S)e fozidaeSowYa/nt
Britse versterkingen naar Oost-Afrika
NIEUWE ONRUST ONDER
MIUTAIREN IN TANGANJIKA
Britse regering bezorgd over
beslagleggingen in Indonesië
Beroep op Djakarta zi
„Lastige" gevangenen
in gaskamers gedreven
VIER MILJOEN
WERKLOZEN
IN VER. STATEN
DINSDAG 21 JANUARI 1964
54e JAARGANG
No. 16.131
OOST-AFRIKA
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredakteur L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
IN LAST
Teiel. 2.09.35 - Red. 2.00.15, 2.55.94 - Advert. 2.08.26 Klachten bezorging 3. 38.39 (tussen 11.30 en 19.00 u.) Giro 10.30.03 - Abonn. 0,18 p.w., 3,35 p. mnd., 10,05 p.kw., Franco p.p. 10,55. Adv. 20 ct p. mm., Telefoontjes 1,15
Verblijfplaats
van president
Nyerere onbekend
Het Britse vliegdekschip „Cen
taur" van 22.000 ton is op weg
naar de oostkust van Afrika in
verband met de gebeurtenissen
op Zanzibar en in Tanganjika. De
„Centaur" is gisteren uit Aden
vertrokken en heeft onder meer
een bataljon mariniers aan boord
Van Britse militaire zijde is
voorts vernomen, dat Groot-Brit-
tannië ongeveer tweeduizend mi
litairen als versterking naar Oost-
Afrika zal zenden.
In Dar-es-Salaam, de hoofdstad van
Tanganjika, was gisteravond alles
rustig. Er is een uitgaansverbod af
gekondigd en eenheden van politie
en leger patrouilleren door de stad.
De Britse hoge commissaris in Tan
ganjika heeft aan Londen bericht dat
bij de onlusten van gisteren veertien
doden zijn frevallen. Twintig mensen
waren ernstig en honderd licht ge
wond.
Men wist gisteravond nog steeds
niet. waar president Nyerere zich
bevindt. Gezegd was, dat hij naar
Aroesja in het noorden van het land
was gegaan, maar bij telefonische na
vraag in die stad werd vernomen, dat
de president daar niet was.
PLUNDERING
Nadat gisteren vroeg het eerste
bataljon infanterie van het leger van
Tanganjika aan het muiten was ge
slagen, niet om politieke redenen,
maar uit ontevredenheid over het
langzame t^mpo waarin Afrikanen
bevorderd t orden tot officier, sloeg
de onrust over op de burgers. In de
Indische wijk van Dar-es-Salaam
kwam hqt tot relletjes. Verscheidene
winkels van Indiërs werden geplun
derd en auto's vernield onder de
kreet: „Kolonialisten, ga naar huis".
„President Nyerere is de toestand
meester en verkeert in goede wel
stand'^ zo heeft de secretaris van
delresident vannacht in Dar-es- Sa
laam meegedeeld. Hij wilde echter
werd tevens toegezegd dat hij, bij
terugkeer in Zanzibar, een hoge po
litiepost zou krijgen.
Okello kwam zes weken geleden,
na 't verstrijken van deze twee jaar,
op Zanzibar terug en wel juist op de
dag waarop de Britten het eiland on
afhankelijkheid verleenden.
Voor zijn terugkomst had hij de
regerende partij op Zanzibar ver
zocht hem de toegezegde functie te
geven, hetgeen evenwel niet ge
schiedde. De wrokkende Okello be
gon toen met het organiseren van de
ondergrondse beweging die er zon
dag voor acht dagen in slaagde de
regering van Zanzibar omver te
werpen, aldus deze te Nairobi ver
schijnende dagbladen.
Verdachte Amsterdamse
horloge-diefstal
gearresteerd
De recherche van het bureau Over
toom heeft gisteravond de 16-jarige
bijrijder S. U. uit de Amsterdamse
buurt „De Pijp" gearresteerd. De
jongen heeft bekend vorige week
dinsdagavond uit een op de Bernard
Zweerskade in Zuid geparkeerd
staande auto twee koffers en een
citybag met een monstercollectie
horloges (verkoopwaarde 53.000gld.)
te hebben gestolen. De recherche
heeft 180 horloges (waarde 40 mille)
teruggevonden in een autowrak dat
al jarenlang staat op het Sarphati-
park, dat achter De Pijp ligt. Zeven
tig horloges zijn nog zoek. Eerder
hield de politie drie helers aan: de
23-jarige gasfitter J. W., de 27-jarige
chauffeur W. D. en de 23-jarige los-
arbeider R. van E.
De monstercollectie behoorde toe
aan de 48-jarige vertegenwoordiger
J. D. 3^ers uit Nieuw-Loosdrecht,
die de bewuste avond met zijn di
recteur in een restaurant in Zuid
dineerde. Zijn auto had hij op de
nabij gelegen stille kade geparkeerd.
De auto was volgens hem afgeslo
ten geweest. N. verklaarde echter
aan de recherche dat de wagen open
In de Hamburgse ondergrondse
mag niet meer worden gerookt. Het
grootste deel van de passagiers had
om een rookverbod verzocht. Uit een
onderzoek was gebleken, dat onge
veer 15 procent van de passagiers tij
dens de rit rookte. Tot nu toe mocht
er in de helft van de wagens gerookt
worden.
TANGANJIKA
President Julius Nyerere, van Tan
ganjika, wiens paleis wordt bewaakt
door troepen waarvan men niet weet
of zij al dan niet loyaal zijn.
niet zegden, waar de president zich
thans b&ndt. Volgens de laatste be
richten uit de hoofdstad van Tangan
jika is er opnieuw sprake van on
rust onder de militairen.
TALENTVOL PRESIDENT
President Nyerere is klein van stuk
en verbergt onder zijn jeugdig uiter
lijk een geweldige energie en vurige
vaderlandsliefde. Hij was de eerste
inwoner van Tanganjika die een uni
versitair diploma behaalde, vijftien
jaar geleden. Hij heeft zijn land zon
der geweld naar de onafhankelijk
heid geleid en is er tot nog toe steeds
in geslaagd de vrede en harmonie
tussen de bevolkingsgroepen te be
waren. Nyerere is 42 jaar. Hij is ge
boren in een dorpje in het noorden
van het land en werd op 20-jarige
leeftijd katholiek. Aan de universi
teit van Edinburg behaalde hij in
1949 een diploma geschiedenis en
economie, waarna hij in het onder
wijs ging. In 1954 stichtte hij de
Afrikaanse nationale unie van Tan
ganjika. Bij de verkiezingen van 1960
behaalde zijn partij een grote over
winning. Op 9 december 1961 werd
Tanganjika met zijn negen miljoen
inwoners onafhankelijk. Een jaar la
ter werd Nyerere met 97 procent der
stemmen tot president gekozen.
Organiseerde Okello
wanorde op Zanzibar
uit persoonlijke wrok?
Volgens berichten van in de Keniase
hoofdstad Nairobi verschijnende dag
bladen is persoonlijke wrok de ach
tergrond van het organiseren door
John Okello van de opstand op Zan
zibar.
De in Kenia geboren Okello ver
trok in 1957 naar Zanzibar, waar
hy tot de politie toetrad. Tijdens de
wanordelijkheden die in 1961 op 't
eiland plaats grepen kreeg hij een
beurs van de regering van Zanzibar,
die hem in staat stelde om gedurende
twee jaar een militaire en weten
schappelijke cursus aan de univer
siteit van Havanna te volgen. Hem
De Britse regering heeft gisteren haar ernstige bezorgdheid uitge
sproken over nieuwe pogingen van de vakbondsleden in Indonesië
beslag te leggen op de Britse bezittingen in dat land. Het Britse
ministerie van Buitenlandse Zaken heeft een beroep gedaan op de
regering in Djakarta om de belofte geen Britse bezittingen te na
tionaliseren, maar ze aan de wettige eigenaars terug te geven, na
te leven. Deze Britse reactie volgde op nieuwe naastingen van
Engelse bedrijven door leden van de cortimunistisch georiënteerde
vakbond de Sobsi. Het hoofdkantoor van de Shell in Djakarta, 20
thee- en rubberplantages in West-Java en 16 thee-ondernemingen
van de Pamanukan en Tjiasemlanden bij Soebang, tussen Djakarta
en Cheribon, werden door arbeiders bezet.
woeste Britse ambassade im Djakarta
zijn nieuwe leuzen verschenen waar
in de confiscatie van Britse eigen-
dammen en de verbreking van de
De toestand bij de overgenomen diplomatieke betrekkingen met En-
bedrijven is nog onduidelijk. De In- lmd wordt verlangd. Br zijn sinds
donesische waarnemend-president, geen demonstrate gehou.
dr. J. Leimena, heeft voor de radio den
een oproep gedaan tot de bevolking De Indonesische vice-admiraal, R.
H.K.H. Prinses Irene, die op het ogenblik in Spanje verblijft voor een ver
dere studie van de Spaanse taal, heeft een bezoek gebracht aan het be
roemde Alcazar in Sevilla. Foto: In de prachtige tuin van het als museum
ingerichte gebouw, luistert de prinses hier naar de uitleg van een gids.
Bekentenis in Auschivitzproces:
zich te onthouden vain „vergeldings
maatregelen tegen Britse eigendom
men".
In Londen is gisteren de Indone
sische zaakgelastigde in Engeland,
Soeryo di Poero, op het ministerie
van Buitenlandse Zaken ontboden.
De heer Di Poero werd erop gewe
zen, dat Indonesische autoriteiten on
der wie minister Soebandrio, her
haaldelijk hebben verklaard, dat de
Britse bezittingen in Indonesië niet
genaast zullen worden.
Boycot
De vakbond van arbeiders op de In
donesische luchthavens, die bij de
Sobsi zijn aangesloten, hebben giste
ren aangekondigd woensdag een boy
cot tegen de Engelse luchtvaartmaat-
sdhaippij de BOAC te beginnen. Dit
zou voor die BOAC betekenen een
stopzetten van de vluchten tussen
Djakarta en Australië.
Intussen heeft het Engelstalige
blaid „Indonesian Herald" een op
somming gegeven van verscheidene
andere organisaties en vakbonden
die voor inbeslagneming van Britse
eigendommen hebben gepleit.
Op de houten schutting die ails om
heining is geplaatst rondom de enige
maanden geleden geplunderde en ver-
Nu de situatie op Zanzibar wat overzichtelijker is gewor den, rijst twijfel omtrent de positie van „veldmaarschalk"
John Okello, de „sterke man" van het specerijen-eiland, die verantwoordelijk is voor het omverwerpen van de
regering-Jamsjid. Foto: Met maar liefst twee geweren e n tegen een achtergrond van illustere volgelingen liet
Okello zich na de coup op Zanzibar in volle glorie foto graferen.
E. Martadinata, heeft in Djakarta
verklaard, dat het Amerikaanse ma
rineschepen niet meer is toegestaan
Indonesische havens aan te doen.
Oorlog tegen
de armoede
In zijn jaarlijkse economische
boodschap aan het Congres heeft
president Johnson medegedeeld, dat
de Amerikaane economie zich in een
uitgesproken hoogconjunctuur be
vindt, doch dat het aantal van vier
miljoen werklozen „een donkere
schaduw" werpt op de verrichtingen
van het land. Hij wijst er tevens op
dat 13 procent van de industriële
capaciteit onbenut staat, hetgeen hij
ontoelaatbaar noemt.
President Johnson heeft ook ge
zegd, dat het eerste jaar van de
oorlog tegen de armoede in de Ver
enigde Staten een bedrag van 300 mil
joen dollar zal vergen.
Het Witte Huis maakte later be
kend, dat Johnson begin volgende
maand een speciale boodschap aan
het congres zal zenden, waarin de
voorstellen voor de strijd tegen de
armoede zijn vervat.
Eastland niag
weer roken
De gemeenteraad van East-
lamid irn die Amerikaanse staat
Texas is tot de conclusie ge
komen, dat het onmogelijk is
mensen te verbieden om te ro
ken. Burgemeester Don Pierson
heeft verklaard, dat het voor
gestelde gemeentelijke rook
verbod waardoor die verkoop
vain sigaretten onmogelijk zou
zijn geworden is ingetrokken
en thans een gesloten zaak is.
De leden van de gemeenteraad
zijn niet van pian er een ge
meentelijk verordening van te
maken,
In het begin van deze week
maakte de raad bekend, dat in
eerste lering een verordening
goedgekeurd was, die het straf
baar maakte ter plaatse siga
retten te verkopen. Overtre
ding van de verordening zou
bestraft kunnen worden met
een boete van 1.000 dollar of
maximaal drie jaar gevangenis
straf.
De voormalige SS-kapitein Franz
Hofmann heeft gisteren op het
Auschwitzproces toegegeven, dat hij
„lastige" gevangenen in de gaska
mers heeft gedreven. Eerder heeft hij
tijdens het proces ontkend persoon
lijk gevangenen te hebben omge
bracht. Hofman (57) is in 1961 al tot
levenslang veroordeeld wegens moord
in het concentratiekamp Dachau. Hij
beroept zich op bevel van hoger
hand.
De 57-jarige Oswald Kaduk, die
van een groot aantal wrede moorden
wordt beschuldigd, heeft gisteren ge
weigerd iets te zeggen voor de recht
bank. Hij volgde het voorbeeld van
een andere hoofdbeklaagde, Wilhelm
Boger.
Hofmann zei, dat de SS-lieden die
gevangenen uitkozen voor vergassing
extra rantsoenen kregen: 2 dl cog
nac, sigaretten en worst. Hij heeft
nooit tegen de bevelen van kamp
commandant Hoess durven proteste
ren.
Opstand
De thans 44-jarige Staf an Baretzki,
die in Auschwitz SS-korporaal was,
onthulde, dat het in 1944 in het ver
nietigingskamp tot een bloedige op
stand was gekomen. Vertwijfelde ge
vangenen hadden enkele cremato
riums vernield en waren vervolgens
gevlucht. Zij werden echter allen
gepakt en later ter dood gebracht.
Ik ben echter onschuldig, zei 'Baret
zki.
Een voormalige SS'er, Heinrich
Bischoff, die vervolgens werd onder
vraagd, ontkende, dat hij gevangenen
heeft doodgeschoten, doodgetrapt en
doodgeslagen. Hij beriep zich erop
een dodelijk gewonde gevangene met
enkele pistoolschoten uit zijn lijden
te hebben geholpen.
VOORZICHTIG MET
KREDIETEN!
De president van de Nederland-
sche Bank, dr. M. W. Holtrop, heeft
het Nederlandse bankwezen ver
zocht matiging te betrachten met de
kredietverlening. In het bijzonder
heeft hij gevraagd de reclame voor
persoonlijke leningen op te schorten.
Hoewel de persoonlijke leningen
in het totaal van de kredietverlening
maar een belang van ondergeschikte
betekenis vertegenwoordigen, spreekt
het juist tot de verbeelding wanneer
aan dit soort leningen paal en perk
wordt gesteld.
Duidelijk komt naar voren dat het
hier vooralsnog uitsluitend gaat om
de consumptieve kredietverlening.
De kredietverlening voor produktie-
ve doeleinden is nog geen haarbreed
in de weg gelegd, al heeft de Neder-
landsche Bank begin januari het dis
contotarief verhoogd tot vier pro
cent. Daardoor is de kredietverlening
zelf een half procent duurder gewor
den.
BIDWEEK OM
EENHEID
INTENTIE VOOR MORGEN:
Wij bidden dat door de Geest der
liefde de ontmoeting zich zal voltrek
ken tussen het Gods Volk van het
Oude Verbond en het Nieuwe Ver
bond.
Dit Dammer bestaat uit 12 pagina's
Zoekt U een
SCHOORSTEENKLOK,
WANDKLOK of WEKKER?
v. d. WATER,
Haarlemmerstraat 207, heeft het
De beste merken:
Junghans, Kienzle, Mauthe.
(Ad vertentje)
KWAKKELWËER
Het hogedrukgebied boven Europa
heeft boven Engeland een verster
king ondergaan, waardoor oceaansto
ringen nog op grotere afstand van
ons land worden gehouden. Toch is
er sprake van een kleine weersver
andering, omdat het gebied met hoge
barometerstanden in Engeland ge
vuld. is met zachtere lucht en de
grens van de zachtere lucht en droge
continentale lucht vannacht de kop
van Noord-Holland en Friesland is
binnengedrongen. Een en ander
ging met mistvorming en binnendrij
ven van bewolking gepaard. De vorst
is daardoor vannacht overwegend
licht geweest. In Groningen en Bra
bant vroor het hier en daar nog ma
tig. Ons land blijft het komende et
maal in een overgangszone. In de
noordelijke provincies stagneert
zachtere lucht met temperaturen om
het vriespunt tot lichte dooi. In het
zuiden komt 's nacht nog lichte vorst
voor. De mist is plaatselijk vrij hard
nekkig en ook de bewolking weet
zioh te handhaven. De neerslagkan
sen zijn niet groot.
ZON. EN MAANSTANDEN
22 Jan.: zon op 8.35, onder 17.08;
maan op 12.09, onder 01.01.
Eerste kwartier.
H oogivaterstanden
22 Jan.: v.m .8.07; n.m. 20.38.
KORRELTJE
De pen betekent niets; het gebruik
ervan bepaadt alleen ihaar waarde.
