DE ZEVEN LEVENS VAN JOHN F. KENNEDY Kennedy na één jaar regeren: We hebben een Hoog in de lucht ontvlucht aan concentratiekamp Sensationele stunt van vier koene piloten Terugkijkend op het eerste jaar van zijn presidentschap resumeert John F. Ken nedy ongecompliceerd maar sprekend: „We hebben een heleboel geleerd." Dat eerste jaar in het „Witte Huis" was één langeinspannende les in aardrijks kunde, geschiedenis politiek en in het mogelijke en onmogelijke. Door zichzelf veel werk op de hals te halen heeft president Kennedy zijn nieuwe baan door en door leren kennen. Hij houdt ervan zelf op de kleinste bijzonderheden in te gaan en zal bijvoorbeeld controleren wal er voor zijn buitenlandse bezoekers wordt georganiseerd. Men vroeg hem eens wat hij ervan dacht om Casals voor een diner uit te nodigen (Pablo Casals, de beroemde cellist). Kennedy, die de culturele aspiraties van zijn vrouw aan moedigt, maar beslist geen kunstexpert is, keek het staflid dat hem dit vroeg stomverbaasd aan. „Wil jij me zeggen, dat Jackie een partijtje geeft voor een honkbalspeler?" (er is een bekend Ameri kaanse honkballer, die luistert naar de naam Casale Vanzelfsprekend deed deze mop enthousiast de ronde bij de staf van het Witte Huis. Degene die het hardste lachte was evenwel de „fi rst lady", die zelf ook een sportliefhcb- ster is. Van buitenaf lijkt het soms of de ontvangsten, die op het Witte Huis plaatsvinden en de reizen die de pre sident zelf dikwijls maakt_ tot de ge makkelijkste taken van 's* lands eer ste burger gerekend kunnen worden. Alleen maar wat wuiven, glimlachen en vriendelijke woorden uitwisselen. Niets is echter minder waar. Pre sident Kennedy bereidt zich altijd bij zonder nauwgezet voor op elk bezoek, dat hem door een buitenlandse ge zagsdrager wordt gebracht. Het is echt niet zo gemakkelijk als het lijkt. Niet zoyeel Hij verwacht jiit jaar overigens lang niet zoveel bezoekers als in het eer ste jaar van zijn bestuur. Toen wilde iedere regeringsleider kennismaken met Kennedy om eens te zien wat voor vlees men in de kuip had en Kennedy deed omgekeerd graag het zelfde. De president heeft vrg veel ver trouwen in zijn.vermogen iemands ka rakter en intelligentie reeds na één ontmoeting op hun juiste waarde te kunnen schatten. Om een voorbeeld te noemen: hij benoemde Dean Rusk tot minister van buitenlandse zaken na hem slechts één keer te hebben ontmoet; hij verkoos hem boven twee andere belangrijke kandidaten, die hij reeds jaren van zeer nabij kende. Een week voordat er een belang rijke bezoeker komt tracht Kennedy zoveel mogelyk over hem aan de weet te komen. Hij heeft dan de be schikking over diepgaande analyses en rapporten over de'houding die de V.S. tegenover bepaalde problemen van het land van de bezoeker aan nemen; verder tracht hy een inzicht te krygen in nieuwe ontwikkelingen waarover hij benaderd kan worden en aanbevelingen van zijn mensen hoe hij ze het best kan behandelen. Het ministerie van defensie ver strekt hem cijfers over de militaire hulp. die het land van de bezoeker ontvangt, graag wil hebben en feitelijk nodig heeft. „Financiën" zorgt voor een opgave van de handelsbalans van het land en opmerkingen over wat het land voor de V.S. doet en aanbevelin gen over wat de V.S. voor dat land kan doen. op de hoogte Soms nodigt de president de am bassadeur van het bewuste land uit om voor het aangekondigde bezoek nog wat te praten. Ook krijgen ver schillende ambtenaren, vrienden en goed geïnformeerde personen, die al eens met de buitenlandse gezagsdra ger hebben gesproken, uitnodigingen voor een diner of een kort bezoek aan het Witte Huis, opdat zij de presi dent op de hoogte kunnen stellen van hvr kennis over hem. Tevens spreekt Kennedy met ambtenaren van buiten- lar.t se zaken, die contact hebben met het deel van de wereld, waarin het bewuste land ligt. Zelfs de kleine Caroline wordt in de voorbereidingen betrokken. Meest al wordt zij door haar vader meege nomen om de oezoeker te ontmoeten. Zo werd zy zeer zorgvuldig „ge traind" om tndia's premier Pandit Nehroe een rode roos voor zyn knoopsgat aan te bieden, omdat de Kennedy's wisten dat Nehroe gewoon is elke dag een roos op zijn witte jas te dragen. Byna elke buitenlandse functionaris weet dat Ca.rolientje erg van poppen houdt en iedereen die op het Witte Huis als gast van Kennedy komt, neemt oen pop mee Voeten op tafel Tydens zyn ontmoetingen met bui tenlandse staatshoofden is het Ken nedy's gewoonte zo informeel en vrg als maar mogelijk is met hen om te gaan. Hij doet alles om de bezoeker op zijn gemak te stellen. Als de pre sident in zijn kantoo met een buiten- lpndse gast praat, gaat hg altijd in zgn schommelstoel zitten en geeft hem zelfs de raad zijn voeten rustig op het lage tafeltje_ dat voor de sofa staat, te 'eggen, êen huiselijke ge woonte die hg zelf ook dikwijls de monstreert. Zodra hij de bezoeker het gevoel door Marianne Means Copyright Opera Mnndi van „thuis te zijn" heeft gegevei-, wordt de president zakelijk. Maar hij vt-rgeet nooit het nut van te beginnen met hier en oaar een compliment. Toen president Soekarno en de pre sident van Mali bij Kennedy kwamen om namens de neutrale landen te pra ten over het stopzetten van de kern proeven, verwachtten zy een koele ontvangst. Zg werden evenwel bijzon der verrast door een bijzonder harte lijke president, die hen op de proef stelde met de vraag. „Ik heb hier een zwaar probleem... Berlijn. Hoe zoudt U de zaak aan pakken, als U president van de V.S. was?" Overschakeling Een Kennedy trekje dat tal van be zoekende buitenlandse staatslieden heeft verbaasd en geïmponeerd is het gemak waarmee hg aan het eind van de dag van zware staats zaken kan overschakelen naar de vrolgke gezelligheid van een diner of partijtje. Premier MacMillan, die Kennedy voor diens verkiezing nog nooit had ontmoet, zei na zijn tweede ontmoeting met de Ameri kaanse president tegen een vriend. „Een van de meest bijzondere ei genschappen is zijn vermogen 't tempo tijdens besprekingen te veranderen. Hij is van begin tot eind geconcen treerd en tydens discussies altgd klaar voor elke aanval en tegenaan val. 's Avonds echter zyn er muziek, wgn en mooie vrouwen. Er zit iets achttiende eeuws aan deze jongeman. Ik denk zo, dat dit een heel nieuw accent geeft aan het leven in het Witte Huis." Er zijn overigens nog éndere nieuwe Minister Luns en ambassadeur Van Roijen brachten gezamenlgk een be zoek aan de Amerikaanse president. Onderwerp van gesprek Nieuw-Gui- nea? accenten in het Witte Huis en een er van is een kindertoon. Onlangs belde een diplomaat naar de presidentiële woning, op zoek naar adviseur Mc George Bundydie samen met nog een aantal ambtenaren big Kennedy het ontbijt gebruikte, terwyl men over een op handen zgnd buitenlands bezoek sprak. Stem van Caroline De telefoon ging in een van de woonkamers van het presidentiële gezin. Toen de telefoon van de haak werd genomen hoorde de diplomaat de stem van Caroline. Wetende, dat kleine kinderen graag met de tele foon spelen wilde hg ophangen, toen hij toch nog een kans waagde en de kleine meid vroeg of zy de heer Bundy even wilde halen. „Meneer Bundy? Ik geloof wel, dat hij hier Is, een ogenblikje astubllett." Caroline stapte de kamer binnen waar de heren zaten te eten, trok de heer Bundy aan zijn mouw en bracht hem naar de telefoon, waar hy een ver raste ambtenaar te woord stond. Het leven op het Witte Huis is dus echt niet zo ingewikkeld als men wel eens denkt. Eigen collega's aan slot van avontuur grootste gevaar De vier bemanningsleden van de* Beaufort keken zwijgend naar de steeds kleiner wordende stipjes aan de horizon. Hun collega's van het 217de squadron koersten opgewekt naar Malta. De opdracht was voltooid. De vier achterblijvers schudden mis troostig het hoofd. Hun machine was tijdens de aanval op een oorlogstanker van de As door het afweergeschut zodanig ge raakt, dat zq op de terugweg moesten besluiten de machine een noodlanding op het water te laten maken aan de westkust van Griekenland. Toen zq de zinkende Beaufort aanvalsbommen- werper verlieten en in het rubberen reddingsvlot stapten, scheen alle hoop op redding verloren. Terwql hun machine in de golven verdween verscheen een Italiaans watervliegtuig, een Cant Z 506-B, dat even boven hun hoofden rondcirkelde en toen op het water landde om de „vliegtuig" breukelingen op te pikken. Daarmee begon voor Ted Strever de piloot uit Zuid- Afrika, Bill Dunsmore de navigator uit Engeland en de twee Nieuw Zeelanders Alex Brown (schutter) en John Wilkinson (telegrafist) een avontuur dat nu, precies twintig jaar later, nog bqzonder waard is te worden naverteld. De Italiaanse luchtmachtjongens bleken op die morgen van de 28ste ju li 1942 goede gastheren te zgn. De vier gevangenen kregen brandewgn en sigaretten; twee uren later landden zg op het eiland Korfu en werden getrac- t erdop enorme borden macaroni en beste biefstukken en ook toen werden brandewgn en sigaretten gul rondge deeld. Rustige nacht Om het nog comfortabeler te ma ken stonden de officieren van het Ita liaanse garnizoen twee grote kamers aan de gevangen piloten af, opdat zg nog een rustige nacht konden door brengen alvorens zg naar een krygsge vangenkamp in Taranto zouden wor- denoverge bracht. De volgende mor gen werd hun een stevig ontbyt voor gezet en natuurlijk bespraken de RAF vliegers de kansen om te ontvluchten. Daarna werden zij naar een Cant wa tervliegtuig gebracht; de piloot stelde zich voor als „Kapitein Gatetama Mastrodrasa, tot Uw dienst!" De Ita liaanse bemanning was in een goede stemming, toen zg die morgen van Korfu opstegen. Het was hun laatste vlucht voor een lang verbeid verlof en ze hadden genoeg kisten Griekse wgn by zich om dat heugelgke feit thuis te vieren. Er waren negen mensen aan boord: de piloot, Je tweede piloot, de boord werktuigkundige, de telegrafist er een korporaal, die gewapend was met een revolver. Het vroiykst van allen was de kleine, goed gehumeerde korpaal, die belast was met de bewaking van de vier gevangenen. De korpaal glimlachte aan ^én stuk door, totdat het vliegtuig £,>ed en wel onder weg was. Toen veranderde zyn zo beminnelgke uitdrukking en zgn gezicht begon een lichtgroene kleur aan te nemen. Iedere keer als het vliegtuig in een „luchtzak" te recht kwam ginj de arme korporaal, die nooit eerder gevlogen had, door een hel van luchtziekte. Telegrafist Wikinson nam de kans waar om de kleine korporaal uit zgn lgden te helpen. Enigszins opgewon den wees hg naar een raampje en toen de bewaker zijn hoofd omdraaide om naar beneden te kgken, gaf de Nieuw- Zeelandse sergeant hem een daveren de opsoot, die een explosieve uitwer king had op de kaak van de italiaan. Wilkinson greep de revolver toen de korporaal achterover viel en wierp hem naar Ted Strever. Op hetzelfde ogenblik sprongen Dunsmoie en Brown op de telegrafist en boordwerk iuigkundige. De tweede piloot greep ujn machinepistool, maar Brown was iet op tijd om het gevaarlyke wapen lit zgn handen te rukken. Strever hield nu de loop van de re volver tegen het hoofd van de piloot, maar het vliegtuig bleef in du vlucht de twee mannen vochten een zenuwen oorlog met elkaar uit. Met nog een paar sekonden voor de boeg gaf de pi loot het op. Hy trok het vliegtuig weer op en gaf de stuurknuppel over aan Strever. Het Incident was binnen een paar minuten ten einde. De Beau fort bemanning had nu de touwtjes in handen er de Italianen lagen gebon den in hun eigen vliegtuig. Het was bgna half elf. Maar nu begonnen de problemen pas. Malta lag byna twee keer ver der weg dan Taranto. Zou er genoeg benzine zyn voor zo'n vlucht? En wat was de juiste koers? Zg waren niet op de hoogte van dit type vliegtuig en zg konden geen kaarten vinden. Maar naarmate de tyd verstreek en het gevaar voor een noodlanding op zee toenam werden de Italianen steeds behulpzamer. De tweede pi loot nam het stuur over, de naviga tor gaf de positie aan en de boord werktuigkundige waarschuwde hen toen het tyd was op de reservetanks over te schakelen. De gevanggen begonnen echter zwaar te protesteren toen zy hoorden dat Malta de bestemming was. Zy wezen naar de sterk teruggelopen ben zinemeter en schreeuwden: „Spitfire, spitfire..." Toen realiseerde de Brit se bemanning zich, dat hun grootste bedreiging niet van de vyanu, maar van hun eigen vliegtuigen, die te Matal waren gestationeerd, zou ko men. D't feit werd nog eens extra on derstreept toer een formatie Duitse Junkers voorby vloog. Plotseling werd de toestand kri tiek. Tom de naald van de benzine meter op nul stond schreeuwden de Italianen: „Geen benzine", maar Strever beval de piloot door te vlie gen. Vgf minuten later kwam Mal ta in zicht. Strever hoopte aan de radar van Malta te kunnen ontkomen, maar vyf kilometer van de kust zagen de ont snapten een aantal Spitfires op hen afkomen. Dunsmore zwaaide met een wit hemd uit een raampje, Brown trachtte de aanstormende vliegtuigen duideiyk te maken, dat hy niet schoot, maar het hielp niet. De ja gers vuurden op de vliegboot en raak ten de rechtervleugel. Toen beval Stre ver het v'iegtuig op zee te laten lan den. Net toen de transpirerende Itali aanse piloot het toestel op het water zette sputterden de motoren en gaven het op. Er was geen benzine meer. Spanning gebroken Plotseling was het stil;de Spitfires staakten het vuren en vlogen terug naar hun basis om de positie van de Cant te rapporteren. Toer de spanning gebroken was be sloten de. vier geallieerden hun ont snapping vieren en beantwoordden de Italiaanse gastvryheid zodanig, dat toen een reddingsboot langszij kwam, negen mannen knap aange schoten van boord werden gehaald.... Terug in Malta werd een groot teest georganiseerd, waarop de Italianen eregasten waren. Daarna deden de vier vluchtelingen weer gewoon dienst. Alle vier overleefden de oorlog en werden onderschelden voor bun „dief stal" van de vliegboot. Strever en Dunsmore ont"ingen het DFCen Wil kinson en Brown kregen de D.F.M.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1963 | | pagina 5