De Indonesische verovering
van Noord-Borneo
LISSE KOCHT VOOR ZES TON LAND
IN POELPOLDER
MEEVALLER VAN HALVE TON
VERMAKELIJKHEIDSBELASTING
Immigratie van arbeidskrachten
VRIJDAG 19 JUNI 1964
DE LEIDSE COURANT
PAGlIv
(KVP) de opmerking ontlokte: „Be
gin daar nooit aan. Schoffel daq met
een het gehele gemeentehuis omver.
Als men iets wil dóen, laat. dan een
lift installeren".
MOLEN
Keukenhof heeft het record van 1962, toen de tentoonstelling 673.000 be
zoekers trok. gebroken. Dit voorjaar passeerden minstens 710.000 bezoe
kers de loketten. De gemeente Lisse zal dus mogen rekenen op een bedrag
van rond 200.000 aan vermakelijkheidsbelasting. Een meevaller van
ruim een halve ton, daar 150.000 was geraamd. Dat maakte Lisse's bur
gemeester, mr. Th. M. J. de Graaf gisteravond bekend tijdens de raadsver
gadering. Lisse zal zo'n extraatje best kunnen gebruiken. Want de raad
besloot gisteravond tot aankoop van een aantal percelen grond in de Poel-
polder, waar straks een nieuwe woonwijk uit de grond gestampt moet
worden. Voor de aankoop van de percelen (plus schadeloosstelling aan de
eigenaars) is een bedrag van 600.000 nodig. De voorzitter was blij, dat
deze transacties afgesloten kunnen worden. Men heeft nu vrijwel alle be
nodigde gronden in het uitbreidingsplan in bezit. Een uitzondering vor
men de landerijen van de heer Verdegaal langs de Greveling.
aangemerkt moet worden, daarover
bestond verschil van mening. In een
rapport was nL gesteld dat het plant
soen geen enkele relatie met de
school heeft. De voorzitter vroeg zien
af: waarmee heeft het dan wel rela
tie? Het gaat er niet om te zeggen:
het plantsoen behoort bij de school
en op deze wijze krijgen wij straks
het geld van het rijk terug, maar als
u 't my vraagt - en de wethouders
delen die mening - dan behoort dit
stuk plantsoen wel degelijk bij de
school. En zo dacht de raad er ook
over.
Raadhuis wordt
verbouwd
De raad heeft zich vlot door de 27
punten tellende agenda heen ge
werkt. Binnen de twee uur had men
de voorstellen onder de hamer door
en daarna ging de raad in vertrou
welijk beraad. Een aantal onderwijs-
voorstellen werd zonder slag of stoot
geaccepteerd, terwijl men eveneens
accoord ging met het verstrekken
van een startsubsidie aan de Stich
ting Kinderdagverblijf Bollenstreek.
Het verblijf zal vermoedelijk in Lisse
worden gevestigd. Enkele grondver-
kopen leverden geen moeilijkheden
op. Wel wenste de raad - en met na
me de heer Montagne (prot. chr.) -
nadere inlichtingen over de plannen
van de fa. Van Waveren v. d. Voort
die een grondruil aangaat met de ge
meente. De firma krijgt grond aan
de Nassaustraat terwijl de gemeente
percelen in bezit krijgt achter de
hoek Heereweg-Von Bönninghausen-
laan. Wat wil de fa. v. Waveren v.
d. Voort op die strook gaan doen?, zo
vroeg de heer Montagne. De gemeen
te heeft toch geen beloften gedaan?
De voorzitter: Er kan bijvoorbeeld
geen tweede brandstoffenloods wor
den gebouwd. Maar als de betreffen
de firma een aantrekkelijk plan voor
legt, dan moet daar toch over gespro-
ken kunnen worden. Ik heb echter
de directie zeer duidelijk laten weten
dat deze ruil geen enkele belofte in
houdt. B. en w. hebben geen enkele
toezegging willen doen. Alleen dit:
dat deze kwestie t.z.t. in de raad en
in de commissies bekeken zal kunnen
worden. De heer v. Leeuwen (PvdA)
wilde met nadruk verklaren, dat hij
alleen met het voorstel wenste mee
te gaan als de gemeente geen enkele
morele verplichting heeft.
De Plantenziektenkundige Dienst
uit Wageningen wil een nieuw kan
toor in Lisse bouwen. Men besloot
tot verkoop van een perceel grond op
de hoek Wilhelminastraat-Prins Hen
drikstraat. Verder besloot men tot
overneming van de Tweede Poellaan
- de gemeente komt het polderbe
stuur tegemoet met een extra som
van 5000,- - en ook zal het plant
soen bij de Don Boscoschool worden
uitgebreid. Over de vraag of dit
plantsoen moet behoren bij de school-
of zuiver als gemeentelijk plantsoen
NIEUWKOOP
Geboren: Marrigje Maria d.v. J.
Stam en W. v. Lith; Hubertus Joan
nes Adrianus Marinus z.v. A. N.
Kwakkenbos en M. J. T. Eijs.
Overleden: G. Sanders 18 j.
JONGEMAN IN
NIEUWKOOPSE PLAS
VERDRONKEN
Donderdagmorgen is in de Nieuw-
koopse plas de 18-jarige Gert Sanders
C* verdronken. Vermoedelijk is hij
in de boot gestruikeld en over boord
gevallen. Hij kon niet zwemmen.
Zoals iedere dag was Gert Sanders
ook die morgen al vroeg met zijn
boot met buitenboord-motor naar het
in het plassengebied gelegen weiland
gevaren om te melken. Toen hij om
9 uur nog niet thuis was, is men on
gerust gaan zoeken, waarbij al gauw
de eenzaam drijvende boot werd ge
vonden. Geruime tijd is naar de jon
gen gezocht, aanvankelijk zonder re
sultaat, tot tenslotte met behulp van
een zegen zijn lijk naar boven kon
worden gehaald. Het is onbegrijpe
lijk dat deze sportieve jongen, die in
de plaatselijke wieier- en schaats
sport zó een uitblinker was, de zwem
kunst niet machtig was.
HOOOMADE
KPJ-JEUGD NAAR SPORTDAG
Leden van de plaatselijke jeugd
verenigingen trekken zondag naar
Voorschoten, om deel te nemen aan
de districtwedstrijden van de KPJ,
welke daar gehouden worden. Deel
genomen zal worden aan: hardlopen:
100 m dames en heren, id. 400 m da
mes en heren, id. 1500 m heren;
hoogspringen: dames en heren; vol
leybal: dames en heren; touwtrek
ken: heren; driebeen lopen: dames.
Door de goede resultaten van vo
rig jaar, waarbij zij verschillende
prijzen, waaronder ook de wissel-
prijs, wisten te behalen, wacht hen
nu een zware opgaaf.
Om dit grote program op tijd te
kunnen afwerken, is de aanvang ge
steld op 12 uur. De dag wordt beslo
ten met 'n dansavond in „De Burcht"
te Leiden, waar tevens om 20.00 uur
de prijzen worden uitgereikt.
„GEPRUTS"
De verbouw van het gemeentehuis
ging er door, al waren de raadsleden
allesbehalve enthousiast. Het blij^l
gepruts, aldus de heer Van Leeuwen
maar kans op nieuwbouw is er niet
We moeten dus wel. De heer Montag
ne sloot zich hier bij aan. Spr. brak
nog een lans voor de bouw van een
nieuwe trap, hetgeen de heer Beelen
We zullen het allemaal nog wel
eens bekijken, beloofde de voorzitter.
Straks valt de oude korenmolen aan
de Haven, die in vroeger jaren het
beeld van Lisse beheerste, onder slo
pershanden. Graanhandel Beelen
heeft de zaken in Lisse gelikwideerd
en de gemeente is eigenaar geworden
van de (afgeknotte) molen, de schu
ren en het terrein. Op 31 mei jl. dien
de het geheel ontruimd te zijn, maar
op verzoek van de fa. Beelen is de
ontruimingstermijn met een maand
verlengd. De verkoop van de in de
gebouwen staande machines was door
onvoorziene omstandigheden ver
traagd. Inmiddels is de gehele inven
taris in ander handen overgegaan en
kan de gemeente op 1 juli over alles
beschikken. Laten we direct laten
slopen, stelden b. en w. voor. Als we
het niet doen beschouwt de lieve
jeugd molen en schuren vogelvrij en
dan is de ellende niet te overzien.
Men zal alles direct laten opruimen
en in het contract laten opnemen dat
de stenen, het puin en de andere
rommel niet op de Lissese vuilnisbelt
gestort mogen worden. Dat gebeurt
op advies van het raadslid Beelen,
dat vreesde dat de gemeente anders
straks tegen grote kosten zelf de boel
weer kan opruimen als de vuilnisbelt
verplaats moet worden. De heer Bee
len adviseerde ook snel rattenvergif
te strooien. De oude graanschuren
zitten vol ongedierte. De heer Olden-
hage van de Lisserdijk. die de machi
nes weghaalt had hem verteld: je
wordt misselijk van de vele ratten,
die je voor de voeten springen. We
zullen er voor zorgen, zei de voorzit
ter.
Na een korte bespreking van hef
jaarverslag van de gemeeiite-arts,
ging de raad in geheime zitting.
ALPHEN AAN HFN RIJN
Gecompliceerde
autobotsing
In de beruchte S-bocht van de weg
Alphen a. d. RijnLeiden aan de
lage zijde, in de Gnephoek, vond
donderdagmorgen omstreeks 11 uur
een verkeersongeval, waarbij de twee
betrokken motorvoertuigen, een
vrachtauto met oplegger en een be
stelauto, zwaar werden beschadigd.
Persoonlijke ongelukken bleven uit.
Het wegverkeer werd ruim een uur
volkomen geblokkeerd.
De combinatie, bestuurd door de
heer J. A. S. uit Nieuwkoop, reed
over genoemde weg in de richting
Koudekerk aan den Rijn. In de S-
bocht naderde de tegenligger, een
bestelauto, bestuurd door de heer
L. K. uit Leiden. Deze reed aanvan
kelijk geheel aan de linkerkant van
zijn rijrichting, in de richting Alphen
aan den Rijn. Toen de beide bestuur
ders elkaar hadden opgemerkt, rem
den ze sterk af en trachtten elkaar
te ontwijken; de bestelauto probeer
de op zijn rijbaan te komen en de
combinatie week nog meer naar
rechts uit. By deze manoeuvre slipte
de bestelauto en dwong de truck de
berm in te rijden. De truck botste
daar tegen een flinke boom, die af
knapte en dwars over de langs de
weg lopende sloot kwam te liggen.
De truck volgde de boom en bleef
hierover boven de sloot hangen. De
bestelauto slipte intussen weer naar
links en de eveneens naar links slip
pende aanhangwagen kwam de be
stelauto op zijn weg naar een zware
botsing tegemoet. Beide auto's wer
den zwaar beschadigd. Het verkeer
over deze smalle weg werd aan beide
zijden lange tijd volkomen gestremd.
De dienst van gemeentewerken
heeft wederom twee belangrijke
werken bestedingsklaar. Maandag
a.s. wordt aanbesteed de aanleg van
nieuwe straten ten zuiden van de
Lekstraat, tussen de Prins Hendrik
straat en de spoorbaan, alsmede de
doortrekking van de Conradstraat,
langs de spoorbaan naar de Hefbrug
te Gouwsluis. Het betreft hier de
feitelijke doortrekking van de Prins
Bernhardlaan in zuidelijke richting,
rechtstreeks aansluitende op de oude
loop van de rijksweg Leiden-Utrecht,
even voor de Hefbrug over de Gou
we. Het drukke doorgaande verkeer
zal dan verlost zijn van een wat in
gewikkelde kronkeling via het Haze-
veld en de Prins Hendrikstraat naar
de Steekterweg, de plaatselijk zo ge
noemde rijksweg nr. 11. De genoem
de verkeersverbetering heeft vele
jaren gestagneerd omdat gewacht
moest worden op de mogelijkheid
van het afbreken van een paar wo
ningen achter in de Van Vorselen-
burgstraat, noodzakelijk voor het
realiseren van de voor de doortrek
king van de Conradstraat benodigde
doorbraak.
ARBEIDER MET
HAND IN
MENGMACHINE
Vinger afgekneld
Op de veevoederafdeling van de
N.V. „De Leerhoeve" te Alphen aan
den Rijn vond donderdagmiddag om
streeks 15.45 uur een ernstig be
drijfsongeval plaats waarvan de 56-
jarige menger C. Brunt, wonende te
Woubrugge het slachtoffer is gewor
den. Een van zijn rechter vingers
werd door een machine afgerukt en
de overige vier vingers van zijn rech
terhand werden ernstig verminkt.
Dr J. Pilon verleende de eerste me
dische hulp. Het slachtoffer is voor
verdere behandeling overgebracht
naar het Academisch ziekenhuis te
Leiden.
De toedracht van het ongeval is
als volgt. Zijn naamgenoot, de 28-
jarige K. A. Brunt, aftapper, wonen
de te Alphen aan den Rijn was doen
de een mengmachine, waarvan de
snaren waren doorgebrand, te her
stellen. Terwijl hij met dit werk
doende was, stak het slachtoffer zijn
rechterhand in de machine, teneinde
deze onderwijl schoon te maken.
Hiervan,', was de jongere Brunt niet
op de hoogte. Het is overigbns o6k
niet gebruikelijk met de hand in de
aftapkanalen van de mengmachine
te komen. De heer K. A. Brunt
draaide op dat moment aan het sna-
renwiel van de menger, waardoor de
in de machine naar boven lopende as
met schroef in werking kwam. De
hand van de 56-jarige menger Brunt
werd beklemd met het vorenvermel-
de gevolg.
Zomerfeesten van
Wilhelminavereniging
geopend
Somber geluid
over de toekomst
De heer P. Groenhart heeft don
derdagavond in het ijsclubgebouw te
Alphen de reeds traditioneel gewor
den zomerfeesten geopend van de
Wilhelminavereniging. Als voorzit
ter kon de heer Groenhart zijn te
leurstelling nauwelijks onderdruk
ken. Het betrof ten eerste de afwe
zigheid van het gemeentebestuur,
waarvan een lid van het college de
officiële openingsplechtigheid zou
komen verrichten, verder de stro
mende regen, die op de beoogde
feestvreugde een domper zette en
als derde punt, dat het bestuur ge
dwongen was de attracties tot een
minimum te beperken en het grootse
vuurwerk, dat als een grandioos slot
van de festiviteiten wordt ontstoken,
achterwege te laten i.v.m. het thans
vrijwel geheel bewoonde bejaarden
tehuis, dat in de onmiddellijke na
bijheid van het feestterrein staat. In
dit laatste ziet het bestuur van de
W.V. een blijvende belemmering en
de dag zal naderen, dat men de fes
tiviteiten voor Alphen aan den Rijn
en de hele streek naar een ander
terrein elders in de gemeente moet
gaan verplaatsen.
Na deze sombere klanken bij de
opening van een gebeurtenis, die
eigenlijk alleen feestvreugde ge
doogt, sprak de voorzitter het ver
trouwen uit, dat de sterke groei der
gemeente de komende tijden zal be
wijzen, dat hij de perspectieven voor
de W.V. te somber heeft ingezien. De
heer Groenhart begroette de heer C.
Kohlenberg, de enige gast in het ge
zelschap van de W.V. vanavond, die
voorzitter is van de christelijke
Oranje Vereniging.
Gedurende drie dagen biedt de
W.V. in velerlei vormen ontspanning
voor jong en oud, in zalen en in de
buitenlucht, m.m.v. vele kleinkunst-
sterren, e.e.a. volgens een aankondi-
?;ing, die dezer dagen in onze adver-
entierubriek is bekend gemaakt.
HUISHOUDSCHOOL
„KONINGIN JULIANA" HAD
«PORTDAG OP ALPHIA-TERREIN
Donderdag waren alle leerlingen van
de „Koningin Juliana" huishoud
school de gehele dag op het Alphia-
terrein om samen een heerlijke dag
door te brengen met sport en spel.
's Morgens lieten de leerlingen per
klas zien wie de beste was in hard
lopen, hoog- en verspringen, lopen
met hindernissen en balwerpen. De
leerling, die in elke klas het hoogste
aantal punten behaalde, ontving een
mooie medaille als herinnering. Het
waren: klas la Frida v. Oort, lb
Tineke Carlier, 2a Ank Bolmeijer, 2b
Thalita v. Driel, 2c Joke Los, assis
tenten H. Anneke v. d. Kwaak!, as
sistenten A Fransina Zweeris, vor
mingsklas Nel Groenhart.
's Middags werd een handbalcom
petitie gespeeld. Uit iedere klas
wex-d een team samengesteld. Het
team dat uiteindelijk als winnaar
overbleef uit de assistentenklas A,
HAARLEMMERMEER
Geboren: Renata Leonie d.v. R. H.
Scheffer en C. M. Ritzen; Alexander
Gerardus Martinus z.v. L. Sloove en
M. M. Blommestijn; Rudolf Cornells
Hendrikus z.v. P. A. v. d. Veek en A.
H. Warmerdam; Johanna Cornelia
Maria d.v. M. G. v. d. Lans en E. A.
J. de Vos; Agnes Maria d.v. E. Hinz-
mann en C. P. Imanse; Marinus z.v.
K M. Geluk en G. de Haas; Peter
Martin z.v. J. Ran en M. Nebbeling;
Robertus z.v. J. P. Uljee en A. W. M.
Lubbers; Paulus Maria z.v. P. F. M.
Verhagen en C. J. H. v. d. Geer; Pe
trus Theodorus z.v. P. T. Schouten en
M. A. T. E. Nelis; Robert z.v. D. J.
Woerlee en S. R. Hagers; Nicole d.v.
D v. d. Meulen en H. Groot; Nico
Paul Johan z.v. N. Buisman en A. A.
Abeling; Marjan d.v. A. M. Koolhaas
en J. M. J. v. d. Plom; Antonius
Franciscus z.v. A. H. Verhoeven en
H. W. Willemse; Marko z.v. W. Mud-
de en E. M. Michels; Kees Martinus
z.v. M. C. v. Gammeren en J. Klitz;
Dirk Jan z.v. A. v. Duijn en S. Co-
zij nsen; Magdalena d.v. G. de Leeuw
en A. M. Groot; Anna Maria d.v. F.
G J. Tielen en E. Smit; Maria Ca-
tharina Bernadette d.v. A. v. Beek
en M. C. G. Borst; Robert Rudolf Ge
rard z.v. J. G. B. v. Rijn en A. Hel-
aangevuld met vormingsklassers
speelde vervolgens tegen een team
van leerkrachten. De leerkrachten
wonnen met 93.
De dag werd begonnen met een
speechje van de direktrice, die hoop
te dat alle leerlingen een prettige
dag zouden hebben. De organisatie
was m goede handen bij de dames
A. M. Hazen, de gymnastieklerares,
en mej. W. Prins, die trouw terzijde
werden gestaan door de leerkrachten
en de leerlingen van de inrichtings
assistenten.
Geboren: Rozalien Geertrude d.v.
A. J. M. Koemans en G. P. Verlaat;
Jeanette Diana d.v. P. v. d. Laken en
J. 't Hart; Nicolaas Hugo z.v. N. W.
P. de Jong en L. E. Burggraaf; Astrid
Maria d.v. W. A. Wolswijk en C. A.
M Bosman; Ingeborg Johanna Maria
d.v. G. J. Th. Werneke en H. M. J.
Scheerder; Linda Catharina Maria d.
v. P. J. Brand en C. M. Vervark;
Adrianus Antonius z.v. A. Haver
kamp en G. C. Spreeuw; Aart z.v. A.
Kapteijn en J. de Bruin; Engelmun-
des Johannes z.v. L. J. Plug en M.
W, v. d. Zalm; Timotheus Andreas z.
v F. Niemeijer en Z. Woltroan; Theo
dorus Gerardus z.v. A. C. v. Wijk en
J. A. Klein; Francina d.v. J. H. G.
Krumpelman en G. Verburg; Marnix
Willem z.v. W. B. M. v. Apeldoorn en
E M. Beers; Klaas Pieter z.v. J. Groe
nendijk en G. A. Schellingerhout;
Cornelia Maria Christina d.v. J. Voet
en M. C. v. d. Neut; Jacqueline As
trid Erica d.v. L. Meijer en W. C.
Jochem; Edwin Adriana z.v. J. v. d.
Grift en G. A. Rosielle; Marcel z.v.
A ten Holte en G. W. Wolsink; Dirk
z.v. P. Rijlaarsdam en W. Hoop.
Overleden: E. F. Rusterholz 28 j.;
Th. v. Greuningen 83 j.
Gehuwd: P. W. Knopperts 23 j. en
M. A. de He ij 22 j.; B. Cicuttini 25 j.
en I. Y. Goedhart 23 jP. J. Wort-
man 24 j. en P. E. Blom 21 j.
Ondertrouwd: C. J. Verheul 32 j.
en C. Henry 24 j.; H. J. J. v. d. Wei
de 26 j. en M. M. P. v. Wijk 23 j.
Geslaagd De dames A. Koren en
W Goedhart hebben het Cios-diplo-
ma sportlerares behaald.
linga; Mark Marcel Peter z.v. J. G.
B v. Rijn en A. Hellinga; Jany An
nette d.v. A. Bruijnis en A. v. d. Heu
vel; Marjolanda d.v. A. Vogelaar en
A. Stange; Willemina d.v. K. F. Kat-
tenberg en J. T. Schutte; Edwin Jo
han Raymond z.v. E. F. Totté en J.
G. Versteeg.
Ondertrouwd: N. J. v. Staveren 33
j. en G. W. M. v. Leeuwen 34 jJ.
H. Zwetsloot 19 j. en E. Witte 20 j.
M. Alink 28 j. en J. F. v. Rietschoten
22 j.; A. A. F. Stel 26 j. en A. C. E.
Boer 24 jJ. W. v.'t Zelfde 22 j. en
A. M. Hulsbos 22 j.; L. G. v. Leeuwen
7j. en W. J. Meirmans 25 j.; P. J. v.
Wieringen 23 j. en E. Corbes 23 j.
Gehuwd: R. Wester en J. J. M. v.
Leeuwen; J. H. J. Salman en L. Th.
v d. Klauw; G. P. Hendriks en H.
G. Romeijn.
Overleden: J. Splinter 45 j., e.v. A.
M Koelman; M. Verhoeven 51 j., e.v.
C. Hoogeveen; T. Beets 52 j., e.v. G.
Rademaker: N. v. Beem 71 j., e.v. S.
C Cornelisse: C. J. v. Brugge 23 y,
m.; R. G. Bijlsma 80 j.. e.v. L. J. B
Hattelingh; A. Hagen 85 j., w.v. L.
v d. Heuvel; M. v. d. Snee 68 j.. e.v.
W J. Evers; R. Verhagen 81 j.. w.v.
J B. Bertens; W. M. de Meel 90 j.,
e.v. A. R. A. de Haan; D. Wijnhout
89 j., w.v. C. Enthoven.
Geslaagd Aan de Vrije Univer
siteit te Amsterdam is geslaagd voor
het prop.examen theologie, de heer
F. P. v. Stam te Nieuw Vennip.
BODEGRAVEN
HIJ WERD ER BETER OP
De Haagse politierechter gaf dadelijk
gewonnen, dat een 31-jarige bouwvak
arbeider uit Bodegraven er beter op
was geworden door naar een andere
werkgever te gaan. Het bezwaar was
evenwel, dat er geen vergunning voor
was verleend en als gevolg daavan
moest de bouwvakarbeider terecht
staan.
„Wat zou u doen als je voor een
gezin staat?" stelde verdachte de vraag.
„In elk geval zorgen dat ik geen na
righeid kreeg met de wet", verklaarde
de rechter.
Volgens verdachte had hij enkele ma
len zijn werkgever gewaarschuwd dat
hij weg zou gaan.
„Dat was zeker om op die manier
meer loon te krijgen", opperde de rech
ter, maar dat was volgens verdachte
niet het gevaL Hij had bovendien dan
minder ver te reizen, zo zette hij uiteen
en dat bespaarde tijd en geld.
„Alles goed en wel, maar er moet een
vergunning voor zijn", stelde de Officier
vast en omdat die er niet was luidde
de eis ƒ50.boete of 10 dagen hech
tenis.
„Die hebt u dan gauw genoeg weer
terug verdiend", voegde de Officier er
aan toe. De rechter veroordeelde tot
ƒ40.boete of 8 dagen hechtenis.
TER AAR
Vissen en voetbal voor de bejaar
den Zaterdagmorgen om half 10
houdt de Hengelsportvereniging De
Brasem een - viswedstrijd ten bate
van de jubileumreis van de bejaar
den uit onze gemeente. Opgave voor
deelname tot 9.15 uur in café 't Cen
trum.
Zaterdagavond om 7 uur speelt de
voetbalvereniging TAVV voor het
zelfde doel de traditionele wedstrijd
tegen Nieuwkoop 1 op het terrein in
Korteraar. De strijd gaat om de wis
selbeker.
LANGS DE 1600 KM. lange grens, welke het voormalige Brits-Bor-
neo scheidt van het Indonesische deel, wordt verbitterd gevoch
ten, de „wapenstilstand" ten spijt. Regeringstroepen van de nieuwe
staat Maleisië, bijgestaan door Britse legeronderdelen van land-, zee-
en luchtmacht, leveren voortdurend verbitterde gevechten tegen de
in- en aanvallen van franetireurs (sluipschutters) van Indonesische
herkomst.
Voornamelijk in het gebied van Serawak neemt het aantal overvallen
met de dag toe. Overvallen op eenzame grensposten en afgelegen
nederzettingen, moord en brandstichting, kortom, een jungle-oorlog
in de juiste zin van het woord is aan de gang in Noord-Borneo, dat
thans deel uitmaakt van de nieuwe staat Maleisië. Het laat zich wel
aanzien, dat deze jungle-oorlog onder de thans gegeven omstandig
heden niet alleen bloedig zal verlopen, doch ook een langdurige en,
mede daardoor, een kostbare geschiedenis belooft te worden.
In het gebied rond Serawak bevinden zich naar ruwe schatting om en
nabij 650 infiltranten en terroristen van Indonesische nationaliteit en
voor zover kon worden nagegaan maken deze lieden zonder meer deel
uit van het geregelde Indonesische leger.
OOK CHINEZEN
DEZE GROEP wordt nog weer versterkt door circa 400 militair ge-
schoolde, Chinese communisten. In en rond Serawak is een aan
tal Chinese nederzettingen gevestigd, waar door de bewoners sago,
rijst en peper wordt verbouwd. Deze Chinese boeren en planters
bleken echter voor het grootste deel uit het naburige Indonesië af
komstig te zijn.
De communistische ondergrondse beweging heeft zich in de loop
van de tijd voornamelijk in Serawak kunnen concentreren, doch dank
zij de hulp van de inheemse bevolking werden er nogal wat commu
nistische agenten en saboteurs van Chinese nationaliteit en afkomst
in arrest gesteld.
In de kop van het voormalige Brits-Borneo (Saba), zjjn eveneens
moeilijkheden ontstaan, doch hier zijn het niet de Chinezen, doch de
Indonesiërs die strubbelingen veroorzaakten, waardoor een (Brits)
militair ingrepen geboden bleek. Opgemerkt zij echter, dat het gebied
om Saba voor actie ongeschikt is door de bodemgesteldheid van het
gebied (moerasgronden).
EEN VIJFDE COLONNE
|"\E AUTORITEITEN kregen in en om Saba te kampen met de ille-
gale vestiging, druppelsgewijze, van bijna 30.000 Indonesische
land- en bosarbeiders, die er wegens het tekort aan arbeidskrachten
niet alleen werden geduld, doch er ook grif werk vonden. Ruim 14.000
van deze lieden vestigden zich in het havengebied van Tawau, welke
vestiging echter gevaren met zich mee bracht ten opzichte van de
landsverdediging.
Het viel vooral op, dat er dagelijks langs illegale wegen Indonesiërs,
zonder in het bezit te zijn van paspoorten en van verblijfsvergunnin
gen, over de grens kwamen om zich rondom Saba te vestigen. Deze
immigratie is onder meer een gevolg van het feit, dat de levensstan
daard in het jonge Maleisië aanmerkelijk hoger ligt dan in Indonesië.
Op Noord-Borneo schreeuwde men om werkkrachten maar deze lie
den kwamen, zonder dat er om gevraagd werd. uitgerekend uit Indo
nesië. De vraag naar en het tekort aan arbeidskrachten maande de
autoriteiten tot een zeker soepel optreden, vooral wat de toelating be
treft, hoewel het dreigende gevaar daaraan verbonden pas achteraf
werd ingezien.
OOK MISDADIGERS
IJET IS hier ook opgevallen dat de Indonesische autoriteiten vrij
willigers hebben geworven onder de tot vele jaren gevangenis
straf veroordeelden, welke lieden werden opgeleid voor de jungle
oorlog en voor sabotage-acties in Noord-Borneo. Van deze aldus op
geleide terroristen van Indonesische nationaliteit werden er in de
loop van slechts enkele maanden nadat zij in Noord-Borneo waren
„ingezet" reeds velen onschadelijk gemaakt of op andere wijze buiten
gevecht gesteld.
Bij de bestrijdingen van de terroristen zijn om en nabij 10.000 man
van het Britse leger, de vloot en de luchtmacht betrokken. President
Soekarno heeft de Engelsen er prompt van beschuldigd de hand te
hebben in de ongeregeldheden op Celebes. Daar moesten twintig ba
taljons Indonesische stoottroepen worden heen gezonden, om voor
namelijk in het binnenland in actie te1 komen tegen een naar schat
ting 10.000 man in opstand geraakte leden van de zogenaamde Daroel-
Islam-beweging die, nog versterkt door 5 bataljons geregelde troepen
van het Indonesische leger, zich van de centrale regering wilden ont
doen.
WAT GEBEURT ER OP CELEBES?
DEEDS op 5 april j.l. werden ongeregeldheden op Celebes gemeld,
toen een vijftigtal aanhangers van de Daroel-Islam een Indonesi
sche colonne overviel. Deze opstandelingen, staande onder leiding van
de Indonesische luitenant-kolonel Matolla, kunnen president Soekarno
niet vergeven, dat hij weigerde van Indonesië een mohammedaanse
staat te maken.
De luitenant-kolonel Matolla is wel de voornaamste tegenspeler van
Soekarno, tezamen met de leiding van de Daroel-Islam op Celebes.
Van overste Matolla werd onder meer bekend, dat hij zich bezig houdt
met de illegale export in copra, terwijl hij de aanhangers van de Da
roel-Islam van wapens en van munitie voorzag.
President Soekarno heeft thans bevolen, dat zijn gezag en de orde
rust en veiligheid op Celebes op de nationale feestdag 17 augustus
a.s. moeten zijn hersteld, terwijl hij zich verder niet ontzag, de
Engelse autoriteiten op Noord-Borneo te beschuldigen de opstandelin
gen van wapens, munitie en van medicamenten te hebben voorzien.
