S)e ÊcidóeSou^cmt
Johnson vraagt Chroesjtsjow alle onder
mijnende aktiviteiten te staken
MEISJES
JONGENS en
MANNEN
MUITERIJ IN TANGANJIKA
GESCHILLEN ALLEEN LANGS
VREEDZAME WEG OPLOSSEN
Ijs op Kagerplassen
onbetrouwbaar
MEER D AN
100 DODEN
VAN WIJK HERINCA N.V.
ARBEIDERS IN DJAKARTA NEMEN
LEIDING UNILEVER OVER
ZANZIBAR WERD „VOLKSREPUBLIEK"
TEN KOSTE VAN DUIZENDEN DODEN
MAANDAG 20 JANUARI 1964
54e JAARGANG
No. 16.180
Directeur J. F J M. KOENS
Hoofdredakteur L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEIS ETS OMSTREKETS
NOG WEER WERK
VOOR DE V.N.
Telef. 2.09.35 - Red. 2.00.15, 2.55.94 - Advert. 2.08.26 Klachten bezorging 3. 38.39 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.03 - Abonn. f 0,78 p.w., 3,35 p.mnd., 10,05 p.kw., Franco p.p. 10,55. Adv. 20 ct p. mm., Telefoontjes 1,75
President Johnson van de Verenigde Staten heeft een beroep ge
daan op premier Chroesjtsjov van de Sowjet-Unie, af te zien van
het gebruiken van of dreigen met agressie, ondermijning of andere
vormen van indirect geweld ter regeling van territoriale en grens
geschillen. De Amerikaanse president reageert hiermee op Chroesj-
tsjovs voorstel om geen geweld te gebruiken ter regeling van ge
schillen. Dit voorstel was vervat in een nieuwjaarsboodschap aan
alle regeringsleiders. Johnson gaat in zijn antwoordboodschap aan
de Russische premier veel verder. Chroesjtsjovs voorstel wordt,
ronder dat het rechtstreeks genoemd wordt, als een „vage begin
selverklaring" betiteld die „sommige oorlogen maar niet alle" af
wijst. Alle regeringen moeten, aldus Johnson, niet alleen afzien van
het gebruik van geweld maar ook van ondermijnende activiteit en
heimelijke levering van wapens.
President Johnson zegt in zijn ant
woordboodschap, die zaterdagavond
aan de Russische ambassadeur in
Washington, Dobrynin, werd over
handigd, dat hij het toejuicht dat
Chroesjtsjov het gebruik van geweld
in territoriale geschillen verboden
wil zien.
De Verenigde Staten stellen
richtlijnen ter nastreving van dit be
ginsel voor die nog strakker zijn en
een nog groter terrein bestrijken dan
de uwe", zo zegt de Amerikaanse
president. De voorstellen van John
son zijn de volgende:
Alle regeringen of regimes moeten
zich onthouden van het direct of
indirect dreigen met of gebruiken
van geweld om verandering te
brengen in internationale grenzen,
andere territoriale of bestuurlijke
demarcatielijnen die vastgesteld
zijn bij internationale overeen
komst of in de praktijk, in be
stands- of militaire wapenstil
stand sovereenkomsten, of regelin
gen betreffende het betreden van
gebieden met betrekking waartoe
een internationaal akkoord bestaat
of waarvoor in de praktijk bepaal,
de regelingen gelden.
Geen enkele regering en geen en
kel regime mag gebruik maken
van of dreigen met geweld om het
eigen grondgebied uit te breiden
door het omverwerpen of afzetten
van de gevestigde macht.
Deze bepalingen moeten gelden
voor alle acties in de vorm van
agressie, ondermijning of heime
lijke wapenleveranties, ongeacht
motief of doel, ongeacht kwesties
betreffende erkenning, diplomatie-
De rijkspolitie te De Kaag ver
zoekt ons mede te delen, dat het ijs
op de Kagerplassen op sommige
plaatsen hoogst onbetrouwbaar is.
Schaatsen op de plassen moet le
vensgevaarlijk worden geacht, voor
al het dwars oversteken van de plas
sen. Er bevinden zich op vele plaat
sen wakken en bovendien kan elk
moment de vaargeul opengebroken
worden.
Zaterdag zijn twee jongemannen,
die door het ijs waren gezakt, ter
nauwernood van de verdrinkingsdood
gered. ZoncDag zwermden velte schaat
senrijders uit over de plassen, zich
niet storende aan de waarschuwin
gen van de politie, niet buiten de
uitgezette ijsbanen te komen.
Vier schaatsenrijders moesten hun
eigenzinnigheid met een nat pa!k be
kopen. Het had ook erger kunnen
zij n
ke betrekkingen of verschillen in
politieke stelsels.
De partijen die betrokken zijn bij
een ernstig geschil moeten een op
lossing trachten te vinden langs
vreedzame weg, via de Verenigde
Naties, een regionale organisatie of
met andere vreedzame middelen.
MEER GEBRUIK VAN V.N.
Naar de mening van president
Johnson moet van de organen van de
Verenigde Naties tot het behoud van
de vrede veel meer gebruik worden
gemaakt en moeten die ook worden
versterkt. Met de financiële proble
men waarmee de volkerenorganisa
tie te kampen heeft moet worden af
gerekend.
President Johnson uit de hoop, dat
dg Ver. Staten en de Sowjet-ünie op
terreinen van overeenstemming kun
nen samenwerken in plaats steeds
weer terug te vallen op de welbe
kende geschilpunten. Hij brengt in
zijn boodschap naar voren, dat de
Ver. Staten zich verhonden hebben
tot „de vreedzame hereniging van
Duitsland in overeenstemming met
de wil van het volk". De Ver. Staten
„die fundamentele verbintenissen
hebben ten aanzien van de republiek
China (nationalistisch China) streven
al vele jaren naar het uitbannen van
geweld in de straat van Formosa. De
strijdkrachten en bases van dit land
in het buitenland zijn bestemd voor
de gemeenschappelijke defensie en
zijn in overeenstemming met verdra
gen en overeenkomsten met de be
trokken landen".
De president oppert, dat de Sov
jet-Unie in het belang van ver
sterking van de vrede evenals de
Ver. Staten nieuwe voorstellen in
dient op de ontwapeningsconferentie
die morgen in Genève begint.
„ALLE OORLOGEN AFWIJZEN"
„U zult het zeker met mij eens zijn,
dat wij tot taak hebben, hard en
voortdurend aan deze en andere spe
cifieke problemen en voorstellen te
werken zoals u en president Ken
nedy aan het kernstopverdrag deden
inplaats van ons te beperken tot
vage beginselverklaringen die som
mige oorlogen afwijzen, maar niet
alle", aldus de Amerikaanse presi
dent.
Aardbeving op Formosa:
Midden- en Zuid-Formosa zijn in
de nacht van zaterdag op zondag ge
troffen door een hevige aardbeving,
die aan ongeveer 105 personen het
leven heeft gekost. Bijna 4000 men
sen werden gewond, ze'en personen
worden vermist.
In de steden Tsjiali en Tainen zijn
903 huizen geheel en 1.800 gedeelte
lijk ingestort. In Tsjiaji zijn een 180
huizen door branden, die na de aard
beving uitbraken, vernield, waardoor
745 personen dakloos werden.
Het centrale punt van de aardbe
ving bevond zich onder een bergrug
in Midden-Formosa. Uit Noord-For-
mosa, dat minder erg werd getrof
fen, zijn geen berichten over slacht
offers of aangerichte schade ontvan
gen.
Verscheidene delen van de spoor
baan, die van Noord- naar Zuid-
Koning Boudewijn van België en Koningin Fabiola, die een reis van een maand gaan maken door het Verre
>n Midden Oosten, zijn vrijdagavond van het vliegveld Brussel Nationaal naar Tokio vertrokken. De foto toont
het koninklijk paar zwaaiend naar de menigte voor het aan boord ging van het vliegtuig.
VLIET 15 LEIDEN
De vraag naar Van Wijk Modewol wordt steeds groter.
Wij moeten uitbreiden en vragen dus:
Voor nadere inlichtingen over onze arbeidsvoorwaarden, lonen,
reisgeldvergoedingen en sociale voorzieningen kunt u zich vervoegen
op onze afdeling Personeelszaken, Vliet 15, Leiden.
Formosa loopt, zijn door de aardbe
ving verwrongen, de grote verkeers
wegen werden echter niet bescha
digd.
Gelukte en mislukte
vlucht uit Oost-Berlijn
Een 17-jarige Oostduitser heeft gis
teren een schot door zijn hiel gekre
gen, toen hij bij de Brandenburger
poort van Oost- naar. West-Berlijn
vluchtte. Oostduitse grenswachten
schoten op hem toen hij op de muur
stond die daar de grens vormt tus
sen de Britse en de Russische sector.
Hij sprong aan de westelijke kant
naar beneden en werd direct naar
het ziekenhuis gebracht.
Een Oostduitse grenswacht was
minder fortuinlijk. Hij was met wa
pens en al op een muur geklommen,
die op een brug over het Teltowka-
naal staat. Toen hij aan de westelijke
kant naar beneden wilde springen,
werd hij door zijn collega's bescho
ten. De man, die in de war maar niet
gewond was, sprong toen maar aan
de oostelijke kant omlaag, waar hij
door zijn kameraden werd gegrepen
en weggebracht.
Links georiënteerde arbeiders
zijn er naar het schijnt in geslaagd
de leiding van Unilever in Djakarta
over te nemen. Volgens het persbu
reau Antara hadden vijf grote mas
sa-organisaties in verklaringen de
eis gesteld, dat de regering de Britse
belangen in Indonesië overneemt als
vergelding tegen de Britse steun aan
de federatie Maleisië.
De directeur van Unilever in In
donesië, de heer B. W. Schwarz, zei
aanvankelijk dat hij met toestem
ming van de gouverneur van Dja
karta en van het ministerie van de
volksindustrie op zijn kantoor was
gebleven.
De plaatselijke autoriteiten waren
het met hem eens en zeiden, dat
overneming inbreuk zou zijn op een
presidentieel besluit.
BEWAKING
De Amerikaanse en de Britse am
bassades in Djakarta stonden van
ochtend onder strenge politiebewa
king, evenals het hoofdkantoor van
de Unilever en twee fabrieken.
Later verklaarde de heer Schwarz
dat hij besloten had thuis te blij
ven en niets te zu len doen dat tot
wanorde zou kunnen leiden. Hij ver
klaarde, dat de buitenlandse be
drijfsleiding, die uit twee Engelsen
en vier Duitsers bestaat, zal wachten
tot zijn instructies of duidelijke aanbe
velingen van de Indonesische rege
ring heeft ontvangen.
Een woordvoerder van de Engelse
ambassade zei, dat de vereniging van
werknemers op de luchthaven tele
grafisch had meegedeeld, dat alle
Britse vliegtuigen die in Indonesië
willen landen zullen worden geboy
cot vanaf woensdag 22 januari, de
dag waarop de Amerikaanse minis
ter van justitie Robert Kennedy, in
Djakarta zal aankomen.
De actie wordt ondernomen we
gens het ophouden door Gr.-Brittan-
nië van twee Indonesische pelgrim
schepen en het vasthouden van Ame
rikaanse reserve-onderdelen voor
vliegtuigen van de Indonesische
luchtmacht in Hong Kong.
Beroep op vakbonden.
De waarnemende president van In
donesië tijdens Soekarno's reis naar
Japan, dr. Leimena deed vandaag
een beroep op de vakbonden om zich
te houden aan de regeringsvoorschrif
ten en de leiding van Britse onder
nemingen niet over te nemen.
Op Cnba opgeleide Afrikaanse
guerrilla's hebben de revolutie op
Zanzibar voorbereid en uitgevoerd
en op z'n minst 2000 „politieke ver
dachten" zijn, naar wordt aangeno
men, al om het leven gebracht, zo
heeft de „New York Times" gisteren
gemeld in een artikel van zijn cor
respondent uit Mombassa in Kenia.
In Dar-es-Salaam, Tanganjika,
heeft zaterdag een Britse politieoffi
cier, die het bevel had gevoerd over
het laatste politiebureau dat door de
opstandelingen op Zanzibar werd
overgenomen, gezegd, dat het aan
tal doden waarschijnlijk ongeveer
3000 bedraagt. Hij baseerde z'n schat
ting op berichten die hij uit onrustige
gebieden had binnengekregen, voor
dat hij begin vorige week zijn post
moest verlaten.
De correspondent van de „New
York Times", Conley, die vorige week
uit Zanzibar is gezet, heeft verder
geschreven, dat de echte Afrikaanse
nationalisten weinig of niets met de
revolutie te maken hadden. De revo
lutionairen willen 'n communistisch
bewind op Zanzibar vestigen. Tijdens
de opstand zelf, die één dag heeft
geduurd zijn er volgens Conley en
kele honderden doden gevallen. Etet
bloedbad begon eerst recht, toen
daarna met politieke liquidaties werd
begonnen. De meeste slachtoffers zijn
Arabieren.
Chinese invloed
Naar de Londense „Sunday Tele
graph" heeft gemeld, wordt aangeno
men, dat een agent van communis
tisch Ghina, die zich voor journalist
uitgeeft, een van de grote mannen
achter de schermen is geweest bij de
revolte op het Oostafrikaanse eiland.
De man die Kao Liang heet, is offi
cieel correspondent van het persbu
reau Nieuw China in Dar-es-Salaam.
De nieuwe machthebbers op Zan
zibar hebben zaterdag bekendge
maakt, dat hun eiland bekend zal
staan als een „volksrepubliek". Het
nieuwe regiem is inmiddels erkend
door communistisch China, Joego
slavië, Noord Korea, Oost-Duitsland,
Ghana, Kenia, Ethiopië, en - vorige
week zaterdag - door Tsjechoslowa-
kije en de Sowj et Unie.
„Veldmaarschalk" Okello, die een
leidende rol heeft vervuld bij de re
volutie, is zondag in Dar-es-Salaam
aangekomen, „voor een paar dagen
vakantie", zo berichtte de radio daar.
Op een persconferentie - ook door
een man van de „Prawda" bijge
woond - heeft Okello voor zijn ver
trek gezegd, het met Chroestjew eens
te zijn, dat kapitalisme, kolonialisme
en imperialisme moeten worden be
graven. „Het graf voor hen is klaar",
zei hij. Alle Britse publikaties zijn
op Zanzibar verboden.
Uit Tanganjika
Intussen zijn de eerste honderd van
een groep van driehonderd politie
mannen uit Tanganjika naar Zanzi
bar overgevlogen. Ze moeten de po
litiemacht daar reorganiseren. De on
geveer duizend vrijheidsstrijders dde
het bewind van de sultan omverge
worpen hebben, hebben bevel ge
kregen, hun wapens in te leveren, zo
heeft een zegsman vap de regering
op Zanzibar verklaard.
De afgezette sultan, Sejid Jamsjid
ben Kalifa, is gisteren uit Tanganji
ka naar Londen vertrokken.
ZOEKT U EEN
Goed Anker Horloge
voor 30,- en 40,- of het aller
beste van 200,- en 400,-.
Horloger v. d. WATER, Haar
lemmerstraat 207 heeft het.
Eterna - Certina - Prisma -
Junghans - Ewe - Anker.
(Advertentie)
Dit nummer bestaat uit 12 pagina't
VERANDERLIJK
Boven het vaste land van Europa
handhaaft zich een hogedrukgebied,
dat de oceaandepressies op een flinke
afstand van ons land houdt. Zuide
lijke winden brachten echter wel
wolkenvelden uit Frankrijk, die de
afgelopen nacht de vorst temperden.
Daar waar het helder bleef daalde
de temperatuur de afgelopen nacht
5 tot 7 graden onder nul, maar op
plaatsen met bewolking vroor het
niet meer dan 2 graden.
De koude luchtlaag is bovendien
slechts enkele honderden meters dik,
waardoor bij zonnig weer de tempe
ratuur in de middag oploopt tot en
kele graden boven nul.
De komende 24 uur zal er over
het algemeen meer "bewolking voor
komen waaruit later ook hier en
daar wat lichte regen of motregen
kan vallen. In de komende nacht is
hier en daar nog matige vorst moge
lijk. Voor morgen overdag wordt een
temperatuur om het vriespunt tot
lichte dooi verwacht.
De Russische premier en partijleider Nikita Chroesjtsjov is tijdens het weekeinde in het bos van Kalinin, een 150
kilometer van Moskou, op jacht geweest met zijn Cubaan se gast, Fidel Castro. Terwijl Castro een uitbundige
«chapenwollen herdersmuts droeg tegen de kou, volstond zijn gastheer met een muts van grijs persianer lam.
De gezichten stonden niet zo heel erg vriendelijk
Een bataljon „Tanganjika-fuse-
liers" is in de nacht van zondag op
maandag te Tolito, op een tiental
kilometers van de hoofdstad Dar-es-
Salaam, aan het muiten geslagen. Op
de wegen naar de hoofdstad zijn ver
sperringen aangebracht. De ambts
woning van president Julius Nyerere
is omsingeld door militairen, maar
het is niet bekend of het muiters dan
wel gezagstrouwe soldaten zijn.
De opstandelingen hebben een der
tigtal officieren gearresteerd, onder
wie enkele Britten. Het post- en te
legraafkantoor zou door opstandelin
gen zijn bezet. De luchthaven van
Dar-es-Salaam is gesloten.
- ZON- EN MAANSTANDEN
21 Jan.: zon op 8.31, onder 17.06;
maan op 11.49.
H oogwaterstanden
21 Jan.: v.m. 7.18; n.m. 10.40.
KORRELTJE
De ziel ven een goed mens is een
onneembare vesting.
