ENGELANDS STORMHOEK WAS DOEL
VAN NAPOLEON EN HITLER
WILLEM DE VEROVERAAR BECON ER ZUN INVASIE
THANS GRAZEN ER VELE VREDIGE SCHAPEN
DE LEIDSE COURANT
BURGEMEESTERS
WORDEN BARONNEN
((Bijzondere medewerking.)
Six Winston Church ilü was
een admiraal zonder vloot,
wam/t hij bekleedde de erefunc-
tie van irLord Wfcrden and Ad
miral of the Cinque Ports". Die
„Vijf Havens" liggen in Enge
lands invasiehoek en zijn de
bakermat der Britse marine. De
„Cinque Ports" zijn thans ze
ven stadjes. Eens waren zij ver
maarde havens. Thans hebben
zij met uitzondering van Do
ver als zodanig geen beteke
nis meer. Enige liggen nu zelfs
op enige kilometers van de zee
verwijderd!
Verbazingwekkend is het helemaal
niet, «lat zo weinig mensen buiten
Engeland ooit hebben gehoord van
de „Cinque Ports", gelegen in Enge
lands zuidoostelijke stormhoek.
Waarom is het niet verbazingwek
kend? Ómdat die „Cinque Ports" op
Engelands zuidoostelijke drempel lig
gen en het voor bezoekers geen ge
woonte is om op de drempel te blij
ven staan. In het geval van de „Cin
que Ports" is dat echter wis en ze
ker de moeite waard. Waarom?
Allereerst, omdat de namen der
„Cinque Ports" beelden oproepen van
eeuwenoude gebeurtenissen, die
plaatsgrepen, toen Engedand nog in
staat van wording verkeerde, maar
die niettemin tot op de huidige dag
van grote invloed op de Engelse his
torie zjjn geweest. De geschiedenis
der „Cinque Ports" gaat namelijk te
rug tot de tijden, toen men begon met
de historie enigszins uitvoerig te boek
te stellen.
Lang vóór er sprake was van een
Britse Marine verleenden de Engel
se koninginnen aan de zeelieden der
„Cinque Ports" vele privileges. Zij
wilden daarmede bereiken, dat die
stoere mannen een vloot in gereed
heid zouden brengen om Engelse
troepen naar het Europese vasteland
te transporteren, als de regering zulks
nodig achtte. Deze vloot der „Cinque
Ports" streed tegen de Fransen, de
Nederlanders en de Denen. Hij was
de voorganger van de latere Britse
Marine. De havens, waarin die sche
pen lagen en werden uitgerust, zijn
nog te zien, maar hun kaden zijn met
gras begroeid. Van de oude glorie en
bedrijvigheid zijn weinig sporen over
gebleven. Wel van de traditie, zoals
wij nog zullen zien. De zeven stadjes
der „Cinque Ports" hadden hun gou
den eeuw reeds achter de rug, toen
koningin Elizabeth I een meisje was.
Reeds in de zestiende eeuw gingen
zij behoren tot de groep der „Dode,
Steden" zoals Nederland die heeft
langs de kusten van de vroegere Zui
derzee.
Aloud zevental.
Alleen Dover is nu nog een haven
stad van enige betekenis. Zijn be
staan berust op de technische pres
taties van de mens in de eeuwige
strijd tegen de agressieve zee. Sand
wich ligt thans ruim drie kilometer
van de zee verwijderd. In de zan
dige duinen, die eens de handel van
Sandwich verstikten, liggen nu mooie
golf links. Hythe is een kustplaatsje
zonder enige betekenis. Scheepjes,
die niet tijdens de winiterstc* men
mogen vergaan, moet men tijdig met
man en macht op het strand in veilig
heid brengen. New Romney is nu
een tamelijk ver van de kust gelegen
dorpje. Van de rivier, die eens zijn
haven vormde, is zo op het oog nog
maar heel weinig te bespeuren. Has
tings is nu een badplaats. Van zijn
vroegere handelsglorie is vrijwel geen
spoor meer over. Rye en Winchelsea
de twee „oude stedekes", die pas
in de dertiende eeuw werden opge
nomen in de „Confederatie der Cin
que Ports" hebben in de afgelo
pen zes eeuwen hun oorspronkelijke
karakter het beste bewaard. Weinig
plekjes zijn er in Europa, waar de
middeleeuwen zo intact zijn geble
ven als in Winchelsea en Rye. Win
chelsea is thans een wijnhaven van
enige betekenis. De oude wijnkel
ders heeft men na de tweede we
reldoorlog weer in gebruik genomen.
Hoezeer de zeevaart vroeger van be
lang was voor die zeven stadjes,
blijkt ook uit hun stadswapen. In elk
dezer wapens ziet men namelijk een
halve leeuw en een half schip.
Op een heuveil nabij New Romney
staat een kruis, het Kruis van Shep-
way. Het bevindt zich ter plaatse,
waar eens het Hof van Shepway
stond. Dit Hof was de belichaming
van enige belangrijke privileges van
de „Cinque Ports". Als beloning voor
de diensten, den lande ter zee be
wezen, hadden de ingezetenen der
„Cinque Ports" namelijk het recht
verworven, geen andere Heer te moe
ten erkennen dan de koning. Alleen
hun eigen rechtbank mocht hen be
rechten. Het Hof van Shepway be
noemde zelf de Lord Warden (Gou
verneur) der „Cinque Ports". Tot op
de huidige dag is deze functie, die nu
uitsluitend traditionele betekenis
heeft, een ere-ambt, waartoe zeer
verdienstelijke Engelsen worden be
noemd. Na de laatste oorlog bekleed
de Sir Winston Churchill de functie
van „Gouverneur en Admiraal der
Vijf Havens". Het Hof van Shep
way waakte met argusogen en met
alle ten dienste staande middelen
praktisch gesproken was de Confe
deratie der Vijf Havens een autonoom
gebied binnen het Engelse koninkrijk
over de eerbiediging der rechten
en voorrechten, die de steden ver
worven hadden. New Romney vAas
eens het hart van de Confederatie.
In zijn archieven bevinden zich zeld
zame historische documenten. Tegen
woordig zijn de schapen in het Rom
ney Marsh, het Moeras van Romney,
wereldberoemd. Niet, omdat zij gra
zen ter plaatse, waar Willem de Ver
overaar Engeland binnenviel, maar
omdat zij schapen van zeer goede
kwaliteit zijm
(wordt vervolgd)
Sandwich in 1014 Engelands beroemde en grootste havenstad!
Winston Churchill inspecteert troepen in een der oude losten ven Bngelands Stormhoeh. i
Hier stond vroeger het Hof van Shepway, dat waakte over de rechten en voorrechten der Cinque Ports.
