een en
NOLETs
Door nieuw produktiesysteem bij Oosthoek
betere resultaten en aangenamer werkterrein
Behang
■ie 3
Eerste optreden in nieuw uniform van de
R.K. Leidse Harmoniekapel
WOENSDAG 1-2 JUNI 1963
DB LEIDSCHE COURANT
PAGINA 7
De enorme pannenpersen met de
transportbanden en de gereedstaande
droogrekken op de achtergrond
ZONDAG 16 JUNI
VADERDAG
Dus naar
HERENMODEMAGAZIJNEN
Botermarkt 8-9
Trevira en Terylene
DASSEN
prima wasbaar,
geheel kreukvrij
Bel-O-Fast en Tricot-nylon
OVERHEMDEN
Kerko Fablo Trenco
WEEKEND SHIRTS
BADSLIPS EN SHORTS
ZAKDOEKEN
Weinig hoop voor Zwam nier dam
MINISTER BESCHOUWT HET ALS
„ZWAKKE STEE"
De Rijnstreek kent vele oude Industrieën, waarin het echte aloude am
bachtelijke beroep werd uitgeoefend. De alleroudsten zijn ongetwijfeld de
dakpannen- en steenfabrieken, waarvan er vele, zij het hier en daar
met opvolging door nieuwe eigenaars, vele eeuwen geschiedenis achter de
rug hebben. Een van deze bedrijven, die in Alphen a.d. Rijn is gevestigd,
is Oosthoek en Zoon's Industrie- en Handelmaatschappij, welk bedrijf pas
in veel latere jaren afdelingen in Zoeterwoude heeft gesticht.
De notariële akte zegt van dit bedrijf, dat het op de 18e november 1823
gesticht is - dit jaar zal het derhalve 140 jaar geleden zijn, dat Maarten
Oosthoek aankocht „Eene Pannenbakkerij en Heeren Huizinge, mits
gaders drie Percelen Weideland en een Perceel Bouwland, alles staande
en gelegen te Alphen". Hiermede werd deze onderneming te Alphen aan
den Rijn gevestigd.
Onder de huidige direktie, bestaande uit de heren ir. F. H. Kotter,
Jhr. Z. H. M. van Asch van Wijck, directeuren en de heer P. Kolk, onder-
direkteur, is een modernisering, uitbreiding en mechanisering van de
industriehal voor de dakpannenfabrikage dezer dagen officieus in gebruik
gesteld.
Naar de mening van de directie
van Oosthoek N.V. behoeft men hier
voor vooralsnog geen vrees te koes
teren. Inderdaad is het a ireaal waar
uit de benodigde grondstoffen voor
pannen en stenen moeten worden
geput, in de loop der jaren sterk in
gekrompen. Maar de situatie ligt nu
nog altijd zo, dat zonder speciale
maatregelen deze industrieën zeker
nog 80 jaar vooruit kunnen met de
kleiwinning. Voorts bestaat een vaag
plan om een, nog niet met name ge
noemde polder, zo nodig een verdiept
polderpeil te geven, waardoor zeker
nog eens voor ten minste 50 jaren
klei ter beschikking komt.
Produktie-afdeling
Zoals gezegd heeft Oosftlhoek zich
aan vele ontwikkelingen aangepast
en thans als eerste fase van 'n reeks
vernieuwingen een nieuwe produk-
tie-afdeling voor de fabnikage van
dakpannen gesiticht. Deze nieuwbouw
kwam overigens ook op een moder
ne bouwwijze tot stand; teneinde de
lopende prodiuiktie niet te verhinde
ren werd het nieuwe gebouw om en
over de bestaande gebouwen heen
opgetrokken.
Daarna werden de oude gebouwen
afgebroken en de nieuwe kleiberei-
dingsmachines gemonteerd. Na 'n in
loopperiode weid het oude appara
tuur buiten bedrijf gesteld en ver
wijderd.
Moderne drogerij
Ondertussen werd ook een ul
tramoderne drogerij gebouwd,
welke, in de vorm van een ka
merdrogerij verwezenlijkt, werkt
volgens de nieuwste inzichten
van klimaatregeling en droging.
Als zodanig is zij enig in Euro
pa. Proeven in een tijdelijke
hulpdroogkamer volgens 't prin
cipe waarop de nieuwe appara-
turen berusten, genomen, heb
ben aangetoond dat dit systeem
goed werkt.
Als men zich reailiiseert, dat elke
dakpan nadat ze geperst is nog on
geveer 1 liter vocht bevat, dat lanigs
een dusdanige procedure eruit ver
wijderd moet worden dat de pan
noch berst, noch kromt, dan valt het
dadelijk op, dat van het drogingspro
ces ontzaglijk veel afhanigt om een
goed produkt te verkrijgen. Dat hier
bij commercieel gezien de tijdsduur
van de droging een niet onbelangrij
ke rol speelt, ook in het vlak van
ruimtebesparing en snelle aflevering,
behoeft geen betoog. Al deze facto
ren worden nu op efficiënte wijze
opgevangen.
Eerst wordt de gehele inzet van
een kamer op ca. 40° C. gebracht,
waarna dooi- toevoeging van warme,
verse lucht het vochtgehalte afneemt
van ca. 95 tot ca. 45 pet. relatieve
vochtigheid. Temperatuur en voch
tigheid warden automatisch gere
gistreerd en de warmtetoevoer cen
traal en automatisch geregeld, ka
mer voor kamer naar behoefte van
het materiaal.
K walite is verbetering
Betere kl eibe werki nggemechani
seerde aan- en afvoer van de pan
nen naar de droogkamers, automa
tische droging moeten een waarborg
inhouden voor kwaliteitsverbetering
en de eerste resultaten wijzen ook
in dezie richting. Bij een goede kwa
liteit gepaard aan een snellere af
levering dier produkten is heel de
bouwwereld gebaat en uiteindelijk
komt dit ook ten goede aan 'n vlot
tere woningbouw. Als men' dit laat
ste belang voor ogen houdt, kan er
in dit kader tevens op worden ge
wezen. dart het onderhavige complex
produktieverbetermgen samengaat
Droogproces
enig in Europa
Dit vernieuwingsplan is uiter
aard in de loop der jaren en
eeuwen door vele veranderingen
en verbeteringen in de produk-
tie en produktiemethoden voor
gegaan, maar de grootste verbe
teringen hebben echter wel
plaatsgevonden in de laatste
tientallen jaren.
Nauwelijks een halve eeuw ge
leden nog werden dakpannen
met de hand gemaakt; toen
kwamen de eerste dakpannen-
persen de handenarbeid verlich
ten. De kleimolens werden vroe
ger met paarden aangedreven, 't
enige transportmiddel bestond
uit kruiwagens met houten wie
len en de zgn. pettewagens. Vele
arbeiders herinneren zich nog
goed de werkwijze met deze hulp
middelen en zij hebben aan de
evolutie in deze sector opgewekt
de hand gereikt.
Allengs werden de kleimaehines ver
beterd en deed het aandrijvingssys-
teem door middel van elektriciteit
haar intrede; lorries op spoorrails
verdrongen de kruiwagens en na
ombouwing van de drogerijen werd
hert touwtransportbanden-systeem in
gevoerd.
Natuurdroging
Waren de oorspronkelijke drogerijen
gebaseerd op natuurdroging, met alle
nadelen daaraan verbonden, zo kwa
men er langzamerhand drogerijen in
gebruik, waarmee men het droogpro
ces beter in de hand kreeg. Wat
Oosthoek op dit terrein, na veel ge-
experimenteer, overeenkomstig het
diroogproces in de bollenoulltuur, in
samenwerking met deskundigen op
dit gebied uit de bollenstreek, tot
stand heeft gebracht, is wellicht
uniek in Europa. Dit feilloos en snel
werkend principe is toegepast en be
proefd in het nieuwe dakpannenpro-
duktiebedrijf, waar een minimale
handenarbeid te pas komt op d'e weg
van klei tot bouwklaar dakpan.
Kleiwinning
Niet alleen het fabricageproces on
derging veranderingen in de loop der
eeuwen, doch ook de kleiwinning
zelf, een eerste eis voor het bestaan
van een dakparm e nindustrieWerd
in vroeger jaren alle klei schop voor
sdhop vérwerkt en met kleivletten
„geboomd" pas veel later gemo
toriseerd aangevoerd en met de
hand gelost en met kruiwagens naar
de produktieplek getransporteerd, la
ter verschenen in de landerijen van
de Rijnstreek graafmachines van de
keramische industrie en vindt het
transport nu uitsluitend met kip-
aturto's plaats.
Nog kiel voldoende
In de loop der eeuwen was in de
Rijnstreek een bloeiende klei-indus
trie ontstaan, zowel voor stenen als
voor dakpannen. Doordat hiervoor,
als belangrijkste grondstof natuur
lijk, in die tijden veel klei is ver
bruikt, in latere jaren in versneld
tempo zelfs, hoort men nu wel eens
de mening verkondigen, dait de klei-
voorraad voor de nu nog produce
rende fabrieken slechts zeer gering
meer zou zijn, zodat de verwachting
gewettigd zou zijn, dat dergelijke
industrieën te enigertijd uitgeprodu-
oeerd zouden raken.
met een niet onbelangrijke verho
ging van de kwantiteit, doordat het
bedrijf thans kon worden omgescha
keld van seizoenbedrijf op continu
bedrijf. Een dubbele bevordering dus
van de woningbouw, waarnaar zo-
velen nog verlangend uitzien.
Sociale vernieuwing
Oosthoek is in haar dakp annenbedrij f
nu door een voorlopig nog slechts
gedeeltelijke vernieuwing gekomen
tort een aparte afdeling, waarop ook
de sociale ontwikkeling van onze sa
menleving haar eigentijdse stempel
heeft gedrukt, waarin het ambtelijke
geheel verlaten is en volgens mo
derne begrippen gewerkt en gepro
duceerd kan worden in een ruime,
lichte en frisse, zo nodig aangenaam
gelijkmatig verwarmde omgeving.
Samenwerking
De heer jhr. Z. H. M. van Asch van
Wijck, die ons het bovenstaande in
de directiekamer, in tegenwoordig
heid van zijn collega ir. F. H. Kotter,
van de bedrijfsleider, de heer D.
Buis en zijn procuratiehouder, de
heer H. Brokaar, bereidwillig uiteen
zette, uitte zich ook dankbaar voor
de bijzonder gewaardeerde mede
werking van het eigen personeel en
dat van de aannemer, de heer G.
Gesman, tussen wie een harmonieuze
samenwerking heerste, waardoor het
mogelijk is geworden in de afgelo
pen strenge winter de produktie on
belemmerd voortgang te doen vin
den, terwijl de nieuwbouw kon wor
den gerealiseerd en het ketelhuis
ook geheel nieuw vanaf de fun
dering geheel in die tijd kon worden
gebouwd en ingericht. Hierin ligt 't
welslagen van het bouwplan hetgeen
ertoe leidde, dat de nieuwe produk-
tiehal (oapacdlteit ca. 9 milrjoen pan
nen) en drogerij 10 kamers, elk met
een capaciteit van 7000 pannen) in
mei reeds officieus in gebruik kon
den worden genomen.
ZE NAMEN
DE HOND MEE
Tot de bewakers van het
gevangenenkamp in Wheeling,
West-Virginia, behoorde ook
een geweldige bloedhond, die
zich met succes bezighield met
het opsporen van vluchtelin
gen. Er zijn nu echter twee
gevangenen ontsnapt zonder
dat men het dier verwijten
kan maken. Het is namelijk
meegenomen door de vluchte
lingen, die op last van de di
rektie de hond voor zijn werk
hadden opgeleid.
De gemeentelijke indeling van het
gebied van een aantal gemeenten in
oostelijk Zuid-Holland is niet bevre
digend. Het is in bert belang van die
streek, dat diie indeling wordt her
zien. Aldus de minister van Binnen
landse Zaken, mr. E. H. Toxopeus,
in de memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer over de voorgenomen
grenswijzigingen in oostelijk Zuid-
Holland.
De opheffing van de gemeente
Zwammendam, aldus de memorie van
antwoord, wordt natuurlijk niet uit
sluitend wegens de excentrische lig
ging van het centrum voorgesteld.
Evenmin is 'het waar, dat de ophef
fing van Zwammerdam moet dienen
als sluitstuk van heit totale complex
van herindeling. „De gedachte, dat
men bij de voorbereiding van de
thans ter beoordeling staande voor
stellen zolang en zodanig met de
grenzen der twintig gemeenten had
gemanipuleerd, dat het sluitstuk
slechts kon worden gevonden in de
opheffing van Zwammerdam, is be
paald onjuist."
In de memorie wordt voorts o.m.
gesteld, dat het motief voor de op
heffing van de gemeente Zwammer
dam de omstandigheid is, dat deze
senaat grotere bevoegdheden gege
ven, waardoor zij in staart was deze
maatregelen te treffen. De gezamen
lijke groenuren voor de novieten in
de sociëteit heeft men afgeschaft,
waardoor men een verscherpt toe
zicht kan uitoefenen. Verder zal de
senaart bij de gehele ontgroening
streng toezicht houden en onmiddel
lijk ingrijpen wanneer de voorschrif
ten worden overtreden. Het dagrooe-
ter van novieten zal drastisch wor
den verkort, zodat zij om uiterlijk
half twaailf thuis kunnen zijn.
gemeente „een zwakke stee" is in de
streek, terwijl haar bebouwde zowel
als haar onbebouwde gebied orga
nisch en structureel een feitelijke
eenheid met overeenkomstige gebie
den van aangrenzende gemeenten
vormt. Voor vorming van 'n nieuwe
gemeente Zwammerdam bestaan geen
reële mogelijkheden, aldus de mi
nister. Hij acht verwerping van het
onderhavige voorstel met name voor
Gouda hoogst nadelig.
Nederlanders
vangen garnalen
bij Holstein
Dertien Nederlandse kotters heb
ben dinsdag in de Noordzeehaven Hu-
sum tienduizend kilo garnalen aan
land gebracht, die buiten de drie-
mijlszone voor de Noordfriese kust
waren gevangen.
De garnalen zullen in een koelwa-
gon naar Nederland worden overge
bracht. Voordat zij de haven binnen
voeren hadden de vissers diplomatiek
radioverkeer gehad. Aanvankelijk
wilde men in Esbjerg (Denemarken)
de vangst aan land brengen, maar dat
werd niet toegestaan.
De Nederlandse kotters zijn met
moderne vangst- en koelinstallaties
ingericht. Men kan tot 15 meter diep
te vissen. Zolang het de moeite loont
zullen de Nederlanders doorgaan
met vissen voor de Noordfriese kust.
De garnalenindustrie in Husum heeft
al bezwaren tegen de Nederlandse
visserij ter plaatse gemaakt, hoewel
niet wordt ontkend, dat vissen buiten
de driemijlszone wettig is.
Ontgroening in
Utrecht lichter
In overleg met rector-magnificus,
prof. dr. W. C. van Bunnik, heeft de
senaat van hert Utrechts Studenten
Corps, besdoten tot een aantal
maatregelen, diie een verlichting van
de ontgroening beogen. Men heeft de
Keuze uit meer dan
1000 dessins.
v. 7g cent per rol
HAARLEMMERSTRAAT 111
TELEF. 23867
SERENADE VOOR JUBILERENDE PASTOOR VESTER
KORTE GOLF
In het zuidwesten van Parijs
heeft een aantal gemaskerde en ge
wapende rovers een diamanthande
laar van een verzameling edelstenen
ter waarde van ongeveer honderd
twintigduizend gulden beroofd, waar
na zij met een auto verdwenen.
In de buurt van Escalante, in het
zuiden van de Amerikaanse staat
Utah, zijn maandagavond twaalf
padvinders om het leven gekomen
en 35 gewond toen de vrachtwagen,
waarin zij zaten, over de kop sloeg.
Ongeveer tweeduizend Javanen,
die rond de vulkaan Smeroe wonen,
hebben bevel gekregen de gevaar
lijke zone te verlaten. De vulkaan
is de laatste maanden aktief.
In de Oostcubaanse provincie
Oriente ztfn tien inwoners tengevol-
êe van overstromingen om het leven
gekomen, terwijl er voor een mil
joen pesos aan schade werd aan
gericht.
De Beurspassage tussen Damrak
en Nieuwendijk in Amsterdam zal
bij de nieuwbouw van het door een
brand verwoeste pand van C A
worden gehandhaafd. In besprekin
gen met de gemeente Amsterdam,
heeft de direktie van het bedrijf zich
hiertoe bereid verklaard. Het is ech
ter te gevaarlijk gebleken om tijdens
de vier jaar durende bouwwerk
zaamheden een tijdelijke passage
aan te brengen.
De Europese school voor kinderen
van Euratom-personeel dat gaat wer
ken in de thans in aanbouw zijnde
Euratom-centrum te Petten zal nu
definitief gebouwd worden in Ber
gen (N.-H.). De plannen voor de
bouw van 390 woningen voor Eura
tom-personeel zijn thans in een eerste
fase van uitvoering gekomen.
Het monument van het korps
mariniers zal op vrijdag 5 juli op het
Oostplein te Rotterdam onthuld
worden. De organisatie vap deze
plechtigheid is in handen van het
hoofdkwartier van de commandant
van het korps mariniers te Rotter
dam.
Twee kleuren blauiv
De nieuwe uniformen van de R.K.
Leidse Harmoniekapel z(jn er! Gister
avond tijdens de mars van de kapel door
de stad naar het St. Liduinahuis, waar
de muzikanten een serenade zouden
brengen aan een van de oprichters, pas
toor L. P. M. Vester, die, zoals bericht,
zijn zilveren priesterfeest vierde, heeft
Leiden kennis kunnen maken met het in
het nieuw gestoken korps.
Voor de R.K. Leidse Harmoniekapei
is dat nieuwe uniform het tweede sinds
de oprichting in 1949. Het eerste uniform
was het zgn. „Boerenbietenuniform",
waarvan het bestuur en de leden nu rui
terlijk toegeven, dat het stylistisoh en
vooral praktisch een misgreep was. De
stijl van de nieuwe klediing wijkt in
grote trekken niet veel af van dlie van
vele andere korpsen. De heren dragen
een lichtblauwe pet, volgens het model,
dat bij de landmacht in gebruik is. De
meisjes en de jongens hebben een baret
in dezelfde kleur. Het model heeft wel
iets weg van een matrozenpet. Het jasje
is lichtblauw, aan de mouwen en de
epauletten met goud afgebiesd De broek
is van donkelblauwe stof; op de naden
van de broekspijpen zijn gouden biezen
aangebracht. Het gehele unciform is ver
vaardigd van ribcord, een stof, die tegen
een stootje kan en die ook onder slechte
weersomstandigheden vormvast blijft.
Voorgeschreven is verder: zwarte schoe
nen en een wit overhemd, waarop de
licht-grijze d®s gedragen wordt. De eer
ste kennismaking heeft een goede indruk
achtergelaten bij de Leidenaars, die gis
teravond langs de marsroute stonden.
De Harmonie maakt een keurige indruk
en men kan het er zeker over eens wor
den, dat iemand met een goede smaak
achter' de keuze steekt. Representatief
is de R.K. Leidse Harmoniekapei nu ze
ker.
Negenduizend gulden
De vernieuwing van het korps men
heeft 52 costuurn-s gekocht kost bij el
kaar ongeveer 9000.Een uniform
kost 165.De penningmeester, de heer
W. Heijkoop, heeft dit bedrag nog niet bij
elkaar, ƒ4000.ontbreken nog. Het be
stuur en de leden gaan daarom nog enige
tijd door met hun acties. Wij twijfelen
er niet aan dat men succes zal hebben,
want katholiek Leiden kan nu zien waar
aan het geld besteed is. Bedragen groot
of klein, kan men storten op rekening
35734 van de Boerenleenbank te Oegst-
geest t.n.v. de R.K. Leidse Harmonie
kapel.
Veel genoegen
Het heeft het bestuur en de leden van
de R. K. Harmoniekapel veel genoegen
gedaan, dat men juist ter gelegenheid
vi>n pastoor Vester voor het eerst in
nieuwe kledij kon optreden. Rector Ves
ter was in 1949 een der oprichters en
(hoe kan het bijna anders) sedert de op
richting ook enige jaren geestelijk ad
viseur.
Zoals gemeld nam de Harmonie zondag
met succes deel aan het bondeconcours
te Wateringen. Men behaalde daar onder
de goede leiding van de heer H, Jagel
de eerste prijs in de derde afdeling har
monie. Voor de jubilerende pastoor Ves
ter, zijn familieleden, vrienden, de zus
ters en de kinderen van huize St Li-
du ma, die het feest hadden meegevierd,
speelde de harmonie de nummers, waar
mee zij op het concours in de prijzen
gevallen was. Onder leiding van de di
rigent, de heer H. Jagel, bewezen de
muzikanten met de „Lineke Suite" en
„De Padevoort", dat de harmoniekapel,
behalve gezien ook gehoord mag wor
den. Zuster Francine, de muzieklerares
van de school, trad hierna als gastddri-
gente op in de „Punjaub". Met een drie
maal „Lang zal hij leven" besloot de har
monie het concert, dat met enkele woor
den van gelukwens door de voorzitter,
de heer H. van Wely, aan de jubilaris
was aangeboden. Voordat de R.K. Har
moniekapel het schoolplein verliet, dans
ten de muzikanten en feestgangers een
uitbundige polonaise; het einde van een
prachtig feest.
I.
