Een brokje Frankrijk nabij de Zuidpool
KERGUELEN,
B
Gastvrij onthaal na
ijskoude maanden
wetenschappelijk van
bijzondere betekenis
DE LETDSE COURANT
(Bijzonder mededwerking).
Weet u, dat een gebied van ruim een
miljoen vierkante kilometer nabij de
Zuidpool behoort tot het Franse Rijk? Is
het u bekend, dat Kerguelen met zijn
„bemanning" van vijftig koppen een,
ook strategisch, belangrijke Franse voor
post is halverwege tussen de Kaap en
Australië?
ZO IS KERGUELEN
Mijn eerste indruk van Kerguelen was: Heel
anders dan de Australische antarctische bases
Mawson, op Macquarie-Eiland en op Heard-Ei-
land. Het hoofdeiland van de Kerguelen Archi
pel is groter dan Heard en Macquarie, te weten
ongeveer 140 km lang en zowat 70 km breed.
De smeulende vijandschap jegens de mens, die
de echte antarctische gebieden kenmerkt, is op
Kerguelen ver te zoeken. Integendeel, het land
schap is vriendelijk. Het lijkt iets op een Schots
heidelandschap: golvend, donkergroen en turf-
bruin, hier en daar water. Ten dele is het tame
lijk vlak en met gras begroeid. Ook zijn er
enige door tijd en weer aangetaste hellingen
van oude kraters. Verder weg van Port au Fran
cais is het landschap grootser. Diepe fjorden
breken daar de kustlijn. Wit-gemutste bergen
tekenen zich af tegen de horizon. De top van
de 9000 voet hoge Ross Berg is nooit door alpi
nisten benaderd, laat staan bereikt.
In de Wiïltferrfiaartdéri kan het op. Kerguelen
beestachtig koud zijn en maken vliegende
sneeuwstormen het leven buitenshuis tot een
hel. In de zomermaanden echter is de weersge
steldheid er prettig, zodat de Fransen er veel
meer dan op enig Australisch antarctisch sta
tion dieren kunnen houden. Sedert de stich
ting in 1952 hebben de Fransen heel wat tot
stand gebracht op het eiland. De „bemanning"
telt circa vijftig koppen, deels burgers, deels
militairen. Deze vijftig vrijwillige bannelingen
genieten van een comfort, dat eigenlijk niet in
overeenstemming is met de geïsoleerde ligging
van de basis en strijdig met de gangbare opvat
tingen op een antarctische basis (wat Kerguelen
is). De woon- en kantoorvertrekken zijn ruim
en gezellig. Dit geldt ook voor de eetzaal. De
keuken is modern ingericht. Er is zelfs een bor
denwasmachine Er is een ziekenzaaltje met tien
bedden en een operatiekamer. Iedereen heeft
zijn eigen slaapvertrek. E lektrisch licht, stro
mend. warm en koud water, alsmede centrale
verwarming staan ter beschikking van de gehe
le bezetting. De Fransen hebben hun eigen
centrale en beschikken over een goede water
voorziening.
Wij kennen op de Australische antarctische
stations geen andere zoogdieren dan honden en
robben en geen andere vogels dan stormvogels
en pinguins. Daarom was het een openbaring
voor ons, toen wij zagen, dat de Fransen op
hun station schapen, melkkoeien, Shetland po-
nies en een hele troep varkens hielden. Het
rook er even pittig als op een boerenerf. Een
den, ganzen, kippen en duiven verstrekten de
indruk van Frans boerenleven. Niet geheel in
harmonie hiermede waren de drie rendieren,
uit Lapland geïmporteerd, die wantrouwend
naar ons stonden te kijken. De Fransen hopen,
dat deze dieren zich zullen aanpassen en ver-
menigvuldigfn, daar dit de voorziening met
vers vlees zou vergemakkelijken. Vers vlees
leveren ook de konijnen, die robbenjagers in
vroeger tijd naar Kerguelen brachten. De Fran
sen beschikken op Kerguelen ook over broed
machines een vers eitje en een stukje ge
braden kip smaken uitstekend! en nemen
proeven met het kweken van diverse graan
soorten. Kortom, ik had daar op Kerguelen het
gevoel, dat ik beland was op een brokje Frank
rijk. dat gedropt was in de wateren nabij de
Zuidpool.
TOT BESLUIT
Wetenschappelijk is de taak der Fransen op
Kerguelen veelzijdig. Zij verrichten er seis
mologische, dierkundige, plantkundige, meteo
rologische, glaciologische en geologische waar
nemingen. Zij verzamelen feiten en ervaringen,
die later voor de exploitatie van Terre Adélie
van het grootste belang kunnen zijn. Hun on
derzoekingen vullen die der Australiërs in An
tarctica aan en omgekeerd. Zij overwegen de
aanleg van enige vliegvelden, waarvoor Ker
guelen zeer geschikte terreinen heeft. Over dit
alles en over nog veel meer hoorde ik veel tij
dens mijn verblijf in Port au Frangais Alles
vertellen mag ik niet, want er zijn ook gehei
me onderzoekingen aan de gang en dingen van
strategisch belang.
Doch hoe dit zij, de stemming was uitste
kend. Tegen het eind van ons samenzijn zon
gen de Fransen en wij zó gezellig, dat de wilde
vogels en robben en zee-olifanten misschien een
beetje de koppen hebben geschud. Na een har
telijk afscheid gingen wij tegen zonsondergang
weer aan boord. Franse gastvrijheid, Franse
esprit en Franse hoffelijkheid had ik opnieuw
leren kennen. En ik wist na dit bezoek, dat
Frankrijk als Zuidpool-mogendheid van beteke
nis is en dat „ergens" in de Indische Oceaan een
heel belangrijk brokje. Frankrijk bestaat, leeft
en werkt.
Foto boven: Drie le
den van het garnizoen
van Kerguelen. Zij zijn
(van links naar rechts)
Roger Laurencot. Ro
bert Bouvier de Gou-
laincourt en Marcel Sa-
vy.
Foto onder: Shetland
ponies zijn op Kergue
len in hun element. Het
landschap met de brui
ne en groene heuvels,
de op lochs lijkende
waterpartijen doet in
menig opzicht aan
Schotland denken.
Foto midden: Het
Kerstdiner houdt het
gehele jaar door de
mannen op Kerguelen
bezig. De ganzen wor
den door Jean-Francois
Martinat en Marcel Sa-
vy zorgvuldig gehoed.
In de zomermaanden
zoeken de ganzen hun
kostje buiten, doch de
rest van het jaar bren
gen zij in een warm
hok door.
mSÊÊSSSSaÊmS
-Kr
-
