De baby van „Sydney Cove" is thans een volwassen natie
De magneet goud trok n miljoen mensen aan
DE LEIDSE COURANT
PROFICIAT, AUSTRALIË
(Bijzondere medewerking)
^EDERLAND miste de eerste boot naar Australië niet", zei onlangs een
Australische collega, „want het waren Nederlandse zeelui, die Aus
tralië ontdekten. Maar de Nederlanders misten wel de landaansluiting,
want zij verzuimden om Australië in bezit te nemenWe konden die
Australiër slechts gelijk geven. Inderdaad, niet onze voorouders, maar de
Engelsen waren het, die Australië in hun rijk opnamen. Het begin van
deze „aansluiting" ligt in het jaar 1788. Het was een heel eenvoudig begin.
In 787 had de brik „Supply" Engeland verlaten met bestemming het verre,
onbekende Zuidland oftewel Australië. De reis was lang en moeizaam ge
weest. De officieren, de bemanning en de passagiers waren daarom blij,
toen er op 26 januari 1788 land In zicht kwam. De gezagvoerder ging met
een aantal mannen aan land. Hij noemde de landingsplaats Sydney Cove.
Thans ligt daar de wereldstad Sydney. Hoe die landing en de korte plech
tigheid nadien precies in hun werk gingen, is door niemand opgetekend.
Wij weten slechts, dat de gezagvoerder de marine-officier kapitein Ar
thur Phillip de Engelse vlag liet hijsen, een salvo deed afvuren en een
toast uitbracht. Na deze drie handelingen was de geboorte van de thans
zo moderne staat Australië een voldongen feit. Hoe groeide de „Baby van
Sydney Cove" op?
Bijna elf miljoen Australiërs
hebben op 26 januari hun na
tionale feestdag („Australian
Day") op bijzondere wijze her
dacht. Op die dag was het 175
jaar geleden dat een Engelse
marine-officier de grondslag
legde voor de kolonie, die is
uitgegroeid tot de mogendheid
Australië. De 26e januari is dus
een dag, die een tocht op ze
venmijlslaarzen door Austra-
lië's geschiedenis ten volle
rechtvaardigt, ook omdat er
zoveel Australiërs zijn van Ne
derlandse afkomst.
Er is ruimte voor de opvatting, dat
de mensen, die de ..Supply" naar
Australië bracht, niet de meest ideale
grondstof waren voor de opbouw
van een nieuwe natie. Kapitein Phil
lip had namelijk tot taak om in dat
verre land een strafkolonie op poten
te zetten. Zijn „passagiers" waren
bannelingen en gevangenbewakers.
Onder die bannelingen of gedepor
teerden waren stropers, zakkenrol
lers en andere min of meer misda
dige elementen. Er waren onder hen
echter ook en dat is te weinig be
kend! tamelijk veel geestkrach
tige en ondernemende mannen, die
men „thuis" liever kwijt wilde zijn,
daar men ze als „lastig" of „politiek
ongewenst" beschouwde. De toen in
Engeland vigerende strafwetten
maakten het mogelijk om bedrijvers
van kleine vergrijpen en politieke
„buitenbeentjes" gevoelig te treffen.
Verbanning was een straf, die de En
gelse rechters vaak uitspraken.
Doch wat hier ook van zij, de jonge
nederzetting bij Sydney -Cove had
het in den beginne verre van gemak
kelijk. De uit Engeland meegebrach
te graansoorten bleken niet bestand
tegen het klimaat in het nieuwe
land. Het vee ontsnapte en verdween
in de wildernis, die in die dagen
reikte tot de zee. Men had te kam
pen met tekorten aan zaad. werktui
gen en bruikbare arbeidskrachten
Soms dreigde er hongersnood voor
de kolonisten. Slechts nieuwe voor
raden, aangevoerd uit het moeder
land. konden dan uitkomst brengen.
En talrijk waren de bevoorradings
schepen allerminst.
Ondanks alle moeilijkheden en te
genslagen slaagden de kolonisten er
toch gaandeweg in om het land onder
de knie te krijgen. Zij kweekten
nieuwe graansoorten, die in Austra
lië bleken te voldoen. Pioniers dron
gen over de Blauwe Bergen door in
het' binnenland. Daar vonden zij uit
gestrekte en grazige weidegronden.
De schapen, waarover zij in den be
ginne beschikten, bleken in die stre
ken te gedijen. Later importeerde
men merino's uit Zuid-Afrika en ne-
grettis uit Engeland. De schapenteelt
bloeide op. De reusachtige kudden,
die zo kenmerkend zijn voor Aus
tralië, werden geformeerd. Thans
telt Australië bijna 160.000.000 scha
pen en is Australië de grootste wol
producent ter wereld. Terecht zegt
men, dat „de Australiërs"-op de rug
gen hunner schapen naar de wel
vaart reden". Doch niet alleen nieu
we schapensoorten, ook vrije kolonis
ten vestigden zich in de eerste helft
der vorige eeuw in Australië. Zij
brachten betere landbouwmethoden
en betere werktuigen mee. De „Baby
van Sydney Cove" begon meer en
meer het uiterlijk en het innerlijk
van een natie te krijgen.
MISSTANDEN
DAT DIE THANS volwassen zijnde
baby te kampen had met kinderziek
ten, valt niet te ontkennen. Om
streeks 1800 waren er namelijk mis
standen in het nieuwe land. Zij von
den voor een belangrijk deel hun
oorsprong in het (militaire) New
South Wales Corps, dat in 1789 in
Australië gelegerd werd. De man
schappen en, vooral, de officieren
van dat Corps misbruikten hun po
sitie. Zo verdienden zij bijvoorbeeld
grote sommen gelds door de manier,
waarop zij het hen gegeven monopo
lie voor de verkoop van sterke drank
hanteerden. Sommige officieren ver
gaarden in Australië's jeugdjaren
aanzienlijke fortuinen.
Een even felle als vastberaden te
genspeler vonden zij en vond ook de
groep baatzuchtige ambtenaren in
Gouverneur William Bligh. Het con
flict tussèn de profiteurs en de gou
verneur kwam op 26 januari 1808
tot een dramatische ontknoping. De
officieren van het New South Wales
Corps ontketenden op die dag hun
..Rum Rebellie". De opstandelingen
dwongen de gouverneur zelfs tot ont
slag. Schijnbaar waren zij dus over
winnaars, in feite echter opende die
„Rum Opstand" de ogen van velen.
Dientengevolge verdwenen de mis
bruiken geleidelijk uit de jonge sa
menleving. Veel dankt Australië aan
het heilzame en goede bestuur van
Gouverneur Macquarie. Deze be
windsman was het ook, die „Austra
lia Day" het karakter van een natio
nale feestdag gaf. Op 26 januari 1818
de „Baby van Sydney Cove" werd
die dag dertig jaar kondigde hij
de volgende proclamatie af:
Gouverneur Macquarie gelast
het afvuren van een eresalvo
door dertig kanonnen van de bat
terij te Dawes Point, Sydney, tèT
herdenking van de dertigste ver
jaardag van de eerste landing.
Hij heeft verder bepaald, dat
handwerkslui en arbeiders, die
in dienst zijn van het Gouverne
ment, ter ere van die herdenking
die dag niet behoeven te werken
en dat elk hunner een extra toe
wijzing proviand van het Gou
vernement zal ontvangen.
In de jaren 1820-I860 verrichtte
men in het nieuwe land veel verken-
nlngs- en pionierswerk. In 1824 trok
ken Hume en Hovell als eersten over
land van Sydney naar Bass Strait.
In 1829 maakte Stuart 'n tocht langs
de Murray-rivier tot diep in (wat nu
heet) Zuid-Australië. In 1829 ont
stond voorts de eerste vrije neder
zetting in Australië's Verre Westen
bij de Swan-rivier. Vijf jaar later
brachten ondernemende figuren als
Henty, Batman en Fawkner het Dis
trict Port Phillip (nu Victoria) tot
leven. Van Diemen's Land (Tasma-
nië) veranderde omstreeks die tijd
van een rauwe strafkolonie in een
opbloeiende agrarische gemeenschap.
Reeds vóór 1850 trokken veel emi
granten („landverhuizers" noemde
men hen in die dagen) naar Austra
lië om zich daar als vrije kolonisten
te vestigen. Het zielental bedroeg al
meer dan een half miljoen, toen het
land op 26 januari 1851 „Australia
Day" opgewekt vierde. Niemand be
sefte toen echter, dat er kort nadien
een hoogst belangrijke gebeurtenis
plaats zou vinden, die van vérstrek
kende invloed was op de loop der
Australische geschiedenis.
GOUD,'GOUD, GOUD!!!
EEN PAAR WEKEN vóór de viering
was er in Sydney een schip aange
komen uit San Francisco. Tw^e,Aus
traliërs waren ®pdebarqueerd: Ed
ward Hargraves en James Esmonds.
Zij hadden hun geluk beproefd op de
Californische goudvelden en wilden
dat ook gaan doen in Australië. Goud
was beider doel. Esmonds ging naar
het District Port Phillip. Hargraves
trok naar het gebied van Bathurst
in Nieuw-Zuid-Wales. Het duurde
geen drie weken of Hargraves had
goud gevonden en daarom geldt hij
als de ontdekker van goud in ont-
ginbare hoeveelheden in Australië.
Esmonds had zes maanden later suc
ces, toen hij bij Clunes een van Aus
tralië's rijkste alluviale goudvelden
ontsloot.
Weinig dingen zijn er, die de koloni
satie en immigratie zó stimuleren als
goudvondsten. Dit bleek ook in Aus
tralië. Uit alle landen der aarde
stroomden goudzoekers naar dat ver
re land. Het waren ruwe klanten, die
een moeilijk leven leidden. Hun
energie en rondborstigheid drukten
een 9tempel op het ontluikende Aus
tralische volkskarakter. Zij brachten
in het nieuwe land de geest van ka
meraadschap, nog steeds een der ka
rakteristieke en aardigste eigen
schappen van de Australiërs. De
komst der goudzoekers was tevens
de oorzaak van ingrijpende sociale
en politieke veranderingen. De „dig
gers" waren niet gediend van de
heerschappij der „schapenbaronnen"
en de hooghartige houding der hoog
te paard zittende ambtenaren en of
ficieren. Er ontstonden herhaaldelijk
conflicten. Deze vonden hun hoog
tepunt in de opstand van „Eureka
Stockade". De goudzoekers vochten
onder het embleem van het Zuider
kruis later opgenomen in de Aus
tralische vlag voor hun rechten
en hun vrijheden. Zij verloren de
strijd. Dertig hunner sneuvelden.
Maar zij wonnen de vrede! Hun aan
voerder, de Ier Peter Lalor, werd in
later jaren een bekwaam en geacht
voorzitter van het parlement van
Victoria. De goudzoekers zaaiden het
zaad der democratie in Australië. Dat
zaad ontlook en wierp vruchten af
van ho^e kwaliteit.
In twintig jaren tijds van 1850 tot
1870 trok de magneet goud bijna
een miljoen mensen naar Australië.
Ook na 1870 nam de bevolking ge
stadig in aantal toe. De democrati
sche geest doordrong de gemeen
schap. De. koloniale status bleek niet
te handhaven. In 1901 werden .daar-
hm' Engëland's zes Australische kolo
niën Nieuw-Zuid-Wales. Victoria.
Queensland, Zuid-Australië, Tasma-
nië en West-Australië samenge
smeed tot een zelfstandige en onaf
hankelijke staat, het Gemenebest van
Australië. De „Baby van Sydney
Cove" werd bij die gelegenheid meer
derjarig!
DE TWINTIGSTE EEUW
IN DE EERSTE helft onzer eeuw
ontplooide de jonge staat zich tot
een welvarend en vooruitstrevend
land. In het vuur van twee wereld
oorlogen werd de jonge natie gehard.
De economische wereldcrisis der ja
ren dertig trof ook Australië en
werkte daar, als in sommige andere
landen, louterend. Uit de moeilijke
jaren rees de Australische natie
krachtig, zelfbewust en vol vertrou
wen op. Internationaal glnfc Austra
lië een rol van betekenis spelen.
Tot aan de tweede wereldoorlog was
Australië een land van primaire pro-
duktie. Landbouw en veeteelt waren
de welvaartsbronnen. Onder invloed
van de oorlog en dank zij de ontdek
king van rijke erts- en steenkool-
voorraden ontplooide het land na
940 een industriële bedrijvigheid van
betekenis. Ja, het werd zelfs expor
teur van staal! Wol en graan zijn
weliswaar nog steeds de belangrijk
ste uitvoerprodukten, maar de in
dustrie neemt hand over hand toe.
De na 1945 sterk aangezwollen golf
van immigranten versterkte niet
slechts het zielental der bevolking,
maar werkte ook bevruchtend op de
industriële ontplooiing en op Aus
tralië's internationale positie en con
tacten.
Een-en-drie-kwart eeuw geleden
aanschouwde de „Baby van Sydney
Cove" het levenslicht. Op de plaats
van zijn geboorte staat thans de we
reldstad Sydney met 2.184.000 inwo
ners! De „Baby van Sydney Cove"
is een onafhankelijke mogendheid
geworden, een democratische staat,
die alom gerespecteerd wordt. Deze
staat is een koninkrijk, want de En
gelse koning (in) is krachtens de Aus
tralische grondwet koning (in) van
Australië.
Als de Australiërs op 26 januari hun
nationale feestdag vieren,weten zij,
dat hun land niet langer een geïso
leerde Europese nederzetting is „er
gens in het zuiden van de Pacific",
maar een jonge mogendheid met een
open oog voor de moeilijkheden en
mogelijkheden der toekomst. Een
jonge mogëndheid, die hechte vriend
schapsbanden heeft met tal van
Europese en Aziatische landen en die
met die vrienden in internationaal
verband samenwerkt voor het heil
en het welzijn van allen.
De Australiërs zien hun nationale
feestdag niet als een nationale de
monstratiedag. Zij zullen op 26 janu
ari het is dan zomer in hun land!
naar buiten trekken, naar de
stranden en rivieren, de wildernis en
de bergen in. Zij zullen de zon en
de vrije natuur opzoeken. En de vele
niet-Australiës in hun land er stu
deren enige duizenden jongemensen
uit Aziatische landen aan Australi
sche onderwijsinstellingen zullen
zij meenemen, want zij zijn gastvrij
en huldigen nog steeds de typisch-
Australische opvatting, dat „a man
is as good as his mate"!
Ook in Nederland zullen de Austra
liërs „Australia Day" vieren. Vele
Nederlanders zullen dat in feite of
in gedachten met hen doen, want on
ze voorouders misten weliswaar de
„landaansluiting", maar zij ontdek
ten Australië. En dit is waarlijk niet
de enige reden, waarom de banden
tussen Australië en Nederland, tus
sen Australiërs en Nederlanders ook,
zo talrijk en zo hecht zijn. Proficiat,
Australië!
Rechts onder:
De inheemse bevolking van
Australië wordt meer en meer
ingeschakeld in de gemeen
schap. maar er zijn toch (ge
lukkig) nog inheemse Jagers
van de oude stempel in het
binnenland.
Rechts boVen:
Sydney. Australies oudste
en grootste stad (bevolking
bijna 2.200.00 zielen) is ge
bouwd ter plaatse waar op
26 januari 1788 kapitein Phil
lip de eerste Engelse kolonie
in Australië stichtte.
Links boven:
Toen kapitein Phillip op
26 januari 1788 bij Sydney
Cove landde, liet hij de En
gelse vlag hijsen. Hij liet een
salvo afvuren en bracht met
zijn mannen een toast uit op
George in, koning van Enge
land. Dit was de geboorte van
de „Baby van Sydney Cove".
Links onder:
Waar veeteelt op grote
schaal is. vindt men cowboys.
Dus ook In Australië. Zü zijn
ruiters naar hun aard en er
Is vrijwel geen paard, dat zii
niet de baas worden, al is het
ook nog zo wild!
