OOK TOEN GINGEN BEURZEN OPENI
OP 1 FEBRUARI 1953
braken de
1835
doden
Schade f 860
miljoen
Springtij
Door Deltawerken wordt kustlijn
700 km korter
Dinsdag 29 januari 1963
de leidsche courant
PAGINA 4
RAMPENFONDS: F 132.5 MILJOEN
jjet bekend worden van de gebeurtenissen ging gepaard met een
steeds omvangrijkere hulpverlening uit binnen- en buitenland.
Maandagmiddag had het rampenfonds al twee miljoen giilden ont
vangen. Het getal sprong met honderdduizenden omhoog. Woensdag
zeven miljoen, zaterdag 24 miljoen, maandag 16 februari 47,5
miljoen, 21 februari 57 miljoen, 28 februari 68 miljoen 31 maart
88 miljoen en 30 april 110 miljoen. Het totaal werd 132,5 miljoen
Van dat geld werd onder meer de schade aan huisraad vergoed.
De hulp was niet alleen financieel. Het Amerikaanse leger zond
zelfs 5000 man genie. Uit alle landen kwamen goederen en reddings
materiaal.
gen verschrikkelijke overstro
mingsramp heeft ons land
getroffen, een watersnood die
in onze geschiedenis wat om
vang en aantal doden betreft
vrij zeker zijn weerga niet zal
vinden. Zondagmorgen zijn
de eerste om 02.00 uur dij
ken doorgebroken in geheel
Zeeland, alle Zuidhollandse
eilanden en westelijk Brabant.
Enorme watermassa's werden
met angstwekkende vaart de
zeegaten en rivieren ingejaagd.
Op rechte einden hielden de
dijken het, maar in de vele
buitenbochten joeg de kolken
de stroom met zo'n onvoorstel
baar geweld tegen de dijken,
dat zij het begaven. In het holst
van de nacht stroomde het wa
ter door gaten, die snel breder
werden, eilanden en polders in,
schrik en verderf zaaiend on
der de bevolking. Nederland
aanschouwt zwaar verslagen
een dodenlijst, die nog van uur
tot uur groeit. Nog tekent de
ramp zich niet in volle omvang
af. Vooral op de eilanden lig
gen grote delen geïsoleerd. In
bange vrees wacht Nederland
af welk onheilsnieuws daar nog
vandaan komt.
Volgens de tot dusverre ont
vangen berichten bedraagt het
aantal slachtoffers van de wa
tersnood thans 303.
Koortsachtig is men bezig dij
ken te herstellen. Bijna iedereen
werkt dag en nacht.
De kustwacht van Westschou-
wen heeft geseind: „Dijken op
verschillende plaatsen doorgebro
ken. Toestand zeer kritiek. Hulp
verzocht namens burgemeester".
Het is het eerste teken dat sinds
het begin van de ramp van
Tonge op Overflakke* had 3000 in
woners. Na de ramp waren het er
nog 2700. Ook reer zwaar getroHen
was Stavenisse op Tholen. Van de
1737 inwoners verloren ruim 200 het
leven. Totaal 1835 mensen kwamen
om, de meesten in de golven. Overal
was leed en rouw, die alleen maar
werden verzwakt door een versuffing
na alle doorgemaakte ellende.
In een nacht kwam 175.000 hec
tare onder water te staan, 5*1* van
de oppervlakte van ons land. In
Walcheren was men juist bezig het
herstel te vieren van het in 1944
verdronken land.
De schade wordt geschat op 860
miljoen (landbouw ƒ140 miljoen;
woningen, boerderijen en gebou
wen ƒ160 miljoen; grond, dijken
en wegen ƒ400 miljoen; industrie
en bedrijfsleven 120 miljoen en
hulpverlening 40 miljoen).
Niet hierbij gerekend is de schade
aan huisraad, die het rampenfonds
vergoedde.
Er werden 3360 huizen en 450
boerderijen geheel vernield. Bijna
25.000 boerderijen en woningen
werden geheel beechadigd.
De aarde stond precies tussen
zon en maan. De watermassa ver
loor zijn rust en leunde tegen de
kusten. Het water perste zich
door Het Kanaal en kwam steeds
hoger, springtij. Daarnaast was
een noordwester storm opgesto
ken met orkaanachtige winden.
Het werd een noodlottige samen
loop. Niet alleen voor ons land.
Schouwen is ontvangen.
Overal in ons land worden al
grote hoeveelheden kleren, schoe
nen, dekens, Jakens, enz. voor de
noodgebieden ingezameld. Het is
de bedoeling, dat men briefjes
aan de in te leveren goederen
hecht met daarop de maten. Dit
vergemakkelijkt de uitdeling.
Op twee plaatsen in Zeeuws-
Vlaanderen brak de woeste wa
termassa door de dijk bij Dui-
venshoek. Twee huizen werden
letterlijk weggeslagen. Hierbij
verdronken acht mensen.
Op het eiland Goeree Over-
flakkee zijn minstens 40 mensen
omgekomen. Een gedeelte van de
huizen is totaal weggespoeld.
De zeedijken van Walcheren
zijn op verscheidene plaatsen be
zweken. In Vlissingen staat het
water 3 4 meter hoog in de
straten.
In de zak van Zuid-Beveland
is de toestand hoogst kritiek.
Tussen Wolphaertsdijk en Oud-
Sabbinge sloeg 500 meter dijk
weg. Minstens zes gezinnen, die
onbereikbaar zijn door de stérke
stroom, verkeerden gisteravond
laat in de grootste nood.
In de Ahoyhal te Rotterdam
zijn tot nog toe 500 vluchtelingen
aangekomen, de meesten vrijwel
zonder enig bezit.
(Enkele berichten uit de krant
van maandagmorgen 2 februari).
j^ederland ligt voor het groot
ste deel beneden de gemiddel
de zeespiegelhoogte. Duinen en
dijken vormen de grens met
aan de andere kant het water
als vijandige mogendheid. De
zee is aan de verliezende hand
maar hij doet ook tegenaanval
len. Soms hebben de stormlopen
succes. De Nederlandse water
staatkundigen werken daarom
aan versterking en verkorting
van de frontlijn. Door de Afsluit
dijk werd de kustlijn met bijna
300 km verkort. Er is nu nog
1800 km over. Door de na de
ramp pas goed op gang geko
men Deltawerken zal de lijn nog
VERSCHRIKKELIJKE ACTUALITEIT
NA TIEN JAAR HISTORIE
eens nu met 700 kilometer
krimpen.
Wat willen de ingenieurs nu
met de Zeeuwse Delta? Van
noord naar zuid heeft het gebied
tussen de eilanden vjjf inham
men: het Haringvliet, met daar
achter het Hollands Diep; het
Brouwershavense gat met daar
achter de Grevelingen; de Oos-
terschelde; het Veerse Gat en
de Westerschelde.
De Westerschelde moet open
blijven voor het verkeer op de
Belgische haven Antwerpen.
Alle andere gaten worden afge
sloten met stevige dammen.
Verder landinwaarts komen dan
totaal nog drie secundaire dam
men.
Enkele kleinere zeearmen als
de Brielse Maas en de Braak
man (Zeeuws Vlaanderen) wer
den in 1950 en 1952 reeds afge
sloten. Na de ramp kwam bij
Capelle een beweegbare storm
vloedkering. Ook het Veerse
Gat is inmiddels gesloten. In
1970 zullen alle dammen (be
halve die in de Oosterschei de,
die moet 1978 gereed zijn) er
moeten liggen.
Niet alleen voor de veiligheid
zijn de Deltawerken van belang.
Er komen zoetwaterreservoirs,
er ontstaan nieuwe recreatie
mogelijkheden ende eilanden
liggen niet meer geïsoleerd
maar zijn eenvoudig over een
dam te bereiken.
