S)e ftzidóeCotiAa/tit
burgerlijk en kerkelijk huwelijk
in elk geval in Nederland
„ER IS NIET ONDERHANDELD MET FRANCO"
Ambassadeur in Madrid
krijgt berisping
Scheepsramp bij
Australië -
82 doden
KARDINAAL ANTWOORDT
MODERAMEN NED. HERV. KERK
De Philippijnen en
Maleisië begrijpen
elkaar nu volkomen
JONGE SCHIPPER IN HILLEGOM
DOOD GEVONDEN
OPKLARINGEN
Mgr. Montini
verzette zich
tegen Hitler
WOENSDAG 12 FEBRUARI 1964
54e JAARGANG
No. 16.15»
Rariteiten-
Directeur J. F. J M KOENS
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
kabinet
Telef. 2.09.35 - Red. 2.00.15. 2.55.94 - Advert. 2.08.26 Klachten bezorging 3. 38.39 (tossen 12.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.03 - Abonn. 0,78 p.w., 3,35 p. mnd., f 10,05 p.kw., Franco p.p. 10,55 Adv. 20 ct p. mm., Telefoontjes 1,75
MINISTER-PRESIDENT MARIJNEN
4 februari via de radio nodig waren
om onrust en onzekerheid weg te
nemen.
Hü zegde toe de positie van de mi
nisters van staat in gevallen als deze
nader te bestuderen.
De „verlovingsbrief" werd nadien
voor kennisgeving aangenomen.
Minister-president Marijnen deelde gisteravond in de Tweede Ka
mer mee, dat het beleid van de regering gericht is geweest en
blijft gericht op de belangen van de constitutionele monarchie.
Over de „kwestie Irene" heeft de Tweede Kamer tot circa tien uur
gedebatteerd. Bij het verdedigen van deze kwestie wordt het kabi
net geremd door zijn constitutionele positie, aldus de premier. Het
enig bewijs van de eenheid van de Kroon is, zo zei hij, het feit, dat
het kabinet achter de regeringstafel zit. De koning is onschendbaar
de ministers zijn verantwoordelijk. Daarnaast zijn er afgeleide ver
antwoordelijkheden ten aanzien van de leden van het Koninklijk
Huis. Nevensdien zijn er de persoonlijke belangen van de leden
van het Koninklijk Huis. Wij staan op de vrijheid voor iedere bur
ger, ook voor het koningskind, inzake religie en het kiezen van een
levenspartner.
Sprekende over het interview, dat prinses Irene op 27 januari toe
stond, waarbij de ambassadeur te Madrid een rol speelde, zei mr.
Marijnen, dat de regering het optreden van de heer Van Panhuys
betreurt en afkeurt. Hij had zich niet bevoegd moeten weten, toen
hij bemiddelde om een lid van het Koninklijk Huis een openbaar
oordeel over de politieke situatie in een vreemd land te laten
feven. De ambassadeur verzuimde de minister van Buitenlandse
aken op de hoogte te stellen. Ook dit laakt de regering. Zij meent
te kunnen volstaan met een ernstige berisping aan deze diploma
tieke ambtenaar, die begin volgend jaar met pensioen gaat.
Ook nu ontkende mr. Marijnen, dat het kerkelijke huwelijk in Nederland
het kabinet politieke druk zou heb- te sluiten.
het debat Drie d<>den en 79 vermisten, van wie,
verklaarde minister-president Marij- naar te vrezen valt, niemand meer in
nen, dat rond de verloving de religie leven is dat is de trieste balans die
van de prinses in het geheel niet aan gisteren moest worden opgemaakt tij
de orde is geweest. Hij heeft de me- dens het reddingswerk, begonnen na het
ning van het kabinet niet behoeven zinken van de Australische torpedo-
te vragen. De grondwet kent trou- bootjager „Voyager". Zoals wij gisteren
Bij de hervatting
wens geen onderscheid.
hebben gemeld, is deze oorlogsbodem
Van linkerzijde ontstond daaTop ZZÏÏZSSS.
rumoer en geroep: spreekt u namens
het kabinet? „Hoe kan dat nou?",
riep mr. Marijnen, „er is niet over
gesproken. Ik ben er tegen. Het on.
vlaggeschip van de Australische marine,
het vliegdekschip „Melbourne" en ver
volgens in de golven verdwenen.
De ramp zoals er in de geschiede-
ben uitgeoefend rond de verloving.
Dit was een zaak van volkomen vrij
heid. De regering kende de kandi
daat en diens ambities.
De reis van de particulier secre
taris van de koningin op 1 februari,
de heer Van der Hoeven, beoogde de
prinses informaties te geven en zelf
informaties in te winnen.
Over de rol van mejuffrouw Rosa-
rio Andrade verklaarde mr. Marijnen
niet meer te weten, dan dat deze een
vriendin van de prinses is.
NEEN, MIJNHEER
Vier keer liet de premier een dui
delijk ,.neen mijnheer de voorzitter"
Over het overgaan van de prinses horen op de vragen: is de prins ka-
naar de katholieke kerk zei de pre- tholiek, is er onderhandeld met Fran-
mier namens de prinses, dat haar be- co, krijgt de prinses een jaargeld en
sluit na lange overweging is genomen is de prinses al kerkelijk gehuwd,
in december en kort nadien is uitge- Sprekende over de voorlichting zei
voerd. mr. Marijnen van mening te zijn, dat
Verleden week zijn de koningin en de RVD op moeilijke ogenblikken
de prins samen naar Parijs gegaan en goed heeft gewerkt. Hij verklaarde
tegelijkertijd weer teruggekomen. reeds een eerste contact met de ko-
Ofschoon datum en plaats van het ningin te hebben gehad over de
huwelijk nog niet vaststaan, is wel coördinatie met de secretariaten van
besloten het burgerlijk huwelijk en het koninghuis, waaraan misschien
iets, misschien veel kan worden ver-
derwerp religie heeft geen enkele nis van Australië in vredestijd nog nooit
rol gespeeld". een is gebeurd, heeft premier Menzies
gezegd gebeurde in volle zee voor
Het probleem om tegen de wens de Australische oostkust, ter hoogte van
van de prinses geen goedkeuringswet Jervis Bay. De oorzaak is nog niet be-
in te dienen is niet gerezen. kend.
Op een vraag van de heer Vonde- Na de botsing baande de „Melbourne"
ling of het niet gewenst is, dat een zich een weg dwars door de officiers-
in het openbaar berispte ambassadeur vertrekken van de „Voyager", die in
zichzelf terug trekt, kon de premier tweeën werd gekliefd. Aan boord van
niet dadelijk antwoorden. de „Melbourne", welker boeg zwaar
De heer Marijnen meende, dat de werd beschadigd, werd niemand ge-
mededelingen van de koningin op wond.
Kardinaal Alfrink heeft gisteren telegrafisch antwoord gezonden
aan het Moderamen van de generale synode van de Nederlands
Hervormde Kerk op het schrijven van het Moderamen van 7
februari. De kardinaal heeft laten weten, dat de voorgelegde vragen
op het ogenblik alleen zouden kunnen worden opgehelderd als
ambtsgeheim en discretie veronachtzaamd zouden kunnen worden,
maar dat hij altijd bereid blijft waar mogelijk medewerking te ver
lenen tot opheldering.
Verder heeft de kardinaal dit Moderamen zijn dank betuigd voor
zijn oproep tot rust en bezonnenheid en tevens de hoop uitgespro
ken, dat uiteindelijk de go*.Kje betrekkingen tussen de Kerken,
waarvoor hij steeds meent geijverd te hebben, geen blijvende
schade zullen lijden. Ook heeft de kardinaal de verzekering gege
ven, dat in het onderhavige geval niemand de christenbroeders
heeft willen kwetsen en dat, mocht dit desondanks toch zijn ge
beurd, hij dat van harte betreurt.
GEEN
OVERHAASTING
beterd.
Geheim gesprek van
Spaanse bisschoppen
Spaanse bisschoppen en andere ka-
terugkeer zeer teleurgesteld over het
vasthouden door Indonesië aan de eis,
dat tijdens het voor Borneo gesloten
bestand de Indonesische guerillastrijders
in hun stellingen op het Maleisische ge
bied zullen blijven. Mochten echter op
thoUeke legers, voorgezeten door de ^gebied van de federatie guerilla.
Nadien besprak de premier de drie primaat kardinaal Pla Y Daniel hebben strijders worden aangetroffen, dan zul-
- J- 1!-JJ- len zij worden ontwapend en naar In
donesisch Borneo worden teruggezon
den. De strijdkrachten van Maleisië
in de brief van de Staten-Generaal gisteren in Madrid een bijzondere en
genoemde overwegingen inzake de geheime bijeenkomst gehouden. Ge-
verloving. woonlijk vergadert dit gezelschap
WUUIU1JIA vcdgtduciL uit gc^ibuia^ blijven intussen paraat, aldus Abdoel
De wens van de prinses om geen slechts in november. Er waren twaalf R J verder
NIET zonder Dolitieke biibedoeline wens vazi ae Pruises om geen Mctmb ux ««vemuw. ai w<tia
heeft de fractie-leider van de goedkeuringswet in te dienen is op aartsbisschoppen tegenwoordig.
tv j a ttj -zichzelf onvoldoende om een rege-
win^Hphat" V ringsbesluit te dien aanzien te nemen,
lovmgsdebat de vraag gesteld en jn verband met erfopvolging van kin-
herhaald of er bezwaren waren te- deren kan de regerinFg bSluiten tegen
«fl lr troons^>estlJgmg (*oor een ka" de wens in te handelen om geen
tnoiie wetsontwerp in te dienen.
Deze aangelegenheid was niet aan
de orde. De overgang van prinses HULDE
Irene naar de Katholieke Kerk be
hoefde en heeft geen rol gespeeld in
het besluit/der regering, géén wets
ontwerp in te dienen ter goedkeuring
van de verloving met een Spaanse
De prins wil, blijkens de tweede
overweging, zijn eigen politieke car
rière volgen. Daarbij komt de wens
Razak verder.
Overigens hebben in Cambodja de
premier van Maleisië, Abdoel Rachman,
en president Macapagal van de Philip
pijnen hun besprekingen over de toe
komstige betrekkingen tussen de drie
bij deze aangelegenheid betrokken lan
den voortgezet.
Don Carlos is dinsdagmiddag met zijn ouders van Tpenburg naar Parigs
vertrokken. De prins neemt afscheid van zijn verloofde.
Schoorsteen op roef stond verkeerd
Toen hedenmorgen een schuit in de Hillegomse haven niet zoals
gewoonlijk werd weggevaren, stelden omwonenden een onderzoek
in. Het bleek, dat de 16-jarige schipper, Hermanus Persoon uit
Loosduinen, dood in de roef lag, omgekomen door kool-monoxyde.
De jongeman had de gewoonte van Loosduinen naar Hillegom te
varen. In de namiddag laadde hij dan zijn schuit met mest, maar
omdat het dan te laat was om terug te gaan, bleef hij de nacht over
liggen om de andere morgen vroeg te vertrekken. Hij sliep dan in
de roef van zijn schuit.
Dat ging steeds goed, maar ditmaal stond het schoorsteentje op de
roef, dat met een schuin bovenstuk van wind af kon worden ge
draaid, verkeerd, zodat het gas de roef in werd geblazen. Dat is de
jongen noodlottig geworden.
Het tragische is, dat de jongen, een van een tweeling, het derde
kind, variërende van 16 tot 22 jaar, is dat het gezin Persoon uit
Loosduinen in twee jaar tijds moest verliezen. Het stoffelijk over
schot is naar het St. Josephgesticht te Hillegom overgebracht.
De gevechten aan de grens tussen
Premier Abdoel Rachmann verklaarde
na afloop van zijn gesprek met presi-
Vice-premier Abdoel Razak van de dent Macapagal: „Wat er nu ook moge Somalië ziin dimdae weer
om in het buitenland te wonen, de federatie van Maleisie is in Koeala gebeuren er zullen geen moeilijkheden tkl°pi en J" g
prins, die zijn eigen land wil blijven derde overweging, die leidde tot het Loempoer teruggekeerd uit Bangkok, rijzen tussen de Philippijnen en Ma- opgelaaid nadat Somalië zijn tegen-
dienen. regeringsbesluit om geen goedkeu- waar hij met de ministers van buiten- leisië". Het gesprek heeft „de lucht ge- stander van schending van 't bestand
De twee grote protestantse partij- ringswet in te dienen. De heer Ma- landse zaken van Indonesië en de Phi- zuiverd", zo zei hij. „Maakt u geen zor- ka(j beschuldigd,
en waagden zich echter niet aan een rijnen was dankbaar voor het begrip, lippijnen besprekingen heeft gevoerd gen over de erkenning van Maleisie Volppns Somalië hebban da Fthio.
Lil in -i ..nnJ Uii AlfOT Hfi TTI ft Cl 1 Ir Vl t fT tCif Höt ffinHpJl V9TI (llfllK H P IirPTTlipr V P F fl R F ..WÜ staan OD
17.1 c 1*.. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Ethiopië en Somalië
Het front, dat gisteren in het ge
hele land regen bracht, lag vanmor-
antwoord op Vondelings vraag en de dat hij in de Kamer vond. Hij bracht over de mogelijkheid tot het vinden van aldus de premier verder. „Wij staan op VÜ1 Ii^jueu ue £il'"iU d^et ^mjg^teeds
regering evenmin. hulde en bewondering aan de ko- een oplossing voor de rondom Maleisië de beste voet van vriendschap met de piers dinsdag enkele Somalische dor- f*™
In enige bladen wordt dat betreurd ningin en de prins in deze mooie gerezen moeilijkheden. Philippijnen
of zelfs gegispt. Is daar wel reden maar ook moeilijke dagen. De vice-premier toonde zich bij zijn nu".
voor? Het protestantse volksdeel -
een minderheid, in getalssterkte ge
lijk aan het katholieke - heeft door
de overgang van prinses Irene reeds
een diepe teleurstelling ervaren. Aan
die teleurstelling hebben officiële
protestantse kerkelijke instanties
uiting gegeven. Misschien was de be
doeling daarvan bij voorbaat pressie
uit te oefenen om de mogelijkheid
van een katholiek op de troon
ónmogelijk te maken.
Men kan dat onjuist, ondemocra
tisch en on-oecumenisch vinden, men
moet toch begrip weten op te bren
gen voor de typisch calvinistische
zienswijze, dat Hervorming en Oran
je een hechte eenheid vormen.
Historisch en actueel is deze ziens
wijze niet juist. Op een enkele uit
zondering na hebben de Oranjes be
hoord tot watten eertijds de „Rek-
kelijken" noemde (in tegenstelling
tot de „Preciezen"). Maar men heeft,
beginnend met de Vader des Vader
lands - die voor godsdienstige vra
gen weinig belangstelling had - de
Oranjes gebombardeerd tot aanvoer
ders van het protestantisme. In dit
scheve inzicht leeft het protestantse
volksdeel, en al is dit inzicht scheef,
het lééft daar sinds een paar eeu
wen in. Daar moet men begrip voor
hebben, in de hoop dat het protestant
se volksdeel meer begrip krijgt voor
de ware en voor de veranderde situ
atie.
Grondwettelijk is het gewaarborgd,
dat een katholiek - of een huma
nist! - de troon kan bestijgen.. Een
nadrukkelijke erkenning van dat
recht van de protestante partijen te VeJe Hagenaars zijn djnsdag: naar het Binnenhof gekomen om daar een glimpje op te vangen van het verloofde
steningU-"lij kt ons weinig tactisch en Paar en zijn ouders. De Haagse politie moest alle zeilen bijzetten om de enthousiaste belangstellenden in toom
- - te houden.
en wij begrijpen elkaar pen gebombardeerd en beschoten.
Abdoellah Osman, de president van omgeving belangrijk afgenomen.
Somalië, heeft een boodschap gezon- Dit was vooral het gevolg van een
den aan de V.N. en aan enkele Afri- voortdurend verdere afneming van
het hogedrukgebied bij West-Frank-
kaanse staatshoofden, waarin hij de rijk. aineming wordt vooral
mening uitspreekt, dat Ethiopië het veroorzaakt door een oceaanfront,
bestand niet aanvaardt en dat het dat in de richting van West-Europa
probeert de strijd uit te breiden.
in ieder geval overhaast
Een neef van paus Paulus VI
Giovanni Battista Montini, schrijft
in het Amerikaanse blad Look
dat Hitier tijdens de oorlog paus
Pius XII wegens zijn verzet tegen
de nazi's heeft willen ontvoeren
en in Duitsland interneren, aldus
bericht „De Tel."..
Alleen dankzij de „magneti
sche overredingskracht" van mgr.
Montini, de huidige paus Paulus,
was het gelukt, dit plan van Hit-
Ier te verijdelen.
In het artikel een „Portret
van paus Paulus" schrijft hij
ook, dat de huidige paus tijdens
de oorlog talrijke joden en an
dere nazi-slachtoffers in kloosters
in Rome heeft laten onderduiken
en daarmee vermoedelijk het le
ven van hen gered heeft. Mgr.
Montini had hen 's nachts per
soonlijk naar de onderduikadres
sen gebracht.
opdringt. Tegelijkertijd won de
koude uit Rusland afkomstige lucht
over Scandinavië nog enig terrein.
De opmars van deze luoht werd te
gengehouden door een kleine sto
ring die van Midden-Noorwegen naar
Denemarken trok. In ongeveer de
zelfde baan volgt echter een hoge
drukgebied, dat de koude lucht weer
in versneld tempo naar het zuidwes
ten doet stromen. Verwdcht wordt,
dat deze lucht het komende etmaal
tot het noordoosten en later mogelijk
ook tot het midden van het land zal
doordringen.
Dit zal gepaard gaan met opklarin
gen en een daling van de tempera
tuur tot enkele graden onder nul.
In het zuidwesten van het land zal
de regen ophouden en zullen later
ook enkele opklaringen voorkomen.
ZON- EN MAANSTANDEN
13 Fefbr.: non op 8.01, ondier F7.48;
nuaan op 8.25, onder 17.38.
Nieuwe maan 14.01.
Hoogwaterstanden
13 Peibr.: v.m. 3.26; n.m. 15.36.
KORRELTJE
De meest verloren dag is
waarop men niet heeft gefliachen.
