S)e CöicbeSouAo/nt
Prinses Wilhelmina
hedennacht vredig ontslapen
MEER DAN TWAALF MILJOEN GULDEN
VOOR „OPEN HET DORP"
En nog is de stroom niet
uitgevloeid
WOENSDAG 28 NOVEMBER 1962
53e JAARGANG
No. 15.791
Directeur J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. 2 0 9 3 5 - Red. 20015, 25594 - Advert. 2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.03 - Abonn. 0,65 p. w., 2,80 p. mnd., 8,25 p. kw., Franco p.p. 8,75. Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
Hedennacht is Hare Koninklijke Hoogheid
Prinses Wilhelmina in haar slaap overleden. In
de laatste weken waren bij haar verschijnselen
opgetreden van een hartaandoening, welke,
vooral gezien de hoge leeftijd van Hare Konink
lijke Hoogheid, als zeer ernstig moesten worden
beschouwd. Ondanks de lichte verbetering nam
de ziekte gisteren een ongunstige wending. De
geleidelijke achteruitgang van de reeds slechte
algemene toestand werd daardoor versneld.
De dood trad te 00.59 uur vredig in.
In verband met de zorgelijke toestand van H.K.H. Prinses Wil
helmina vertoefde H.M. de Koningin voor zover haar verplichtin
gen dit toelieten op paleis Het Loo, waar zij ook hedennacht ver
bleef. Z.K.H. de Prins was met de prinsessen Margriet en Marijke
vanmorgen naar het Loo vertrokken. Prinses Beatrix is telegra
fisch op de hoogte gesteld van het overlijden van haar groot
moeder. Zij breekt haar reis af om naar Nederland terug te keren.
Prinses Irene is in de loop van de dag uit Engeland in Nederland
teruggekeerd. Zij bracht enkele dagen geleden nog een bezoek
aan haar grootmoeder, waarna zij naar Engeland terugkeerde.
Zij verbleef daar bij haar tante prinses Alice, de gravin van
Athlone.
De Hoge Raad is vanmorgen in verband met het overlijden van
Prinses Wilhelmina bijeengekomen.
De registers van rouwbeklag liggen ter tekening gereed in het
paleis Huis ten Bosch te Den Haag op donderdag 29 en vrijdag 30
november van 9.00 tot 17.00 uur. Voor de leden van het corps
diplomatique liggen de registers ter tekening gereed in het paleis
Lange Voorhout, eveneens op donderdag 29 en vrijdag 30 november
van 9.00 tot 17.00 uur.
Men heeft wel eens gezegd: ons
volk heeft Koningin Wilhelmina nooit
aarzelend of zwak of verslagen ge
zien. Ongetwijfeld was het geheim
hiervan de wijze waarop zij Gods
leiding aanvaardde in haar eigen
leven en in het leven van haar volk
Op haar hoge post stond zij eenzaam,
maar niet alleen.
Teruggekeerd in het vaderland, na
vijf jaar ballingschap, heeft zij het
wijs geacht enkele jaren later af
stand van de troon te doen en de
regeringstaak op jongere schouders
te doen oveigaan. Zij deed dit op
haar eigen wijze, overtuigd van de
juistheid van haar beslissing.
Op de achtergrond
Wij zijn dankbaar, dat de prinses nog
zovele jaren in ons midden is ge
weest, tot op hoge leeftijd krachtig
en helder van geest, vol belangstel
ling voor ons volk en zijn problemen
en belangen, ook die van de jeugd.
Vele malen heeft zij de jongeren op
Het Loo nog om zich heen verzameld.
Haar belangstelling voor internatio
nale en nationale problemen bleef
onverzwakt. Toch hield zij zich in
deze jaren steeds op de achtergrond.
Nog eenmaal treedt zij thans op
de voorgrond. Bij dit afscheid is zij
weer wat zij voor velen van ons zo
lang geweest is: Koningin Wilhel
mina.
Voor staatslieden en politici, die
Koningin Wilhelmina in haar werk
als staatshoofd van meer nabij heb
ben kunnen gadeslaan, zal haar
staatsmanswijsheid, haar onverzette
lijke wil, haar vastheid van karakter
en haar scherpe verstand in herin-
In tegenspoed grootheid betoond
Radio-rede van minister-president
De minister-president, dr. J. E. de
Quay, heeft hedenochtend voor de
Nederlandse radio de volgende rede
uitgesproken:
Luisteraars,
In dit uur van nationale rouw richt
ik mij namens u allen tot onze Ko
ningin en haar gezin om te zeggen
hoe innig wij medeleven met het
verlies van Prinses Wilhelmina, die
vele jaren onze Koningin was. Op
een ogenblik als dit gevoelen wij
hoe woorden tekort schieten. Wij
hebben er eigenlijk behoefte aan stil
te zijn, niet te spreken, doch enkele
ogenblikken te leven in de herinne
ring aan een grote vrouw, die van
ons is heengegaan.
Een zegen
Het is naar mijn mening een zegen
voor ons koninkrijk geweest, dat in
de onrustige periode van de eerste
helft van deze eeuw Koningin Wil
helmina als constitutioneel vorstin
heeft geregeerd. Ik ben ervan over
tuigd, dat haar wijsheid en vooral
haar juiste inzicht in taak en plicht
van een constitutioneel vorstin heb
ben bewerkt, dat ons vorstenhuis tot
op deze dag geliefd en geëerd is in
het gehele koninkrijk.
Haar ouders hebben tot de staat
kundige vorming van Koningin Wil
helmina veel bijgedragen. Koningin
Emma .ond als regentes, geleid door
een opmerkelijke intuïtie, de juiste
wegen in die periode van het parle
mentaire stelsel. Op zorgvuldige wij
ze heeft zij Koningin Wilhelmina op
haar taak voorbereid. Maar Konin
gin Wilhelmina zou nooit 'n groot
vorstin geworden zijn, indien zij niet
de kostelijke gaven van verstand en
hart had bezeten, die zij steeds in
dienst heeft gesteld van haar volk.
Vooral in tijden van tegenspoed
heeft zij haar grootheid getoond. In
de tweede wereldoorlog bleef zij
staan als een rots in de branding,
een bezielend symbool van onze vrij
heid.
Hoedster van hoge waarden
Zij was de hoedster van een grote
schat van hoge geestelijke waarden:
vrijheid, gerechtigheid, naastenlief
de en eerbied voor de waarde en
waardigheid van de mens.
Deze waarden waren voor haar de
inzet van de strijd en van het ver
zet. Zij kregen nog diepere beteke
nis door haar Godsvertrouwen, dat
haar ook droeg in de jaren van be
proeving, toen het vaderland door
de vijand was overspoeld en de strijd
voor de vrijheid schier hopeloos
scheen.
KONINKLIJKE
DODE
A's koningin heeft prinses Wil-
helmina zich teruggetrokken.
Nu zij overleden is, keert zij als ko
ningin in de geschiedenis van het Ne
derlandse gemenebest terug. Als ko
ningin „bij de gratie Gods"
De omschrijving „bij de gratie
Gods" heeft bij koningin Wilhelmina,
behalve een monarchale betekenis,
een diepere zin gehad.
Haar openbaar leven als toegewijde
vorstin en haar persoonlijk leven als
vrome christin heeft zij welbewust
gesteld onder „de gratie Gods".
Zij leefde uit het geloof, overge
geven aan haar taak als koningin,
voorbeeld en voorgangster te zijn van
het gehele volk.
Populariteit heeft koningin Wilhel
mina niet nagestreefd.
Haar levenslijn is één rechte lijn
geweest: plicht vóór alles.
Zij heeft het koningschap der Ne
derlanden tot een majesteitelijke
hoogte verheven, in wezen even aan
zienlijk als een absolute monarchie.
Toen zij meende, dat het haar
plicht was, de troon te verlaten, heeft
zij dat heengaan uit de openbaarheid
en hoeveel mensen kunnen dat zon
der morren opbrengen? vrijwillig
op zich genomen en met harde zelf
tucht volbracht.
Nu zij gestorven is, behoeven wij
geen rekening meer te houden met
haar wens weer „prinses" te zijn.
Zij is en zij was en zij zal altijd
voor het Nederlandse volk zijn: Ko
ningin Wilhelmina. Leve Koningin
Wilhelmina in eeuwigheid „bij de
gratie Gods"!
nering blijven. In ons volk leeft Ko
ningin en Prinses Wilhelmina als 'n
moeder verder. Moederlijke zorg
dreef haar naar de meest bedreigde
plaatsen en deed haar het juiste
woord spreken om te troosten in
smart. Als er één beeld van Konin
gin Wilhelmina in ons geheugen ge
grift staat, dan is het wel 't beeld
van de Moeder des Vaderlands.
Onze „Moeder des Vaderlands"
ruste in vrede.
Prinses Beatrix
komt terug
Prinses Beatrix zal morgen, don
derdag, naar Nederland terugkeren
om de begrafenis van prinses Wilhel
mina bij te wonen.
Dit is woensdag medegedeeld door
een woordvoerder van het Neder
landse consulaat - generaal in Hong
kong.
Begrafenis
volgende week
IN WITTE ROUW
Naar wij vernemen is de bekend
making van de datum van de begra
fenis van HKH Prinses Wilhelmina
niet voor morgen te verwachten.
Aangenomen wordt, diat de bijzetting
in de koninklijke grafkelder in de
Nieuwe Kerk te Delft niet eerder dan
over een week zal plaats hebben.
Verwacht kan worden, dat het een
witte begrafenis zal worden.
Zoals bekend, heeft Prinses Wil
helmina reeds in haar boek „Een
zaam maar niet alleen" medegedeeld,
dat zij evenals Prins Hendrik in
1934 in het wit begraven wilde
worden.
De prinses schreef in haar boek:
„Mijn man en ik hadden reeds lang
voor zijn heengaan herhaaldelijk sa
men gesproken over de betekenis van
het sterven en over het daaropvol
gende eeuwige leven. Wij hadden
beiden de geloofszekerheid, dat de
dood de ingang tot het leven is en
elkaar daarom beloofd, dat onze be
grafenis geheel in het wit zou ge
schieden".
Prinses Wilhelmina heeft geduren
de de periode van hofrouw, die na
het overleden van Prins Hendrik
werd afgekondigd, zich in het wit in
het openbaar vertoond.
tende Wim Kan geducht bij tot het
slot resultaat.
Dat zou echter nooit zijn bereikt
zonder de vijf en een half miljoen
gulden, die door de „lucifersdoosjes
actie" op de eerste avond waren bij
eengebracht. Voorts kwamen tal van
toezeggingen binnen voor het leve
ren van goederen of prestaties, die
een zeer hoge tegenwaarde hebben.
(Zie vervolg pag. 10)
De ruim 23 uur durende televisie- en radio-marathon, waarmee
de aktie „Open het Dorp" van maandag- tot dinsdagavond is be
gonnen, heeft meer dan 12 miljoen gulden opgeleverd en dit be
drag zal de komende dagen ongetwijfeld nog stijgen want aan het
eind van de uitzending waren nog lang niet alle binnengekomen
bedragen verwerkt- Er stonden buiten het RAI-gebouw nog hon
derden milde gevers te wachten om alsnog hun bijdrage te kunnen
storten.
Bovendien zullen op zo kort mogelijke termijn één of meer zgn.
Amerikaanse verkopingen worden gehouden van een groot deel
van de geschonken goederen, variërend van opgezette schildpad
den en kleine krokodillen tot auto's en landbouwtraktoren, waar
door het eindtotaal van de start van de aktie, die overigens tot
eind maart 1963 wordt voortgezet, een nog veel gunstiger beeld zal
geven van de grote offerzin van het Nederlandse volk-
NA 23 UUR:
TRANEN VAN MIES BOUWMAN
Na de eerste oproep, die maandagavond om half negen via radio-
en televisie de ether inging, hebben jong en oud, arm en rijk naar
vermogen in de beurs getast om de eerste bouwstenen voor het
dorp bijeen te brengen. Het werden vele bouwstenen, voor een
groot deel dank zij gastvrouwe Mies Bouwman, die de volle 23 uur
in de weer was met het aankondigen van honderden Nederlandse
artiesten op het gebied van de grote en kleine K en 't op charmante
wijze in ontvangst nemen van de giften. Haar belangrijke rol bij
het totstandkomen van dit onverwachte succes heeft niemand
tijdens en aan het slot van de uitzending verdoezeld.
De verheugde stichtingsbestuurderen huldigden Mies Bouwman
in de finale van Teraton (samentrekking van Televisie-Radio
marathon) en de duizenden toeschouwers, die in de tot televisie
studio omgetoverde oosthal van het RAI-gebouw geen plekje meer
vrij hadden gelaten, brachten Mies Bouwman aan het eind van deze
inspannende en afmattende uitzending voor het eerst in tranen,
toen zij een welgemeend daverend en herhaald „Lang zal zij
levenaanhieven.
Hang-, leg-, keukenkasten
„DE HOUTHAL"
HOGEWOERD 99 TELEF. 22536
(Advertentie)
Vrij zacht iveer
De Bilt, woensdag 10 uur. Het
K.N.M.I. deelt mede:
Een hogedrukgebied met centrum
nabij Ierland neemt in omvang af.
Tegelijkertijd beweegt een in bete
kenis toenemende depressie tussen
IJsland en Schotland in de richting
van Scandinavië.
Tengevolge van deze ontwikke
ling zal morgen met zwakke tot ma
tige westelijke winden zachte lucht
van de Noordzee worden aangevoerd.
Aan de achterzijd-: van de depressie
stroomt koude arctische lucht naar
het zuiden. Deze lucht kan Neder
land morgen niet bereiken.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Na 23 uur werken: Het moment waarop geluk en vermoeidheid de onvermoeibare Mies Bouwman heel even
te veel werden. Het gezicht van dokter Klapwijk spreekt boekdelen.
WIM KAN PRAATTE
OP VALREEP
NOG 100.000 LOS
Behoudens een korte periode in
Ie vroege ochtenduren van dinsdag
hebben Nederlanders en ook in ons
land wonende buitenlanders aan
Mies Bouwman hun' giften overhan
digd, die voor elk een vriendelijk
woord had en altijd enthousiast bleef,
zowel als het slechts enkele dubbel
tjes van een kleuter betrof als bij de
soms zeer forse bedragen van instel
lingen, bedrijven en industrieën. Vee)
geld kwam ook binnen door middel
van telefonische aanmeldingen waar
voor een speciale centrale in het
RAI-gebouw was ingericht.
Het topbedrag ineens ontstond
door de kwijtschelding door de eige
nares van het terrein waarop het
dorp zal verrijzen van de bij voor
lopig contract vastgestelde koopsom
van 800.000. -Maar ook de 250.000
van de Nederlandse Sportfederatie,
bestemd voor de aanleg van sport
accommodatie in het dorp, de
170.000 van de vereniging voor de
Effectenhandel en de toegezegde
140.000 van Radio Veronica waren
flinke duiten in het actie-zakje. Te
gen het slot van de uitzending droe
gen ook de organiserende Avro
(50.000) en de van vier Nederlandse
bedrijven in totaal 100.000 lospra-
ZON- EN MAANSTANDEN
29 Nov.: zon op 08.22, onder 16.34;
maan op 10.13, onder 18.33.
Hoogwaterstanden
29 Nov.: v.m. 4.37; n.m. 16 47.
KORRELTJE
De stem van het geweten zou 'n
veel betere raadgever voor ons zijn,
wanneer we haar maar niet altijd
van tevoren verkeerd zouden souf
fleren.
VASAS-FEIJENOORD
NIET OP T.V.
De voetbalwedstrijd Vasas-Feyen-
oord, zal vanavond niet voor de tele
visie worden uitgezonden, in verband
met het overlijden van prinses Wil
helmina.
Het kinderprogramma van vanmid
dag gaat wel door, maar zal worden
aangepast. Vanavond zal de televisie
een nationaal programma brengen.
