De Paus van de goedheid Verklaring Nederlandse bisschoppen Kardinaal Alfrink: „Overgangspaus" zal zijn ere-titel in de geschiedenis blijven Wereld betuigt deelneming r&Erre^brtS SsSpdSS£ gsrss raS In het noorden van anfiMaaffX'as dc Kerken'vrucht CONCLAAF OVER TWEE WEKEN DINSDAG 4 JUNI 1963 DE LEIDSCHE COURANT PAGINA I MAANDAG: WERELDVRIEND ZOALS EEN VLAM Johannes is gestorven". Enkele minu- UITDOOFT" ten daarna begonnen de klokken van Volgens iemand, die tot het einde fn d^MuïeUikï ESSta? gtogeï HET SPlJT DE GEHELE WERELD, dat Paus Johannes XXIII n de sterfkamer was, stierf de paus ÏÏt.'bJSSTtoSSSS*?w.ïï ^'torvenis. „zacht, heel zacht, zoals een vlam een zwafc schijnsel te zien bleef. De an heinde en verre zullen officiële betuigingen van rouwbeklag uitdooft". menigte bleef naar boven staan kij- worden afgegeven, zoals gebruikelijk, en er zullen officiëlei her- (Vervolg van pag. 1) De dood trad in om 19.49 uur, on geveer tien minuten na het einde van een mis, die kardinaal Luigi Traglia op het Sint Pietersplein opdroeg. Op dat ogenblik waren naar schatting 300.000 mensen op het reusachtige plein verzameld. Tevoren hr.dden in de kamer van de paus de kardinaal-staatssecreta ris Cicognani, de biechtvader van de paus mgr. Cavagna, en de naas te verwanten en leden van de pau selijke huishouding de rozenkrans gebeden. Overeenkomstig de bepalingen be trokken leden van de pauselijke garde de wacht bij de toegangen tot het Vatikaan. De woordvoerder van het Vati- caan maakte bekend, dat het oe cumenisch concilie is opgeschort. Het overlijdensbericht werd door gegeven aan de Italiaanse regering en de andere regeringen, waarmee het Vaticaan betrekkingen onder hout. Het Sowjet-persbureau Tass meld de het overlijden van de paus bij zonder snel, vijf minuten na het intreden van de dood. Aan het sterfbed bevonden zich de kardinaal-staatssecretaris Amleto Ci cognani, de biechtvader van de paus, mgr. Alfredo Cavagna, zijn secreta ris, mgr. Loris Capovilla, diens plaatsvervanger, mgr. Angelo Dell 'Aqua, de broers van de paus, Save- rio, Luigi en Alfredo, zijn zuster As- sunta, zijn twee nichten, die kloos terzuster zijn, zijn neef mgr. Giovan ni Battista Roncalli, de aan de huis houding verbonden zusters Gesuina, Maria, Luigia en Lucilla, de kamer dienaren Guido en Paolo en de Au gustijner ziekenbroeder Federico Bel- lotti. OFFICIËLE BEKENDMAKING De Vaticaanse radio maakte het overlijden als volgt bekend: „Geloofd zij Jezus Christus - hier is Radio Vaticana. Wij hebben een belangrijk communiqué. De opper herder, Johannes XXIII is overle den. De paus van de goedheid is, na de Sacramenten van de Heilige Roomse Kerk te hebben ontvangen, vandaag, de derde juni 1963, vroom en kalm in zijn appartement in het pauselijk paleis van het Vati caan heengegaan, bijgestaan door De 1.aatste woorden die hü .tot zijn ken en duizenden dachten op dat denkingen aan zijn persoon worden gewijdzoals gebruikelijk artsen omgeving sprak waren: „Wij zullen ogenbiik aan de vaderlijke figuur in bij het overlijden van pausen en vorstelijke hóogwaardigheidsbe- De onverbiddelijke ziekle, die de wil «rtrêkk», "k w'l lerugkerTn fee^WA\tmZ^dkSLïnBeen"d„,zïn Ongebruikelijk is het dat w* «onder opSemeM fcuniwn afgelopen maanden was verergerd, „aar mijn God. Laat my nu met de ^tetyke sUm? df. he„ aTnap?ordï •»- W P""° tus zich hierdoor niet liet weerhou den om de zware taak van zijn ho- Heer alleen". "Sa^^^naar *hirï? want het recent XXIII is overleden, dat de gehele wereld de oprechte spijt voelt, Bij beschikking van de regering ën ge wordt nat" e ons mensen aanpakt als een goed vriend is neengegaan. zullen in Italië de vlaggen drie da- jjet leven van'paus Johannes eb- ge ambt met ontembare wilskracht gen halfstok hangen Dinsdag zullen de weg tijdens deF laatste ogenblik- HIJ HEEFT SLECHTS VIER-EN-EEN HALF JAAR zijn herder- h"i n ni. i i'j3V^F 'f i i v™len' allf °Penbara vermakelijkheden en ken van de mis in het licht van de schap uitgeoefend en men vraagt zich met verbazing af, hoe deze heeft ztjn sterke weerstand gebro- scholen gesloten blyvenjoorts heeft stervende dag. Wolken pakten samen paus erin is geslaagd in de kortst mogelijke tijd met de gehele pa.' vyttt oft-j i non f overeenkomstig het in boven de koepel van de Sint Pieter, wereld eiaen" te worden Weaens ziin reeds vatriarchale leeftiid Paus Johannes XXIII de 263-ste 1929 gesloten verdrag van Lateranen, r07A in w iaatsfP iicht van de zon j j »ei9e™. 1™oraen. wegens zyn reeas pazriarcnaie leejiya v-m «t Pctr>,e t.torri an.nï roze in nei iaa»ie ncnt van ae zon, wer^ de verkiezing van Angelo Roncalli op de Stoel van Petrus bepaald niet met gejuich begroet. Weinige maanden later was de PetrUS Werdd°P tussen Italië en ^dé kaarsen op h^altaar, tat"5 25 november 1881 in een eenvoudig het Vaticaan regelt, instructies gege- de trappen van de basiliek was op- p-'P~ en vroom gezin te Sotto el Monte ven om er voor te zorgen, dat de kar- gericht kregen in de schemering een mening omgedraaid. Hij had in die korte tijd aan het pausschap in de provincie Bergamo geboren, dinalen alle bewegingsvrijheid in innige glans reeds zijn persoonlijke vorm gegeven van vaderlijke en schrandere rLÏI?!™1 ir Angfl0 ,Italië hebben en het conclaaf onbe- Men hoorde alleen de aangedane gemoedelijkheid. PP ~p a"^"s lemmerd kan plaats vinden. stem van kardinaal Traglia, de vica- Van statuur en van karakter is hij een sterk man geweest - een ris van Rome, die de mis opdroeg, van de zéér sterken - die echter met humor en zelfkennis de het gekwetter van vogels bij de be- betrekkelijkheid van zijn sterkte doorzag. 1904 te Rome priester gewijd, op 19 maart 1925 tot bisschop gecon secreerd, op 15 januari 1953 pa ONTROERDE MENIGTE triach van Venetië geworden, werd Tienduizenden, van wie velen zich luikte ramen van de sterfkamer op aantrekkingskracht, die hij op de wereld bleek te hebben, is oL0rPh^0kt0beri958 gekSt0ii "èn op^iu hunV0gOetaPeWeahoud.rng clatïe' paleS"'ènTet gïiiis van dé el hierin gelegen, dat deze stoere man in eenvoud des harten m Sï S r h wereldkkerk aan het einde van een mis in de open fontein op het plein. Dan was er het een kind is gebleven voor Zijn God. en op 4 november daaraanvolgend ]urhi riiA nn fijnf PiAtersrXin H„i*pnHvn,idiPP gemurmel van in de bt kroond. Johannes XXIII was 81 jaar, zes maanden en negen dagen, zijn pon tificaat duurde vier jaar, zeven maanden en zes dagen. Onder de belangrijke werken, die hij verrichtte zal zijn naam in het bijzonder verbonden blijven aan het bijeenroepen en openen van het tweede oecumenische concilie, de synode van Rome, en onder andere de encyclieken „Mater et Magistra" en „Pacem in Terris". Bovenal zal zijn gedachtenis blij v ,r„.-lucht, die op het Sint Pietersplein duizendvoudige gemurmel van de Lr„„® 5 Vaticaan ge- was ppgedraJen. toen door de fuid. menigte: „Opdat hy het eeuwige le- sprekers de mededeling klonk: „Paus ven moge hebben". De Bisschoppen van Nederland hebben in verband met het overlijden van Paus Johannes de volgende verklaring uitgegeven: „De dagenlange smartelijke doodsstrijd van Paus Johannes XXIII is volstreden. De Heer heeft Zijn trouwe dienaar opgeroepen. Paus Johannes heeft zijn taak volbracht. Heel de Kerk - ja geheel de wereld - heeft met diepe ontroering de berichten over de ziekte en de dood van de Paus ven als een universele vader, in het gevolgd. Want Paus Johannes had als wellicht geen voorganger de harten veroverd van geheel de wereld. Door zijn eenvoud, door zijn goedheid en door zijn menselijkheid die ieder onweerstaanbaar aantrok. Het tweede Vatikaanse Concilie - zijn Concilie - dat zo duidelijk getekend was door de persoonlijkheid door de geest en door het hart van Paus Johannes, heeft heel de wereld met vreugdevolle verwachting doen heenzien naar zijn persoon. Voor allen die naar vrede hunkeren en voor allen die verlangen naar de eenheid van geheel de Christenheid, is Paus Johannes een geliefde Vader geworden, van wie men bereid was zelfs meer te verhopen dan een mens kan geven. Voor die vrede en voor die eenheid heeft de Paus zijn leven aangeboden aan zijn Heer. En de Heer heeft dat aanbod aanvaard. In verslagenheid en diepe ontroering buigen we ons hoofd voor het raadsbesluit van de Allerhoogste. Al treuren wij om zijn heengaan, we danken God voor hetgeen Hij ons in Paus Johannes heeft geschonken en wij vragen al degenen die hem liefhadden, hem te willen gedenken in zijn biddend opgaan naar God. In de week na het Pinksteroctaaf, zal in alle kerken een gezongen H. Mis worden gevoerd voor zijn zielerust, op de tijd die men voor de betreffende gelovigen het meest gunstig acht. Paus Johannes XXIII, Angelo Giuseppe Roncalli, ruste in vrede". hen die lijden, een goede herder, die erop uit was de ver verwijder den en de afgedwaalden naar de ene kudde van Christus te voeren, een bevorderaar van de vrede, die de mensheid bewust maakte van en geloof gaf in onderlinge samen werking en door woord en voor beeld leerde, dat de mensen on danks verschillen en dwalingen, el kaar kunnen liefhebben als broe ders. De Katholieke Kerk en de mensen van goede wil knielen in eerbied en vol gebeden voor zijn vereerd stoffelijk overschot en zijn gedach tenis met volledig vertrouwen, dat de goddelijke voorzienigheid het grote werk dat Johannes XXIII in het teken van waarheid, rechtvaar digheid, vrijheid en naastenliefde is begonnen, zal weten voor te zet ten". 3 Juni 1963 DE BISSCHOPPEN VAN NEDERLAND Met de dood van de paus is een concilie vanzelfsprekend ten einde. Een concilie is in wezen een over leg, een samenspraak van de bis schop van Rome met al zijn ambts broeders over geheel de aarde van wier college de paus het hoofd is. Zander paus is dat college niet. alleen niet voltallig, het is niet vol- ledig. Alleen degene die geroepen Verdrietig om zijn heengaan - Zijn menselijkheid tegenover „de lloïISumg vanVhit i i i Tjconcilie beslist. Het lijkt weinig machten uit het oosten - Menseliik echt en eerliikf passend thans reeds hierover specu- J laties op te stellen, ofschoon ander- menische tyd. Van zijn hoge ambt was werkelijk geen naieveling die de zijds een definitief afbreken van het kon hij alleen maar spreken als van realiteit voorbijzag. concilie nauwelijks te verwachten een door God gevraagde en opgeleg- Paus Johannes zal in de geschiede- schijnt. die dienstbaarheid en van zijn per- nis bekend blijven als de Paus die Maar hoe dat ook mag zijn, de soon alleen maar als van de onwaar- het tweede Vatikaanse Concilie sa- oriëntatie, die dit concilie nauwe- dige bedienaar van dat ambt. En dat menriep. Men moet de grootste be- welijks begonnen aan de Kerk was bij hem geen phrase en geen wondering hebben voor de wijsheid heeft gegeven, zal van blijvende be- zinsledige formule het kwam hem en de moed van deze man die nauwe- tekenis zijn. De Kerk is door het recht uit het hart. lijks drie maanden na zijn paus- werk van paus Johannes in een Na het overlijden van de paus heeft Hij had geen andere bedoeling dan keuze zijn bedoeling bekend maakte, nieuw stadium overgegaan. In dezen kardinaal Alfrink, aartsbisschop van de Kerk te dienen en heel de mens- de Kerk samen te roepen in een zin zal men paus Johannes in de ge- Utrecht, een in memoriam uitgespro- heid te dienen door zijn goedheid, concilie. Hij kon met een zekere schiedenis van de Kerk een over- ken voor de microfoon van radio Ne- Datzelfde lag ten grondslag aan zijn vreugde vertellen, hoe zelfs zijn gangspaus kunnen blijven noemen, derland Wereldomroep. Daarin zei vriendelijke houding tegenover de naaste omgeving verbaasd stond van maar dan als eretitel, als een bena- de kardinaal: machten uit het oosten, die velen ddt plan. De publieke opinie had hem ming van historische betekenis, Bij de prognoses, dlie bij elke paus- heeft verwonderd en die hem hier en als een ovengangspaus beschouwd, waarvan men eerst na lange tijd de keuze vlijtig worden bedreven, was daar ook wel kwalijk is genomen en maar al spoedig bleek hoe hij zedi volledige draagkracht zal kunnen me- zijn naam nauwelijks genoemd. En als een gebrek aan politiek inzicht andere gedachten hierover had. ten. nu, na nog geen vijf jaar, is zijn per- aangerekend. Over zijn aandeel in dit concilie Angelo Guiseppe Roncalli, die als soon over geheel de aarde met hoog- behoef ik hier niet verder uit te wei- paus Johannes de Kerk zegenrijk achting en ware sympathie omgeven, Ik geloof dat hij het ook hier als den, dat is al vele malen ook door heeft geleid, is van ons heengegaan. 20, dat het werkelijk niet alleen de zÜn zending zag, de openheid en de mij geschied. Over de oriëntatie Voor de Heer van de Kerk verschijnt geloofsgenoten zijn die verdrietig om goedheid van zijn Heer te demonstre- die dit Tweede Vatikaanse Concilie, hij als ieder mens met de verant- dit heengaan, het gevoel hebben een ren 1° de hoop dat hij hiermee de tot vreugde van geheel de wereld, woordelijkheid die hij als mens heeft vader te moeten missen die hun no- goede verhoudingen tussen de volke- mag ik misschien zeggen, onder zijn gedragen. Wij vertrouwen en bidden den kende en die ermee begaan was. ren en daarme het welzijn van de wijze en voorzichtige en ieders vrij- dat zfjn Heer hem erkent als zijn Paus Johannes heeft het hart van mensheid het beste diende. Het was heid eerbiedigende leiding heeft ge- trouwe knecht, die Hij met liefde die mensen veroverd: niet door de nlet zijn aard tegen iets te strijden, nomen, heeft paus Johannes zich op- opneemt in zijn eeuwige glorie, hoogheid van zijn ambt, piet door Hij vocht liever vóór iets. Maar hij recht verheugd, de luister van zijn omgeving, en niet VERWACHTING: VOORTZETTING CONCILIE WIJ MOGEN DANKBAAR ZIJN, dat de voorgaande pausen op recht vrome mannen zijn geweest. Wat in Johannes biezonder be koorde was de volkomen natuurlijke vroomheid van een zeer sterk man. Met zijn harde, doordringende stem verkondigde hij de blijde bood schap zonder enige zalving of theatraliteit, maar wat hij zei - en hij heeft 'n groot aantal toespraken „voor de vuist weg" gehouden - getuigde altijd van een innig-vrome onbekommerde verstand houding met God, met O.L. Heer, met de Moeder des Heren en met het gehele hemelse hof. Zijn ouders hadden hem Angelo, „Engel" gedoopt. Wanneer men er eens mee op wil houden engelen als lieftallige wezens af te schilderen, maar hen af te beelden zoals zij ons uit de Openbaring te voorschijn treden, namelijk als zeer markante, krachtige per soonlijkheden, dan is de paus een engel gebleven, een engel des Heren die met machtige stem en zonder omwegen de waar heid verkondigde. Hij was zich welbewust de plaatsbekleder van Christus op aarde te zijn. Als Johannes de Doper was hij een heraut, als de andere Johannes des Heren boezemvriend, die de H. Maagd Maria een ere-plaats in zijn leven had inge ruimd. Zijn voorkeur ging uit naar de beide Johannesen, naar de dynamische en naar de contemplatieve, de daadkrachtige en de beschouwende. WANNEER DE CONTEMPLATIEVE ondergrond van 's pausen karakter als een wezenlijke eigenschap kan worden gezien, zijn dynamische aanleg was eveneens onmiskenbaar. Zijn veerkrachtige gang, zijn bruuske gebaren, zijn arendsneus en de doordringende oogopslag, die vaderlijk was maar scherp tekenden hem reeds als een man van de daad. Zijn werklust en uithoudingsvermogen waren opzienbarend groot. Zijn initiatieven waren talrijk en verrassend jong. Zijn grootste initiatief zal wel blijven de onverwachte bijeen roeping van een oecumenisch concilie, tijdens welker eerste zittingsperiode hij een wijs zich terughoudend maar als het moest doortastend bestuurder bleek. PAUS JOHANNES heeft het concilie niet meer mogen voltooien, tot zijn en tot ons aller teleurstelling. De paus heeft dit zelf wel zien aankomen, toen hij verleden jaar met zijn gewone nuchtere kijk zei, dat als hij er piet meer was, er wel weer een andere paus zou zijn. Het is echter menselijk te veronderstellen, dat Johannes XXIII gehoopt had de voltooiing van zijn eigen initia tief te kunnen beleven. „Maar de Heer van hierboven, die alle dingk regeert, die men altijd moet loven, en heeft het niet begheert". Wij mogen dankbaar zijn, dat aan de Kerk en aan de wereld zulk een stuwende, schrandere, vrome en gezellige opperherder werd geschonken. Hij heeft door zijn eenvoudige en opgewekte inborst, door zijn onsentimentele maar zeer reële mensenliefde, door zijn breed heid en oorspronkelijkheid van geest vele tegenstellingen weten te verzoenen. Men kan zonder overdrijving zeggen, dat van hem een ruimere en meer joviale sfeer in de Kerk en in de wereldpolitiek is uit gestroomd en dat deze weldoende bron helaas heeft opgehouden te vloeien. De wereld kon hem eigenlijk niet missen. „Wij lopen verlangend achter de Heer aan die ten heml stijgt," zei paus Johannes op de vooravond van jongstleden Hemel vaartsdag, toen hij te zamen met de menigte op het St. Pieters plein het „Regina Coeli" had gebeden. Zijn verlangen is dan nu vervuld, zijn heimwee gestild. Johannes, de plaatsbekleder is bij zijn Heer, omstuwd en voorgedragen door het offer en het gebed van de gehele, dankbare Kerk. CONDOLEANCE-REGISTER INTERNUNTIATUDR In verband met het overlijden van heid plus één vereist. Het conclaaf wordt gehouden in de Sixtijnse ka pel, die hermetisch van de buiten door het indrukwekkende van de kwaliteiten die hij werkelijk had, maar door de goedheid van zijn men selijk hart, door zijn eenvoud, door zijn hartelijkheid, door zijn meele ven, door zijn menselijkheid: In tegenwoordigheid van paus Jo- de Paus heeft de pauselijke inter- wereld wordt afgesloten. Wanneer kele jaren in onze wereld een plaats nuntius in Nederland mgr. G. een voldoende meerderheid behaald heeft ingenomen. Zeer velen heeft Beltrami, in de internuntiatuur, Car- is, wordt aan de gekozene gevraagd deze Paus nieuwe moed gegeven en negielaan 9 te Den Haag, een con- - w j geïnspireerd tot verdraagzaamheid en doléance-register neergelegd. Gele- J keuze aanvaardt. Zo ja, dan openheid voor elkaar, zo zei h(j. Hij genheid tot tekening van dinsdag wordt na enkele plechtigheden de Uit alle delen van de wereld ko- de eenheid der christenen heeft Paus niemand geworden van wereldfor- 4 juni tot vrijdag 7 juni van 's mor- door de nieuwe paus gekozen naam men telegrammen van rouwbeklag Johannes een zeer belangrijke rol in gegeven aan gens 10 tot 's middags 13.00 uur. bekend gemaakt door de deken van de orde van de kardinaal-diakens, v^InrnSiEi/rdfna^e" het vScaan tonën oX Mp. het wereldgeweten X: e?v^Tetdefe De Wereldraad van Kerken zegt in Koningin Elisabeth van Engeland BISSCHOP VAN HAARLEM STELT VIERING JUBILEUM UIT thans kardinaal Otfcaviani. Jntot doer die eenvoud en die men- n,...;,.,.,, een condoleantie-telegram aan het heeft in een boodschap, die zij aan selijkheid dat men niet vergeten kon, Wë Vaticaan te hopen dat het werk van de Britse gezant bij het Vaticaan Het sekretariaat van het bisdom wu in de bisschop van Rome zien: de eerbiM geWekt van alle vrede- £e voorzitter van de Lutherse we- De burgemeester van New York, aan verbonden receptie op 9 juni tot fü bevende volken". reldfederatie, Franklin Fry, heeft Robert Wagner, heeft bepaald dat de ee" nader te bepalen datum uit te len waren zij onweerstaanbaar om- verklaard dat de harten dei- christe- vlaggen in de stad tot de teraarde stelien. dat lij zo overduidelijk menselijk echt Oe Thant, de algemene secretaris nen eeuwenlang niet zo verenigd bestelling van de Paus halfstok rol en eerlijk waren, zonder vertoon, van de Verenigde Naties, heeft een zijn geweest als nu bij het heengaan jen worden gehesen zonder pose, recht komend uit een verklaring uitgegeven, waarin hij van Paus Johannes. mensenhart dat voor iedereen open- zegt dat een van de edelste levens De v00rzitter van de Itaad van Mi President De Gaulle van Frankrijk atond. |s..ui,tÊeloofd-.I?e geschiedenis, zo zegt nLsters prof j E de Qua hee(t heeft in een telegram aan het Vati- Hij beschouwde het als zijn op- hij, biedt weinig voorbeelden van zo bet volgende telegram gezonden: bij caan verklaard dat Paus Johannes dracht, voor iediereen goed te zijn. een universele eerbied voor éen per- overi::Jen van 7iine Heilièheid beeft gestreefd naar bevordering van Ik bes; er wel zeker van dat hy be- soon. plus JohauSs XXIII en hulde bè- .vrede en toenadering tussen de paalde maatregelen als hervorm in- n„i w:u. U..:„ uin.ki.u«> VmA fiiiOortri aan Ho nacroHaoVitonia non Christenen. het land, meer bewolking r Het Witte Huis te Washington heeft tuigend aan de nagedachtenis van gen, waarvan hu het nut of de be- verklaring uitgegeven, waarin de pauselijke souverein, maak ik mü Het Spaanse staatshoofd eenera- veel va3 S^riXid z^?wel inzag6 ntatESt8 de van hoofd en tot de tolk van de gevoelens van de lIsslmo Franco, heeft bcpaald. dat 's 1311 strenSe voorschriften gebon- Seis is een stor.ngsgeb.ed over wbSkJèts^cnUrolenblik^ - hart van df ««torven Paus worden ministerraadIvan^Nederland wanneer Spanje gedurende lien dagen natio- den' v00ral de geheimhouding van Zweden naar het zuiden getrokken. geprezen. „Voor hem was de godde- ik Uwe Eminentie mijn oprechte nale rouw in acht zal nemen_ heteeen er gebeurt is dezeliik ver- Dit breidt zich over Denemarken De Bilt, dinsdag 10 uur. Het KNMI deelt mede: Het weer werd gedurende de Pink sterdagen gekenmerkt door af en toe krachtige oostelüke winden welke Het conclaaf voor de pauskeuze, zeer droge lucht aanvoerden, waar dat na 15 dagen of ten hoogste 18 door de zonnestraling zeer fel was. dagen na het overlijden byeenkomt, De temperaturen weken daarbü niet veel van de normale waarde al. In- is een storingsgebied over zekerd. naar Noord-Duitsland, onze omgeving en de Noordzee uit Dat heeft .hem smns de naam be- "m£Tv™e E^heTft "erT^ToU'nesT hZS^TSTPWS JOha™eS m°tU Ben a_„der storingsgebied. dat tot in niet ta kunnen oesiuiten, toekomst» zegd> dat hij- de geschiedenis zal in- heeft onderscheiden in riin ctriid kunnen realiseren, zonder iemand belangrijker dan wat hen verdeeld Dr. Vissser 't Hooft, secretaris-ge- President Luebke van West-Duits leed te dioen. houdt. Zijn wijsheid en naastenliefde neraal van de Wereldraad van Ker- Iand verklaarde dat wijlen Paus Jo- hf Dr Kamsey, aartsbisschop van Can- Sals d^Pa^, ^rS~wTia1hÜ? systeem veMndwi Moest ***- b?^enls afeenoman b™*t heeft onderscheiden in zijn strijd proprio van oktober 1962 bet kies- Noord-Frankrijk regen veroorzaakte alleen in het zuiden van ons land wat L»r. itamsey, aansDisscnop van van- -„ij vo»v.ni;nieo inrrote Dausen dip dp pp^chipdpniR i. alleen in net zuiden van ons land wat scheen te aarzelen. De openheid van terbury en primaat van de Angli- en ^nd^e ïhrïtelükï^erken^o kent, heeft ingenomen". brwolking in de hogere niveaus. In zijn hart, sloot memand uit: dat heb- caanse kerk, heeft verklaard dat niet d® hlpft ep^Skt tweederde meerderheid plus eén zun, de komende 24 uur zal ons land ben degenen die buiten de Kerk alleen de Rooms-Katholieken, maar 6 J s Keizer Hirohito van Japan en de thans is een eenvoudige tweederden waarschijnlijk meer onder invloed staan spontaan begrepen, christenen alle christenen rouwen om het ver- In een toespraak voor de televisie minister van buitenlandse zaken Ike- meerderheid voldoende behalve komen van het storingsgebied in het en niet-christenen. Hij kon overal het scheiden van de grote christelijke lei- heeft de minister-president dr. J. E. da hebben in telegrammen aan het noorden, waarbij bewolking van zee goede zien, en dat goede ook appre- der Johannes XXIII. „Door de fris- de Quay o.m. verklaard, dat deze Vaticaan hun diepe leedwezen over wanneer het getal der kardinalen het jand kan ^jnnendr^jveni ciëren. Vandaar, dat hij ondanks zijn heid van zün visie, zijn eenvoud, vriendelijke, menselijke en tot ver- het overlijden van de Paus uitge- niot door 3 deelbaar is, want dan maar regen van betekenis wordt bier jaren volkomen paste in dieze oecu- vroomheid en voortdurende zorg om pieuwingen inspirerende Paus in en- aproken. blijft nog een tweederden meerder- bij niet verwacht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1963 | | pagina 2