CHURCHILL GAF IN '46
SEIN KOUDE OORLOG
Sovjet-officier voert zijn
geheime opdracht niet uit
Grote beslissingen die de wereld veranderden
Storm van kritiek over gehele
wereld is nog niet uitgeraasd
T
Nauwelijks was het licht of een enorme menigte afroomde samen In het Ame
rikaanse stadje Fulton In Missouri. Ie kwamen in kleine rijtuigen of In grote
sleeën van auto's. Het waren stedelingen en boerenarbeiders, rijken en armen.
Allen waren se aangetrokken door de magie van een naam: WINSTON CHUR
CHILL. Ze waren gekomen om hem te tien en om hem te horen spreken maar
het lot wilde, dat se hem ook historie souden zien maken. Want op die voor
jaarsdag in 1946 ontketende de grote Engelse oorlogsleider in feite de koude
oorlog tussen West en Oost. In zijn historische rede viel hij de Sovjet Unie na-
melijk so fel aan, dat de banden uit oorlogstijd met een ruk verbroken werden.
Het besluit om deze redevoering In Fulton te houden was misschien wel
de verststrekkende zaak, die Churchill ooit heeft aangepakt. Hij deed toen
een storm van kritiek over de gehele wereld opsteken, die zelfs thans nog
niet uitgeraasd is! Alleen de geschiedenis zal misschien kunnen uitmaken
of Churchill op die dag de redder of de vernietiger van de wereldvrede Werd
had ln de satelliêtlanden en in juli
1947 verliet de Russische minister
van buitenlandse zaken, Molotov, de
Paryse conferentie over de Marshall
hulp. In oktober 1947 verklaarde de
Komintern het imperialisme van de
Verenigde Staten, Engeland en Frank
rijk te zullen bestrijden!
De steen, die Churchill in Fulton
geworpen had veroorzaakte een soort
aardverschuiving" maar men mag
niet aannemen, dat Churchill die ge
volgen niet voorzien heeft. Daarvoor
was hij een te ervaren politicus. Neen
deze daad in Fulton was even welover
de tijd kan
wel eens kort
zijn
Er zat een dramatische spanning
in de lucht zelfs voor Churchill in Ful
ton op het podium verscheen want
het gerucht ging dat Missouri's eigen
Harry Truman van Washington was
gekomen om Churchill in te leiden.
De massa vroeg zich af waarom dit
moest gebeuren en het antwoord op
die vraag kwam sneller dan ver
wacht werd. Na een zeer kort ope
ningswoord van Truman ging Chur
chill onmiddellijk in zyn rede tot de
aanval op de Sovjet-Unie over, wat
de wereld spoedig in twee kampen
zou scheiden.
Churchill deed dit met de volgen*
de historische woorden
,,Wij moeten oppassen want de tijd
kan wel eens kort zyn. Een scha
duw is gevallen over het toneel, dat
nog zo onlangs verlicht werd door
de geallieerde overwinning. Nie
mand weet wat Sovjet-Rusland en
zijn communistische internationale
organisaties van plan zyn in de on
middellijke toekomst. Van Stettin
aan de Baltische kust tot aan Triest
aan de Adriatische Zee is een IJze
ren Grodgn op het vasteland van
Europa neergelaten. Achter die af
scheiding liggen alle hoofdsteden
van Centraal en Oost Europa. De
communistische partyen, die van
weinig betekenis waren in die Oos-
teiyke staten van Europa zgn ge
komen tot een betekenis en een
macht, die ver uitgaan boven hun
grootte en zy proberen overal een
leidende rol te spelen.
Welke conclusie men ook mag trek
ken uit dze feiten - en feiten zy'n
het - in elk geval is dit niet het
bevrijde Europa waarvoor wij voch
ten en evenmin is het een Europa,
dat de noodzakeiyke voorwaarden
voor blijvende vrede bezit. Behalve
in het Britse gemenebest en in de
Verenigde Staten, waar het com
munisme nog in de klnderschonen
staat, betekenen de communistische
partijen of de vijfde colonnes over
al een groeiende bedreiging en ge
vaar voor de chriBteiyke bescha
ving. Dit zyn sombere feiten, die
men moet vaststellen by het begin
van een overwinning behaald door
zo'n prachtige kameraadschap en
wapenbroederschap maar het zou
dwaas zyn ze niet onder ogen te
zien nu we daarvoor nog tyd heb
ben".
tweede front door dé geallieerden. En
toen Churchill In 1042 een bezoek
bracht aan Moskou klonken zyn be
sprekingen met Stalin voor een bui
tenstaander meer als die van vyan-
den dan van bondgenoten. Maar de
staatsman Churchill wist de samen
werking met de Russen in stand te
houden tot de overwinning op Duits
land was behaald. Maar vrij spoedig
daarna veroorloofde hy zich zijn wer-
keiyke gevoelens Jegens de Sovjet-
Unie tot uiting te brengen. Tweemaal
in zyn leven had hy het Britse volk
onvoorbereid in een oorlog verwik
keld gezien en hy wilde dat niet
graag weer zien gebeuren.
Laatste beroep
Tegen het einde van d« zomer van
1945 deed Churchill nog een laatste
beroep op Stalin, zyn telegram luid
de als volgt:
,,Het is geen prettig vooruitzicht als
u en de landen, die u beheerst alsme
de de communistische partijen in ve
le andere landen zich aan een zyde
samentrekken en als wg van onze
Stalin woest
Wanneer iemand anders dit zou heb
ben gezegd was er misschien niet zo
op gereageerd, maar Churchill was
niet de eerste de beste politicus' Voor
de gehele wereld was hij ln die tijd
de woordvoerder van het westelgke
halfrond en de grote gangmaker van
de geallieerde overwinning. Ook moet
men bedenken, dat zes maanden voor
deze rede in Fulton de Sovjt-Unie
naast Engeland en Amerika, samen
de overwinning op Duitsland hadden
gevierd. Het was derhalve geen won
der, dat Churchill's rede in de gehele
wereld een groot opzien baarde.
Henry Wallace, de Amerikaanse ml
nister van handel, verklaarde vrij
spoedig Churchill heeft niet namens
het Amerikaanse volk en zijn rege
ring gesproken". Drie democratische
senatoren noemden de rede shocking'
en meer dan honderd Britse Lager
huisleden tekenden een motie van pro
test. De Russische premier Stalin,
noemde de rede van Churchill ,,een
gevaariyke daad, die er op gericht
was om tweedracht te zaaien tussen
de geallieerde regeringen en om hun
samenwerking te belemmeren".
Aardverschuiving
Hierna volgen de gebeurteniss enel-
kaar snel op. In de herfst van 1946
werd bekendgemaakt, dat Rusland
meer dan 200 divisies op oorlogsvoet1
wogen en even zorgvuldig voorbereid
Als hij als altyd placht te doen bij be-
belangryke aangelegenheden.
Maar het publiek kon niet begrijpen
hoe zijn houding tegenover de Russen
plotseling zo drastisch veranderd
was in nog geen zes maanden. Dit
viel ook moeilijk te begrijpen want in
werkelijkheid had Churchill zjjn hou
ding jegens de Russen niet gewijzigd
want Churchill Is altijd een verbitter
de vijand geweest van het communis
me. Maar hy was gedurende vier ja
ren gedwongen geweest zijn bezwaren
tegen de Sovjetleiders onder zich te
houden terwllie van de gezamenlijke
strijd die tegen Duitsland gevoerd
werd.
Niet weer
Churchill heeft Stalin ook nooit ver
geven, dat hij in 1940 een verdrag
van vriendschap sloot met Duitsland
en later waren de Russen zeer ver
bitterd over het uitstellen van een
kant hetzelfde gaan doen. Dit zou de
wereld aan stukken scheuren en alle
leidende mensen aan beide zyden zou
den door dergelijke daden door de ge
schiedenis aan de schandpaal worden
genageld. Zelfs 'n periode van ver-
dachtmakingen, van verwijten en te
gen verwyten van politici uit verschil
lende kampen zou een ramp kunnen
betekenen, die de grote ontwikkeling
van de welvaart in de wereld voor
de grote massa zou belemmeren, want
deze is slechts door eenheid van ons
drieër^ te bereiken!"
Het beroep, dat Churchill op Sta-
ILn deed, werd niet beantwoord en
voor Churchill was dit het verschrik-
keiykste antwoord, dat denkbaar was
en dat tenslotte leidde tot zyn felle
rede in Fulton. Was zijn oordeel te
haastig? Had hy het recht die beslis
sing te nemen voor de rest van de
mensheid? Dit zyn vragen, waarop al
leen de geschiedenis een antwoord
kan geven
(COPYRIGHT OPERA MUNDI)
OORLOG ACHTER DE SCHERMEN
(Van de chef van de Britse Inlichtingendienst overste John Baker White)
Kapitein Nikolai Khoklov, dertig jaar oud, van het Sovjet
ministerie van Staatsveiligheid stond vol aandacht voor een
groot bureau in de achterkamer van flat 141 in de Ulitsa Gor-
kovu te Moskou. De kalender van de communistische partij wees
als datum aan: 10 maart 1953. Aan het bureau zat majoor-
generaal Pavel Sudoplatov, in die tyd hoofd van de negende
afdeling van de geheime politie, die verantwoordelijk was voor
de „liquidatie" van de „vijanden van de volksdemocratieën".
Kapitein Khoklov had zich tijdens de oorlog onderscheiden door
een bijzondere plichtsbetrachting. Hij had achter de linies van
de Nazi's gewerkt en had onder andere de afzetting van de
gouwleider Kube bewerkt. Pas na de oorlog besefte hij, dat
„vieze karweitjes" een deel zouden vormen van zijn normale
plichten. Dit was ook de reden waarom hij alle moeite deed
onder de opdracht weg te komen, die majoor-generaal Sudo
platov hem aanbood op die morgen in maart 1953. Hij zou naar
Parijs gaan - voor een „eenvoudig zaakje, dat in vele opzichten
attractief was" - om een leider van de N.T.S. uit te schakelen.
Elektrisch pistool
met kogels van
cyaankali
Kapitein Khoklov zei, dat hg zich
de laatste tijd niet erg goed voelde
en dat hy bijzonder nerveus was zo
dat hij zich allesbehalve geschikt acht
te om e opdracht uit te voeren. Zyn
chef probeerde hem nog te overre
den o.m. door een nieuw wapen te to
nen, dat de uitvoering van de op
dracht eenvoudig zou maken. Het wa
pen was een nieuw model vulpen met
een elektrische afvuur-installatie rn
'n kogel van cyaankali Khoklov hield
echter vol niet geschikt te zyn en
zyn chef aanvaardde dit tenslotte.
Men liet Khoklov met rust maar !n
september 1953 werd hy opnieuw op
flat no. 141 ontboden, waar hy een
nieuwe chef, kolonel Lev Studhlkov,
ln de Btoel zag zitten. Sudoplatov was
„verdwenen" by de zuivering, die
volgde op de arrestatie van zyn chef
Beria.
Khoklov werd meegedeeld, dat men
hem had uitgekozen om „een zeer be
langryke missie te leiden", de zgn.
Operatie Rijn. Twee dagen later ver
telde een andere ambtenaar, Griba-
nov, hem wat die missie inhield en
hg overhandigde hem daarby vier
grote blauwe vellen papier: de tot op
de minuut ontworpen order!
Verkeerde man
Dit zijn de moordwapenen, die
Khoklov ontving. Elk wapen bevat
dum-dum-kogels met vergif!
De operatie-opdracht was duide-
ïyk. Khoklov moest naar Frankfurt
am Main in Duitsland reizen en
daar Georgi S. Okalovich, voorzit
ter van het uitvoerend comité van
de NTS liquideren. „En deze keer
moet het lukken" zei Gribanov. De
poging om zgn vrouw te pakken
werd indertgd een mislukking even
als de poging van Geler om Okalo
vich om te brengen. Dit keer mo
gen er geen fouten worden gemaakt!
Khoklov onderging voor deze
„missie" een speciale training. Mik
hail Kurek, voormalig judo-kampioen
in Rusland, trainde hem in ongewa
pend vechten. In Kuchink kreeg h!j
een speciale opleiding in het gebruik
van wapens van de Olympische kam
pioen, lt. kol. Nicolai Godlouski, die
hem verder in het bijzonder ver
trouwd maakte met de vuurwapens,
die hg zou gebruiken voor de liqui
datie van de leider van de NTS.
Het waren o.a. twee elektrisch wer
kende pistolen, die ieder drie patronen
bevatten en bgna geen geluid maak
ten, en twee pistolen, verborgen in s -
garetten-pakjes. Onder de kogels ba-
vonden zich dum-dum kogels met een
hoeveelheid vergif, dat een mens on-
mmwmmmm'
m
♦.$8 Wf.y
l'tm tm- „fifctt jfaooti
herroepeiyk zou doden.
Khoklov kreeg drie assistenten.
Een ervan was een onbekende, die net
„gereedschap" van Wenen naar
Frankfurt zou vervoeren in een water
dicht pakje, dat in een auto-battery
zou worden verborgen. Iiy zou het
pakje op het station in depot geven,
waar Khoklov het zou afhalen. De
twee anderen waren Duitse communis
ten, Kurt Weber en Hans Kukovitsch
die in de internationale brigade in
Spanje tegen Franco hadden gevoch
ten. Ze waren uitgezocht door de ,spe
ciale actie-dienst" in Karlhorst, een
voorstad van Oost-Berlyn.
De geheime politie van de Sovjets
had de moord-expeditie zeer nauw
keurig georganiseerd maar ze hadden
voor de uitvoertn,; de verkeerde man
gekozen. Kapitein Khoklov kwam wel
iswaar op 17 februari 1954 op een ge
stolen maar echt Zwitsers paspoort ln
Frankfurt am Main aan, maar hy be
gaf zich onmiddellyk naar het kan
toor van de man, die hij zou moeten
vermoorden en hij vertelde hem al
les... Okolovitch bracht hem naar de
Duitse autoriteiten en binnen 48 uur
was de gehele wereld op de hoogte
van de geheime „Operatie Rijn"....
Gewaarschuwd
De Sovjet-operatie om Vladimir
Poremsky, president van de NTS )n
december 1955 uit de weg te ruimen
was simpel van opzet. Hiervoor had
de Oostduitse Veiligheidsdienst Wolf
gang Wildprett, die zyn opleiding had
gehad ln de Hitler Jugend, uitgeko
zen. Als datum was vastgesteld 30 de
cember.
Wildprett kreeg een Westduits pas
poort op naam van Wolfgang Weber
een Walther-pistool, twee foto's van
zijn „doelwit" en 600 DM. Men zei
hem, dat hij regelrecht naar Frank
furt moest gaan en als beloning be
loofde men hem 20.000 Mark als hij
de zaak tot een goed einde had ge
bracht".
Maar zover kwam het niet. Wild
prett gaf zichzelf aan en verzocht
bescherming vsui de Westduitse po
litie. Schynbaar vertrouwde hg zgn
opdrachtgevers niet want aan het
hoofdkantoor van de NT8 deelde
hg telefonisch mede: „Ik wil dr.
Poremsky waarschuwen, dat hij
vermoord wordt. Ik ben hier met
die opdracht en morgen ls alles ach
ter de rug. Morgen zullen ze hier
komen en mg doden. De laatste ko
gel is voor mgzelf!"
Vergiftigd
Nadat Nikolai Khoklov zichzelf had
aangegeven, sloot hy zich aan by de
NTS en werd lid van de staf van het
hoofdkwartier. In september 1957
speelde hy een leidende rol in de jaar
lijkse conferentie te Frankfurt am
Main. Hg hield daar zijn eerste rede,
die een groot enthousiasme teweeg
bracht onder de delegaties. Na «yn
rede stak hy de straat over om een
kop koffie te drinken in het Palmen-
garten-restaurant maar voordat hy
z'n koffie geheel had uitgedronken
werd hy teruggeroepen naar de con
ferentiezaal.
Dit redde hem het leven naar later
bleek. Hij werd nameiyk kort na de
conferentie ernstig ziek en een genees
kundig onderzoek wees uit, dat hij
vergiftigd was. Later ontdekte men,
dat het vergif In de koffie had geze
ten, die hy in het Palmengarten-res-
taurant had gedronken. Zou hy het
hele kopje hebben leeggedronken dan
was hij zeker overleden....
(Copyright Opera Mundl).
