S)e ft2id6e(Boti/fca/nt
Ongeveer 150 opvarenden van verloren
schip „Lakonia" worden nog vermist
„De honger bestrijdt men niet door het aantal
tafelgenoten te verminderen"
DINSDAG 24 DECEMBER 1963
54e JAARGANG
No. 16.111
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 82
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BROOD EN VREDE
(PAUS PAULUS)
l'elef. 2 0 9 8 5 - Red. 20015, 85594. Advert. 20826 - Klachten bezorging 33839 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.08 - Abonn. 0.73 p.w., 3.15 p. mnd., 9.45 p. kw. Franco p.p. S 9.95. Adv. 18 ct. p. mm., Telefoontjes 1.50
HUISELIJKE KERSTMIS
Het aantal slachtoffers van de ramp met het Griekse schip
„Lakonia" staat nog niet vast, maar gevreesd wordt, dat het
in de buurt van de 150 ligt. Vanmorgen waren ruim 900 van
de 1081 opvarenden, onder wie een bemanning van ongeveer
400 koppen, gered en 1 5 lijken geborgen. Het schip stond op de
achtersteven na geheel in brand. Gisteren omstreeks het middag
uur bevonden zich vijf schepen in de buurt van de „Lakonia
Een groot aantal mensen lag in zee. Het Argentijnse passagiers
schip „Salta" pikte het grootste aantal overlevenden uit zee op
(ongeveer 500), waarmee het op Madeira is aangekomen.
De zee, die bij het uitbreken van de brand zeer woelig was,
werd maandagmiddag rustig, wat het reddingswerk ten goede
kwam. Het Britse vliegdekschip „Centaur" is vandaag op de
plaats van de ramp aangekomen. Zijn vliegtuigen en helikop
ters konden echter al eerder aan het reddingswerk deelnemen.
Geen automatische brandblusinstallatie
Schepen en vliegtuigen zochten
maandagavond met zoeklichten de zee
rond het brandende schip af. Aan boord
van de „Lakonia" was toen geen teken
van leven meer te bespeuren. Men
durfde echter nog niet dicht in de buurt
van het schip te komen, omdat de olie
tanks met 500 ton brandstof dreigden
te ontploffen.
Madeira staat klaar om de overle
venden van de ramp te ontvangen. Am
bulances van het Rode Kruis zijn ge
reedgemaakt, inwoners van Madeira
hébben onderdak aangeboden voor de
genen die niet in de hotels van het ei
land kunnen worden ondergebracht -
de hotels hebben bijna geen ruimte
meer omdat er reeds vele vakantiegan
gers op het eiland zijn aangekomen.
Sabotage?
In Londen zei de algemeen directeur
van de Griekse maatschappij, John
Cronlandris, niet te geloven, dat de
brand door sabotage is ontstaan. Nog 24
uur voor het vertrek uit Southampton
was het schip goedgekeurd nadat het
een verandering aan de machines had
ondergaan.
De „Lakonia" had reeds 16 plezier
reizen achter de rug, zonder incidenten.
Volgens hem waren er voldoende red
dingboten, voor 1.710 personen, aan
boord. Het schip was echter niet met
een automatische brandblusinstallatie
uitgerust.
Vertegenwoordigers van de maat
schappij hebben opdracht gekregen de
geredden van de nodige kleding te
voorzien. De Montcalm meldde gister
avond, dat de redding was beëindigd en
dat geen overlevenden meer werden
waargenomen. Het geteisterde schip
Stond van voor tot achter in brand en
maakte tien graden slagzij.
Vakantie zonder risico
In het vouwblad van de „Greek Li
ne" waarin de tocht van de „Lakonia"
werd geprezen, stond: „Hier hebt u een
vakantie zonder enig risico. Dit is een
vakantie waaraan u de rest van uw le
ven zult denken en waarover u niet uit
gepraat zult raken".
Donderdag jL was het schip uit
Southampton vertrokken voor een
rondreis van elf dagen via Madeira, de
Canarische eilanden, Marokko en Por
tugal. Onder de 1.081 opvarenden bevon
den zich 225 bemanningsleden, twee ba
by's en een dertigtal oudere kinderen.
De Britse admiraliteit Aeeft van
ochtend meegedeeld, dat het niet
waarschijnlijk is, dat zich nog over
levenden bevinden in het gebied
waar de ramp met de Lakonia plaats
vond.
„Er werden vannacht op of in de
nabijheid van het rampschip geen
levenstekenen waargenomen", aldus
Schilderij van Rembrandt in de Ermitage te Leningrad
(Foto: Rijksmuseum, Amsterdam)
Paus Paulus in zijn eerste Kerstboodschap:
VREDE EN LIEFDE IN DE WERELD
„Inplaats van meer brood te
zetten op de tafel der honge
rende mensheid, zoals dat thans
mogelijk is met de huidige pro-
duktieverhoging, overwegen
sommigen, door een handel
wijze die in strijd is met de
moraal, het aantal tafelgenoten
te verminderen. Dat is de cul
tuur onwaardig," aldus Paus
Paulus VI in de eerste Kerst
boodschap van zijn pontificaat.
Hij had tevoren de honger in
de wereld gesignaleerd als een
dreigend probleem, dat tot een
vernietigende kracht met on
berekenbare gevolgen kan wor
den, een probleem echter, dat
niet bestreden mag worden met
middelen „welke nog slechter
zijn dan hetgeen men bestrijdt."
Men mag zich niet aan de
vruchtbaarheid der mensen ver
grijpen met middelen welke de
menselijke en christelijke mo
raal ongeoorloofd moet noeJ
men, aldus Paus Paulus.
De paus koos als punten van be
handeling in zijn kerstboodschap en
kele onderwerpen uit de encycliek
„Pacem in terris" van zijn voorgan
ger Johannes XXIII en als voor
naamste thema de honger in de we
reld en de vrede.
Zijcn voorwaaimiste Kerstwens liuidt,
dat de liefde in de wereld moige heer
sen. Paus Paulus richt tot ailte men
sen van goede wil de dringende bede,
dat zij zullllen werken voor de wede.
Hij roept de mensen op tot broe
derlijke en vriendschappeiHjike saarn-
horigthead met die jonge volkeren, die
op onbaatzuchtige wijze geholpen
moeten worden. Aan bet slot van
zijn kerstrede spreekt de paus nog
even kort over zijn voorgenomen be
devaart naar Pafliestinia, welke zo
zegt hij uitsluitend om godsdien
stige redenen en doeleinden wordt
ondernomen.
Paus Paulus zed zijn kerstwensen
tot alflle mensen, tot aüJle landen en
naties te richten, maar toch op de
eerste plaats tot allen, die-lijden, tot
de zieken en de oude mensen, de kin
deren en de opgroeiende j-eugd, de
gezinnen, de maatschappelijke orga
nisaties, tot de bannelingen en vluch
telingen, tot de vervolgde christenen.
De honger
Van de veelvoudige noden der we
reld noemt de paus als de meest drin
gende de honger. Men heeft altijd
wel geweten, dat er mensen zijn, die
honger lijden, maar heden is het
„een wetenschappelijke ontdekking,
dat meer dan de helft der mensheid
niet genoeg brood te eten heeft".
De paus dringt er op aan, dat de
mensheid de liefde beoefent om langs
deze weg mogelijk te maken, dat een
„zorgvuldige en nieuwe economische
planning het noodzakelijke brood
vermeerdert". In verhand hiermee
spreekt hij zijn lof uit voor de grote
internationale hulpwerken en moe
digt ze aan verder te gaan in hun
„grootse, veelvoudige en zegenbren-
gende activiteit".
Paus Paulus richt zich in het bij
zonder tot de jonge naties, „die deze
jaren tot bet besef, tot die waardig
heid en tot het eigen leven van vrije
en beschaafde staten zijin opgeklom
men".
De jeugd
Ten aanzien van die vrede herinnert
paus Paiuius aan de grote vredes-
encyoliek Pacem in terris van paus
Johannes en onderstreept dat de
jeugd de vrede wil. Maar deze vrede
is nog steeds zwak, breekbaar en
wordt nog bedreigd op vele plaatsen
in de wereld.
„Hoe kunnen wij een vreugdevol
kerstfeest vieren, nu er zulk een drei
ging over de wereld hangt?", zo
vraag de paus. En hij verbindt aan
deze vraag een dringende bede tot
alle mensen van goede wil, vooral de
culturele en politieke leiders, dat zij
de vrede zullen beschouwen als hun
voornaamste opdracht.
Op de principiële vraag: „Waarom
kunnen de mensen die vrede onder
ling niet bewaren?", antwoordt de
paus, dat het hun ontbreekt aan een
heid in de beginselen, in de ideeën en
opvattingen vain leven en wereld.
„Zolang zij het oneens zijn, negeren,
haten en bestrijden zij elkaar". Daar
uit Mij'kt welk een geluk bet voor
de mensen is, dat Christus op de we
reld gekomen is en een individuele
en collectieve band tussen mensen en
God bracht.
In snelle pas
Aan het silot van zijn boodschap over
zijn bedevaart naar het Heilige Land
sprekende zegt de paus, dat deze be
devaart will zijn een indrukwekken
de en nieuwe bevestiging van zijn
geloof en van zijn liefde tot Christus.
De bedevaart zal ook een reis zijn
van zoeken naar en hopen op de een
heid van alle christenen. Daarboven
uit echter wil de paus „goede en gro
te gedachten koesteren voor alle vol
keren der aarde, voor volkeren dicht
bij en veraf, met de gezindheid van
respect en liefde en met de wens voor
algemeen welzijn en vrede". Allen,
die de paus op zijn weg zal ontmoe
ten, „gezagsdragers volkeren, pel
grims en toeristen", zal hij respect
vol en hartelijk groeten „zonder ech
ter de snelle pas in te houden en
zonder zich te laten afhouden van
het enige doel van zijn reis".
Piet Kalshoven
uit Nieuwkoop
is gered
Machinist Piet Kalshoven uit
Nieuwkoop heeft de ramp met
de „Lakonia", de voormalige
„Johan van Oldenbarnevelt"
overleefd. Gisteravond ontving
zijn moeder in Nieuwkoop een
telegram, waarin haar zoon
meldde: „Lieve moeder, ik ben
goed gezond en kom spoedig
thuis".
Het nieuws bracht vanzelf
sprekend grote blijdschap in de
familie van deze Nieuwkoopse
zeeman, die als enige Neder
lander aan boord van het
Griekse schip was.
De 32-jarige Pieter Kalsho
ven, die zoals wij gisteren
reeds meedeelden al elf jaar
zeeman is en al op het ramp
schip werkte, toen het nog de
„Johan van Oldenbarnevelt"
heette, is thans aan boord van
de Charlesville, een van de
schepen die te hulp snelden.
een woordvoerder van de admirali
teit.
De woordvoerder deelde mee, dat
de Lakonia vannacht nog steeds
brandde, alhoewel minder fel. Het
schip maakte slagzij naar stuurboord
en bevond zich met de achtersteven
gedeeltelijk onder water.
Er zouden 24 lijken zijn geborgen
en nog 136 personen worden ver
mist.
Waarschuwing aan
schaatsliefhebbers
Met de komende feestdagen zullen
weer een groot aantal mensen van
de gelegenheid gebruik maken om
van de schaatssport te gaan genieten.
Men dient zich echter vooraf wel af
te vragen, waar het ijs betrouwbaar
is, aleer men er op gaat rijden.
In het algemeen kan gesteld wor
den, dat het ijs op alle buitenwate
ren de grote plassen en kanalen
beslist gevaarlijk is. De meeste
plassen zijn nog niet dichtgevroren.
Alle politie-instanties en ijsclubs, bij
wie wij informeerden naar de ge
steldheid van het ijs, hebben ons ver
zocht het publiek met klem er tegen
te waarschuwen, ijs te gaan berijden,
dat nog niet door de plaatselijke ijs-
clubs is gecontroleerd. Het ijs in de
poldersloten is over het algemeen
betrouwbaar.
Op één dag 85.000
kerstpasjes uitgereikt
Gisteren zijn aan 85.000 West-Ber-
lijners passen uitgereikt om een be
zoek aan de oostelijke sector te bren
gen. Dit recordaantal werd mogelijk
nadat de Oostberlijnse autoriteiten
het aantal postbeambten, dat voor
behandeling van de aanvragen zorgt,
tot 236 verhoogden.
Op 19 december, de eerste dag, dat
passen konden worden aangevraagd,
werden er 23.000 uitgegeven, de twee
de dag 34.000 en de derde dag 56.000
Volgens opgaven in Westberlijn
hebben tot op heden 70.000 Westber-
lijners een bezoek aan Oost-Berlijn
gebracht. Het Oostduitse persbureau
„ADN" noemt een aantal van 37.468
en deelde mee, dat 358.000 aanvra
gen zijn ingewilligd.
Vanochtend om kwart voor vijf
zijin die eerste Westberlijners tot O.-
Berliijn toegelaten. Bij de twaalf
Westbenlijmse passenkamtoren begon
nen sommigen al voor middernacht
een rij te vormen. Tegen zes uur
vanochtend trotseerden reeds meer
dan 6.000 Westberlijnens de bittere
koude.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
DE VORST BLIJFT
Het grote hogedrukgebied, dat tij
dens het weekeinde boven Midden-
Europa is ontstaan, trekt langzaam
naar het zuidoosten weg. Gedeelte
lijk hangt dit samen met het verder
opdringen van de oceaanstoringen in
de richting van West-Europa. Ook in
onze omgeving is de barometer vrij
sterk gaan dalen, zodat de luchtdruk-
verschillen groter werden en de wind
toenam. Toch daalde op verscheidene
plaatsen op het binnenland de tem
peratuur weer tot 10 a 12 graden
onder het vriespunt.
Voor de Kerstdagen is een verdere
toeneming van de wind te verwach
ten, maar hij blijft aflandig, zodat
onafgebroken koude continentale
lucht over Nederland zal stromen. De
vorst houdt dan ook aan.
De Eerste Kerstdag zal daarbij het
weer overwegend zonnig zijn. Of dit
ook de Tweede Kerstdag nog het
geval zal zijn hangt onder meer af
van de gedragingen van een storing,
die bij de kust van Noord-Afrika is
ontstaan en naar Zuid-Frankrijk
trekt.
ZON-EN MAANSTANDEN
25 Dec.: zon op 8.47, onder 16.32;
maan op 13.43, onder 1.55.
26 Dec.: zon op 8.48, onder 16.33;
maan op 14.06, onder 3.16.
27 Dec.: zon op 8.48, onder 16.34;
maain op 14.32, onder 4.41.
H oogwaterstanden
25 Dec.: v.m. 9.50; n.m. 22.23.
26 Dec.: v.m. 11.08; n.m. 23.48.
27 Dec.: v.m. 12.14.
KORRELTJE
Een mens kan nimmer blij genoeg
zijn, want blijdschap brengt ons dich
ter bij God.