S)e &2id6e(£otiAa/nt
Aardmassa verplaatst water
in Italiaanse stuwdam
DUIZENDEN DODEN
Aarde en water
sloegen toe
OVERSTROMING IN VENETIAANSE
LAAGVLAKTE WORDT GEVREESD
MacMillans ziekte komt
conservatieven slecht uit
STUWDAM NIET
BEZWEKEN
Nationale rouw
in Italië
Marokkaanse troepen naar
Algerijnse grens
DONDERDAG 10 OKTOBER 1963
54e JAARGANG No.
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. 2 0 9 3 5 - Red. 20015, 25594 - Advert. 20 8 26 - Klachten bezorging3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.03 - Abonn. 0,65p. w., 2,80p mnd., 8,25 p. kw., Franco p.p. 8,75, Adv. 18 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
pauselijke hulp
Paus Paulus VI heeft onmiddellijk
na het bekend worden van de ramp
de pauselijke hulpcommissie opdracht
gegeven te helpen. De voorzitter van
deze commissie, mgr. Abramo Freschi,
begaf zich per vliegtuig naar het
getroffen gebied. Nog in de nacht
vertrokken vrachtwagens met de-
ten van de grote stuwdammen ter wereld, de Vaiont-dam Longarone hoorden de redders nog
kens, lakens, overjassen en medica-
in de rivier de Piave in de Italiaanse provincie Belluno, is van- moddemmssa^vastTato.11 e m e menten uit Vaticaanstad naar Bei-
nacht doorgebroken, waardoor een muur van water zich over
nabijliggende dorp uiteenstortte. In Belluno werd vanoch- EeJ van de weinige overlevenden
J Annn J Acnn van Longarone, jle gemeentesecreta-
tend bekendgemaakt, dat ongeveer 4000 van de 4500 inwoners Mario Laveder zei dat Longa-
luno.
van het gebied moeten zijn omgekomen.
Een derde van de nabij de dam gelegen plaats Longarone,
die 4000 inwoners telt, is vernield. Van de ruines van de huizen
rone van de kaart is geveegd. „In Voor de gezamenlijke omroepver-
plaats daarvan ligt er nu een enorme enigingen is vanmorgen radiorepor-
massa modder". ter Kees Buurman naar Italië gevlo
gen. Hij zal zo spoedig mogelijk be-
a -Ik werd om ongeveer kwart over richten over de ramp in Noord-Italië.
staan nog slechts stukken muur ter hoogte van 60 cm overeind, elf wakker van het sinistere gebul- De radio-programma's zullen, in-
Het stuwmeer achter de Vaiont-dam, dat een 150 miljoen der van het water. De mensen ren- dien zij er zich toe lenen, voor'uit-
i li I 1 f, den de straat op om te proberen de zendingen over de ramp worden on-
kubieke meter water bevatte, IS volledig leeggelopen. Het wa- bergen te bereiken, maar dat lukte derbroken
ter stroomde een zijdal van de Piave in en trof de dorpen Lon- sleahts weinigen. De meeste inwoners De VARA-televisie heeft een ploeg
/-v_. 17 r> _n Wil sa i d- verdronken of stierven onder het naar het rampgebied gestuurd. Opna-
garone, Urtc r ac, l^odissago, Vlllanova, lVlalcom, Ixivalta cn puin en werden met het water mee- men zullen worden gemaakt voor een
Castellarazzo gesleurd", aldus Laveder. Van alle reportage.
- li gebouwen staan er nog twintig over-
Aangezien de rivier sterk gezwollen is, vreest men voor eind, waaronder het stadhuis, in de ned. roode kruis biedt
overstromingen in de Venetiaanse laagvlakte, zodat maatrege- piaYe drijven tientallen lijken, wan- hulp aan
hopige mannen en vrouwen delven
in de modder op de plaats waar hun
len werden genomen tot evacuatie van de 25.000 inwoners van
San Dona del Piave, 44 km ten noordoosten van Venetië.
Alle in de omgeving gestationeer
de politie- en brandweereenheden Belluno zijn te
werden direct na het ongeval voor samenhangend verslag te geven van
reddingswerkzaamheden ingezet. De wat er precies is gebeurd. Motorrij-
rechtstreekse verbindingen, zowel ders die van de ramp ooggetuigen
over de weg als per spoor, zijn af- waren geweest, beschreven de pa-
gesneden, zodat gebruik moet worden mek die in de dorpen ontstond. De
gemaakt van kleine bergpaden om muur van water stortte zich met
het getroffen gebied te bereiken. Op zo'n geweld in het dal, dat het aan
verzoek van de Italiaanse autoritei- de andere kant tot ongeveer hon-
ten nemen de in Vicenza gelegerde derd meter hoogte tegen de bergen
Amerikaanse eenheden met hef- op sloeg en daarna in het dal terug
schroef vliegtuigen aan het reddings- vloeide,
werk deel.
Hoe de ramp zich precies heeft NIEUW GEVAAR: CIA ANK ALI.
toegedragen is niet bekend: sommi
gen zeggen, dat de betonnen dam Uit hefschroefvliegtuigen is waar
voor driekwart is ingestort, volgens genomen, dat er inderdaad een aard-
anderen heeft de dam het op ver- verschuiving in het meer is terecht-
scheidene plaatsen begeven. Vermoed gekomen, van de berg Toe, ten zui
wordt,
Het Nederlandsche Roode Kruis
huis gestaan heeft, op zoek naar ge- heeft het Italiaanse Rode Kruis tele-
zinsleden. Er zijn betrekkelijk weinig grafisch zijn hulp aangeboden in ver-
De gewonden in het ziekenhuis van Sponden, wie niet omkwam en erin band met de damdoorbraak. Het heeft
overstuur om een s^aagde te vluchten, liep blijkbaar gevraagd, in welke vorm hulp no-
ook geen letsel op. dig is.
Een van de grootste
Europese dammen
De gedeeltelijk bezweken
stuwd-am is van beton. Hij is
in 1960 voltooid en 265 meter
hoog. Het is een van de groot
ste van Europa en ligt hemels
breed 80 km ten noorden van
Venetië, op een plaats waar
het Celilina- en het Zoldanadal
tezamen komen. Het is 'n berg
achtige streek, met toppen bo
ven de 2500 meter. Longarone
ligt op 476 meter hoogte.
Voor de aanleg van het stuw
meer moest 14 miljoen kubieke
meter rots worden verwijderd.
De Russische Noerek-dam, die
nog in aanbouw is, wordt 301
meter hoog en de Zwitserse
stuwdam Grand Dixence is 371
meter hoog.
Bij de ramp van Frejus, waar
in 1959 de stuwdam van Mai-
passet doorbrak, kwamen 400
mensen om het leven.
Kandidaat-opvolger
huldigt premier
Vraag om Hailsham
Het Britse conservatieve parlements
lid sir Gerald Nabarro heeft woens
dag op een bijeenkomst van de plaat
selijke conservatieve partij in Bolton
geëist, dat Macmillan wordt vervan
gen door Lord Hailshaim, die „vuur
in zijn aderen heeft, geestdrift bezit
en brandende vaderlandsliefde. Gr.-
Brittamnië kan niet worden geleid
door een zieke zeventigjarige", aldus
Enkele leden van de Britse rege-
om de macht tussen de rivalen ach
ter de schermen te laten plaatsvin
den, tenminste voor het ogenblik.
Lord Hailsham zei: „Sommigen sir"GeralcL
van ons zijn met Macmillan samen
De ziekte van premier Macmillan geweest sedert hij in 1957 premier
hij is, zoals bekend gisteren voor werd. We houden van onze politieke ring hebben gezegd, dat er geen de
dat dit veroorzaakt is door den van de stuwdam. Drie gehuch- een prostaatoperatie in een Londens leider, onze liefde en sympatie gaan finitieve beslissing over het vraag-
een aardverschuiving in het stuw- ten, San Martino, Spessa en Pimeda, ziekenhuis opgekomen heeft een ui* naar hem en Lady Dorothy (zijn stuk van het leiderschap kan wor
meer. Reeds tien dagen geleden met een totaal inwoners van 120, schaduw geworpen over het Britse vrouw), nu hij door ziekte aan het den genomen, totdat de uitslag be-
werden maatregelen genomen om het zijn geheel verdwenen. conservatieve partijcongres, dat gis- bed gekluisterd". Lord Hailsham kend is van de operatie die Macmil-
stuwmeer leeg te laten lopen, omdat Later werd de bevolking voor een teren in Blackpool is begonnen. De ze* .°°k dat hij dinsdag tijdens de lan zal ondergaan. In feite nam gis-
zich een massa aarde en stenen met nieuw gevaar gewaarschuwd: het Tory's zijn toch al niet opgewekt, kabinetszitting al wist, dat Macmil- teren onder de conservatieve leiders
een verplaatsing van 40 centimeter water heeft vaten met een zwaar ver- want hun leiders moeten vertwijfeld zaterdag zijn rede niet zou kun- volgens AP, de indruk toe, dat Mac-
per dag in de richting van het stuw- gif, cyaankali, meegesleurd. zoeken naar een formule om de ko- ®en uitspreken,„die misschien de millan zal moeten aftreden, zeker
De stuwdam van Vaiont is
niet bezweken, zo luidt een
communiqué van de nationale
elektriciteitsmaatschappij
„Volgens de eerste inlichtin
gen is de stuwdam niet bezwe
ken, in tegenstelling tot wat
eerst werd gezegd. De ramp is
veroorzaakt door een aardver
schuiving van de berg Toe,
tweehonderd meter van de
rand van de stuwdam. De aard-
massa die zich in het stuwmeer
stortte, heeft het water over
de rand geslagen".
Tot dusver worden meer dan
duizend personen vermist.
De Italiaanse regering heeft van
ochtend wegens de ramp in Noord-
Italië de nationale rouw afgekon
digd. Het internationale Rode Kruis
te Genève heeft het Italiaanse Rode
Kruis hulp aangeboden.
Proces in Pretoria
tegen „samenzweerders"
In Pretoria is gisteren een proces
begonnen tegen elf blanken, negers
en Indiërs, die ervan worden be
schuldigd samengezworen te hebben
om de Zuidafrikaanse regering door
middel van geweld, guerillastrijd en
gewapende invasie omver te werpen.
Zeven van hen worden er boven
dien van beschuldigd lid te zijn van
een „nationaal hoog commando", dat
de voorgenomen opstand moest lei
den. Onder deze laatsten zijn Nelson
Mandela, de 44-jarige leider van de
verboden organisatie van het Afri
kaanse nationale congres, die in No
vember tot vijf jaar gevangenisstraf
werd veroordeeld, en de 50-jarige
Walter Sisoeloe, secretaris-generaal
van die organisatie.
Drie lange akten van beschuldi
ging werden voorgelezen, waarin 222
sabotagedaden werden opgesomd die
in twintig maanden, van december
1961 tot augustus van dit jaar zou
den zijn bedreven.
meer bewoog. Verwacht werd, dat
deze massa daar tussen 15 en 30 no
vember zou zijn. Woensdagavond
stond het water 20 meter onder het
maximumpeil van 267 meter. Ver
moed wordt, dat de aardmassa van
verkiezingen te moeilijkste in zijn leven zou zijn". voor de verkiezingen van 1964.
duizenden in slaap
verrast
Twee mogelijke opvolgers van Mac-
miliLan, die vandaag zal worden ge-
v.». De vierduizend inwoners van Lon- opereerd, verschenen gisteren snel
nacht omlaag is gestort en de breuk garone werden in hun slaap verrast, Cp het toneel van de conferentie: de
heeft veroorzaakt voordat alarm kon toen de stuwdam met een geweldige plaats vervang end en op het ogenblik
worden geslagen. knal bezweek. Zij vluchtten in pa- waarnemend minister-president R.
a apn\i a co a VAVMM6M1 niek het veld op en velen Probeerden A. Butler en de van vitaliteit brui-
aaruiuasöa vain ou.uuu ma. de drie nabij gelegen gehuchten te sende leider van het Hogerhuis, Lord
Volgens een ingenieur van de maat- bereiken, maar konden niet verder Hailsham.
schappij die de stuwdam heeft ge- omdat een brug door de vloedgolf Volkens het Marokkaanse persbu- ciale Algerijns-Marokkaanse com-
bouwd heeft de aardmassa ongeveer was vernield. Hailsham, die in de partijgelede- reau Maghreb worden er zowel door missie in Tlemcen, West-Algerië, bij-
vijftigduizend kubieke meter bedra- ren als Macmillans, populairste op- eenkomt om over de hangende kwes-
gen. Het stuwmeer is ongeveer ze- Slechts twee a driehonderd mensen volger wordt beschouwd, toonde zich *ucht als over de weg troepen van beraadslagen. Zij wordt sa
ven kilometer lang en gemiddeld slaagden erin zich in de bergen rond in een redevoering gisteravond lo- het Marokkaanse leger verplaatst mengesteld uit vertegenwoordigers
vierhonderd meter breed. de Zoldana-vallei in veiligheid te yaal met de zieke Britse premier. aanleiding van de botsine van van de grensbewaking, de douane,
Een functionaris van de prefectuur brengen, de meeste anderen zijn mee- Hailsham sprak openlijk van Mac- het leger en van de beide ministe-
van Belluno zei later, dat er tot dus- gesleurd en verdronken. Talrijke ge- millans terugkeer in zijn boodschap, dinsdag tussen Algerijnse en Marok- rjes van buitenlandse zaken,
verre ongeveer driehonderd lijken wonden zijn naar het ziekenhuis over- die politieke experts beschouwden kaanse troepen aan de grens. Een
ZOEKT U EEN
GOLDEN RING
voor een dame of heer?
Juwelier v. d. water,
Haarlemmerstraat 207, heeft het
Ook in brillant ringen.
Ruime keuze in alle prijzen.
(Advertentie).
zijn geborgen.
gebracht. Op enige kilometers van als een ernstige vermaning, de strijd
Marokkaanse functionaris heeft ge-
meld, dat er verscheidene doden en MgT, O 61*311 K3I1 tCFUg 111
gewonden zijn gevallen bij een „ver-
rassingsaanval" door zwaar gewapen- IUIlCtlC IHltS CCu V3I1 tTOUW
de Algerijnse troepen op de Marok- ai
«n een uitzending voor Oostenrijk
kaanse buitenpost Hassi Beida in t heeft radio Praag meegedeeld, dat
uiterste zuidoosten van Marokko. er geen enkel bezwaar bestaat voor
mgr. dr. J. Beran om zijn functie als
Ln wed ingelichte Algerijnse krin- aartsbisschop van Praag weer uit te
gen echter wordt absoluut ontkend, oefenen mits hij de door de grondwet
dat Algerijnse troepen op Marok- voorgeschreven eed van trouw aan
kaans grondgebied zouden zijn door- de regering aflegt,
gedrongen en dat de post Hassi Bei-
da zou zijn aangevallen. Radio Praag wees erop, dat reeds
De Marokkaanse minister van tijdens de eerste zittingsperiode van
voorlichting, Boetaleb, is woensdag- het Concilie Tsjechoslo waakse bis-
middag op het vliegveld van Algiers schoppen met de Vaticaanse autori-
aangekomen. De Marokkaanse mi- teiten over deze eedsaflegging had-
nister zei bij het verlaten van het den gesproken. Naar mening van
vliegtuig, dat hij een boodschap voor deze Tsjechoslo waakse bisschoppen
president Ben Bella hij zich had. is de eed van trouw niet in strijd
Na de bijeenkomst van Boetaleb met de kerkelijke voorschriften en
en Ben Bella verklaarde een Alge- beperkt evenmin de vrijheid van
rijnse zegsman, dat vrijdag een spe- mening.
Zoals uit officiële en particuliere
bronnen de laatste jaren herhaalde-
GEVECHTEN IN VENEZUELA Jijk bekend gemaakt is had mgr.
Beran zich voor aflegging van deze
Een groep extremisten, bij wie zich eed van trouw elk ogenblik de vrij-
een aantal vrouwen bevond, heeft heid weer kunnen verkrijgen. De
zioh woensdag enige uren meester weigering de eed af te leggen was
gemaakt van de hoofdplaats van het een der voornaamste redenen voor
Venezolaanse kanton Macoruca, El zijn internering en verbanning.
Turuigal. Bij de gevechten werden Gisteren meldde de Romeinse cor-
twee personen gedood. Na vier uur respondent van het KNP uit zeer
lang de plaats te hebben geterrori- goede bron te hebben vernomen, dat
seerd vertrokken de extremisten naar Paus Johannas vorig jaar de letter-
hum schuilplaatsen in de bergen. lijke tekst van de loyaliteitsverkla-
Een beeld van de Westduitse bondskanselier dr. Kon rad Adenauer, gemaakt tijdens diens laatste kabinete- di^^avo^d ^to^OaT^vo^rd^d! zfn SnfT kennen^egeTCn dS
zitting, gisteren m Bonn, we zien hem hier tijdens de vergadering, geflankeerd door de ministers Erhard en vielen VIji dodent wie een een priesteJ deze van trouw rus-
Schroeder (rJu littemaa. tig kan ondertekenen.
Dit nummer bestaat uit 20 pagina's
Veel beivolking
De Bilt, donderdag 10 uur. Het
KNMI deelt mede:
Een oceaanstoring die met grote
snelheid over Schotland naar Zuid-
Noorwegen trok heeft de luchtdruk-
verschillen op de Noordzee in de af
gelopen nacht flink doen toenemen.
Er ging daardoor op een groot deel
van de Noordzee een stormachtige
zuidwestelijke wind waaien. Aan het
noordelijk gedeelte van onze kust
kwam af en toe harde wind voor. De
bewolking die met de storing samen
hing breidde zich over ons land uit,
maar alleen in het noorden viel wat
lichte regen. Door de snelle oost-
waartse beweging van de storing
kwam een hogedrukgebied, dat giste
ren met grote snelheid West-Europa
naderde, ten zuidwesten van Enge
land tot stilstand. Over Schotland
trok vanmorgen alweer een zwakke
rug van hogedruk die de wind op de
Noordzee en ook in onze omgeving
tijdelijk doet afnemen. Een lagedruk
gebied dat zich vanmorgen nog op het
westelijk gedeelte van de oceaan be
vond, trekt echter met toenemende
snelheid naar het noordoosten en kan
morgen later de wind weer doen toe
nemen. De lucht die in de komende
24 uur naar ons land stroomt is ta
melijk vochtig en er komt over het
algemeen veel bewolking in voor.
Daaruit zal echter geen regen van be
tekenis vallen.
ZON- EN MAANSTANDEN
onder 17.57;
Hoogwaterstanden
11 Okt.: vjn. 9.41; n.m. 22.26.
(doodtij)
KORRELTJE
De nijders sterven, maar de nijd
sterft nimmer. (Molière)