DE ZEVEN LEVENS VAN JOHN F. KENNEDY
Jonge president opgewassen
tegen uiterst zware taak
EERLIJN IN WCCRR EN EEELE
Nieuwe serie
Er zyn zeven mannen, die dezelfde naam dragen:
John F. Kennedy, even oud zyn, met dezelfde vrouw
getrouwd en op één en het zelfde moment aanwezig zyn
op een bijeenkomst. Deze curieuze zevenling bestaat
overigens uit slechts één man, John Fitzgerald Kennedy
xelf, de president van de Verenigde Staten.
Hij is 's lands belangrijkste bewindsman, de man die
verantwoordelijk is voor de buitenlandse politiek, opper
bevelhebber van de strijdkrachten, hoofd van de demo
cratische partij, hoofdceremoniemeester van het Witte
Huis en onbetwiste leider van de Vrije Wereld. Maar
hij is daarnaast ook een gewoon menselijk wezen, een
man die moet eten en slapen, een man die graag wat
tijd wil hebben om bij z'n familie door te brengen en een
man, die geïnteresseerd is in sport, de „society" pagi
na's van de kranten en de plaatselijke roddel.
Zeven Levens in één. De taak president te zijn van de
Verenigde Staten is een moeilijke!
De president kan zijn officiële ver
plichtingen niet aan anderen overdra
gen; de wet bepaalt, dat slechts hij
het laatste woord heeft bij regerings
beslissingen. Hij mag nooit verder
dan twee minuten verwijderd zijn
van de telefoon in het Witte Huis,
zelfs niet wanneer hij in het buiten
land is. De besluiten die hij neemt
kunnen leven en dood betekenen voor
miljoenen mensen in deze wereld. Het
ls hem verboden zich buiten het Wit
te Huis te begeven zonder een speci
ale bewaker.
John Kennedy heeft in dit eerste
Jaar van zijn presidentschap geleerd
hoe te leven met de ontzagwekkende,
eenzame grootsheid van de taak van
Amerika's eerste burger.
Nadat hij plaatsmaakte in het Wit
te Huis voor Kennedy verzocht pre
sident Eisenhower zijn opvolger hem
weer zijn voormalige rang van „Vijf
ster generaal" terug te geven. Hij
wilde liever „generaal" genoemd
worden dan „Mr. President".
Niet begrijpen
Kennedy die vier jaren van hard
werken had moeten doormaken om
tot het presidentschap door te drin
gen kon dit verzoek van Die eerst
niet begrijpen, maar hij respecteer
de de eervolle militaire loopbaan
van Eisenhower, schreef hem een per
soonlijke brief en telefoneerde hem
op de dag, dat hij de wet onderte
kende, waarbij Eisenhower zijn mili
taire rang terugkreeg.
Enige weken later ontmoetten de
twee presidenten elkaar bij toeval op
een bijeenkomst, die was georgani-
see d tei gelegenheid van het bezoek
van een buitenlandse hoogwaardig
heidsbekleder. President Kennedy
was niet op de hoogte van Eisenho
wers komst, maar toen hij hem in de
menigte bezoekers ontdeWe, stapte
hij direct naar hem toe en zei
„Kom met mjj mee dan gaan we sa
men eer handje geven".
Hij probeerde Eisenhower bij de
ontvangst voor te laten gaan, maar
Eisenhower stond er op, dat hij ach
ter Kennedy zou staan. „Na u mijn
heer de president" zei hij" er is
slechts één Mr. President. Dat bent
u. En ik ben nu generaal, dank zij u".
President Kennedy glimlachte. De
gen »raal had gezegd waar het op
stond. Er kan aan de top slechts
plaats zijn voor één hoofd'van de re
gering.
Hoe reageert iemand, die deze
taak moet waarnemen?
Geen nachtmerrie
Voor president Kennedy is het veel
zijdige werk geen nachtmerrie maar
eerder een bezigheid die hij graag
verricht. Hij schuwt de moeilijkhe
den en problemen niet. Hij werkt in
vliegtuigen, in helicopters, tijdens di
ne en lunch, aan boord van zijn
jacht Marlin en zittende in de zon
na<vst een zwembad in Palm Beach.
Hij discussieert over nationale en
internationale problemen met zijn bes
te vrienden tijdens diners in het Wit
te Huis. Hij gebruikt zijn lunch-uur
om rustig te praten met zakenlieden,
politici er. andere vooraanstaande
mannen buiten zijn regering.
Hoe gemoedelijk en gemakkelijk
het allemaal ook toegaat. Kennedy
neemt het zeker niet gemakkelijk op.
Zo 'va hem iets te binnenschiet of iets
Een rake caricatuur van John F.
Kennedy, yetekend door Packer.
door
Marianne Means
Copyright Opera Mundi
hem frappeert, dan klimt hij ogen
blikkelijk in de telefoon. Hij heeft
stafleden menigmaal verbaasd met
telefoontjes, terwijl iedereen dacht
dat hij aan het zwemmen was. Hij
belt adviseurs rustig 's avonds als
hij zich na het diner iets herinnert.
Dikwijls worden de politiemensen van
het Witte Huis verrast door de pre
sident, die na het avondmaal rustig
Hoewel Kennedy als regel zijn goe-
d ehumeur weet te bewaren, wil het
toch we eens voorkomen, dat hij
geplaagd wordt loor vragen van
lastigejournal'' ten, die hem wel
ee..in het nauw dryven.
terugwandelt naar zijn kantoor om
nog wat werk t3 doen. Voor zijn sec
retaresse betekent dat dikwijls een
uur of drie werk, dat op de dicta-
foonrol al op haar te wachten ligt,
a's zij 's ochtends haar kantoor bin
nenkomt.
Gevoel voor humor
Dit lijkt nu allemaal wel heel erg
dramatisch en zou de indruk kunnen
wekken of Kennedy alleen maar op
zoek is naar werk, maar er mag met
nadruk worden vastgesteld, dat »iij
echt wel van een grapje houdt. Over
zijn gevoel voor humor is al menig
maal geschreven en zijn naaste me
dewerkers zijn dikwijls het doel van
zijn grappen.
Kortgeleden heeft hij zich de ge
woonte eigen gemaakt zijn medewer
kers bij zich te roepen om over het
programma van de aangebroken dag
overleg te plegen met als plaats van
handeling: een gymnastieklokaal,
waarin de president mistig zyn oefe
ningen doet, onderwijl dicteert en de
ambtenaren laat schrijven... De wat
De journaliste Marianne
Means, speciaal belast met
het verslaan van de gebeurte
nissen rond en in het Witte
Huis te Washington, heeft
president John F. Kennedy
gevolgd van de dag, waarop
hij tot president werd geïn
stalleerd, tot nu aan toe. Zij
was er bij toen Kennedy deel
nam aan de topconferentie in
Wenen, op reis icas door
Zuid-Amerika of vertoefde
in vakantieoorden.
Vandaag publiceren wy het
eerste artikel van een serie
van zeven reportages over
president Kennedy; schrijf
ster Means belicht de jonge
president van de Verenigde
Staten als een veelzijdig man,
onder de titel „De Zeven Le
vens van John F. Kennedy".
informele kledij van de president van
het machtigste land ter wereld be
staat dan louter en alleen uit een wit
gymbroekje.
Ambtenaren van het Witte Huis heb
ben president Kennedy nog nooit ge
deprimeerd of volkomen in de put ge
zien.
E°n van hen vertelde: „Hij is geen
man var. uitersten. Na het Cubaanse
fiasco was hij een stuk rustiger er
meer in zichzelf gekeerd, maar na
een maand scheen het dat hij de hek
zaal: voor zichzelf had opgelost; hi.i
was tot de conclusie gekomen dat h(i
een goede les had geleerd en kon o
vergaan tot het volgende probleem
Maar zelfs in die tyd, die waarschijn
lijk wel de zwartste periode uit zijr
loopbaan was, liet zijn gevoel voor
humor hem niet in de steek."
Nooit kwaad
Een andere ambtenaar zei, dat hij
Kennedy nog nooit verschrikkelijk
kwaad had gezien.
„Natuurlijk wordt hij nydig, sarcas
tisch en ongeduldig, maar hy geeft
geen uiting aan zyn woede, tenzy hy
natuurlyk achter gesloten deuren, wan
neer niemand in de buurt is, zyn hou
ding laat varen."
Omdat de president graag wat om
handen heeft, neemt hij altyd een sta
pel werk mee als hij op reis gaat,
zelfs voor de korte trips, Secretares
se Evelyn Lincoln zorgt ervoor, dat
zijn oude zwarte actetas altijd goed
gèvuld is met alle mogelijke aante
keningen, rapporten, projecten om te
bestuderen, lijsten van gasten die zyn
goedkeuring behoeven, vragen en i-
deeën van zyn ambtenaren, en brie
ven die getekend moeten worden.
Als de president van een reis te
rugkeert gooit hij zijn tas op het bu-
Kennedy de president, maar ook
Kennedy, de vader. Een wandelin
getje met dochter Carolyn onder
het wakend oog van lijfwachten
natuurlijk) is altijd een heerlijke
ontspanning voor Amerika's eerste
burger.
rea.i van secretaresse Lincoln. Zij
distribueert het werk, waarop com
mentaren en notities gekrabbeld zijn,
onder de ambtenaren voor wie het oe-
stemd is Commentaren op sugges
ties van zijn staf zien er vaak zo uit:
„Sreek met O'Donnei en we zullen
het doen". „Praat hier nog eens met
me.« ver ik vind het nieis oi ,b.mr
dit naar Rusk en hoor wat hij er van
denkt".
Onleesbaar
Dit systeem klinkt efficiënt, hoewel
het wat informeel aandoet. Maar er
zit een addertje onder het gras. Amb
tenaren en adviseurs kunnen niet al
tyd wijt worden uit de commentaren -
van de president, want zijn hand
schrift is dikwijls totaal onleesbaar.
Evelyn Lincoln, die al sedert tien
jaren gedurende zes dagen (van i2
uur) per week voor Kennedy werkt,
wordt dan altijd te hulp geroepen.
Zij kan er altijd wel achterkomen,
wat de „baas" heeft bedoeld te zeg
gen, hoe onleesbaar de notitie ook
moge zijn.
Zomer 1949 kwam een eind aan de militaire bezet
ting van West-Duitsland. Na vrjje verkiezingen werd
Conrad Adenauer gekozen tot de eerste kanselier en
Theodor Heuss als de eerste president van de Duitse
Bondsrepubliek, die al spoedig onafhankelyk was van
de westelijke landen, maar wel verbonden met ze bleef
De Russen formeerden een „Duitse Democratische
Republiek" (DDR) in Oost-Duitsland, maar daar wa
ren de verkiezingen niet vrij. Ulbricht, Grotewohl en
Pieck bleven aan de macht. De westelijke landen
weigerden deze regering te erkennen en vroegen vrije
Duitse verkiezingen. De Russen weigerden deze ech
ter, uit vrees dat hun stromannen geen voet aan de
grond zouden krijgen. West-Berlyn maakte geen deel
uit van de Bondsrepubliek. Het bleef onder verant
woordelijkheid van Engeland, Frankrijk en de VS.
Door de Luchtbrug verslagen richtte Stalin zijn
pijlen op Korea en Indo-China. West-Duitsland onder
ging een economische verandering, die tot grote -wel
vaart leidde. West-Berlfln werd eerst nog „onderhou
den" door West-Duitsland en Amerika, maar kreeg
spoedig ook al zijn deel van het economische wonder.
Nieuwe fabrieken werden geopend. Prachtige nieuwe
flats voor arbeiders verrezen als paddestoelen uit de
grond. De hoofdstraat van West-Berlijn had al spoe
dig winkels en hotels, zoals men ze in alle grote ste
den ziet. De Industrie in Oost-Duitsland mocht werken
voor de Russen, maar de ruïnes bleven in de DDR
bestaan. Per dag kwamen liefst 1000 vluchtelingen
naar het westen, sommigen uit politieke motieven,
anderen op zoek naar betere banen en betere levens
omstandigheden.
West-Berlijn en West-Duitsland boden vryheid en
voorspoed (de vluchtelingen werden uit Berlijn ge
vlogen vanaf het Tempelhof) en Oost-Duitsland bood
propaganda aan. De kleurloze geruïneerde straten
van Oost-Berlijn werden volgehangen met rode vlag
gen en reclamebiljetten. In 1951 marcheerden ander
half miljoen jonge communisten door Oost-Berlijn, in
hun handen klappende en „Vryheid" schreeuwende.
Velen namen in Berlijn echter de benen en vluchtten
naar het westen. Zij waren niet onder de indruk van
de propaganda. Dat waren de West-Berlijners ook
niet. Tijdens de Kerstdagen werd de donkere moede
loosheid van Oost-Berlijn extra onderstreept door
de helverlichte Kurfürstendamm. Communistische
„solidariteitsmannen", Ulbrichts versie van de
Kerstman, die op alle straathoeken waren tentoon
gesteld, konden de West-Berlijners slechts schamper
doen lachen.