DE ZEVEN LEVENS VAN JOHN F.KENNEDY President is nooit verder dan twee minuten van de telefoon verwijderd EERLIJN IN W4D0R1D EN 1BEEE1D A k\ 91J Waar John F. Kennedy ook gaat, het presidentschap zit steeds op zijn hielen. Een modern, gecompliceerd maar ook bijzonder efficiënt systeem van koeriers, telexberichten en telefoontjes voorziet de president van een directe verbinding met hel Witte Huis. Voor Woodrow Wilson waagde geen enkele president het uit het land te gaan omdat zo'n buitenlandse reis hem te ver buiten het bereik van zijn regering zou brengen. Dank zij de ontwikkeling van de radio- en telefoon verbindingen konden de presidenten de teugel wal laten vieren. President Eisenhower was de eerste om de vreugden van de moderne techniek te oogsten en werd de presidentiële toerist. En reeds in het eerste jaar van zijn presidentschap heeft John Kennedy min stens zoveel tijd buiten als in Washington doorge bracht. Het ziet er naar uit, dat voordat zijn termijn is verstreken, hij nog vele malen de aardbol zal zijn rondgereisd. Voor de kleine Caroline Kennedy betekenen al deze reizen een extra leergang in aardrijkskunde. Elke keer voordat president Kennedy voor een reis vertrekt, vertelt hij zijn vier jarig dochtertje waar hij heengaat, hoe lang en waarom hij weg is. Daar bij geeft hij graag college over de plaatsen, die hij bezoekt. Dit heeft tot gevolg dat de twee turven hoge peuter de topografie van de VS kent als een kind dat zes jaar ouder is. Wel bijzonder aan de praktijk aan gepaste aardrijkskunde lessen krijgt de Kennedy-dochter als zij mee mag vliegen in de presidentiële helicopter, zittend op vaders schoot Dat klinkt allemaal heel erg huise lijk, onschuldig en informeel, maar hier gaat het alleen maar om de pre sident als vader. Als leider van zijn land drukken er wel andere zorgen op de schouders van de president. Als hij op reis is, dan is het de taak van het VS Army Signal Corps er voor te zorgen, dat hij binnen twee minuten kan worden bereikt. Ma~r waarom twee minuten en geen minuut langer? De twee minuten speling is het ma ximum dat veiligheidsofficials als veilig beschouwen in het geval van een plotselinge atoomaanval. Binnen een paar minuten moeten de eigen geleide projectielen en vliegtuigen to* een tegenaanval overgaan, wil het land een atoomoorlog overleven. Onder lessenaar Als de president een rede houdt, dan bevindt zich onder zijn lessenaar een telefoon, die in onmiddellijke ver binding met het Witte Huis staat. Als hij re,st zijn er speciale radio verbin dingen tussen zijn auto of vliegtuig en de belangrijkste regeringskantoren. Als hij golf speelt bevinden zich man nen van de geheime dienst in zijn nabijheid, uitgerust met walkie-tal kies. Ongeveer een week voordat hij op rei- gaat, trekken de Geheime Dienst en 't Signalcorps er op uit om in de te bezoeken plaatsen voor de tele foonverbindingen te zorgen en tevens al vast veiligheidsmaatregelen te ne men. Kort voor de reis van de president naar Parijs telefoneerde een ambte naar me 1 erre Salinger, de pers chef. „Heb je een minuutje vrij om even over een bepaald probleem te spreken?", vroeg hij. Het antwoord luidde: „Dan zul je moeten zwemmen, ik ben in Pa rijs"De ambtenaar wist niet, dat Salinger al met een groep naar de Franse hoofdstad was vertrok ken om voor de persverbindingen te zorgen. De telefoon verbinding was zo duidelijk, dat hij veronder stelde dat Sallinger in zijn kantoor zat. Geen sleutels Naast zijn telefoon-systeem wordt de president van de ontwikkelingen in het buitenland en in Washington op de hoogte gehouden door speciale vliegtuigen, waarmee dagelijks bood schappers met dikke, gesloten post- tassen arriveren. De boodschappers hebben geen sleutels bij zich waar mee zij de tassen kunnen openen, hoe wel zij, voordat zij werden aangeno men, zeker zes maanden lang aan een zorgvuldige test van de veilig heidsdienst hebben blootgestaan. Slechts de dienstdoende militaire aide kai de dikke bundels papieren uit de tas krijgen Wa betreft de verbindingen met het Witte Huis wordt niets aan het toeva' overgelaten, maar niettemin wordt steeds weer een onderzoek naar eventuele onvolkomenheden ingesteld. „White Express" is de codenaam voor een dergelijk routineonderzoek. Wanneer deze woorden door de tele- topambtenaren, militaire bevelheb bers en leiders van het ministerie van defensie bekend is. Deze codenaam die alleen in spoedgevallen mag wor den gebruikt, brengt de president ogenblikkelijk aan de telefoon. door Marianne Means Volgen elke stap Copyright Opera Mundi foonhoorn klinken, wordt de omroeper ogenblikkelijk met de president ver bonden. Gewone telefoontjes worden eerst door een medewerker nader be schouwd voordat zij eventueel aan de president worden doorgegeven, maar er is een codenaam, die aan bepaalde van de verbindingsdienst volgen elke stap van de president zeer zorgvuldig, zodat ze nooit kunnen worden verrast. Tijdens het bezoek van de president aan Parijs had een dienstdoend ambtenaar in het Witte Huis een belangrijke boodschap voor Kennedy. De telefonist in Parijs vroeg hem precies één minuut en twintig seconden te wachten. Het regende en de geheime agenten, die in de zwarte Citroën van de pre sident zaten, moesten Kennedy en zijn echtgenote onder bescherming van een parapluie naar de auto terug brengen. De mannen hadden de af stand, die moest worden afgelegd zorgvuldig geschat en hadden bere kend hoeveel tijd er nodig zou zijn om Kennedy aan de telefoon te krij gen. Zoals de ambtenaar later verklaarde: „In precies één minuut en twintig seconden had ik de president aan de lijn. Als Kennedy aan zijn bureau in het Witte Huis zit, heeft hij een telefoon toestel met vijftien knoppen voor zich Een van deze knoppen is helrood. Toen hij nog maar een weel; aan het werk was drukte Kennedy op de rode knop in de veronderstelling, dat hij een vrije lijn kreeg. In plaats daar van werd hij binnen de korst moge lijke tijd gebeld door bevelhebbers van VS bases in de gehele wereld. Hij had het noodsignaal uit doen gaan dat alle VS oorlogsposten waarschuwt De president haastte zich de gene raals uit te leggen, dat hij een fout gemaakt had. Directe verbindingen De telefoon van de president heeft behalve de gewone lijnen en de rode oorlogswaarschuwingslijn ook nog directe verbindingen met de minister van defensie, de voorzitter van de stafchefs e-. de minister van buiten landse zaken. In hun huizen en kan toren .lebben zij een speciale witte telefoon. Als die overgaat, dan kan het alleen maar de president zijn, die belt. De president heeft ook een speciale telefoon in een klein kantoortje, die een directe verbinding met de Engel se premier M-cMillan en met presi dent De Gaulie tot stand brengt. In de vlakbij gelegen schuilplaatsen die kunnen worden gebruikt in geval van een aanval bevindt zich een com- ple*e duplicaatinstallatie die direct ken worden gebruikt. In tijd van oor log kan de president hierdoor hetzelf de contact onderhouden met zijn gene raals en verbonden regeringsleiders. De plaats van deze schuilplaatsen is natuurlijk geheim, maar zij bevinden zich dicht genoeg bij om de president er in de kortst mogelijke tijd Jieen te brengen. Contact tijdens vlucht Kennedy vliegt altijd in hetzelfde militaire vliegtuig („Air Force One") omdat het een uitgebreide uitrusting bevat voor een volledige telefonisch contact tijdens de vlucht. In het ge val het vliegtuig vlak voor de start technische moeilijkheden zou demon streren, staat er een ander vliegtuig klaar dat volkomen gelijk is uitge rust; zelfs de kleur van de bekleding in het privé compartiment van de president is dezelfde De president werkt terwijl hij vliegt; als regel begint hij onmiddellijk na de start met een opgewekt: „Goed, wat hebben we vandaag?" President Kennedy houdt ervan korte vluchten te gebruiken om met oude vrienden of stafleden te praten. Onlangs moest Ted Sorensen, zijn adviseur, in een helicopter stappen teneinde met de president van ge dachten te kunnen wisselen over een project, dat tijdens zijn afwezigheid moest worden uitgevoerd. Toen de helicopter op het vliegveld landde stapte Kennedy zijn vliegtuig binnen en Sorensen nam een taxi, die hem terug moest brengen naar het Witte Huis. Toen de arbeiders van Blok 40 op 16 juni over de Stalin Allee marcheerden liepen honderden andere bouwvakkers van hun werk om zich bij de demon stranten te voegen. Al gauw was de groep meer dan 2000 man sterk. De politie-agent, die dienst had op het Marx-Engels Plein dacht dat het.hier ging om een demonstratie, die door de regering was aange moedigd (dat was de enige vorm van demonstratie, waarvan hg ooit had gehoord) en hij hield alle ver keer tegen om de groep vrije doorgang te verlenen. Via de Unter den Linden marcheerden de mannen op naar de regeringsgebouwen in de Leipziger Strasse en hieven spreekkoren aan, waarin de namen Grote- wohl en Ulbricht duidelijk te horen waren. Er ver scheen slechts een ondergeschikte ambtenaar. De stakers brulden nu, dat zij een algemene staking wil den, vrije verkiezingen en het einde van het regiem, De on-officiële staking groeide uit tot een rebellie, een rebellie evenwel zonder leiders. Vele leden van de communistische jeugdbeweging en van de Volks poli tie kozen openlijk de kant van de rebellen. De stakers waren doorgemarcheerd naar de grens met West-Berlgn en drie van hen trokken de grens over en vroegen toestemming om het radiostation RIAS te mogen gebruiken, teneinde bekendheid te geven aan hun rebellie. Niemand durfde dit echter toe te staan zonder vergunning van hoger hand en de burgemeester Ernst Reuter, was in Wenen. Nie mand in het westen had een dergelijke opstand ver wacht. De volgende morgen trokken de stakers na een mas sameeting op de Strausenberger Platz weer over de Unter den Linden. De politie probeerde hen tegen te houden, maar slaagde daar niet in. Enige stakers beklommen de Brandenburger Tor met behulp van een lange paal en haalden de rode vlag naar beneden, die zg op straat verbrandden. Op deze zeventiende juni 1953 behoorde Berlijn aan de Berlijners. Nu hing alles af van wat de Russen zouden doen. Op 18 juni trokken Russische tanks Berlijn binnen. Het scheen dat vele rode soldaten sympathie hadden voor de stakers, maar zg gehoorzaamden him bevelen. Zg vuurden niet, maar hun tanks zig-zagden door de straten om de menigtes uit elkaar te drijven. Met behulp van luidsprekers riepen de stakers de tank bemanningen op niet te schieten. Maar de tanks kwamen op hen af met snelheden van dertig tot vgf- tig kilometer per uur. Hierop vielen de arbeiders de tanks aan; met stenen bekogelden zg de kijkgaten en probeerden de rupsbanden met grote breekijzers van de tanks te rukken. Z# deden ook een beroep op het westen hen te helpen, maar de westelijke bond genoten wisten dat alleen hun tanks en anti-tankka nonnen de Russen zouden kunnen tegenhouden. Dat zou vrijwel zeker oorlog hebben betekend en naar alle waarschijnlijkheid zelfs een atoomoorlog. Het westen voelde, dat het niets kon doen. De opstand was gedoemd te mislukken. .jmJ wf* II UI Mi

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1962 | | pagina 12