit men gebonden aan 't streek
plan boll en-gebied. hoewel men het
niet uitgesloten acht. dat 't streek
plan voor 1970 nog enkele wijzigin
gen zal ondergaan. Ook planologen
kunnen een ontwikkeling misschien
wel afremmen, maar niet tegenhou
den. Het westen van ons land zal
steeds meer industrieën aantrekken.
Voor de werkers in die fabrieken
Botlekgebied en IJmond moet
woongelegenheid worden gescha-oen.
De kans zit er heus wel in, diait de
bollenstreek hierin een grote rol
gaat spelen.
MOEILIJK DEBAT!
Na het onderhoud, dat de speciale
commissie van de Tweede Kamer
ter voorbereiding op d,e openbare
behandeling van de zgn. aruti-REM-
wet nog eens met de minister van
Justitie, mr. Scholten heeft gehad,
mag men ve-rond-éstellen, dat bedde
partijen (regering en Kamer) voor
het debat, dat naar alle waarschijn
lijkheid volgende week zal beginnen,
gereed zijn. Volledige kennis van
hetgeen in de commissie-vergaderin
gen werd besproken ontbreekt alle
buitenstaanders uiteraard en hetgeen
de commissie wil prijsgeven zal eerst
over enkele dagen in een waarschijn
lijk summier rapport verschijnen,
maar uit wat wél naar buiten is ge
treden, is in alle geval zoveel over-,
duidelijk geworden, dat het a.s. de
bat voor beide partners, ter weers
zijden Van de regeringstafel uiter
mate moeilijk zal zijn. Zowel in zui
ver technische als wel in politieke
zin!
Wat het technisch aspect van deze
materie aangaat: daar is in de
eerste plaats het volkomen nieuwe
karakter van de problematiek, waar
van de gehele REM-affaire van meet-
afaan overvol was, hetgeen volop tot
uiting is gekomen in de heel moei
zame wijze, waarop het wetsvoorstel
van minister Scholten tot stand
kwam en na zijn ontstaan nog gron
dig gewijzigd en aangepast moest
worden.
Blijkens jarenlange vaak pijn
lijke ervaring is alles wait in ons
land met wettelijke en zelfs vaak
privaatrechtelijke reglementering
van alles wat met de ether te maken
heeft een zorgelijke en tijdrovende
aangelegenheid. Nu niet geringe ju
ridische complicaties, als waarvoor
die REM-initiatiefnemers hebben zorg
gedragen daar nog een danig schepje
bovenop hebben gedaan, is het met
die reglementering niet gemakkelij
ker geworden. Zijn er zodoende zui
ver juridisch al klippen te over, nog
wat moeilijker schijnt de vraag te
beantwoorden, hoe de regering zich
een eventueel optreden op grond van
de nieuwe wet denkt en welke stra
tegie ze daarbij denkt te ontplooien
om effectief te werk te kunnen gaan,
zó dat de wettenmakers geen pres
tigeverlies lijden en de hoogst on
aangename situatie van thans niet
in een nóg onaangenamere verkeert!
Om de complicaties nog wat hevi
ger te maken, wórden wetsont
werp en debat bovendien geken
merkt door heel merkwaardige po
litieke aspecten. Tussen de techniek
en de politiek bestaan in dit geval
uiterst nauwe relaties, maar toch zijn
er enkele op zich zelf staande pun
ten, welke het a.s. debat zeker een
heel bijzonder karakter zullen geven.
Men kan dat nu al proeven uit de
koppeling, welke sommigen hebben
gemaakt tussen de nieuwe wet zelf
en haar vermoedelijk effect, alsmede
tussen het (negatieve) optreden te
gen de REM en het beleid ten op
zichte van de ether-reclame in het
algemeen. Inzake die eerste koppe
ling kan men gevoeglijk spreken van
een kwestie, dde de Kamer als geheel
zonder onderscheid van tegenge
stelde politieke opvattingen kan
Edmund Rehwinkel, voorzitter van
de Westduitse Boerenbond, wil bin
nenkort met vertegenwoordigers van
de Franse boerenorganisaties een
eerste gesprek voeren over een ge
meenschappelijke actie. Hij vertelde
dit gisteren in een interview met het
Westduitse persbureau DPA. Het is
tijd, zo zei hij, dat de Europese land.
bouw tot gemeenschappelijk optre
den komt. „Wij willen daarbij niets
vernielen, maar de regeringen en de
bevolking duidelijk bewijzen, dat het
zo niet verder kan gaan in de EEG,
omdat anders de landbouw ten gron
de gaat." Rehwinkel liet de vraag
open, of er plannen zijn voor ge
meenschappelijke demonstraties en
protestbijeenkomsten in de Europese
hoofdsteden.
Naar zijn mening zijn de maatre
gelen, die de regering in Bonn tot
nu toe heeft genomen op het gebied
van de economische politiek, niet
voldoende geweest om het overschot
op de handelsbalans te verminderen.
De loon-prijsspiraal gaat daardoor
verder, vooral ten nadele van de
landbouw. De landbouw kan. in te
genstelling tot de industrie, zijn toe
nemende kosten niet afwentelen op
de prijzen, aldus de Duitse boeren
leider, en hoewel de regering in
Bonn dit weet, gaat ze er, voorna
melijk terwille van de exportpolitiek,
mee door de prijzen van landbouw-
produkten aan banden te leggen.
Rehwinkel herinnerde aan het vast
stellen van oriënteringsprijzen voor
slachtrunderen beneden het door de
EEG gestelde maximum en aan de
afwijzing van het verzoek van zijn
bond, de suikerbietprijs te verhogen
met 50 pfenning per honderd kg.
Rehwinkel verdedigde nadrukkelijk
de door zijn bond samen met het
Duitse Raiffeisen verbond opgestelde
wetsontwerpen op het gebied van
marktstructuur en afzetbevordering.
Hij hoopte, dat de drie fracties in de
Bondsdag ze gezamenlijk als initia
tiefwetsontwerpen zouden indienen.
Doel van deze wetsontwerpen is, vol
gens Rehwinkel, de Wëstduitse land
bouw concurrerend te maken-
aangaan; de tweede echter legt bij
een wat nadere beschouwing aan
stonds de uiteenlopende opvattingen
over die ether-reclame bloot! Men
denke bijvoorbeeld aan de overheer
sende opvatting in liberale kringen,
dat binnen de kortste keren die
ether-reclame wel in gereglemen
teerde banen behoort worden toege
staan (om het extra pikant te maken:
naair bekend, ook de overtuiging van
minister Schol ten zodiat men
wel eens de behoefte zou kunnen
voelen opkomen zijn fiat aan het
wetsvoorstel van een of andere toe
zegging van de regering inzake de
tv-reclame afhankelijk te maken
Er zouden over wetsvoorstel en
het op handen zijnde debat nog meer
opmerkingen te maken zijn, dde op
een te verwachten moeilijke, zij het
wel zeer boeiende discussies wijzen.
Met de enkele, boven wedgegeven
opmerkingen lijkt ons evenwel die
verwachting voorshands al vrij dui
delijk aangetoond!
HILVERSUM 1, 402 m, 746 kc/s
7.00 - 24.00 KRO
KRO: 7.00 Nws; 7.10 Morgengebed;
7.15 Ouvertureradio voor vroege
mensen; 7.55 Overweging; 8.00 Nws;
8.15 Lichte gram.; 8.50 Voor de huis
vrouw; 9.35 Waterst.; 9.40 School
radio; 10.00 Voor de kleuters; 10.15
Lichtbaken, lezing; 10.25 Mod. ballet
muziek (gr.); 11.00 Voor de vrouw;
11.30 Lichte gram.; 11.50 Volaan
vooruit, praatje; 12.00 Angelus; 12.04
Lichte gram. Nat. programma: 12.30
Nws. en meded. t.b.v. land- en tuinb.;
12.45 Gram.; 12.55 Reportage van de
Opening van de nieuwe zitting der
Staten-Generaal; 13.15 Troonrede van
H. M. de Koningin. KRO: 13.46 Klas
sieke gram.; 14.00 Voor de platte
landsvrouwen; 14.10 Raaien maar!,
muzikaal spelletje; 15.10 Gram.; 15.25
De Millioenennota, lezing; 15.30 Al§
de dag van gisteren, klankbeeld; 16.00
Voor de zieken; 16.30 Christen-zijn
in de praktijk: progr. over de sociaal-
pedagogisohe jeugdzorg; 17.00 Voor
de jeugd; 17.50 Regeringsuitzending:
Nieuws uit de Ned. Antillen door
Henk Dennert; 18.00 Lichte gram.
voor de tieners; 18.20 Uitzending van
het Geref. Politiek Verbond: Troon
rede en Miljoenenota. Tot u spreekt:
de heer P. Jongeling, lid van de
Tweede Kamer; 18.30 Licht instru
mentaal trio; 18.50 En nu mijn geval,
vragenbeantwoording; 19.00 Nws;
19.10 Actualiteiten; 19.35 Licht in
strumentaal ensemble; 20.00 Viool-
recital: mod. muz. (opn.); 20.15 Hava
de egel, of: Van onverwachte zijde,
hoorspel; 21.50 Oude muziek; 22.20
Aktualiteiten of gram.; 22.25 Boek
bespreking; 22.30 Nws; 22.40 Liedjes;
23.10 Lichte orkestmuz. en zangso
listen; 23.55 - 24.00 Nws.
HILVERSUM n, 298 m, 1007 kc/s
7.00 AVRO; 7.50 VPRO; 8.00 -
24.00 AVRO
AVRO: 7.00 Nws; 7.10 Ochtendgym;
7.20 Lichte gram.; VPRO: 7.50 Dag
opening; AVRO: 8.00 Nw6; 8.15 Lich
te gram; 9.00 Ochtendgymn.; 9.10 De
groenteman, praatje voor de vrouw:
9.15 Lichte gram.; 9.45 Gewijde koor
zang (gr.); 10.00 Gebedssamenkomst
t.g.v. de opening van het parlemen
taire jaar 1964-1965; 10.30 Lichte
gram.; 11.00 Nws; 11.02 Voor de kleu
ters; 11.10 Voor de zieken; 12.00 Licht
ensembBe met zamgsolisté; 12.20 Re-
gerings uitz.: Uitzending voor de land
bouw. Nat. Programma: 12.30 Nws
en meded. t.b.v. land- en tuinbouw;
12.45 Gram.; 12.55 Reportage van
de opening van de nieuwe zitting der
Staten-Generaal; 13.15 Troonrede
door H. M. de Koningin; AVRO: 13.45
Beursberichten; 13.50 Klassieke gram;
14.00 Logboek 1564, documentair pro
gramma; 14.00 Stereofonisehe uitz.:
Kerkorgelconcert; 15.15 Huizè Kam
perfoelie, hoorspel; 16.00 Nws en
Miljoenennota; 16.07 Stereofonisehe
uitz.: Pianorecital: klassieke muziek;
16.32 Voor de jeugd; 17.30 New York
calling, praatje; 17.35 Lichte gram.
voor de jeugd; 18.00 Nws; 18.15 Event,
actueel; 18.20 Licht orkest; 18.55 Pa
ris vous parle, gesproken brief uit
Parijs; 19.00 Stereofonisehe uitz.: Alt.
en piano: klassieke, moderne muziek
en negro spirituals; 19.35 Orgelspel:
lichte muziek; 19.55 Nws; 20.00 Nord-
Ring, een muzikaal paspoort voor
Noord-Europa; 21.00 Instrumentaal
ensemble: Ned. muziek; 21.30 Har-
haling van de Troonrede; 22.10 Fes
tival van Straatsburg 1964: Gitaar-
recital: klassieke muziek; 22.30 Nws;
22.40 Actualiteiten;23.00 Internatio
nale muziekweek Gaudeamus: Radio
kamerorkest en solisten: moderne
muziek; 23.55 - 24.00 Nws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
NTS: 12.45 - 13.45 Rechtstreekse
reportage van de plechtige opening
door H. M. de Koningin van de zit
ting der Staten Generaal; 19.00 - 19 30
Herhaling reportage Opening Staten
Generaal; NCRV: 19.30 Barend de
beer, film voor kinderen; 19.35 Alles
draait om Moeder, TV-feuill. NTS:
20.00 Journaal; NCRV: 20.20 Memo:
20.35 Cinematomobile, avonturen van
en rond de auto; 21.15 Kom er maar
eens voor, amateursprogr.; 21.45 Fo
rum; 22.20 Zangrecital van Geeste
lijke liederen; NTS: 22.25-22.30 Jour
naal.
EXPERIMENTELE UITZENDINGEN
OP T TWEEDE KANAAL (kan. 27)
NTS: 20.35 Te voet door Vlaande
ren (3); 21.00 - 22.25 Antoine et An
toinette, speelfilm (Beide keuringen
18 jaar).
door
Antonio del Monte
„Ja", zei ze. „Ja!" en een vuur
rode kleur schoot over haar wan
gen. Ze bukte zich, haar hand greep"
doelloos in de ruimte en een waas
van tranen stond voor haar ogen.
Ben je soms bang dat het
waar is.
„Geef me die helm!"
„Donato", snikte ze opeens.
Hij keek naar haar, terwijl ze over
eind kwam en met horten en stoten
begon te vertellen. Hij kwam naar
haar toe, doch in het duikerspak, dat
als een harnas om hem sloot, kon hij
zich moeilijk bewegen.
„Waarom geloof je haar?" vroeg
hij' hard toen ze verward uit haar
woonden probeerde te komen. „Je
moe toch weten, dat ik zulke din
gen nooit zou doen."
Opnieuw redde» zijn stem en zijn
overtuigende woorden de situatie.
Maria droogde haar tranen en lachte
naar hem op. Ze bukte zich om de
helm van de grond te rapen.
„Alsjeblieft Donato", glimlachte
ze.
Hij maakte de laatste toebereidse
len met korte, woedende gèbaren.
Achter de glazen kajuit lag de zee
en ver weg de vuurtoren.
„Van een straatmeid kan je derge
lijke praatjes verwachten", mompel
de hij, terwijl hij trachtte de afstand
van de „feluca" naar de vuurtoren
te schatten.
„Nee, Donato", zei Maria snel.
„Maddalena is geen straatmeid. Dat
mag je niet zeggen." Ze hield het
plantenmes gereed, maar zonder nog
een woord te spreken draaide hij zich
om. Toen hij naar buiten wilde gaan,
ontdekte hij de open staande deur.
Nog steeds zat Maddalena op het
bankje bij het roer. Ze had haar
ogen gesloten en liet de volle zon
op haar gezicht branden.
Niettemin was Donato er van over
tuigd, dat ze ieder woord gehoord
had. Hq ging naar haar toe. Vluch-
tig inspecteerde hij de pompinstal-
latie. Hij controleerde de scheepsbel
van glimmend koper en nam de
daaraan bevestigde staaldraad in
zijn hand. Tegelijkertijd werd Mad
dalena wakker. Ze geeuwde en haar
ogen uitwrijvend vroeg -ze: „Gaan
we eindelijk beginnen?"
„Ik zal wel een tijdje beneden
blijven. Maar wanneer ik de bel
luid, moet je vlugger pompen. Dan
is er iets mis en wil ik zo vlug mo
gelijk naar boven!" Hij liet zich over
de rand van het schip glijden. Maria
reikte hem de vlijmscherp geslepen
bijl en het lange kapmes, waarmee
hij de sponzen van de grond diende
los te snijden.
„Succes!" riep ze. „Ik hoop dat er
zoveel sponzen zijn, dat we ze niet
bergen kunnen!"
Even rinkelde de scheepsbel toen
het koord begon te spannen, omdat
hij het niet snel genoeg afwikkelde.
De zon sproeide een flonkering van
millioenen en millioenen twinke
lende kristalletjes aan de zeeopper
vlakte. Hij daalde door het licht, dat
zilverig stralend zich door het wa
ter boorde.
Hij kon geen dag langer op het
eiland blijven. Wanneer morgen het
rumoer om de vulcaan verstild zou
zijn, was er Campo. Op het ogen
blik, dat de boot van de kaderand
weggleed, hadden ze elkaar in de
ogen gezien; had Donato begrepen,
dat de oude de waarheid kende als
de kamers in zijn huis en tot geen
enkele oonsideratie meer zou zijn
te bewegen. En naast hem stond
Maddalena om het gevaar te verhe
vigen.
Er was hem nog maar één moge
lijkheid overgebleven: alleen in de
„feluca" naar Napels te vluchten. Al
het andere was spelen met een risico,
dat zijn hoogtepunt langzamerhand
bereikt had. Hij nam het besluit ter
wijl hij zich in het water liet zakken.
Nu hij dieper zakte, werden zijn
bewegingen moeilijker en zwaarder,
Hij probeerde zijn lichaam zoveel
mogelijk te sparen, want pas heel
ver beneden hem tekende de bodem
zich vaag af in vage, schaduwachtige
tinten van donkergroen.
De grond van het eiland was te
heet onder zijn voeten geworden. Hij
durfde nu zelfs niet meer wachten
tot morgenavond om dan met Maria
weg te varen. Wanneer het 'geluk
hem meezat en hij de loden kist
zou vinden kans zag om straks de
inhoud ongemerkt aan boord te
brengen bleef er niets anders
over dan naar de vuurtoren te gaan,
Madalena en Maria met een smoesje
•aan wal te zetten en zelf de wijde
zee kiezen.
Hij dacht niet meer over zijn be
slissing na, want hij merkte opeens,
dat zijn berekening gefaald moest
hebben:de bodem waarop hij te
recht kwam, was vet en glibberig
van de sponzen, die zich daar hadden
vastgezet.
Zover hij kon zien, bestond de
grond meter na meter uit een lage,
heuvelachtige, donkergroene spon-
zanassa, welke traag veerde onder
zijn voorzichige stappen.
Het wrak was niet te bekennen.
Hij stond stil, maar aan alle kan
ten stapelde het water zich dood en
grijs voor hem uit. Toen hij verder
ging, moest hij er tegen vechten als
een oude boom met een alles omver
loeiende storm.
Het duurde geruime tijd eer hij bij
een wonderlijk gebogen rots kwam.
Aan. de, onderkant groeiden de spon
zen tussen een dik slijmerig wier.
Donato liep er om heen. Aan de
achterzijde strekte zich een veldje
van koraalmos, dat bijna zo rood was
als het scherp gekartelde rif, dat zijn
wijdvertakte armen bloederig om
hoog stak.
Het koord van de scheepsbel was
nu zo goed als afgewonden. Hij
knoopte het om de rots om verder
te kunnen gaan.
Hij verzette zijn voeten of hij telr
kens een brede muur moest verschui
ven. Hij raakte uitgeput en stelde
zichzelf een limiet van tien stappen.
Onderwijl begon de bodem te ver
anderen. Aan het sponzenveld kwam
plotseling een einde en een onmete
lijke woestijn van rimpelig zand lag
voor hem.
Hij twijfelde. Hij was er van over
tuigd, dat „de Sirius" onmogelijk
nog ver weg kon zijn; hij wist echter
maar al te goed, dat hij het zoeken
nu niet veel langer meer zou kun
nen volhouden. Zijn krachten zou
den het onherroepelijk begeven,
wanneer hij nog veel langer zich te
gen het zware water diende te ver
zetten en niet een tijd op één plaats
kon blijven.
Hij zwenkte. Na enkele stappen
schoven hoge, donkere om trekken
als uit een mist in het blanke water
omhoog.
Het kon niet anders dan „de Sirius
zijn.
Sneller bewoog hü zich voort. Hij
spande al zijn krachten, maar als in
een angstige droom leek het of de
afstand tussen het wrak en hem ab
soluut niet verkleinde. Toen schopte
hij er tegen met zijn voet.
(Wordt vervold
