Soebandrio over
lannen met Nieuw Guinea
plannen met iNieuw iruinea Frankrijk is woensdag de oud-Maas
je brichtenaar pater F. S. Willems O.P.
Winston Churchill niet meer
in Lagerhuis
Communistisch-Chinees schip
tot zinken gebracht
Valt morgen
beslissing
BUREAUS: PAPENGRACHT 38
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDKRDAG 2 MEI 1963
53e JAARGANG
WAT DEED NEDERLAND
HET SLECHT
IN NIEUW GUINEA
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredakteur L. C. J. ROOZEN
Telef. 2 0 9 3 5 - Red. 20015, 25594 - Advert. 2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.03 - Abonn. 0,65 p. w., 2,80 p. mnd., f 8,25 p. kw„ Franco p.p. 8,75, Adv. 18 et p. mm., Telefoontjes 1,50
Nederlandse Dominicaan
in Frankrijk omgekomen
Paus voorgedragen
voor Nobelprijs
voor de vrede
Onderwijs krijgt
voorrang
De juridische faculteit van de uni-
bij een auto-ongeluk omgekomen,
voor „burgerlijke werkzaamheden" Hij behoorde tot de Franse pro-
en daarvoor ter beschikking staan vincie van de Orde en heeft bijna versiteit van Sao Paolo heeft Paus
van die nieuwe gouverneur, de heer zijn gehele leven in Frankrijk door- Johannes XXIH voorgedragen voor
Bonay en diens bestuursambtenaren, gebracht. de Nobelprijs 1963 voor de vrede.
De economische leiding van het Pater Willems was een veelzijdig Het verzoek daartoe is in plechtige
land zal geschieden vanuit Djakarta artist. Hij was schilder, letterkundige, zitting in de universiteitsaula over-
Op een persconferentie, die de In- doch in elk geval gedurende enige musicus en kunstfotograaf. Als on- handigd aan de Noorse consul in
donesische minister Soebandrio van maanden zal West Irian een „afzon- derpastoor van het kerkje te Assy, Sao Paolo. Bijzondere aanleiding tot
buitenlandse zaken woensdag na de derlijke eenheid" zijn. Op het ogen- aan de bouw en de versiering waar- dit initiatief van de universiteit in
overname van het bestuur in Hollan- blik wordt de mogelijkheid van bui- van vele bekende kunstenaars hun Brazilië is de recente encycliek van
dia hield, heeft hij uiteengezet, dat tenlandse investeringen nog niet in medewerking hebben verleend, was de Paus „Pacem in Terris", die in de
Indonesië als zijn voornaamste taak beschouwing genomen, „de gedachten hij ook belast met de geestelijke Braziliaanse pers een buitengewone
de „emancipatie" van de bevolking van de Indonesische regering bewe- zorg van tb-patiënten in de sanatoria grote weerklank heeft gevonden,
ziet, vooral die in de binnenlanden, gen zich nog op een lager niveau, n.l. van het Plateau d'Assy. In opdracht
Aan onderwijs zal voorrang worden °m de bevolking uit de bossen te van zijn orde heeft hij muur- en ge-
gegeven om het analfabetisme-per- krijgen", aldus Soebandrio. welf schilderingen gemaakt in de ka-
centage, dat thans 99 procent be- Indonesië heeft geen plannen om thedraal van Martinique,
draagt, omlaag te brengen. speciale banden met Australisch Pater Willems, die 52 jaar oud is
Or, vraag hoe Indonesië denkt Nieuw Guinea te vestigen ofschoon geworden, verongelukte toen hij met
ftVJ d^Wdl^dTÏÏT^n Se beide landen nu een gemeenschappe. vrienden terugkeerde van een ten-
o^LunfvafhèuIS Hl* toonstelling.
de dr. Soebandrio: „Afgaand op de
vorderingen die we daarmee hebben
gemaakt in andere streken, zoals b.v.
het binnenland van Borneo, zijn wij
wat dit betreft niet pessimistisch".
Verder deelde hij mee, dat Indonesië
30 miljoen Amerikaanse dollars heeft
uitgetrokken en gereserveerd om ge
durende het eerste jaar in West-Irian
te besteden. Dit, zei hij, is hetzelfde
bedrag dat Nederland er jaarlijks
aan ten koste heeft gelegd, „maar
Een Frans Hals
voor 21/4 miljoen
Op een kunstveiling in New York
heeft het bekende werk van Frans
Hals „De vrolijke luitspeler" 600.000
dollar opgebracht. Men meent, dat
dit een record-bedrag is voor een
schilderij van deze Nederlandse
schilder uit de zeventiende eeuw.
Het doek maakte deel uit van de
collectie van wijlen Oscar Cintas, die
van 1932 tot 1934 ambassadeur van
Sir Winston Churchill heeft mee- vatieven weer de overwinning en Cuba in de V.S. is geweest. Hij heeft
wij zullen het geld geheel ten goede gedeeld, dat hij zich voor de volgende werd Sir Winston voor de tweede zijn collectie nagelaten aan een stich-
doen komen aan de bevolking". algemene verkiezingen in Engeland maal in zijn loopbaan op 77-jarige ting voor steun aan de kunst en
Hij deelde voorts mee, dat de In- niet kandidaat zal stellen voor het leeftijd premier. In april 1955 ten- kunstenaars van Cubaanse afkomst,
donesische strijdkrachten in West parlement. Sir Winston, die thans slotte legde hij het premierschap die- Het schilderij is gekocht door een
Irian zullen worden bekostigd buiten 89 jaar is, heeft het district Woodford, -finitief neer, maar tot hét begin vo- Engelse vertegenwoordiger van een
de begroting van het gebied om. Drie- Essex, sinds 1945 als conservatief in rig jaar was hij nog een trouw be- niet-genoemde particuliere verzame-
kwart van de 15.000 militairen in het lagerhuis vertegenwoordigd. In zoeker van het lagerhuis. laar.
West Irian heeft een speciale oplei- een brief die hij aan de voorzitter
ding gehad in territoriaal bestuur, van de afdeling Woodford van de
Deze mensen zullen worden gebruikt conservatieve partij heeft gezonden
en die woensdagavond werd gepubli
ceerd, gaf Sir Winston als motief
voor zijn besluit op, dat hij niet meer
zo best ter been is na de val die hij
verleden jaar in zijn hotel te Monte
Carlo maaide en waarbij hij een
breuk in het dijbeen opliep. Een re-
De Nieuw Gumc-a-raad heeft be- «"lmatig bezoek aan het lagerhuis
sloten zichzelf op te heffen. Alle aan- SfS&S!" geW°r'
wezige ledien hebben ingestemd met aen' alaus Slr Winston,
het liquidatiebesliuit, met uitzondie- Hij herinnerde eraan, dat hij on-
ring van drie leden, die zich tegen de geveer zestig jaar deel had uitge-
opheffing hebben verzet, de heren maak1 van het lagerhuis, waarvan
Mofot-, Torey en Gebze. De stemming 39 jaar voor Epping en daarna voor
zelf was geheim. Woodford.
In de resolutie over de opheffing Churchill is de nestor van het la-
werd gezegd, dat deze zou ingaan te- gerhuis. Niemand is ooit zo lang ach-
Nieuw-Guinearaad
ontbond zichzelf
Sir Winston Churchill heeft meegedeeld, dat hij zich voor de volgende
algemene verkiezingen in Engeland niet meer kandidaat zal stellen voor
het parlement. Sir Winston, die thans 89 jaar is, heeft het distrikt Wood
ford, Essex, sinds 1945 als conservatief in het Lagerhuis vertegenwoordigd.
Foto: Sir Winston Churchill tijdens een van de autoritten naar het
Lagerhuis.
Torpedo-aanval of
op een mijn gelopen?
pen is. Hij acht heit ondenkbaar, dat
het schip door een nationalistisch
Chinees of Zuidkoreaans oorlogsschip
is getorpedeerd, daar de oorlogs
schepen van deze landen onder con
trole van de Amerikaanse marine
Het bijna 9500 ton metende. Chi- staan en van te voren kennis moeten
nese vrachtschip Yue Jin is w'oens- geven van hun bewegingen.
w dag in de buurt van het Zuidkoreaan- In'kringen, die nauwe betrekkin-
gelijk met de bestuursoverdrachit, ml. tereen lid van dit college van volks- se eiland Tsjejoe Do door een onbe- £en hebben met het Japanse minis-
1 mei te 12.30 uur. vertegenwoordigers geweest. Politie- kend schip tot zinken gebracht, zo terie van buitenlandse zaken weigert
Aan president Soekarno wordt het ke kringen verwachten, dat zijn be- heeft de Japanse raad voor de men commentaar te geven over deze
overgelaten, zo spoedig mogelijk een sluit om na de verkiezingen niet meer scheepvaart meegedeeld. Alle 55 be- „delicate" kwestie, gezien het feit,
nieuwe vertegenwoordigende raad in het huis terug te keren opnieuw manningsleden zijn gered door een dait de handelsbetrekkingen tussen
voor West-Irian te vormen. aanleiding zal geven tot speculaties Japanse vissersboot. Volgens de op- communistisch China en Japan sinds
over de vraag, of hij uiteindelijk toch varenden van de Yue Jin was him 1958 verbroken zijn.
VN-DESKUNDIGEN een hoge adellijke titel zal accepte- schip getroffen door drie torpedo's. Be kapitein van een Japanse pa
ren, iets wat hij steeds van de hand De vrachtvaarder was op weg van trouilleboot, die een eerste onderzoek
Enige deskundigen van de VN zul- heeft gewezen. Tsingtao, Noord-China, naar Moji heeft ingesteld, is ook tot de conclu-
len periodiek een bezoek brengen aan aan de Japanse zuidwestkust met een sie gekomen, dat de „Yue Jin" door
West-Irian om aan de Indonesiërs ad- VAN CONSERVATIEF NAAR lading mais en diverse andere goe- krachtige stromingen uit de koers is
viezen te geven in verband met de LIBERAAL deren aan boord. geraakt en te pletter is gelopen op
uitoefening van het zelfbeschikkings- Het zou voor het eerst sinds vijf rotsen op 200 km ten westen van het
recht der bevolking. Churchill deed in 1000 als conser- iaar zÜn geweest, dat een schip uit eiland Sjejoe bij de Zuidkoreaanse
Deze mededeling werd op het laat- ^ief afgevaardigde ziin intrede in rommunistisch China een Japanse kust. Be opvarenden van de „Yue
ste ogenblik toegevoegd aan de reeds w iflfferhuis In 1906 ein,e hii nnw haven aandoet. In welingelichte krin- Jm hadden niet op zijn vragen wil-
enige tijd geleden opgestelde bood- tot «j* liberale beginSelei? en twee fen in Tokio ™rdt betwijfeld, of de len antwoorden,
schap van^Cte Thant aan de bevol- jaar later kreeg zitting in het li- JaPaiise. regering haar toestemming Tn ,c
king van West-Irian.
berale kabinet als minister van han-
D o In Tokio is vernomen, dat de ka-
voor het aanleggen in Moji had gege° pitein van de patrouilleboot opdracht
een kijker. Op stations van Verona
en Savona bleek hij wapens en
springstof in bewaring te hebben ge
geven.
TANKSCHEPEN VAN 150.000 TON?
De Esso Petroleum Company stelt
op het ogenblik een onderzoek in
naar de economische voordelen van
het gebruik van tankschepen tot
150.000 ton, zo is in Londen bekend
gemaakt. In een artikel in het „Es
so Magazine", waarin een blik voor
uit wordt geworpen tot 1975, zegt de
maatschappij, dat zulke enorme sche
pen diep water nodig zullen hebben
om af te meren. Ofschoon Engeland
zulke mogelijkheden heeft zullen
nog vele vraagstukken moeten wor
den opgelos.
De wereldvraag naar olie, zö wordt
in het artikel opgemerkt, zal stijgen
van 1,2 miljard ton in 1962 tot 2,2
miljard in 1975. De Britse vraag zal
in die periode ongeveer verdubbelen
van 52 miljoen tot 102 miljoen ton.
Uitzending
Benfica-F eijenoord
Naar de NTS ons mededeelt
is er zeker vóór vrijdag
geen nadere mededeling te
verwachten over het al of
niet uitzenden van de wed
strijd Benfica—Feijenoord
door de NTS.
MIJNEN?
heeft gekregen de opgepikte Chinese
zeelieden naar Sjanghai te brengen.
Vergi
ouwen
Pater
nog steeds zoek
Het zoeken naar de sinds zaterdag
met een Cessna vliegtuig van de Mi-
luvo op Nieuw Guinea vermiste pa
ter Edmar H. Vergouwen ofm heeft
nog geen resultaat ongeleverd. Het
reddingswerk in het uitgestrekte ge
bied word intensief voortgezet. Be
halve de vliegtuigen van missie en
zending, nemen nu ook patrouilles
van de plaatselijke bevolking aan de
speurtocht deel.
MENS ERGER
JE NIET
WESTELIJK NIEUW-GUINEA -
thans West Irian - is onder de soe
vereiniteit van de Republiek Indo
nesië gebracht. Slechts Indonesië
- lees Soekarno - heeft het daar nu
voor het zeggen, want niemand zal
wel het toezicht door de V.N. op het
Indonesische regiem in Papoealand
ernstig nemen. Zeker de regeerders
in Djakarta niet.
Men kan zich ergeren over uit
latingen van die zijde, ook over het
naar de mond praten van Bonay, de
eerste gouverneur van West Irian,
van zijn Indonesische meesters, maar
de wereld zal zich bij de gang van
zaken hebben neer te leggen. Indo
nesië werkt met alle middelen voor
inlijving van het gebied bij de repu
bliek. Daarom werd ook gezwegen
over de clausule in het overgangs
verdrag, die handelt over het zelf
beschikkingsrecht, daarom ook wor
den er 15 duizend Indonesische sol
daten gelegerd, die het burgerlijke
bestuur „behulpzaam" zullen zijn bij
de uitoefening van zijn taak en
daarom alleen wordt het werk van
de Nederlanders gekleineerd.
Dat Nederland en de Nederlanders
zich daarover ergeren is begrijpelijk
maar doelloos. Wèl hopen we, dat
ondanks alles, het werk van Neder
land in het belang van de Papoea's
niet vergeefs is geweest.
del. Van die tijd af tot 1929 be- ven'
kleedde hij vrijwel onafgebroken al
lerlei hoge posten, als liberaal of als Amerikaanse mariinekiwijgen in
conservatief. Tien jaar bracht hij Washington achtten woensdagavond
daarna door m de politieke wildernis de mogelijkheid niet uitgesloten, dait
van de jaren dertig, waarin hem geen hert, Chinese vrachtschip op een mijn
plaats werd toebedeeld in de conser- uit de Koreaanse oorlog is gelopen. - -
vatieve en „nationale regeringen Volgens deze kringen beschikken de slagen met springstof gepleegd. Een
van die jaren. Na het aftreden van nationalistische Chinezen niet over ervan gold het gemeentehuis, de
Neville Chamberlain nam hij, op onderzeeboten. In het gebied waar twee andere verenigingsgebouwen.
67-jarige leeftijd, die ongelofelijk zwa- de Yue Jin gezonken is, zijn tijdens Er viel e e n gewonde. Twee jongelui
Bonay
eerste gouverneur
van West Irian
In de nacht van dinsdag op woens
dag zijn in Milaan weer drie aan-
re taak van de leiding van het Brit- de Koreaanse oorlog zeer veel mijnen zHn gearresteerd,
se oorlogskabinet op zich. In 1945 gelegd. In verband met vorige
werden de conservatieven door de OP EEN KLIP? oa- in het station van Milaan is een
Labour-partij „gewipt" waarna Oostenrijkse jongen van 14 jaar aan-
Churchill zes jaar lang leider van de Het hoofd van de Japanse kust- gehouden. Hij had in zijn rugzak een
oppositie was. Bij de verkiezingen wacht is van mening, dat de „Yue geladen revolver, een mes met een
van 1951 behaalden echter de conser- Jin" waarschijnlijk op een klip gelo- lemmet van 25 cm, een kompas en
Een beeld van de 1-Mei-viering op de Platz der Republik in West-Berlijn, waaraan een half miljoen mensen deel
namen. Op de achtergrond staat op een spandoek ^Berlijn hoort bij de vrije wereld". Verder op de achtergrond
het voormalig Rijksdaggebouw»
De eerste regionale gouverneur van
West-Irian, J. E. Bonay, is gistermid
dag beëdigd in tegenwoordigheid van
minister Soebandrio. Bonay beloof
de te zullen werken voor het welzijn
van de Papoea's. Hij zei, dat „de Ne
derlandse kolonisten" verantwoorde
lijk waren voor de algemene sociaal-
economische achterlijkheid in het ge
bied. Later op de dag zei Bonay nog
tijdens een bijeenkomst op het
marktplein, dat hij thans belast is
met „de grote taak om de levens
standaard omhoog te brengen en het
lijden, dat door de Nederlanders was
veroorzaakt tot een einde te bren
gen".
De heer Bonay, die 24 aug. 1924 ge
boren is, doorliep de dorpsschool te
Seroei en werd in 1941 tewerkgesteld
als schrijver op het districtskantoor
aldaar. In 1945 benoemd tot kandi-
daat-bestuursassistent, was hij tot
1950 werkzaam als districtshoofd in
diverse ressorten bij Hollandia. Be
gin 1950 werd hij aangesteld tot dis
trictshoofd van Boven-Waropen
waarna zijn benoeming volgde tot be-
stuursassistent ter beschikking van
de controleur van Waropen. Als zo
danig werd hij in 1955 belast met het
openen ven een nieuwe onderafde
ling. In 1957 sloot hij met goed ge
volg een applicatiecursus af aan de
opleidingsschool voor inheemse be
stuursambtenaren te Hollandia. Ver
volgens was hij districtshoofd van
Oost Biak en Zuid Japan. Op 1 janu
ari 1961 werd hij benoemd tot hoofd
bestuursassistent. Hij is drager van
het kruis van verdienste.
Kans op nachtvorst
De Bilt, donderdag 10.00 uur. Het
K.N.M.I. deelt mee:
In de nacht van woensdag op don
derdag is het koufront gepasseerd,
dait opnieuw op de meeste plaatsen
in ons land meer dan 10 mm regen
bracht. Na de frontpassage draaide
de wind naar noordwest en stroomde
koude, van oorsprong arctische lucht
binnen. Intussen heeft het Azoren-
hogedrukgebied zich naar het noorden
verplaatst, waardoor de depressie-
banen op hoge breedte voorkomen
en naar het zuidoosten gericht zijn.
Bij IJsland ontwikkelde zich een
nieuwe storing, waarvan wordt ver
wacht, dat deze over Ierland of West-
Engeland naar de Golf van Biscaye
zal koersen. De invloed van de sto
ring zal in ons land dan ook gering
zijn. Wel zal bij ons de wind afne
men en zal de komende nacht in de
polaire lucht een aanzienlijke tem
peratuurdaling mogelijk zijn met kans
op nachtvorst. Verder zullen opkla
ringen voorkomen, maar zullen er
overdag boven ons land ook nog en
kele buien tot ontwikkeling komen.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
ZON. EN MAANSTANDEN
Hoogwaterstanden
KORRELTJE
„Geen woorden, maar déden",
moet ieders lijfspreuk zijn.
