STAL 11.000 GULDEN
Het feest van mgr. Van Dodewaard binnen
en buiten de kathedraal
Feestgave voor
pastoraal centrum
Brabantse aannemers doen
voorstel aan de minister
„Kom zelf bij
bouw kijken!"
DINSDAG 10 SEPTEMBER 1963
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
I NIEUW JACHTTERREIN VOORN ROOFVOGEL 1 BOEKHOUDER R. PH. 0.
ZOETERWOUDE
De havik is bezig uit te sterven in
Nederland. Op het ogenblik toeven
er in onze bossen niet meer dan 25
broedparen van deze roofvogelsoort.
Het natuurnoodfonds Nederland, een
afdeling van de World Wild Life
Fund, gaat nu proberen dit aantal
wat op te voeren. Daartoe lanceerde
men de „Operatie Havik" die zater
dag in Baarn haar start beleefde.
Het natuurfonds zal dit najaar en
volgend voorjaar 20 tot 40 Duitse ha
viken in Nederlandse bossen uitzet
ten. Het eerst komen de bossen van
het Loo en die van het nationale park
de Hoge Veluwe aan de beurt om
op bescheiden wijze herbevolkt te
worden. Deskundigen van het natuur
noodfonds zijn van mening, dat er
voor rond 120 broedparen ruimte is
in ons land. Nauwelijks 15 jaar ge
leden waren er in onze bossen nog
zoveel havikken.
Prof dr. K. H. Voous deelde in
Baarn mee, dat het bestaan van de
havik niet alleen in Nederland, maar
in geheel West-Europa in gevaar is.
Broodnijd en onkunde van jagers
hebben hem in Engeland uitgeroeid,
in Frankrijk gedecimeerd en in het
rijke Duitse woud tot een zeer schaar
se vogel gemaakt. Zijn grootste ver
spreidingsdichtheid heeft de havik
thans nog in de donkere naaldbos
sen van Noord-Europa en Siberië.
De prooi van de havik bestaat in
ons land voornamelijk uit duiven,
Vlaamse gaaien, eekhoorns en konij
nen. Een havikspaar bestrijkt een
jachtgebied, dat op zijn minst tien
vierkante km. maar meestal 30 tot
50 km2 groot is. Op de foto: een ai-
gerichte havik in Baarn.
AUTOPECH WERD HEM
NOODLOTTIG
Het heeft nogal wat voeten in de
aarde gehad alvorens de Rotter
damse politie is kunnen overgaan
tot de (definitieve) arrestatie van de
24-jarige assistent-boekhouder E. de
L. uit Rotterdam, die ten nadele
van zijn werkgeefster het Rot-
terdamsch Philharmonisch Orkest
een bedrag van bijna 11.000.heeft
gestolen.
Na de aangifte, vorige week woens
dag, had de politie de boekhouder ge
arresteerd als verdacht van de dief
stal uit het kantoor van het R. Ph.
O. aan de Schiedamse Vest. Een dag
later echter moest men de jongeman,
waartegen wel sterke verdenking
werd gekoesterd, wegens gebrek aan
bewijs laten gaan. Vrijdagmorgen
kwam De L. nog even bij de re
cherche aanlopen om te bedanken
voor de goede behandeling die hij
had gekregen. Het doosje sigaren dat
hij de recherche aanbood, werd ge
weigerd. Verder vroeg De L. be
langstellend of de dader al gegre
pen was. „Ik had het zo graag ge
zien", zo zei hij, „want dan was ik
van alle beschuldigingen bevrijd".
Hij kon toen nog niet bevroeden dat
hij enkele uren later zelf als de da
der van de diefstal zou worden ont
maskerd.
KLEIN GELD
In de nacht van vrijdag op za
terdag namelijk reed De L. met een
gehuurde auto bij Schaik onder de
gemeente Oss in een sloot. Hij werd
licht gewond en de auto liep enigé"
schade op. In een naburig garage
bedrijf zou men de auto weer rij
klaar afleveren, maar toen de chef
monteur, al gealarmeerd door het
vreemde gedrag van zijn klant
(„Geen dokter en géén politie erbij"),
bovendien plastic zakjes met veel
klein geld in de auto vond, werd de
rijkspolitie van Schaik gewaar
schuwd. Na een telefoontje met de
Rotterdamse recherche wist men
al spoedig waarvan de jonger n
werd verdacht en toen later aan het
bureau een afgesloten cassette en een
zaag, afkomstig uit de auto van de
boekhouder, werden gebracht, was
de zaak nagenoeg „rond". In de cas
sette werd een groot gedeelte van de
buit aangetroffen.
NAAR DUITSLAND
Zaterdagmorgen bekende De L. tij
dens een verhoor in Rotterdam het
geen waarvan hij werd verdacht. De
diefstal had hij in de nacht van dins
dag op woensdag gepleegd. Met de
buit in een weekeindtas was hij per
auto naar Eindhoven gegaan om
daar een meisje te bezoeken. Op de
terugweg had hij de buit langs een
landweg even buiten Eindhoven be
graven. Vrijdagavond haalde hij het
geld op, met de bedoeling er mee
naar Duitsland te verdwijnen. On
der Schaik werd hem zijn gebrek
aan rij- ervaring noodlottig.
De boekhouder is gisteren voor
de officier van Justitie geleid.
25 JAAR BIJ P.T.T.
De heer Th. van Veen, Eloutstraat,
Zoeterwoude herdenkt zaterdag 14
september zijn zilveren jubileum als
besteller bij de P.T.T.
Haarlemse vicarissen
onderscheiden
Toen mgr. J. van Dodewaard, bis
schop van Haarlem, in eigen kring
zijn zilveren priesterfeest besloot,
deelde hij mede, dat de beide vica
rissen-generaal met een hoge pause
lijke onderscheiding vereerd waren.
Mgr. J. M. Groot, die zijn functie
van vicaris-generaal sedert 1951
kreeg, is benoemd tot protonotarius
apostolicus, mgr. C. J. van Trigt, die
sedert 1961 vicaris-generaal was en
voordien vele jaren officiaal van het
bisdom, tot huisprelaat van Z.H. de
Paus.
HAARLEMS BISSCHOP ZILVEREN PRIESTER
Met alle glans en liturgische luister is gisteren het zilveren priester
jubileum gevierd van de bisschoR van Haarlem, mgr. dr. J. A. E. van
Dodewaard. Het feest zou feitelijk in juni jongstleden gevierd zijn, doch
wegens het overlijden van paus Johannes XXIH moest de viering worden
uitgesteld. Het is dan gisteren gebeurd, op de dag, waarop mgr. Van
Dodewaard vijf jaar geleden de bisschopswijding ontving. Een dubbel
jubileum dus, waarvan de viering reeds zondagmiddag begon, toen de
bisschop in zijn huis aan de Nieuwe Gracht recipieerde. Velen kwamen
hem toen gelukwensen, onder wie burgemeesters van verschillende ge
meenten en de direktie van de Hoogovens.
Het hoogtepunt was echter de pontificale H. Mis van gisterochtend in
de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem. Het hoogkoor was dank
zij de steun van de LTB en de KAB bijzonder fraai versierd. Bloemen
in alle mogelijke variaties en kleuren gaven het ruime hoogkoor een
fleurig aanzien. Vooral het bisschopsaltaar was dankzij een geslaagd
arrangement stralend in de bloemen gezet.
zelf. Zo is ook de Kerk van Christus,
samengesteld uit stenen, die elkaar
nodig hebben wil het gebouw niet
ineenstorten. Christus is daarvan de
hoeksteen, verworpen door mensen,
maar aangenaam in Gods ogen. Wij
vormen aldus, zo ging mgr. Van Do
dewaard voort, een geestelijke tem
pel, die gericht is naar het altaar,
dat wil zeggen naar Christus, die ver
tegenwoordigd wordt door bisschop
pen. Aldus zijn wij een uitverkoren
geslacht, het volk Gods. Ik ben uit
U geboren, uit U ben ik genomen, ik
ben een mens en zal altijd een mens
blijven, in een dienende taak jegens
U zoals Christus op de wereld kwam,
niet om gediend te worden maar om
te dienen.
De pontificale mis werd door tal
van geestelijke en burgerlijke autori
teiten bijgewoond. Die hoge belang
stelling, vooral het paars der hoog
waardigheidsbekleders en de fraaie
kledij van de Malthezer ridders en
de ridders van het H. Graf, gaven
aan de plechtigheid een extra-glans.
Op het hoogkoor van de kathedraal
hadden onder meer plaats genomen
de emeritus bisschop van Haarlem,
de 87-jarige mgr. J. P. Huibers, die
de jubilerende bisschop in dezelfde
kathedraal priester en later bisschop
heeft gewijd, mgr. M. a. Jansen van
het bisdom Rotterdam, mgr. a. van
den Bronk, emeritus-bisschop van
Kumasi in Afrika, mgr. Amihere Es-
suah. bischop van Kumasi, mgr. C.
de Wit, bisschop op de Philippijen,
mgr. F. Broers, bisschop in Brazilië
en Dom. P. Andriessen, abt van de
Benedictijner abdij in Egmond.
Van de burgerlijke autoriteiten
noemen wij de commissaris der ko
ningin in Noord-Holland, dr. M. J.
Prinsen, die met twee gedeputeerden
aanwezig was, en de burgemeester
van Haarlem, mr. O. P. F. M. Cre-
mers, die vergezeld was van twee
wethouders. Voorts waren er deputa
ties uit iedere parochie van het bis
dom, afgevaardigden van kloosteroor
den en congregaties, en vertegen
woordigers van velerlei instellingen
en organisaties.
Begeleid door de leden van zijn
kapittel schreed mgr. Van Dode
waard om half elf zijn kathedraal
binnen, terwijl hem het „Ecce sacer-
dos et pontifex" werd toegezongen.
Bij het H. Misoffer fungeerde mgr.
J. M. Groot vicaris-generaal als pres-
byter-assistens. Troondiaken waren
de deken van Amsterdam en Haar
lem, mgr. J. A. G. van der Hoogte,
en drs. Th. Zwartkruis. Diaken was
deken H. Steur uit Zaandam, subdi
aken deken A. H. Huyboom uit Den
Helder. De vaste gezangen werden
gezongen uit de 4e Gregoriaanse mis,
die de jongens van de Koorchool on
der leiding van kapelaan P. Boo
gaards zongen, afwisselend met de
gelovigen!
toespraak van de
bisschop
Na het evangelie hield mgr. Van
Dodewaard een toespraak, waarin
hij de kathedraal het stenen symbool
van de Kerk noemde. De koepel, zo
zeide hij, wordt gedragen door de
pijlers, de ene steen steunt op de an
dere, en heel de kerk is gericht naar
het altaar, het symbool van Christus
Op die wijze verklaarde de bisschop
ook de tekst van zijn herdenkings
prentje, welke genomen was een een
preek van Augustinus en welke luidt:
„Waar het mij beangstigt, dat ik voor
U ben aangesteld, daar is 't mij een
troost, dat ik mét u samen ben.
Want voor u ben ik bisschop, mét u
ben ik christen. Het eerste is een
benaming naar het ambt, dat ik be
kleed, het tweede betekent een gena
de; het eerste houdt gevaar in, het
tweede heil".
BUITENKERKELIJKE
HULDIGING
In het vroege middaguur geschied
de de buitenkerkelijke huldiging in
de grote zaal van het gemeentelijk
concertgebouw te Haarlem, welke tot
op vrijwel de laatste plaats was be
zet met priesters en leken. Ook
vele notabele gasten gaven weer ac
te de présence. Met rood-witte banie
ren en fraaie bloemtoeven waren de
zaal en het podium opgesierd. Na
mens de priesters van het bisdom
voerde pastoor H. M. J. Brans uit
Amsterdam het woord, die nadruk
kelijk de bisschop toesprak als mon
seigneur en die aanspraak later ook
verantwoordde. Hij verzekerde, dat
mgr. Van Dodewaard, ondanks dat
hij houdt van de barok en de luister
van zijn ambt, weet door te dringen
tot de kern van zijn ambt. Daarvan
getuigen zijn brieven, speciaal die,
welke aan hij aan zijn priesters pleegt
te schrijven. Pastoor Brans verklaar
de verder, dat de priesters blij zijn
om de verworvenheden van deze tijd
en de perspectieven, die zij biedt.
Met name vond hij het bijzonder ge
lukkig, dat men ontgroeid was aan de
eenzijdige opvoeding van vroeger da
gen, toen alles zich concentreerde op
de priester. In de zielzorg kregen al
leen de priesters de aandacht. Over
de bisschop werd bijna niet gespro
ken. De bisschop was min of meer
geen priester in de gebruikelijke zin
van het woord. Hij stond er een beet
je naast, hoogstens teveel er boven.
Voor iedereen was de bisschop een
honorair titularis, een technische
topfunctionaris en een stukje Rome.
Op een heel eigen wijze werd het
sacrament van het priesterschap ge
ïnterpreteerd. De diaken en de bis
schop schenen een te verwaarlozen
kwantiteit. -
Dat is nu gelukkig anders gewor
den, aldus pastoor Brans. Want ten
slotte is het zo. dat onze Heer Jezus
Christus bij het Laatste Avondmaal
niet begon met de kruinschering
maar met de wijding van bisschop
pen, die zich zouden verenkelvoudi-
gen in de priesters. De bisschop
wordt centraler en origineler herijkt
op Christus. De mensen hebben weer
geleerd, dat zij dichter bij de Heer
zijn, naarmate zij dichter bij de bis
schop zijn. Daarom was de aanspreek
titel mon-seigneur zo zinvol. Pastoor
Brans gaf tenslotte de jubilerende
bisschop de verzekering, dat hij op
zijn priesters zou kunnen reke
nen en dat zij met hem zouden blij
ven samengaan in de Eucharistie.
AANBIEDING KOSTBAAR
GESCHENK
Namens het feestcomité sprak de
heer W. van Liemt, die zich er al
evenzeer over verheugde, dat de be
tekenis van het bisschopsambt de ge
lovigen duidelijker voor ogen staat.
De afgelopen maanden, zo zeide hij,
is het weer klaar geworden, dat iede
re bisschop individueel mede verant
woordelijk is voor de gehele Kerk,
een waarheid, die in de voorbije
tientallen jaren al te zeer vergeten
was. De heer Van Liemt herinnerde
voorts aan de grote problemen in
de zielzorg, die het Haarlemse dio
cees kent. Daarom had de bisschop
ook als zijn wens te kennen gegeven,
dat hij tot de stichting wil geraken
van een pastoraal centrum in zijn
Maandagochtend heeft Erich Ollenhauer in het Minerva paviljoen in Amsterdam het congres van de socialisti
sche internationale geopend. Ollenhauer, de voorzitter van de SPD, heeft het congres maandag gepresideerd.
Foto vlnr: Amsterdams burgemeester, mr. G. van Hall; Erich Ollenhauer; de voorzitter van de PvdA, J. G.
Suurhoff; en de sekretaris van de Socialistische Inter nationale de Engelsman Carthy.
bisdom, waar de priesters zich op die
problemen zouden kunnen bezinnen.
Als financieel fundament daartoe
overhandigde spreker mgr. Van Do
dewaard een geschenk, zijnde een
bedrag van ruim f 150.000 dat door
de priesters, leken en religieuzen
van zijn bisdom was bijeengebracht.
Mgr. Van Dodewaard sprak tot be
sluit een dankwoord, waarin hij ten
aanzien van het pastoraal centrum
opmerkte, dat de gedachte nog vage
contouren heeft. De bisschop wil een
commissie benoemen van priesters
en leken, die de kwestie eerst zal be
studeren en dan met een afgerond
plan zal komen. Daarmede was de
huldigingsplechtigheid ten einde. Zij
werd aan het orgel muzikaal omlijst
door Albert de Klerk. Honderden
maakten na afloop van de gelegen
heid gebruik om de bisschop in de
tuinzaal van het concertgebouw ge
luk te wensen met zijn tweevoudig
jubileum.
Gistermorgen hebben drie Bra
bantse aannemers, die door de bur
gemeester van Dinther ervan zijn be
schuldigd, gesmokkeld te hebben met
de begrotingen voor hun woningen
(van minder dan 10.000 gulden), een
aangetekende brief verzonden aan de
minister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid. Zij stellen de mi
nister hierin voor, 150 van derge
lijke goedkope woningen in Brabant
te bouwen, om duidelijk te maken,
dat de bewering van de burge
meester van Dinther volkomen uit de
lucht is gegrepen.
De aannemers zeggen zeer gedu
peerd te zijn door het optreden van
de burgemeester, aangezien hij geen
toestemming heeft verleend voor de
bouw van dergelijke huizen in zijn
gemeente, hoewel andere Brabantse
gemeenten deze toestemming grif ga
ven. De provinciale directie van
volkshuisvesting te Den Bosch heeft
toen de bouw van deze in heel Bra
bant verboden.
Met dit aanbod hopen de aanne
mers, indien de minister tenminste
ingaat op hun uitnodiging, alle ach
terdocht uit de wereld helpen. De
minister kan zich dan persoonlijk
van de gang van zaken bij de bouw
op de hoogte komen stellen.
Het gaat hier om ongeveer 150
huizen, in groepen van tien bij el
kaar gebouwd binnen een straal van
maximaal 15 kilometer.
Afschriften van deze brief zijn
tevens verzonden aan de voorzitters
van de Tweede Kamer-fracties.
De Zweedse nazi Ingemar Joelson-Donar (61) wilde in Stockholm een grote rede afsteken. Spoedig vlogen
er rotte eieren, tomaten en sakken met water naar zijn hoofd. Op de foto steekt de nazi zijn tong uit tegen
de aanwezigen in de zaal.
DOORBOUWEN!
Indien het overleg tussen
ovenheid, bedrijfsleven en an
dere instanties volgens de ver
wachtingen verloopt, zal nog in
oktober van dit jaar een rege
ling tot financiële steun bij het
voortzetten van de bouwwerk
zaamheden bij minder gunstige
omstandigheden tot stand kun
nen komen. Hierbij heeft men
vooral het doorbouwen bij
temperaturen onder het vries
punt (tot vijf graden vorst) op
het oog.
De Stichting verletbestrijding
bouwnijverheid heeft dit on
langs medegedeeld. In dit be
richt is voorts sprake van de
mogelijkheid, dat de regeling
een experimenteel karakter zal
dragen. De stichting is dan be
reid regelmatig technische ad
viezen te verstrekken.