S)e &2idóe (Bou^a/iit
DE GAULLE WIL ONTWAPENINGSGESPREK
Nog vóór het einde van het jaar
NOG OVERLEVENDEN UIT
DE PUINEN VAN SKOPJE
DINSDAG 30 JULI 1963
53e JAARGANG
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredakteur L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDETS EN OMSTREKEN
De Gaulle handhaaft
zijn eigen politiek
Telef2 0 9 3 5 - Red. 20015, 25594 - Advert. 2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.03 - Abonn. 0,65 p. w, 2,80 p. mud., 8,25 p. kW., Franco p.p. 1*8,75, Adv. 18 et p. mm., Telefoontjes 1,50
GEEN TEKENING VAN KERNSTOPVERDRAG
NAVO MOET OP DE HELLING
President De Gaulle van Frankrijk heeft gisteren op een van zijn
exceptionele persconferenties gezegd, dat hij van plan is, vóór het eind
van dit jaar de V.S., Rusland en Engeland uit te nodigen voor een ont
wapeningsconferentie.
Zoals werd verwacht, kondigde De Gaulle aan, dat het akkoord van
Moskou niet tot gevolg zal hebben, dat Frankrijk ook tekent, of dat het
met zijn atoomprogramma zal ophouden. Hij verwierp, eveneens volgens
de verwachting, het denkbeeld van een niet-aanvalspact tussen de landen
van de NAVO en die van het Warschau-pact.
Over de Frans-Amerikaanse vriendschap liet de Franse president zich
in zeer lovende bewoordingen uit. „Geen meningsverschillen over lopende
vraagstukken of kritieken van journalisten kunnen aan deze vriendschap
afbreuk doen," zei de Franse president tegenover bijna 900 Franse en
buitenlandse journalisten, benevens de persattaché's van de te Parijs
gevestigde buitenlandse ambassades. Achter de journalisten en pers
attaché's bevond zich een haag van persfotografen en televisie-camera-
lieden. De journalisten werden tweemaal streng door personeel van de
Franse veiligheidsdienst gecontroleerd.
PRESSIE OP DE E.E.G.
Over het Moskouse verdrag zei de
Gaulle letterlijk: „Frankrijk zal zich
door dit akkoord er niet van laten
afbrengen, zich de middelen voor on
metelijke verwoesting te verschaffen,
die te Moskou vertegenwoordigde
mogendheden bezitten. Frankrijk zou
niet langer zelfstandig voor zijn on
afhankelijkheid en landsverdediging
kunnen zorgen, indien het geen kern
wapens zou bezitten en andere lan
den wel".
„Indien de VS en Sowjet-Rusland
op zekere dag zouden besluiten te
ontwapenen, dat wil zeggen wanneer
zij ertoe over zouden gaan kernwa
pens te vernietigen en het gebruik
ervan te verbieden, dan zal Frank
rijk zich van ganser harte bij een
dergelijke overeenkomstaansluiten.
Maar ik heb niet de indruk dat wij
al zover zijn".
Na zich in uiterst gunstige termen
over de Frans-Amerikaanse vriend
schap te hebben uitgelaten - „Frank
rijk is, met uitzondering van Rus
land, het enige land dat nimmer een
schot met de VS heeft gewisseld" en
„Deze vriendschap heeft al 244 jaar
standgehouden" - zei de generaal:
„Indien de VS zouden denken, dat
Frankrijk het op de een of andere
wijze voor het hoofd zou willen sto
ten, kan men dit slechts bespottelijke
nonsens noemen.
De NAVO noemde de president
„een elementaire noodzaak". Zonder
de kernmacht van de VS zouden de
vrije landen spoedig vernietigd zijn.
En Frankrijk is weer een noodzake
lijk bestanddeel van het Atlantisch
Verbond. Er kunnen meningsverschil
len bestaan over de organisatie van
de NAVO, maar het bondgenoot
schap op zichzelf zal stand houden.
In geval van een oorlog zou Frank
rijk zonder enig voorbehoud aan de
zijde van de VS staan en ik geloof
dat het omgekeerde evenzeer het ge
val zou zijn. Noch de vriendschap,
noch het bondgenootschap tussen
Frankrijk en de VS staan op het spel:
waar is, dat de politiek van onze lan
den niet altijd overeenstemt, aldus de
Gaulle.
„Het zal noodzakelijk zijn onze
deelname in het Atlantische bondge
nootschap opnieuw te bestuderen. De
Verenigde Staten hebben zeer zware
lasten en hun betalingsbalans is in
moeilijkheden en de situatie van de
dollar is een bron van dagelijkse
zorg. Wat de Franse regering betreft,
zijn belangrijke wijzigingen nodig in
de voorwaarden van onze deelname
aan het Atlantische bondgenootschap.
Generaal de Gaulle zei ook, dat er
na de oorlog grote veranderingen iri
Frankrijk hadden plaatsgegrepen.
Frankrijk is nu in economisch en fi
nancieel opzicht onafhankelijk. Het
lost zijn schulden af, vaak voor de
vervaldatum en het verleent ook nu
en dan andere volken hulp. Frank
rijk moderniseert zijn leger en het
maakt zijn eigen kernwapens. Het
heeft de wolken verdreven, die het
uitzicht belemmeren op de weg, die
moet leiden naar de wederopbouw
van Europa, op basis van de wer
kelijkheid. Frankrijk heeft het voor
beeld gegeven voor de Europese po
litieke samenwerking in de wijze,
waarop het zijn betrekkingen mei
West-Duitsland op 'n nieuwe leest
heeft geschoeid", aldus de president.
In het kader van zijn opmerkingen
over het kernstopakkoord zei de
Gaulle: .Frankrijk kant zich thans
onvoorwaardelijk tegen het sluiten
van een niet-aanvalsverdrag door de
NAVO en de Warschause verdrags
organisatie.
„Frankrijk verklaart, bij monde
van zijn president, plechtig, dat er
nimer een Franse aanval zal plaats
vinden. Daarom heeft het voor
Frankrijk ook geen zin toe te treden
tot een niet-aanvalsverdrag.
Hij vervolgde: „Frankrijk meent,
dat er wellicht een tijdstip zal komen
waarop het mogelijk zal zijn tot een
daadwerkelijke overeenstemming met
de Sowj et-Unie te komen. Wanneer
die dag eenmaal is aangebroken, zal
Frankrijk opbouwende voorstellen
doen betreffende het handhaven van
vrede en het evenwicht in Europa.
Maar voor het ogenblik zal Frank
rijk geen overeenkomst onderschrij
ven waarover, buiten ons om, over
eenstemming werd bereikt. Dit geldt
ULTIMATUM AAN EEG
De president verklaarde verder,
dat vóór eind-1963 een oplossing moet
zijn gevonden voor de landbouw
vraagstukken, waarmee de Europese
gemeenschappelijke markt te maken
heeft.
„Het was op de voorwaarde, dat
hierin overeenstemming wordt be
reikt, dat de zes van de EEG na te
hebben geconstateerd, dat Gr.-Brit-
tannië thans nog niet kan toetreden
tot de Europese gemeenschappelijke
markt, ermee hebben ingestemd het
overleg met het Verenigd Koninkrijk
in het kader van de West-Europese
Unie voort te zetten".
„De EEG moet in stand blijven en
voltooid zijn, voordat de tariefsbe
sprekingen met de V.S. beginnen. Zo
niet dan zal zij wellicht tot verdwij
nen gedoemd zijn", aldus generaal De
Gaulle.
DE RAMP IN SKOPJE
Nederlandse regering
betuigt deelneming
Een woordvoerder van het ministe
rie van buitenlandse zaken deelt me
de, dat de tijdelijke zaakgelastigde
der Nederlanden te Belgrado, mr. W.
A. Frowein, naar aanleiding van de
aardbevingsramp te Skopje op 27 juli
namens de Nederlandse regering
schriftelijke deelneming heeft be
tuigd aan de minister-president van
Zuidslavië.
Rampengironummer
voor hulp aan Skopje
Evenals de Bisschoppelijke Vasten
actie stelt thans ook de katholieke
Stichting „Mensen in nood" 25.000
beschikbaar voor hulpverlening aan
Skopje. De stichting verleent haar
hulp via Caritas Intemationalis te
Rome, die met mgr. Smiljan Keradia,
bisschop van Skopje, momenteel
overleg pleegt voor een eventueel
urgentieprogramma. Aangezien deze
Nederlandse bijdrage zeker niet in
verhouding zal staan tot het werke
lijke bedrag, dat gemoeid zou zijn
met de wederopbouw van scholen,
kerk en ziekenhuis, is tevens besloten
het rampengironummer 1111222 ten
name van de katholieke Stichting
„Mensen in nood", hoofdafdeling
hulp in bijzondere noden te Den
Bosch open te stellen. Hier komen
ook aanbiedingen binnen om kinde
ren uit de getroffen stad op te nemen.
Belgische boeren
protesteren
Maandagmiddag hebben ongeveer
4.000 Belgische boeren in Bergen ge
protesteerd tegen de belasting op
landbouwvoertuigen in de provincie
Henegouwen en tegen de landbouw
politiek van de regering.
De demonstranten stuitten bij het
paleis van het provinciale bestuur op
een omvangrijke politiemacht. Deze
werd met stenen en tomaten beko
geld. De politie riep hierop de hulp
van de brandweer in, waarna de boe
ren begonnen de straten open te bre
ken, versperringen aan te leggen en
voertuigen om te werpen teneinde
de auto's van politie en brandweer
tegen te houden.
Later op de avond moest een poli
tiemacht van 400 man van traangas,
gummiknuppels en brandslangen ge
bruik maken om een nieuwe aanval
op het provinciële gebouw af te
slaan. Inmiddels hadden de boeren
kans gezien de ingang van het ge
bouw te beschadigen en alle ruiten
op de benedenverdieping in te slaan.
Een achttienjarige jongen, die toe
vallig voorbij kwam, werd tijdens
de wanordelijkheden gewond en
moest naar het ziekenhuis worden
gebracht.
Het verongelukte
Egyptische vliegtuig
Twee Indiase marineschepen heb
ben maandag de lijken uit zee opge
pikt van vijf inzittenden van het
Egyptische vliegtuig, dat zondag bij
Bombay in zee stortte.
Het toestel was met vierenvijftig
passagiers en acht bemanningsleden
op weg van Tokio naar Cairo toen
het verongelukte.
Door het verslechterende weer
moesten de schepen later op de dag
het zoeken staken.
RONDOM CHRISTINE
De 31-jarige Westindiisohe jazz-
zanigeir Aloysdus Gordon, die in juni
door de rechter vam die Lomdense
Old Bailey tot drie jaar gevangenis-
Maandagmiddag rond vijf uur zijn op de weg van Utrecht naar Den Haag onder Reeuwijk twee autos gfcraf was v^oapdeeld wegens mis-
waarvan er een door de middenberm was gereden frontaal gebotst. Een bejaard echtpaar, dat in de ene handeling van Christine Keeler, is
auto zat, werd op slag gedood; van de drie inzittenden van de andere auto werd een 14-jarige jongen gedood diiMdiajg in hoger beroep wygespffü-
en de twee anderen zwaar gewond. De laatstgenoemde wagen Is op de bijgaande foto afgebeeld. ken.
Dit is nu wat men „een drukke, zomerse dag op het Zandvoortse strand"
noemt. Verder commentaar is eigenlijk overbodig...
Regeringsverklaring
op TV-scherm
Morgen, woensdag 31 juli, zal
de NTS van elf uur tot om
streeks half twaalf een recht
streekse uitzending verzorgen
vanuit het Binnenhof van de
regeringsverklaring. Van één
(13.00) uur af volgt een repor
tage van de debatten, die naar
aanleiding van de regerings
verklaring worden gevoerd. Zo
mogelijk zal de NTS donderdag
opnieuw in het Binnenhof aan
wezig zijn voor een rechtstreek
se uitzending van het antwoord
van de regering op de debat
ten. De regie van deze reporta
ges is in handen van Wim Bos
boom. Commentator is Joop
van Os.
Aardschok in Perzic
Een zware aardschok heeft maan
dag het Perzische dorpje Garoem ge
troffen. Het dorp, dat bij Bandar Ab
bas aan de Perzische Golf ligt, is
zeer klein en men neemt aan dat
het aantal slachtoffers niet groot zal
zijn.
Volgens de eerste berichten zijn er
vijf doden en acht gewonden. Een
350-tal huizen is beschadigd. Medi
sche hulpgroepen zijn naar het ge
troffen gebied onderweg.
Sinds 1958 is Perzië zesmaal door
grote aardschokken getroffen. Vorig
jaar september verloren bij een aard
bevingsramp elfduizend mensen het
leven.
Geen zorgen om
Chinese kernbom
De Amerikaanse onder-minister
voor politieke kwesties, Averell Har-
riman, heeft maandag gezegd, dat
premier Chroestjsjov zich niet veel
zorgen maakt, dat communistisch-
China spoedig een kernmacht zal
weten op te bouwen. Harriman, die
dit zei in een vraaggesprek met ver
slaggevers, verklaarde, dat hij in Mos
kou, waar hij besprekingen over een
verbod op het nemen van kernproe
ven voerde, met premier Chroesjts-
jov over de vorming van de Chinese
kernstrijdmacht had gesproken.
„Chroesjtsjov bleek niet bijzonder
bezorgd. Hij zei tegen my, dat het
nog zeer lang zal duren voor de Chi
nezen over een kernmacht van enige
betekenis beschikken", aldus Harri
man. De Amerikaanse onder-minister
verklaarde, dat de Russische leider
van oordeel was, dat de Chinezen de
industriële basis, die voor de opbouw
van en kernmacht onontbeerlijk is,
missen.
Consulaten gesloten
in Zuid-Afrika
De Tsjeohoslowaakse consul-gene
raal in Johannesburg heeft volgens
het Zuid-Afrikaanse blad „Die
Transvaler" de Zuid-Afrikaanse re
gering meegedeeld, dat hij opdrachit
heeft gekregen het consulaat-gene
raal te sluiten.
In het afgelopen weekeinde heeft
ook Zuid-Slavië bekend gemaakt, dat
het zijn consulaten in Zuid-Afrika
zal sluiten.
Zevenhonderd
vermisten
Reddingsploegen hebben maandag
20 mensen levend uit de puinhopen
van de Zuidslavische stad Skopje, die
vorige week door een aardbeving
werd getroffen, gehaald. Dertien van
hen kwamen nagenoeg ongedeerd uit
de tunnel van het verwoeste spoor
wegstation. Men gelooft, dat in deze
tunnel nog honderden mensen opge
sloten zitten.
Een groep Franse deskundigen, die
ook hulp verleenden na de grote
aardbevingsramp van Agadir, zoekt
met uiterst gevoelige luisterappara
ten de puinhopen af. Zij ontdekten
een 35-jarige Zuidslavische vrouw,
die onder een geweldig blok beton,
dat haar tegen vallend gesteente had
beschermd, zat opgesloten. Haar
echtgenoot, die naar de markt was
toen de ramp plaatsvond, was bij
haar redding aanwezig. Hun twee
kleine kinderen liggen echter nog
onder het puin.
De reddingsploegen deden maan
dag een laatste uiterste krachtsin
spanning om te trachten nog zoveel
mogelijk mensen levend uit de rui
nes te halen. De autoriteiten zijn n.l.
van oordeel dat na maandagavond
geen levenden meer zullen worden
gevonden. Het zal nog wel drie da
gen duren alvorens de ergste ruines
zijn opgeruimd, zo verklaarden zij.
Maandagavond heeft zich in Skopje
wederom een aardschok voorgedaan.
De beving veroorzaakte schade aan
gebouwen.
OP EEN VEILIGER PLAATS
Op een persconferentie heeft de
voorzitter van het provinciale bestuur
van Macedonië, Grlickov, meege
deeld, dat de stad waarschijnlijk „op
een veiliger plaats" zal worden her
bouwd. Dit zou afhangen van onder
zoekingen door Zuidslavische en bui
tenlandse deskundigen o.a. op geo
logisch en seismologisch gebied.
Grlickov zei, dat er nog 700 per
sonen worden vermist en dat er 2.170
gewonden zijn, van wie een aantal
zeer ernstig.
Officieel is bekend gemaakt, dat
zondagavond het aantal geborgen lij
ken in Skopje 813 bedroeg.
Na een bezoek van leden van de
Macedonische commissie, die de red
dingswerkzaamheden in de getroffen
stad leidt, is besloten dat slechts de
Voor een jaar op een
Amerikaanse school
Tot de 54 uitverkorenen die onder
auspiciën van de American Field
Service het komende schooljaar in de
Verenigde Staten gaan doorbrengen,
als lid van een Amerikaans gezin en
leerling van een „highschool", beho
ren mej. A. de Graaf, Lage Rijndijk
4, Leiden en de heer C. Trouwborst,
Vlierstraat 50, Katwijk aan Zee.
Naast de Nederlandse jongens en
meisjes gaan nog zeker 2500 andere
jongeren opwindende en interessante
ervaringen tegemoet, want de uitwis
selingsprogramma's van de AFS zijn
niet gering in omvang.
Ook onder auspiciën van de Ame
rican Field Service zijn thans zeker
1500 jonge Amerikanen voor twee,
zes of twaalf maanden in het buiten
land (58 in Nederland).
De ongeveer 2500 16 tot 18-jarigen
die het afgelopen jaar in de V.S. wa
ren, zijn de afgelopen weken weer op
thuisreis gegaan; de 73 Nederlanders
onder hen komen 1 augustus in Rot
terdam ftan.
meest noodzakelijke medische ploe
gen in de stad zullen blijven.
Berichten, volgens welke in Skopje
een tyfusepidemie zou zijn uitgebro
ken, zijn door Joegoslavische auto
riteiten tegengesproken.
Volgens de Macedonische premier
hebben ongeveer 100.000 inwoners
van Skopje de stad verlaten of zijn
naar elders overgebracht. Op een
vijftigduizend van hen zal evenwel
een beroep worden gedaan om terug
te keren en te helpen bij het red-
dings- en opruimingswerk.
Instellingen van het burgerlijk be
stuur en banken werken sinds maan
dag weer.
Binnen twee of drie dagen zullen
in de gehele stad weer winkels ge
opend zijn.
Vrijdag weer
varkensmarkt
in Leiden
Vrijdag a.s. mogen er
weer varkens op de Leidse
veemarkt verschijnen. Zo
als bekend was er kort ge
leden een vervoers- en aan-
voerverbod van varkens
uitgevaardigd, in verband
met ziekteverschijnselen
onder de varkensstapel.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Aanhoudend
zomerweer
De luchtcirculatie boven het vas
teland van Europa wordt nog altijd
bepaald door een hogedrukgebied,
dat de Oceaandepressies de doorgang
verspert. Het hogedrukgebied strekt
zich van Zuid-Skandinavië tot
Noordoost-Rusland uit, zowel aan
het aardoppervlak als in de hogere
luchtlagen. Op deze hogere niveaus
bevinden zich echter ook een tweetal
kleine lagedrukgebieden. Eén ervan
heeft de afgelopen 24 uur in Polen
en Hongarije plaatselijk flinke re
genval veroorzaakt. De andere lag
vanmorgen bij Kopenhagen en ging
vergezeld van enkele buien van min
der betekenis. Hij verplaatst zich
langzaam in de richting van Noord-
Duitsland en zal het weer in ons
land woensdag nauwelijks beinvloe-
den. Het blijft overwegend zonnig
weer en in de temperatuur komt niet
veel verandering.
ZON- EN MAANSTANDEN
Zon op 4.58, zon onder 20.34, maan
op 16.35, maan onder 0.45.
Hoogwaterstanden
V.m. 11.02, n.m. 23.37.
KORRELTJE
De mieren trekken nimmer naar
ledige schuren; zo begeeft zich ook
geen vriend naar een verarmde wo
oing. Ovidius.