Een
N1ET-CHRISTEN
riep in 325
het eerste concilie
bijeen
amateurfotografie
Nicea:
gevolg van twist en tweedracht
TIPS V/OOR
MAAK VAN UW VAKANTIEFOTO'S
EEN BOEIENDE BEELDROMAN
VRIJDAG 5 OKTOBER 1962
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 11
HET WAS IN DE ZOMER van het jaar 325,
dat keizer Constantijn de Grote zich ten zeer
ste bekommerd toonde om een godsdienstige
twist in zijn Romeinse rijk. Constantijn bezat
reeds jaren lang het diepste respekt en grote
waardering voor de zich steeds verder ver
spreidende leer van Christus, hij had zich al
in 31 2 onder Christus' vaan opgesteld en met
het Labarum in top velde hij de macht van
zijn losbandige mede-keizer Maxentius, een
jaar later zelfs verschafte hij de Kerk der chris
tenen volledige vrijheid, maar hij kon het nog
niet opbrengen om de christelijke leer, die hem
te veel aan banden zou leggen, geheel aan te
hangen. Constantijn was dus nog geen chris
ten, toen rondom in het oosten de theologen
redetwistten om het hoogste: de persoon van
de Stichter der Kerk. Zijn verontrusting zal
niet puur van religieuze aard zijn geweest,
want ook een godsdienstige strijd kan de een
heid van een rijk bedreigen. Hoe dan ook,
Constantijn vond, dat er iets aan gedaan moest
worden en hij riep het eerste van de twintig
oecumenische concilies, zoals de Kerk die in
de loop van bijna twee millennia gekend heeft,
bijeen.
KEIZER CONSTANTIJN, en niet de bisschop van
Rome, riep het concilie van Nicea in 325 bijeen. En
ook de zeven daaropvolgende Kerkvergaderingen von
den plaats op bevel van een Romeins of Oost-romeins
keizer. Deze feiten mogen een verwarrende indruk
maken: de pausen gaven aanvankelijk hiervoor zelfs
geen toestemming of opdracht; er werd hun althans
niet om gevraagd. Toch, zo schrijft de concilie-historicus
Hubert Jedin wordt het principiële recht van de pau
sen door deze feiten niet aangetast. Zeker is, dat zij als
patriarchen van het Westen en krachtens een unieke
voorrang vertegenwoordigd waren, dat hun legaten
steeds een bijzondere plaats innamen en soms de lei
ding hadden, en dat hun instemming met besluiten
onmisbaar was voor de oecumenische bindende kracht
ARIUS' DWAALLEER
Er waren veel theologen in de derde eeuw, die de
Zoon plaatsten onder de Vader. De namen van deze
denkers zijn veelal vervaagd, maar de naam van de
Alexandrijnse priester Arius is nog niemand vergeten.
Hij was het, die het Woord een „schepsel van de Vader"
noemde; „de Zoon is ook niet eeuwig, er was een tijd,
waarin Hij er nog niet was". Arius' dwaalleer kreeg
in het Oosten veel aanhang en de strijd laaide hoog op.
De Kerk kende tot dan toe wel bijeenkomsten van
groepen bisschoppen, de apostelen waren al met een
Kerkvergadering begonnen, maar de tweespalt rond
de Ariaanse ketterij vroeg om een algemeen oordeel.
ROND 250 CONCILIEVADERS togen naar Nicea in
Klein-Azië, bijna allen uit het Oosten; slechts vijf bis
schoppen kwamen uit het Westen. De keizer ontving
hen in zijn zomerpaleis en spoorde aan tot vrede, maar
de beraadslagingen liet hij ongemoeid. De vaders heb
ben het op dit eerste concilie niet gemakkelijk gehad.
CONCILIES IN
VOGELVLUCHT
De Kerk was nog jong, veel christenbloed had slechts
kort tevoren opgehouden te vloeien en veel aanwezige
bisschoppen „droegen de merktekens van onze Heer
Jesus in hun lichaam", vurige getuigenissen van hun
standvastig geloof; het christendom was nog nieuw en
krachtig, maar ontstellend is het als men verneemt
van de verscheurdheid en de tweedracht, die toen
reeds de trouw aan Christus' leer op de proef stelden.
HET „MONSTER"-CONCILIE VAN CHALCEDON
Arius werd veroordeeld en zijn leer verworpen, maar
nog eeuwenlang kwamen naast katholieke gemeenten
Ariaanse voor, met eigen kerken en doopkapellen. De
Arianen hielden zich niet rustig en een nieuw concilie,
in 381 te Constantinopel, moest de geloofswaarheid van
de Drievuldigheid opnieuw ondubbelzinnig en blijvend
formuleren. Ook op de volgende concilies (in 431 te
Ephese en in 451 te Chalcedon) werden de gronddog
ma's van de Kerk geformuleerd. Te Ephese keerde men
zich tegen Nestorius, die Maria de titel van Moeder
Gods wilde onthouden, en in Chalcedon kwamen bijna
600 conciliedeelnemers (de grootste bijeenkomst van
bisschoppen tot aan het eerste Vaticaanse concilie in
1870) bijeen om de leer te veroordelen van hen die
verkondigden, dat er in Christus slechts één natuur,
de goddelijke, was.
Het concilie van Chalcedon werd wederom bijeen
geroepen door een keizer, Marcianus, maar deze vierde
Kerkvergadering was overigens het werk van Paus Leo
de Grote, die op de vergadering een dogmatische brief
liet voorlezen, die grote indruk maakte op de bisschop
pen: „Dit is het geloof van de Vaders", riep men uit,
„dit is het geloof van de apostelen. Zo geloven wij
allen. Door Leo heeft Petrus gesproken".
OOK LATER werd de stem van Rome's bisschoppen
gehoord, maar hun primaatschap, dat steeds duide
lijker vorm kreeg, vond tegenstand in het Byzantijnse
deel der Kerk. In 867 kwam de eerste breuk met het
Oosten, toen de patriarch van Constantinopel de ker
kelijke ban uitsprak over Paus Nicolaas I, omdat deze
geweigerd had de patriarch te erkennen op diens zetel,
wegens onregelmatigheden bij de keuze. Een her
enigingsconcilie te Constantinopel had een kortstondig
succes: de eenheid was zo broos, dat slechts een nietige
aanleiding in 1054 voldoende was voor het grote
schisma, dat de christenheid in twee delen heeft gesple
ten en dat vandaag - nu het sterker gevoeld wordt dan
ooit - nog voortduurt.
De kerk, waar het concilie van Ephese (431) gehouden
werd, was toegewijd aan de Moeder Gods. De kerk
was in de vierde eeuw opgetrokken op de fundamenten
van een zeer groot Romeins gebouw, dat uit de tweede
eeuw stamde. De lengte van het oorspronkelijke ge
bouw was 265 meter. Het westelijke deel (op de voor
grond van de foto) werd omgebouwd tot voorhof
(atrium); op het oostelijke deel werd de basiliek met
drie langschepen gebouwd. In deze ruimte zetelde het
concilie.
DE VAKANTIES zijn achter de rug",
't zo moeizaam gekweekte bruin
is als sneeuw voor de zon, beter ge
zegd, als suikergoed in de regen, ver
dwenen, de meegebrachte olijven zijn
op, net als de laatste fles wijn. De
sandaaltjes uit Marseille bleken meer
mooi dan sterk en zijn nu al versle
ten en 't hemelsblauwe gaatjeshemd,
dat Jan in Italië zo enig stond, staat
hier als een vlag op een modder
schuit. Waarmee niets kwaads van
Jan wordt bedoeld, maar hij ziet er
hier nu eenmaal uit alsof hij midden
in de winter als badgast vermomd
op weg is naar een bal-masqué. De
Friese duimpjes uit Terhorne en de
nougatbrokken uit Mortélimar zijn
op. Het enige, dat nog rest van de va
kantie is een oude schoenendoos met
foto's, waar u over een paar maanden
al geen weg meer in weet.
Het „waarom"
Waar sliepen we ook weer, dit raam
of dat? Waarom hebben we dit huisje
gefotografeerd? Wie was deze man?
En dit beeldige meisje? Begonnen we
de vakantie hier of was dat halver
wege?
Jammer van het geld en de moeite,
die u aan de foto's hebt gespendeerd,
want zolang ze in die schoenendoos
blijven hebt u er niets aan. De kinde
ren krijgen ze op een gegeven mo
ment in handen en dat is 't einde, én
van de foto's én van uw vakantie
herinneringen.
Een ALBUM DUS. Maar weet u,
dat u precies zoals u met die hoed
van drie jaar geleden niet meer voor
de dag kunt komen, dat ook niet kunt
doen met zo'n kartonnen met kunst
leer overtrokken album vol zwarte
bladen, afgewisseld door kunstig be
werkt grijs vloeipapier. Dat is ouder
wets, erg ouderwets, net als de witte
inkt. Het gaat nu precies andersom.
De bladen, waarop u uw foto's plakt
zijn wit en de inkt voor de onder
schriften is zwart.
Stel 't niet uit tot morgen, hoe
verser uw herinneringen en de foto's
zijn, hoe beter. U hebt dus een plak
boek met witte bladen en de schoe
nendoos met foto's, maar nu bent u
er nog niet. Zoek in alle jaszakken
van uw huisgenoten naar kaartjes
van kabelbaantjes, trammetjes, trei
nen, bezienswaardigheden en pro
beert u zich te herinneren of u niet
nog ergens een gedroogd bloemetje
hebt liggen, geplukt in uw vakantie
oord. Zoek de folders op, die u verleid
hebben naar de Veluwe te gaan, naar
Kopenhagen of naar Majorca. Knip
daar de afbeeldingen uit van plek-
jer, waaraan u zoete herinneringen
hebt. Kijk eens of u de rekening hebt
bewaard van dat dure restaurant,
waar u 't laatste vakantiegeld omzet
te in kreeft.
Volgend jaar is dat natuurlijk wat
eenvoudiger, dan bewaard u die din
gen gewoon. Dat alles plakt u tussen,
de foto's om de stijve vier plaatjes
op een bladzijde te vermijden. Een
beetje schots en scheef dan 'ns een
foto op een blad, dan drie, liefst een
oneven aantal.
Neem nu niet de eerste de beste fo
to, die u voor de hand komt, maar ga
chronologisch te werk. De foto van
Jan, die haast bezwijkt onder de kof-
sorteren en plakken
fers op weg naar het station eerst,
dan, Anneke uit 't coupéraam en
dan 't beeldige hotelletje, met al die
bloemen op 't balkon.
TUI AAK ONDERSCHRIFTEN. Nu
bent u nog vol van die donker
bruine berggids met al z'n spieren,
die u aankeek alsof hij 't plan had
u diezelfde nacht nog te ontvoeren.
Over een paar jaar vraagt u zich ver
baasd af waarom u in hemelsnaam
een foto hebt gemaakt van dat jon
getje in dat hele kortt broekje en
waarom u die foto ook nog hebt la
ten vergroten.
Oh ja, vergroten. Laat, als 't even
kan, de mooiste foto's vergroten en
reserveer daar voor een hele blad
zijde. En zet een jaartal op 't album.
Over tien jaar weet u niet meer of
't in 1960 of '61 was dat Jan z'n voet
verstuikte, daar de hele vakantie over
doorzeurde en dus op alle foto's met
een wat zielig gezicht staat. En nog
iets, werk volgens 't principe „zachte
heelmeesters maken stinkende won
den". Gooi eruit, wat niet goed is, al
is 't nog zo grappig. Selecteer de fo
to's streng.
Tenslotte, een vakantie is iets bij
zonders en zeker een apart fotoboek
waard. Plank Kareltje's eerste plas
op 't potje in een ander album, dat
is per slot van rekening een heel an
der hoofdstuk.
AGEETH SCHERPHUIS
Bezwaarschriften van
onrechtmatig gekozenen
ongegrond verklaard
De door een drietal nieuwgekoze-
nen op 13 september ingediende be
zwaarschriften tegen hun niet toe
lating als lid van de gemeenteraad
van Huissen, zijn door Gedeputeerde
Staten ongegrond verklaard. In die
beschikking geven G. S. een overzicht
van de onregelmatigheden die tijdens
de verkiezingen in de gemeenteraad
hebben plaatsgehad.
Aangezien deze zich over alle stern-
districten hebben uitgestrekt, moet de
stemming voor de gehele gemeente
ongeldig worden geacht, aldus gede
puteerden, die er voorts nog op wij
zen, dat de ongeldigheid van invloed
is op de verkiezingen van alle daar
bij benoemden en dat de oude ge
meenteraad, die nog steeds aan het
bewind is, terecht heeft besloten tot
niet toelating van alle nieuwbenoem
de leden.
Hoewel tegen ongegrondverklaring
beroep openstaat bij de Kroon heb
ben de bezwaarden besloten hiervan
geen gebruik te maken. Pas als het
raadsbesluit tot niet toelating onher
roepelijk is geworden dit -is het
geval als de beroepstermijn van 14
dagen verstreken is kan b. en w.
overgaan tot het vaststellen van een
datum voor de herstemming.
Ambtenaren van de gemeente Nij
megen zijn belast met de voorberei
dingen van de nieuwe verkiezingen.
Zij zijn begin deze week met de werk
zaamheden in het gemeentehuis te
Huissen begonnen. De rijksrecherche
is op het politiebureau ter plaatse
bezig met de afwikkeling van het
onderzoek naar de onregelmatighe
den. Dit onderzoek neemt nu reeds
meer dan drie maanden in beslag.
Nadat hij op het Amerikaanse vliegdekschip „Kearsage" uit zijn ruimte
cabine is geholpen, telefoneert Walter Schirra, de nieuwe Amerikaanse
ruimtevaarder, nog in ruimtepak, dolgelukkig met zijn vrouw en twee
kinderen.
