Griep
WIE PUZZELT ER MEE?
DE AVONTUREN VAN MICKEY MOUSE
MR. C. B. J. HILTERMANN OVER
„EEN JAAR VAN ONTSPANNING"
Pracht handen
de geluidsmum
ZATERDAG 2 NOVEMBER 1963
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
Hor.: 2. zijtak Wolga, 6. teken, 10.
en personne (afk), 12. dun metalen
plaatsje, 14. lidwoord (Fr), 15. vreem
de munt, 17. net om patrijzen te van
gen, 18. hoofddeksel, 19. bijrivier van
de Aller, 21. verschil tussen bruto
en netto gewicht, 23. gem. in Gelderl.,
24. voorzetsel, 26. tapvormig, 27. hin
deren, 29. dril, 31. voorschrift, 34. uit
roep, 35. scheik. element (afk), 36.
voorzetsel, 37. lidwoord, 38. balk, 41.
water in Gelderl., 44. volk, 47. me
taalhoudende delfstof, 50. klap, 51.
plaatsje in Italië ten z. van Padua,
53. als 17 hor., 55. draagstuk, 56. ge
sloten, 57. vermoeid, 60. eind, 61.
emeritus (afk), 62. laad- of losplaats,
84. voorzetsel, 65. lichaamsdeel, 66.
vluchtheuvel.
Vert.: 1. bovenste gedeelte ener
breukuitdrukking, 3. telwoord. 4.
Zuid-Amerikaanse thee, 5. vriend
(Fr), 6. groente, 7. gem. in Gelderl.,
8. dat is (afk. Lat), 9. betamelijk, 11.
streek op de grens van N.-Brab. en
Limb., 13. hoekbalkon, 14. gesel, 16.
bunzing (Z.N.), 18. tent, 20. deel van
de bijbel (afk), 22. atmosfeer (afk),
24. maand van het jaar, 25. voorzet
sel, 27. schermwapen, 28. begrip, 29.
dwaas, 30. baanronde (sport), 32. kip
penloop, 33. vaarwel, 39. tussen (Fr),
40. teken in de dierenriem, 41. deel
,van de mond, 42. gebaar, 43. plaats
TARIEFSVERLAGING BIJ NZH
Het doet deugd in deze tijd van
prijsverhogingen een prijsverlaging
te kunnen aankondigen. De NZH
heeft haar prijzen verlaagd vooreen
hele belangrijke categorie van bus
gebruikers op alle lijnen. De heer
Bartman (van de NZH-persdienst)
verklaarde ons vanmorgen dat de
betrokken groep allang klaagde over
de veel te hoge tarieven. Men sprak
zelfs van een onmenselijke behan
deling. De groep werd nl. in de ca
tegorie volwassen ingedeeld.
Nu er zelfs protest-stemmen op
gingen met de leuze „blijf met je
poten uit de tram" is er een ingrij
pende wijziging aangekondigd: Hon
den mogen voor kindergeld in de
bus. Dat het een ingrijpende verbe
tering is: het tarief op de stadslijn
voor de viervoeter is thans in plaats
van een kwartje een dubbeltje ge
worden een besparing van niet
minder dan 60 procent!
in N.H., 45. bijwoord, 46. gem. in Z.H.,
48. stadje in Frankrijk in het Depar
tement Puy-de-Döme, 49. welaan, 51.
bekende afkorting, 52. kraam, 54. te
genstelling van breed, 55. ongevulde,
58. gem. in N.-Brab., 59. aanwijzend
voornaamw., 62. muzieknoot, 63. bij
woord.
OPLOSSING VORIGE WEEK
Hor.: 1. weldaad, 6. slinger, 12.
aard, 14. Iran, 15 inkt, 17. deren, 20.
Poot, 22. les 23. nereïde, 25. erg, 26.
ar, 27. por, 28. ets, 30. na, 31. Nogat,
33. sta, 35. eigen, 37. oraal, 39. Verne,
41. bed, 42. Aaron, 43. olm, 45. Doorn,.
47. neppe, 50. steek, 52. Gad, 54.
Reims, 56. te, 57. sen, 59. iel, 60. Ot,
61. rel, 63. routine, 66. nel, 67. aren,
69. brede, 70. soda, 71. Eede, 73. eelt.
75. tombola, 76. ontaard.
Vert.: 1. weiland, 2. laks, 3. dat, 4.
ar, 5. adder, 7. linde, 8. Ir, 9. nap, 10.
gnoe, 11. rotgans, 13. kreet, 16. Nero,
18. er, 19. ei, 21. Orne, 23. nota, 24.
eter, 27. pardoes, 29. sinopel, 32. goe
de, 33. slang, 34. avond, 36. gelei, 38.
Aar, 40. ene, 44. astrant, 46. oker, 48.
pree, 49. Estland, 51. teer, 53. aster,
55. moed, 58. nobel, 59. ineen, 62.
leem, 64. Ur, 65. id, 66. nota, 68. neb,
70. sla, 72. do, 74. et.
HOE OUD IS ONZE PUZZEL?
Van mevrouw Van Steyn-de Groot,
over wie wij vorige week schreven,
dat zij vermoedelijk onze oudste puz
zelaarster is, ontvingen wij dezer da
gen een brief, waarin zij ons vraagt,
of wij kunnen nagaan, wanneer de
Leldse Courant met haar wekelijkse
puzzelrubriek van start is gegaan-
Dit vereist echter naarstig en nauw
gezet speurderswerk en wij zijn er
nog niet in geslaagd dit tot het ge
wenste resultaat te leiden. In ieder
geval zullen wij, zodra de datum
hebben gevonden, deze zo spoedig
mogelijk wereldkundig maken.
Het aantal inzendingen is wéér ge
stegen, maar in tegenstelling tot wat
wij verleden week schreven, is nu
ook het aantal goede inzendingen ge
stegen. Slechts enkele inzendingen
bevatten fouten de meeste daarvan
niet meer dan één fout. De loting
plaatste ons zodoende voor nogal wat
moeilijkheden. Hoe dan ook: wij zijn
eruit gekomen. Deze week is de ge
lukkige mevrouw E. C. A. van dén
Akker-Eshof. Julianastraat 75 te Lei
den. Wij zullen haar de geldprijs van
tien gulden zo spoedig mogelijk doen
toekomen.
Voor de goede oplossingen van de
opgave van deze week stellen wij
weer een geldprijs van tien gulden
beschikbaar. Indien u in aanmerking
wilt komen voor deze prijs, zendt
dan uw oplossing vóór donderdag a.s.
aan „Puzzelredaktie Leidse Courant",
Papengracht 32 te Leiden.
Mr. G. B. J. Hiltermann, de bekende
radio- en televisiespreker, heeft voor
het departement Leiden van de Neder
landse Maatschappij voor Nijverheid en
Handel gesproken over het onderwerp:
„Een jaar van ontspanning".
De bijeenkomst vond plaats in restau
rant 't Karrewiel. De heer Hiltermann
sprak na de lunch, die de aanwezi
gen hier gebruikten, de vergadering toe
op de van hem bekende heldere wijze.
Een korte samenvatting van zijn uiteen
zetting volgt hieronder.
KOUDE VREDE
Met hoeveel voorbehoud men ook te
genover de ontspanning tussen Oost en
West mag staan, dat neemt allemaal niet
weg dat er bepaald wel sprake is van
een zeer reële klimaatsverbetering. Mis
schien is de beste omschrijving dat er
in de koude oorlog een koude wapen
stilstand is gesloten en dat wij nu in een
koude vrede leven. Vermoedelijk zal
dat wel zo blijven, want één van de es
sentiële veranderingen van onze tijd
is dat een oorlogsvoorbereiding niet
meer geïmproviseerd kan word,. De
Tweede Wereldoorlog is vermoedelijk
de laatste die werd uitgevochten met
wapens die tijdens de oorlog werden
vervaardigd. Dat is in de toekomst niet
meer mogelijk. Ook in vredestijd spelen
de militaire oorlogspotenties een grote
rol. Vandaar dat wij ook in de toekomst
wel voortdurend te maken zullen heb
ben met politie-militaire evenwichten,
aldus spreker.
DE KWESTIE CUBA
De heer Hiltermann vervolgde: de ont
spanning in de wereld is reëel en het
Kertistopaccoord van Moskou is vart die
ontspanning niet het begin maar de be
vestiging. Niet de enige, maar de voor
naamste oorzaak van die ontspanning
is de krachtmeting om Cuba, die de
twee supermogendheden in de wereld
duidelijk maakte dat een politiek, die
uiteindelijk met militaire middelen zou
moeten worden afgedwongen, niet meer
door te voeren was. Deze ontspanning
en de' wapenstilstand Washington-Mos-
kou heeft in beide afzonderlijke kampen
tot interne spanningen geleid. Zij zijn
van die ontspanning een gevolg, ook de
Franse beslissing om de Euromarkt voor
Engeland te sluiten, al ging die een
half jaar aan het Accoord van Moskou
voorat De interne spanningen in de
blokken hebben in principe dezelfde
oorsprong. Frankrijk in de Atlantische
wereld en China in de communistische
wereld wensen zich niet neer te leggen
bij de status quo en het leiderschap van
Amerika en Rusland dat aan het atoom
wapenmonopolie vast zit. De interne
spanningen zijn in beide gevallen be
duidend minder ernstig dan de span
ning Amerika-Rusland.
EéN DUITSLAND?
Men mag de vraag stellen of de ver
deling van Duitsland die Rusland wenst
te handhaven wel goede Russische po
litiek is. Zou er geen verdeeld Duitsland
zijn dan zou de ontspanning. Oost-West
veel groter kunnen worden. Weliswaar
wil de Atlantische wereld zich ook niet
blijvend neerleggen bij de vooruitge
schoven invloedssfeer van de Sovjet-
•Unié in de satellietstaten in Oost-Euro
pa, maar als er geen kwesties Berlijn en
DDR waren zou een bevriezing van de
bestaande toestand zeer wel aanvaard
baar zijn. De verdeling van Berlijn en
Duitsland belet echter niet alleen een
verdere toenadering Oost-West, zij is
ook instrument in de strijd om de ge
stalte van het komende Europa. Het is
die verdeling die het de Duitsers zo
moeilijk maakt tussen de Franse en
Amerikaanse conceptie te kiezen, zo zei
mr. Hiltermann.
De bijeenkomst van de ministers van
de West Europese Unie, waaronder dus
de minister van Engeland, en de Hoge
Autoriteit van de EEG heeft voor de
Europese samenwerking een beduidend
beter klimaat geschapen. Het is realis
tisch om er van uit te gaan dat niet
alleen de Franse president Charles de
Gaulle nog geruime tijd aan het bewind
zal blijven, maar ook dat hij, in meer
opzichten dan wij veronderstellen, een
inderdaad Franse politiek voert. Dat be
tekent dat niet de bestrijding van het
Gaullisme, maar de invoeging van de
Gaullistische staatkunde in de Europese
ontwikkeling het doel moet zün.
Katholieke jongeren
spraken over communisme
De Kringjongerengroep Leiden
van de K.V.P. heeft gisterenmiddag
iïL Alberts Corner een druk bezochte
bijeenkomst gehouden, waar de heer
J. R. G. Verreijdt, lid van de com
missie buitenland van de K.V.P. een
lezing hield over de verhouding Rus-
land-China.
Na een welkomswoord van de
voorzifter de heer J. A. Ponsioen,
die in de talrijke opkomst een teken
zag van de nog steeds levende be
langstelling van de jeugd voor de
politieke zaken, werd in een bijzon
der levendig gesprek tussen de aan
wezigen en de heer Verreijdt, de
plaats van het communisme in de
huidige wereld aan de orde gesteld.
De huidige tegenstellingen tussen
de beide communistische grootmach
ten berusten, aldus de heer Ver
reijdt, op een oude erfvijandschap,
die ontstond bij de eenzijdige Rus
sische grensvaststelling tussen de
beide grondgebieden. Ook de kwes
tie Korea stipte de spreker in dit
verband nog aan. Aan het eipd van
déze levendige avond, zei dè voor
zitter in zij;n slotwoord, dat de goede
belangstelling op deze centrale avond
gebleken, mocht worden uitgediept
in de plaatselijke jongerenafdeling.
De Kadercursus, die hij aankondig
de zou hiertoe een goed hulpmiddel
kunnen zijn.
en nimmer ruw of schraal
T""1t°-"" Hamea-Gelei
(Advertentie).
NA GASBEDWELMING
OVERLEDEN
De 85-jariige mevr. A. Kieft-Straat-
hof. die dinsdagmorgen in haar wo-
woninjg op een hofje in de Doeza-
straat bewusteloos door gasbedwel-
minig werd aangetroffen, is gisteren
in het Academisch Ziekenhuis aan
de gevolgen daarvan overleden.
Bescherm U tegen
Rillerig? Onprettig? Vlug:
Teekens slagerijen hebben toe
stemming gekregen om de bestaande
slagerij aan de Lange Mare 90 naar
de laatste eisen van de tijd in te
richten. De hierop gevolgde verbou
wing is thans gereed gekomen. De
nieuwe verkoopruimte, thans circa
80 vierkante meter groot, is met de
modernste apparatuur uitgerust.
Vandaag werden rêlaties in de ge
legenheid gesteld de niéuwe zaak
te bezichtigen. Er was veel belang
stelling. Ook hedenavond wordt een
receptie gehouden van 7-9 uur.
A et her klanken
ZONDAG 3 NOVEMBER
HILVERSUM I, 402 m.
8.00 VARA. 10.00 IKOR. 12.30 AVRO.
17.30 VARA. 20.00-24.00 AVRO.
8.00 Nws., sportmeded. en soc.
strijdlied. 8.18 Weer of geen weer,
gevar. progr. 9.45 Geestelijk leven,
toespr. 10.00 Kinderdienst. 10.30
Doopsgez. kerkd. 11.30 Vr. en antw.
11.40 Gram. 11.45 De kerk in de spie
gel van de pers, lezing. 12.00 Het Ge
laden Schip, rubriek in het raakvlak
van kerk en cultuur. 12.30 Lichte
ork.muz. en zangsol. 13.00 Nws. 13.07
De toestand in de wereld, lezing.
13.17 Meded. of gram. 13.20 Op de
plaat ru9t!, progr. v. d. miliitairen.
14.00 Radiofilh. ork. en piano: mod.
muz. 15.20 Toneelbesohouwing. 15.30
En passant: licht progr. 16.05 Lichte
ork.muz. (gr.). 16.30 Sportrevue.
17.00 Liedjesprogr. 17.30 V. d. jeugd.
17.50 Nws., sportuitsl. en sportjourn.
18.30 Licht instrumentaal en ^emble.
19.00 Bij nader inzien, journalisten-
forum. 19.40 Vrij entree, cabaret.
20.00 Nws. 20.05 Metropole-ork. en
sol. 20.50 Ghansons. 21.20 Volksliede
ren uit verschillende landen (gram.).
21.50 De verdwenen beurs, hoorspel.
22.30 Nws. 22.40 Act. 22.55 Meded
en sportuitsl. 2e kilas voetbal. 23.00
Mod. ork.muz. (gr.). 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II, 298 m.
8.00 NCRV. 10.00 KRO. 17.00 CON
VENT VAN KERKEN. 18.00 NCRV.
20.15-24.00 KRO.
8.00 Nws: en weeroverz. 8.15 Vo
caal ensemble: geestelijke liederen.
8 30 Morgenwijding. 9.00 De Platen-
bijbel (II), klankb. 9.45 Nws. eri wa
terstanden. 10.00 Inleiding hoogmis.
10.05 Hoogmis. 11.15 Medaillon, een
keuze uit het intern, muziekreper
toire. 12.05 Zwart op wit:' act. publi-
katies over Kerk en Wereld. 12.15
Bel Canto-progr. met toelichting.
12.50 Buitenl. commentaar. 13.00 Nws
er. meded. 13.10 Jaar in jaar uit, licht
progr. met oude liedjes. 13.30 V. d.
jeugd. 14.00 Klass. gram. 14.30 Mod.
muz. (opn.). 14.45 Vocaal dubbel-
kwartet: volksliederen. 15.00 De haind
aan de ploeg, lezing. 15.05 Lichte gr.
sportreoprtages en sportuitsL 16.30
Vespers. 17.00 Kerkd. van de Vrije
Evangelische Gemeente te Gronin
gen. 18.00 Negro-9pirituals (gr.). 18.10
Kerk en muz. (III). 18.30 Balsem van
het hart, klankb. over het werk van
Nederl. Oorlogsgravenoomité. 18.45
Radio
Televisie
DIT EMBLEEM
in de etalage garandeert U,
dat U daar veilig kunt kopen.
levering met waarborgcertificaat.
(Advertentie)
Vocaal duibbelkwartet met orgelbege
leiding: geestelijke liederen. 19.15
Mogelijkheden en moeilijkheden in
het gesprek met Rooms-Kath. (III),
lezing. 19.30 Samenzang: geestelijke
liederen. 20.00 Nws. 20.08 Reflex, 'n
wekelijkse bespiegeling over leven
er. samenleven. 20.15 Kinderkoren en
instrumentaal ensemble. 20.35 Dub
belspion, hoorsp. (dl. 2). 21.30 Strijk
kwartet: klass. muz. 22.00 Wissewas-
sen. licht progr. 22.30 Concilie-
journ. 22.30 Nws. 22.40 Avondgebed.
22.50 Doortocht naar de tweede ka-
taraikt, lezing over Egypte (5). 23.05
Retourtjes: een 14-daagse terugblik
op ons progr. 23.30 Lichte gr. 23.55-
24.00 Nws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
NTS: 14.30-15.15 Londens Filh. or
kest: klass. muz. 15.30-17.30 Directe
reportage van het intern, concours
hippique. Jachtspa*ingconcours om de
Grote Prijs van Nederland. 19.30-
19.55 Weekjourn. 19.55 Journ. 20.00
Sport in beeld. VARA: 20.30 Caba-
retprogr. 21.10 De wereld van van
daag, de laatste ontwikkelingen in
de intern, politiek. 21.20 Het geheim
van een tiener, detectivefilm, 22.10
Signalement, figuren en verschijnse
len uit de wereld van muziek, toneel,
literatuur en beeldende kunst. NTS:
22.35-22.40 Journ.
MAANDAG 4 NOVEMBER
HILVERSUM I, 402 m.
7.00-24.00 AVRO.
7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymn. 7.20
Lichte gram. 8.00 Nws. 8.15 Progr.-
overz. Aansl.: Klankjuwelen (gr.).
9.00 Gymn. 9.10 De groenteman. 9.15
Klass. kamermuz. (gr.). 9.35 Water
standen. 9.40 Morgenwijding. 10.00
Arbeidsvitaminen (gr.). 10.50 V. d.
kleuters. 11.00 V. d. huisvrouw. 12.00
Dansork. en zangsol. 12.30 Meded.
t.b.v. land- en tuinb. 12.33 Voor het
platteland. 12.40 Lichte muz. 13.00
Nws. 13.15 Meded., evt. act. of gram.
13.25 Beursber. 13.30 Licht instru
mentaal ensemble en zangsol. 14.00
Pianorecital: klass. muz. 14.30 Lichte
orkestmuz. en zang: Ierse liedjes, gr.
14.45 Levend Verleden - Sacrates,
lezing. 15.05 L'Ocoasione fa il ladro,
opera buffa gr.). 16.30 Lichte gram.
17.00 V. d. padvinders. 17.15 Licht
instrumentaal trio (gr.). 17.30 Lichte
ork.muz. en zangsol. 17.50 Militair
commentaar. 18.00 Nws. 18.15 Evt.
act. 18.20 Lichte ork.muz. 18.40 Ama-
teursprogr. 19.00 Operamuz. (gr.).
20.00 Nws. 20.05 De Radioseoop: ge-
var. progr. 22.30 Nws. en meded. 22.40
Act. en beursber. 23.00 Jazz- en
swingmuziek. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II, 298 m.
7.00-24.00 NCRV.
7.00 Nws. en SOS-ber. 7.10 Dag-
Dagopening. 7.20 Klass. gram. 7.35
Sportuitsl. v. zaterdag. 7.45 Radio-
krant. 8.00 Nws. 8.15 Geestelijke lie
dieren (gr.). 8.30 Lichte, gram. 9.00
Verzoekprogr. 9,40 V. d. vrouw. 10.10
Graim. 10.20 Rondom het- Woord;
theo'l. etherleergang. 11.05 Muziek bij
het werk (gr.). 12.25 Voor boer en
tuinder. 12.30 Meded. t.b.c. land- en
tuinb. 12.33 Accordeonorkest. 12.53
Graim., evt. act. 13.00 Nws. 13.15 Licht
instrumentaal ensemble. 13.45 Lichte
gram. 14.05 Schoolradio. 14.35 Herh.
wedstr. Opsporing verzocht (v. don
derdag 24 okt. 1963). 15.15 Mod. gr.
16.00 Bijbeloverdenking. 16.30 Klari-
nebtenkwartet: mod. muz. 17.00 V. d.
kleuters. 17.15 V. d. jeugd. 17.30 Lich
te gram. v. d. teenagers. 17.50 Rege-
ringsuitz.: Geologie v. Suriname, door
ir. J. Kuiperbak. 18.00 Lichte gram.
18.20 Uitz. v. d. KVP: Kaarten op ta
fel, een uitzending over politieke za
ken die de aandacht verdienen. 18.30
Met band en plaat voor U paraat:
klass. gram. 18.50 Openb. Kunstbez.
19.00 Nws. en weerpraatje. 19.10 Op
de man af, praatje. 19.15 Onbekende
muziek uit oude handschriften (III).
19.30 Radiokrant. 19.50 Lichte gram.
20.20 Adam wie zijt Gij?, klankbeeld.
21.05 Radiofilh. ork.: klass. muziek.
22.05 Amerika en de wereldpolitiek,
wekelijks commentaar uit Washing
ton. 22.15 Pianorecital: klass. muz.
22.30 Nws. 22.40 Avondoverdenking.
22.55 Boekbespr. 23.05 Muzikale
vraagbaak. 23.40 Het Evangelie in
Esperanto. 23.55-24.00 Nws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
NTS: 19.30 A royal Rumpus (Ka
baal op hoog niveau), filmklucht.
19.45 Openbaar Kunstbezit. 20.00
Journ. en weeroverz. 20.20 Zendtijd
politieke partijen - GPV. 20.30 Mede
mensen, een film vervaardigd naar
aanleiding van het 15-jarig bestaan
van het Koningin Juliana-fonds. 21.00
„M" - een stad zoekt zijn moorde
naar, if lm. 22.35-22.40 Journ.
naar de film „the sound barrier"
Er klonken voetstappen en de deur
ging open. Op de drempel 9tond een
man die ons zonder een woord te
zeggen stuk voor stuk bekeek. Hij
was groot en fors, bijna lomp. Zijn
donkere pak hing vormeloos om zijn
in de schouders licht gebogen gestal
te. Zijn hoofd met het kortgeknipte
grijze haar stond massief geplant
tussen de bre'de schouders. Een bril
met dik, zwart montuur en daarach
ter zwarte, doordringende ogen. De
ogen van Chris, dacht ik. Smalle,
kleurloze lippen, opeen geklemd. Van
de mondhoeken een scherpe plooi
naar de neus. Een man die geen tijd
heeft voor de verzorging van zijn
uiterlijk. Die daar ook niet de min
ste interesse voor zou hebben. Een
hard man, die weinig compromissen
rou kennen. Een eigenzinnige dwars
kop; Eddy had geen woord te veel
Susan was de eersite die opstond.
„Hallo vader", zei ze en liep op hem
toe. „De heer en mevrouw Garfch-
waite zouden graag tijdens hun on
verwacht verlof van uw gastvrijheid
gebruik maken." Ze strekte haar arm
uit naar Tony die opstond en een
paar stijve passen naar voren deed.
Ook Chris en ik stonden op maar
bleven stille toeschouwers op de ach
tergrond. Het lijkt waarachtig wel 'n
audiëntie bij de koning, dacht ik.
John Ridgefield stak zijn grote vle
zige hand naar Tony uit. „Gefelici
teerd", zei hij. Zijn zware stem was
in ieder geval prettig om aan te ho
ren. Tony mompelde wat terug.
„Je bent de laatste, die ik als
schoonzoon hier verwacht zou heb
ben", ging John Ridgefield verder.
„Susan heeft altijd gezegd, dat ze
desnoods met een baikker zou willen
trouwen, maai* in geen geval met 'n
vlieger." Hij had moeilijker 'n meer
misplaatste opmerking kunnen mar
ken, hoewel hij het niet met opzet
deed. Ik zag dat Susan schrok, maar
vóór zij de situatie had kunnen red
den, zei Tony al met die onheilspel-
lend-rustige stem: „Dan had ze mis
schien beter met mijn vader kunnen
trouwen". Ridgefield keek hem even
begrijpend aan. „Wel allemachtig",
zei hij toen verbaasd, „als jij op je
vader lijkt, zou ze daar waarschijn
lijk nog niet eens zo stom aan ge
daan hebben." Ik lachte, want ik zag
de grote dikke bakker Garthwaite op
zijn sloffen voor me. Tony begon ook
te grinnieken; waarschijnlijk dacht
hij aan hetzelfde en begreep hij nu
dat Ridgefield met zijn opmerking
niets kwaads had bedoeld.
„We hebben in uren niets gege
ten vader", mompelde Susan om het
gesprek in een andere richting te
sturen.
„Ja, ja, natuurlijk", greep Ridge
field die gelegenheid dankbaar aan.
Toen we de kamer uitliepen, legde
Ridgefield zijn zware hand op Tony's
schouder en begon belangstellend te
informeren naar de toestellen waar
op Tony zoal gevlogen bad.
Achter hun rug wisselden Susan en
ik een knipoogje.
J.R., zo-als ilk leerde dat hij ge
makshalve in de wandeling door zijn
medewerkers werd genoemd, was
toch meer dan alleen maar een eigen
zinnige dwarskop. Dat moest ik na
enkele uren toegeven. Hij was bo
vendien een uitnemend causeur die
zijn toehoorders wist te dwingen naar
hem te luisteren. Zijn humor was
niet altijd even oorspronkelijk maar
werd wel steeds goed voorgedragen.
De gebaren van zijn handen fasci
neerden. Hij sprak in de aanwezig
heid van Susan, Chris en mij met
geen enkel woord over zijn bedrijf
of over iets dat daarmee in de ver
ste verte te maken kon hebben. Tony
scheen zich bij hem volkomen op
zijn gemak te voelen. Dat J.R. hem
zo spontaan als nieuw lid van de fa
milie accepteerde, kon bij een man
als hij alleen maar betekenen dat
Tony de toets van zijn compromis
loze critiek kon doorstaan. Wat vol
gens mij pleitte voor de zuiverheid
van d'ie critiek. Maar Ridgefield had
nog iets anders, iets dat ik niet on
der woorden kon brenigen. Ik zat
daarover na te denken, terwijl ook
de anderen een ogenblik zwegen,
Door de geopende ramen kwam van
ver het gegons der motoren die ston
den proef te draaien. Plotseling zag
ik dat Tony zijrn gezicht naar het
raam keerde, alsof hij iets bijzon-
diers hoorde. Er kwam een gespan
nen uitdrukking in zijn ogen. Boven
het geluid der motoren begon een
zacht huilend geluid aan te zwellen
tot een alles overstemmend brullen.
De anderen hoorden het nu ook.
Hoewel zij niets zeiden, wist ik dat
allen er naar luisterden. Tony keek
zonder een woord te spreken J.R.
aan. Ridgefield aarzelde even, toen
zei hij: „Je hoort nu bij de familie,
Tony, we moesten je ons troetel
kindje maar eens laten zien. Overi
gens weet Susan er ook nog niets
van, maar het zal haar niet zoveel
interesseren. Het grote gevaar in ons
midden is David. Ik wil hem graag
de kans geven om als een der eerste
journalisten een revolutionnaire om
wenteling op het gebied der vlieg
tuigmotoren te bekijken, maar ook
niet meer dan dat. Geen woord er
over, nóch gesproken nóch op pa
pier. Datzelfde geldt voor alle ande
ren".
Dikdoener, dacht ik nijdi-g, loop
naar de pomp met je revolutionnaire
omwenteling, het kan me geen blik
sem schelen; Eddy had toch wel een
beetje gelijk. Maar toen hij zijn zwar
te, doordringende ogen op mij richt
te, beloofde ik timide dat' ik er niets
over vertellen of schrijven zou. La
ter, toen we in de hall stonden waar
uit die middag dat geheimzinnige ge
luid was opgeklonken, begreep ik
dat ik er met de beste wil v-an de
wereld niets over zou kunnen schrij
ven dat een deskundige ook maar
enig houvast zou hebben geboden.
We stonden voor 'n grote wand van
dik glas, waarachter op een proef-
bank een vreemd model motor was
opgesteld. Het was een groot, sigaar-
vormig model met een opening aan
de voor- en achterkant. Alles was nu
stil in het gebouw.
„Wat is dat in 's hemelsnaam voor
een ding", zei Tony.
Ridgefield keek hem glimlachend
aan. „Dat is de vliegtuigmotor van
de toekomst."
„Wat een raar ding", giechelde Su
san, maar Tony boog zich belangstel
lend voorover. „Aan welke kant
komt de schroef?" vroeg hij.
„Dit is een motor zonder schroef',
antwoordde J.R.
,En zonder vliegtuig ook zeker?"
zei Tony ongelovig.
„Nog wal", lachte Ridgefield, „nog
wel, maar dat zal niet zo lang meer
duren."