van pLaatselijk veiLinlge tot
grootste BolBloemencentRum
van
eupopa
Rï IlVS!RÏ TRr C Fï ffcR A ^ma en kleindochter
KiJi>M5UKlj5 „fLUKA ontdekten inbreker
EEN HALVE EEUW OUD onder het bed
De mannen-zeventien
DE HOOFDSCHOTEL IS VLEES!
véél vlees... héél goed!
Trailer in de sloot
DINSDAG 25 FEBRUARI 1964
PAGINA 4
nü kan het nog!
Tot maandag 1 maart geldt de
Sola Inruil-actie, waarbij U voor
Uw oude pan f 5.- tot zelfs f 20.-
terug krijgt. Versleten melkkokers,
beschadigde steelpannen enz., van
welk materiaal ook, kunt U in
ruilen bij Uw Sola winkelier voor de
nieuwste Sola-Elite modellen,
groot df klein naar keuze, met
recht op 20„/o kort|ng
De fraaie roestvrij-stalen Sola-
Elite pannen zijn zó onverwoest
baar sterk, dat Sola er een levens
lange garantie op durft te geven.
Met Contacto bodem (Zweeds
patent), passend op elke warmte
bron: gas, aardgas of electra.
Aanbranden onmogelijk, morsen
(door schenkrand) uitgesloten.
Terwijl ik mij neerzet om dit overzicht te schrij
ven, staat op mijn schrijftafel een vaas met rode
tulpen. Deze tulpen zijn gekocht hij een Leidse
bloemenhandelaar. Deze handelaar op zijn
beurt kocht ze weer (natuurlijk, mag ik wel
zeggen) van een bloementrekker in Rijnsburg of
daarvan de naaste omgeving en die bloementrek
ker had de produkten van zijn broeierskunst in
Rijnsburg ter veiling gebracht. De Rijnsburgse
veiling Flora", al staat die dan ook (honni soit
qui mal y pense) op Oegstgeestse bodem. De ge
meentelijke grenzen lopen in onze buurt nu een
maal heel erg grillig. Hoe dat laatste echter zij:
Flora" is zo Rijnsburgs als iets; geboren trit
Rijnsburgs initiatief. Dat is nu vijftig jaar gele
den en dat is dan de aanleiding tot dit artikel,
extra gestimuleerd (hoop ik) door de vaas met
rode tulpen op mijn tafel. Flora's kinderen in het
algemeen en flora's" kinderen in het bijzonder.
Mijn gegevens put ik dan uit het aantrekkelijke
jubileumnummer van Flora-Nieuws"dat, ge
vuld met veel wetenswaardigs en verlucht met
vele foto's, voor mij een bron van kennis en ge
noegen was.
zien uit de kleinste bol de grootste
bloem te toveren.
W. PRINS
BIJSCHRIFT BIJ
FOTOCOMBINATIE
Een overzicht van het veilingcom
plex „Flora", naar een luchtfoto, die
vlak na de bevrijding in 1945 werd
genomen.
Het andere deel brengt een hoogte
punt van de geschiedenis der veiling
in beeld: koningin Juliana bezocht
de veiling in 1961. We zien H.M. hier
op de tribune (het veilen ging nor
maal door) met rechts van de ko
ningin, voorzitter G. v. Delft en links
burgemeetser Koomans van Rijns-
burg. Schuin boven de laatste bur
gemeester Du Boeuff van Oegstgeest.
Mr. J. Klaasesz, commissaris der ko
ningin van Zuid-Holland heeft een
plaats op de tribune gevonden achter
voorzitter Van Delft.
Het was in het jaar 1914 dat 17
kwekers en handelaars de veiling
stichtten. „Sindsdien is het aantal
leden de ruggegraat van elke vei
ling regelmatig toegenomen. In
de waarde van de veilingaanvoer
weerspiegelen zich de schommelin
gen, die zich in de afgelopen halve
eeuw in de bloemkwekerij hebben
voorgedaan, vooral in de crisisjaren
met de beperking van het teeltrecht
en daarna het langzame herstel na
de oorlog."
Dit is de geschiedenis-in-een-note-
dop, zoals minister mr. B. W. Bies
heuvel die in het Flora-Nieuws kern
achtig samenvat. En zijne excellen
tie gaat dan verder.
„In de laatste jaren ls men meer
en meer gaan beseffen, dat een bloem
geen luxe is, maar bijdraagt tot de
levensvreugde in huis, kantoor, werk
plaats en overal waar mensen zijn.
In belangrijke mate hebben hieraan
tulpen en narcissen bijgedragen, die
met him grote verscheidenheid in
vorm en kleur zeker tot de meest
populaire bloemen gerekend kunnen
worden," aldus de minister van land
bouw.
Wie de 17 eerste leden waren weet
ik niet. Ongetwijfeld zullen ze de
bekende Rijnsburgse (en Katwijkse)
namen hebben gedragen. Namen als
Van Egmond, Vianen, Van Delft, De
Mooy, Iterson, Heemskerk, Van Kla
veren, v. d. Eykel, v. d. Mey. Zonder
overigens dragers van andere namen
hiermee tekort te willen doen.
Vier voorzitters heeft „Flora" in de
afgelopen periode gekend. De eerste
was P. v. Egmond (1914-1915), eigen
lijk straatmaker van beroep, doch in
de winter had hij achter zijn huis
een kastje met tulpen. Zijn opvol
ger was C. Vianen (1915-1920). Die
bedankte onder het motief: „Het is
niet goed voor me. Ik kan het wel,
maar ik maak me veel te driftig en
dan ben ik dagen van streek." Die
eerlijke zelfkennis van deze voorzit
ter wordt naar mijn gevoelen scherp
geïllustreerd door zijn portret met
het van dynamiek getuigende gelaat.
De derde voorzitter was de natio
naal en internationaal bekende Teun
Kralt Cz. (1920-1960), die op een be
stuursvergadering van het Produkt-
schap voor Siergewassen eens onder
algemene hilariteit verkondigde, dat
tulpen „net mollen zijn. Ze kruipen
in de grond en je haalt ze er aan het
staartje uit!" (of zo iets dergelijks).
De huidige voorzitter is de heer
G. v. Delft. Medebestuurderen zijn
de heren W. Bouwman, P. v. Delft,
H J. den Haan, A. den Heijer, C. M.
den Hollander en Jac. Vianen. Direc
teur van de veiling is de heer T
Kralt en algemeen bedrijfsleider de
heer N. Hemmes.
Groei
Teneinde de groei van „Flora" van
1914 tot 1964 te illustreren, moet ik
gebruik maken van nuchtere cijfers.
Welsprekend overigens, maar een
beetje droog.
In 1914/15 bedroeg de omzet van
17 leden f 25.000,-. Omzet zowel als
ledental groeiden gestadig en in '25/
26 steeg de omzet voor de eerste
maal boven het miljoen (namelijk
f 1.009.501,32), aangevoerd door 549
leden. Gedurende de crisis van de
dertiger jaren bleef het ledental stij
gen, doch de omzetten liepen van
32/33 tot en met 35/36 weer terug tot,
beneden het miljoen, tot iets meer
dan de helft van het voordien be
reikte hoogste bedrag: f 1.681.494,86.
Sedert 36/37 ging het weer lang
zaam omhoog met in dat jaar (903
leden) iets boven het miljoen om
(uitgezonderd het mobilisatiejaar
39/40) regelmatig te blijven stijgen
(ook gedurende de oorlogsjaren), tot
dat in 57/58 voor de eerste maal de
mijlpaal „tien miljoen" werd bereikt.
In 1962/63 bleef men niet ver van
de 20 miljoen af (f 19.605:952,09),
voor welke omzet 1244 leden zorg
den.
We zijn nu toch eenmaal met cij
fers bezig, en dus De gemiddel
de omzet per lid bedroeg in het sei
zoen 1914/15 rond f 1470,-, in het
seizoen 1962/63 rond f 15780,-. Hoe
wel in deze cijfers ook een goed brok
prijsstijging is verdisconteerd, mo
gen we toch ook in deze, meer dan
tienvoudige vermeerdering 'n beeld
zien van de groei van „Flora" als
veiling en van Rijnsburg c.a., als
bl oem encentrum.
Enkele punten
uit de historie
Het thans gouden „Flora" heeft 'n
voorgangster gehad, want vóórdat de
huidige veiling in 1914 werd opge
richt, was er reeds sprake van een
veiling, die uitging van een viertal
mensen, die als „commissaris" optra
den. De veilingen hadden plaats in
het café van de heer H. Coster op de
hoek van de Tramstraat. De voor
naamste producten waren toen nog
zomerbloemen, hoewel er in de win
termaanden ook al bolbloemen wa
ren. Die eerste bloemenhandelaren
waren een bepaalde tijd van het jaar
ook groentenhandelaar, maar allengs
gingen meer kwekers op de bloemen
teelt over, wat de behoefte aan een
bloemenveiling deed toenemen.
De wijze van veilen was nog zeer
primitief. De bloemen lagen op ta
fels boven op elkaar en de aanvoer
ders moesten zelf de bloemen afge
ven, geld ontvangen, enz. Eén voor
recht hadden de bloemenkwekers
wel: Ze kwamen het eerst aan de
beurt en „pas" wanneer de bloemen
waren geveild kwamen de oude fiet
sen, gereedschap, kachels, haring,
wild tot zelfs kalfsvlees aan de beurt.
Op 14 februari 1914 werd dan de
veilingvereniging „Flora", gevestigd
te Rijnsburg, opgericht. Het bestuur
bestond uit 5 personen, met inbegrip
van de reeds genoemde 4 commissa
rissen. De eerste tegenslag kwam al
spoedig, want enkele maanden na de
oprichting werd de mobilisatie afge
kondigd en vele kwekers moesten
onder de wapenen.
In 1917 werd besloten een eigen
gebouw te stichten aan de „splitsing".
Deze tramhalte was een mooi mid
delpunt, omdat kooplieden en aan
voerders „van buitenaf" kwamen per
spoor en tram naar de veiling. De
Boerenleenbank in Den Haag (die in
Rijnsburg bestond nog niet) leende
15 mille. Alras was het gebouw ech
ter te klein en in 1920 werd uitge
breid met een moderner afmijntoe-
stel en een tribune. Voor de uitbrei
ding was geen krediet nodig, zo goed
had „Flora" al wel geboerd.
Export naar
Engeland
Spoedig was die uitbreiding ook
al weer te klein en de toestand werd
„hopeloos", temeer daar men in 1922
was overgegaan tot het exporteren
van bolbloemen naar Engeland, om
dat het binnenland de sterk vergro
te aanvoer niet meer geheel kon op
nemen. Die export werd echter in
latere jaren nog een grote strop voor
Rijnsburg. Met de New Yorkse beurs-
kracht in 1931/32, ging ook het Engel
se Pond mee. De Engelse invoerrech
ten werden drastisch verhoogd.
Een zware tijd volgde; voor het
vak als geheel en voor vele vakle
den niet in het minst voor de lei
dende figuren in het bijzonder.
Maar met moed en volharding, hoe
wel niet zonder hulp van buitenaf,
kwam men er door en in 1934 kon
„Flora" een koelcel bouwen van on
geveer 60 mille.
V I's werden
in Floram
gevuld
De oorlog 1940/45 ligt nog vers
in het geheugen. De bezetters
wilden de gehele ruimte van „Flo
ra" in beslag nemen maar na
men na lang onderhandelen ge
noegen met een deel, zij het dan
de grootste helft. De laatste oor
logsjaren moesten de Rijnsbur
gers er echter helemaal uit, want
toen werden in de gebouwen de
„V-eens" gevuld.
Daar is „Flora" en met haar
Rijnsburg overigens nog best
van afgekomen. Weliswaar werd
alles zowat weggeroofd want met
de papieren werden de kachels
aangemaakt, de stoelen en tafels
verbrand, uit het afmijntoestel
alles wat waarde had gesloopt,
maar de gebouwen waren nog
intact.
Toen de heer Kralt na de oor
log eens iemand sprak, die bij
de RAF had gevlogen, vertelde
deze hem, dat men „aan de over
kant" nooit had geweten dat de
V I's in Flora werden gevuld,
want dan hadden ze de gebou
wen wel met de gTond gelijk ge
maakt. Gezien de ligging van
„Flora" ten opzichte van Rijns
burg, zou er dan van het dorp
ook niet veel zijn overgebleven.
Na de oorlog moest de zaak weer
op gang worden gebracht en wel on
der geheel andere omstandigheden
dan voor de oorlog en onder geheel
andere bestuurs- en publiekrechte
lijke maatregelen. Maar men is er
gekomen. Van ruim 31/4 miljoen
omzet in 1945/46 steeg men langzaam
tot bijna 6 miljoen in 53/54, bijna
10 y2 miljoen in 57/58, ruim 15 mil
joen in 60/61 tot ruim 19.600.000,- in
1962/63.
Het voorgaande is in a nutshell
wat wel en wee van het thans ju
bilerende „Flora". Een tijdperk van
op- en neergang, maar beleefd en
bewerkt door mannen, die van wan
ten en werken wisten. Rashandela
ren en raskwekers, die, naar wel
eens door de concurrentie met nauw
verholen afgunst wordt gezegd, kans
Informeert znslief naar 't hoofdgerecht?
Is véél vlees eten goed? Dat is in dit gezin geen
vraag meer maar een weet! Veel vlees betekent
veel smaak, veel kracht, puur gezondheid. Ook
in de juskom! Vlees is meer waard dan U ver
moedt, dan U betaalt.
(Advertentie)
Een 12-jarige Nijmeegse, Ria van
den Brand, en haar 68-jarige groot
moeder hebben maandagnacht de
schrik van hun leven gehad, toen zij,
nadat zij wakker waren geworden
„omdat hun bed zo schudde", onder
hun gezamenlijke bed een man ont
dekten.
Reeds eerder waren zij door het
schudden van hun bed wakker ge
worden, maar toen waren zij weer
ingeslapen, omdat zij dachten, dat
dit het gevolg was van het passeren
van enkele zware vrachtauto's. Enige
tijd later zaten zij echter beneden
toe te zien, hoe de politie een onbe
kende jongeman arresteerde en mee
nam. Van haar zoon hoorde de groot
moeder, dat het een inbreker was.
De familie ging weer te,* ruste,
maar grootmoeder en kleindochter
werden even later wéér wakker van 't
schudden van hun bed. Ria vroeg
haar oma, of zij eens onder het bed
wilde kijken, en daar troffen zij toen
een man aan. Zij zetten het op eea
gillen. De oAder het bed liggende
man deed vruchteloze pogingen de
dames te kalmeren en beloofde hen
niets te zullen doen, als zij zouden
ophouden met gillen. Op de gang van
het huis liep de man echter recht in
de armen van de nog aanwezige po
litie, die gealarmeerd door het gillen
een kijkje wilde gaan nemen.
Het blijkt, dat - inbrekers van
plan waren het in hetzelfde pand ge
vestigde NVV-kantoor te „kraken".
De eerste arrestant wist, dat er in de
kas van het NVV-kantoor 35.000 gul
den lag.
HAZERSWOUDE
Maandagmiddag is op de Gemeneweg
een trailer van een Belgisch bedrijf van
het wegdek geraakt en vervolgens in
de aangrenzende sloot terechtgekomen.
De bestuurder, een Fransman, kon zijn
voertuig niet meer op de weg houden,
toen uit de andere richting een perso
nenauto naderde, die een bakfiets pas
seerde. De chauffeur van de trailer
moest toen, om erger te voorkomen, wel
richting berm rijden. Een paar in de
berm staande bomen werden gevild. De
chauffeur liep lichte verwondingen op.
Door de vreemde buiteling was er wel
vrjj aanzienlijke schade toegebracht
aan de trailer.