DE KAARTENDANS
Nieuwe maatschappij (Staatsmijnen, Shell en Esso)
gaat op grote schaal aardgas winnen
AARDGAS - VOLGENS MINISTER - AANTREKKELIJK
VOOR RUIMTEVERWARMING
K.O.V.-voorzitter slechts matig verheugd
over aanvaarding Mammoetwet
DINSDAG 17 JULI 1962
DE LEIDSE COUKANT
PAGINA 9
SCHEEPSBERICHTEN
KORTE GOLF
HECTOR 17 v. Terneuzen n. Ham- IV
burg; IZALCO 17 te Quayaquil ,f
verw.: JACOB VRROLMF. 15 v Pa. 3uffr?"w .A-
verw.; JACOB VEROLME 15 v. Pa-
raboinga n. Chaneral (Chili); KA-
De 18-jarige serveerster, me-
A. G. Gijzemijter
uit Voorburg is gistermorgen bij
LOBKOE 17 te Kaimana verw.; KA- een onge^lom het leven gekomen.
RACHI 16 in Suez Kanaal n Port ?ljdeI?de, b™mf!|ts ,n d,e
Said: KOPIONELLA t 16 v. Bonny Jan Hendnkrtraat m Den Haag wil-
g- - de ze links de Grote Marktstraat
oprijden. Daarbij reed ze over de
terplaatse liggende verkeersgelei
der en kwam te vallen. Met ernstig
De Groningse gasbel van Slochteren bevat zeker 150 miljard
kubieke meter aardgas. De mogelijk is niet uitgeslotendat deze
hoeveelheid tot 400 miljard kubieke meter zal oplopen.
Voor de winning van dit gas zal een nieuwe maatschap worden
opgericht door Staatsmijnen, Esso en Shell volgens een financiële
schaal van 40-30-30. De staat zal een royalty van tien percent in
de winst ontvangen. De concessie komt in handen van de Ned.
Aardolie Maatschappij.
Het gewonnen gas zal worden verkocht aan een nieuwe gasmaat
schappij, waarin de Staatsmijnen voor 40 percent, Shell en Esso
ieder met 25 percent en de staat met tien percent zullen participe
ren. De partners zijn verplicht naast aardgas alle raffinaderij- en
cokesovergas, dat niet in eigen bednjf wordt verbruikt, in te bren
gen. Alle gasbelangen en gasleidingen van het Staatsgasbedrijf
worden in de nieuwe verkoopmaatschappij ondergebracht. De staat
zal voor deze eigendommen een redelijke vergoeding ontvangen.
Dit deelt de minister van Economische Zaken drs. J. W. de Pous
mede in zijn „aardgas-nota" aan de Tweede Kamer.
De N.A.M., die ook de concessie Slochteren zal verwerven, heeft
reeds de concessies Schoonebeek, Tubbergen, Rossum, De Lutte en
Rijswijk. Uit deze winningsconcessies van aardolie en aardgas ont
vangt de staat 10 percent aan royalties.
N.A.M. krijgt concessie op gasbel
van Slochteren (150 miljard m3
n. Fernado Port; LOMBOK 17 v. Lo
A 16 v. Antwerpen n. Hamburg
Oostduitse grenswachten zyn be- renzo Marques n. Beira; MADISON- ter,plaatse liggende verkeersgelei
gonnen rondom de kleine Britse en- LLOYD 16 v. Antwerpen n. Ham- er en kwam vallen. Met ernstig
clave Eiskeller in Oost-Duitsland een burg; MENTOR 16 te Piraeus- MOD- hoofdletsel werd ze naar het zie-
derde prikkeldraadafzetting aan te JOKERTO 17 v. Tacoma n. San Fran- kenhuis aan de Zuidwal vervoerd,
taak meer weggelegd. Hij neigt tot brengen. Er bevinden zich vier huizen cisco; MOLEN KERK 16 v. Napels n. dttttU gg
de mening, dat deze maatschappij kan Van Westberlijnse burgers in de en- Port Said; MORDRECHT t 16 v Bari
worden opgeheven. Hierover zal clave en een gebouwtje, dat de 12 n. NOVOROSSISK; NASHIRA 16 v
overleg gepleegd moeten worden met Britse militairen, die daar dienst doen Newhaven n. Norfolk; OMMENKERK op het Noordzeekanaal, ter hoogte
als onderkomen dient. Het stuk grond 17 te Lissabon; ORANJEFONTEIN van de oude Velzerspoorbrug te
West-Berlijn verbonden. 17 v. Antwerpen n, Amsterdam. tig |f H M
Bij het spelevaren met een vlet
de participanten in de N.G.M.
Van grote waarde.
De minister besluit zijn nota met
op te merken, dat onder de huidige
omstandigheden het bezit van het
Groningse aardgas voor onze econo
mie van grote waarde is. Of, gezien
de snelle ontwikkelingen op de ener
giemarkt en met name de ontwikke
ling van nieuwe energiebronnen als -
kernenergie, het aardgas op de lange heefit gisteren een wilde achtervol-
duur zijn relatieve waarde zal behou- Shig ingesteld naar een motorrij
den, is een vraag, waarop thans geen der die °P een voertuig reed, waar-
antwoord is te geven. Het komt de
minister daarom uitermate gewenst
Politie achtervolgde levensgevaarlijke motor
Monteur vergat
remmen te verzekeren
IJmuiden, zijn de drie opvarenden
van 'n vlet, allen bemanningsleden
van de Nederlandse kutsvaarder
„Vivelborg", die afgemeerd lag in
de binnenhaven van hoogovens te
ten deze buurt in, links en rechts in- IJmuiden, te water geraakt. Twee
formerend of men iemand kende, die man wisten de oever te bereiken,
voor, dat de exploitatie van dit aard
gas met kracht ter hand wordt geno
men, zodat het produktieniveau een
zodanige omvang bereikt, dat de Ne
derlandse economie op korte termijn
Rozema heette. Zij vonden na lang FiaF1r de 19-jarige K. J. Pijper
zoeken inderdaad he-t adres op het Spijk is verdronken.
De politie van Amsterdam-Noord P^'enplein, maar de man was - Met aijn scooter is de 33-jarige
juist weer op zijn gevaarlijke mo- banketbakker P. Louwerse uit Den
tor vertrokken voor een ritje naar Dolder gisteravond om kwart over
Bergen aan Zee. De politie van de- tien op de Slotlaan in Zeist geslipt,
aicii nas;», «uuucxi iwuvMu- ze ësmeente kwam eveneens in ac- De man werd zo ernstig gewond, dat
neren. Zij was 'nï 'opgebeld"1 door ^anJe, a?" h.Ü k°rt ,na. aankomst in het Zeister
een radeloze garagehouder in Zaan- Ar a ori T*°r" ,"c"Ta ï—3 -----
dam, die voor de telefoon verklaarde,
dat hij de motor van een inwoner
uit Tuindorp Oostzaan had gerepa
reerd, maar vergeten had de split-
terhalen. De rem was nog niet losge- ziekenhuis is overleden. Hij was va-
trilt, maar de motorbezitter schrok der van vijf kinderen. Zijn echtge-
toch wel even toen hij hoorde in note, die op de duo zat, liep een her-
welk levensgevaar hij verkeerd senschudding en enige schaafwonden
Behoefte voor 30
met aardgas gedekt
Tot dusver nam de staat (Staats
gasbedrijf) ongeveer een miljoen ku-
tionale energiehuishouding. Prij:
en leveringsvoorwaarden zullen de aardgas nodig is.
goedkeuring van de minister behoe
ven. Hij houdt toezicht op de bestem
ming van het gas door goedkeuring
van de aanleg van transportleidingen
en apparaturen aan zich te houden.
rSSTJÏS „X bPt hplit van ten aan t€ brengen, die de moer van
reeds de vruchten van het bezit van de reminstallatie moet verzekeren,
deze bodemrijkdom kan plukken. Ook Ate de moer zou losWUen was de
de participanten in de nieuwe maat- zwar6 motor meer tot gy^and
schappij zijn deze mening toegedaan. brengen
Zij hebben reeds zeer uitvoerige mon»4ur wist niet meer te ver-
voorbereidingen getroffen om, zodra tellen, dan dat de motor een zware
tot oprichting van deze maatschappij BSA was, dat zijn klant Rozema
kan worden overgegaan, in snel tem- heette en in Tuindorp Oostzaan -
po het gastransportnet te kunnen woonde. Onmiddellijk trokken agen- middag gehouden Verbondsbestuurs- organisaties, die om advies gevraagd
aanleggen, dat voor de afzet van het -=-
AARDGASCONCESSIES IN NEOERLAND
bieke meter aardgas van de NAM af Qe partners achten het aardgas geen
tegen een vaste prijs op basis
ernstige concurrent voor huisbrand-
20 jaar. Hierop werd tot 1962 f 36 kolen uit eigen mijnen. De meeste
miljoen gulden vooruitbetaald. In
middels werd van staatswege rond
112 miljoen gulden in het gas-trans-
huisbrand wordt geïmporteerd.
Het ligt in het voornemen van de
portnet geïnvesteerd. Van een hui- nie"we gasmaatschappij het aardgas
dige gas-afname van de NAM komt in eerste plaats af te zetten in de
de helft uit olieputten. Uit de zuivere openbare gasvoorziening, zodanig dat
gasputten kan op het ogenblik alleen ook bet gebruik van gas voor ruimte-
al een miljoen kubieke meter per verwarming aantrekkelijk wordt,
dag worden geleverd. Daarbij komt Volgas marktonderzoekingen, ge
nu nog de grote reserve van Sloch
teren. Op het ogenblik wordt open-
daan door de partners in de nieuwe
maatschappij, zou dit na verloop van
bare gasbehoefte voor dertig percent ze^s bet relatief belangrijkste
met aardgas gedekt. Dagelijks wor- debiet van het aardgas kunnen gaan
den nog 300.000 kubieke meter aan vorm6n-Omschakeling van de 2as~
voorziening op puur aardgas is hier
voor gewenst.
de Hoogovens en aan de gasvoorzie
ning Zuid-Holland geleverd.
Met inbegrip van de 150 miljard
kubieke meter van Slochteren zal op
basis van 30 jaar tenminste 8 miljard
kubieke meter aardgas per jaar of- -
wel 27 percent van het hedendaagse za* "e P°slIie van de gemeenten als
De gemeenten.
Naar de mening van de minister
totale jaarlijkse energieverbruik be
schikbaar komen. De opname-capaci-
afnemers van het gas bij de voorge
stelde nieuwe oragnisatie niet wezen -
teit van de gassektor is onvoldoende anders zijn dan in de huidige
voor deze hoeveelheid. Indien het situatie het geval is. De nieuwe maat-
echter ook zal worden gebruikt op schappij zal moeten beginnen met de
gebieden, waarvoor thans andere lopende contracten van de bestaande
energie-produkten worden toegepast, afstandsgasleveranciers over te ne-
dan zal het volledig op de nationale men. Om de gewenste ontwikkeling
energiemarkt tot zijn recht kunnen mogelijk te maken zullen zowel de
komen. prijzen als een aantal andere leve
ringsvoorwaarden in de bestaande
contracten moeten worden gewijzigd.
Hiervoor zullen nieuwe overeenkom
sten met de gemeentelijke afnemers
noodzakelijk zijn.
Bij de opening van de zaterdag- altijd geheim en ook de onderwijs-
niddag gehouden Verbondsbestuurs- organisaties, die om advies gevraagd
vergadering van het Katholieke On- worden, krijgen altijd stukken slechts
derwijzers Verbond gaf voorzitter onder strikte geheimhouding.
Joh. H. M, Derksen te kennen slechts
„gematigd" verheug j te zijn over de
Juist bij de voorbereiding van de
aanvaarding van de Mammoetwet, maatregelen van bestuur,' die de
Wat de hoofdlijnen van deze wet Mammoetwet in het vooruitzicht
betreft is het een gelukkige omstan- stelt, is er behoefte aan openbaar-
digheid dat thans mogelijldieden zijn beid. Dat de vier VKMO-organisa-
geschapen voor een geheel nieuwe ties, die altijd zo sterk klagen over
conceptie an de onderwijswetgeving, gebrek aan overleg, gezamenlijk zich
dat het gehele voortgezet onderwijs principieel verzet hebben tegen de
thans onder de pacificatie valt, dat regeling van de maatschappelijke or-
aan alle scholen gelijke kansen
gelijke mogelijkheden worden ge
boden en dat cok het beroepsonder
wijs zijn plaats heeft gekregen. Maar te komen tot
beslist teleurstellende punten noem* fender overleg,
de de heer Derksen het feit dat art.
ganen heeft de heer Derksen mede
ten zeerste bevreemd.
Immers nu was er gelegenheid om
beter en doeltref-
De aanschaffing van het automa-
3, waarin de maatschappelijke or- tisme ten aanzien van de stichting
ganen zijn opgenomen, niet zo is
VGLO- en ULO-scholen (straks
aanvaard als was voorgesteld. Het LAVO en MAVO-scholen geheten)
amenderm »t van de heer Van Ben- kon de heer Derksen nog geen winst-
nekom noemde de heer Derksen een punt noemen, want de daarvoor in
de plaats tredende plan-procedure
is nog maar een probeersel, waarmee
water-en-melk-amendement, waar
mee eigenlijk niets anders is ge-
beurd dan het in de wet vastleggen men ondervinding moet opdoen en
wat tot nog toe steeds een gevolgde waarover nier. and erg enthousiast
gewoonte was. kan zijn.
De door de inspecteur-generaal mr.
De heer Derksen betreurde dat ir. M. Goote op Pinksterdrie te 's-Her-
hier de KVP-fractie met haar amen- togenbosch gehouden rede over het
dement geen succes heeft kunnen LAVO, waarbij het vroegere VGLO
boeken, want het ging er om te ko
men tot openbare adviezen. De ad
praktisch weinig kansen geboden
wordt, heeft de heer Derksen huive-
Andere gassoorten
vervangen
De minister van economische zaken Volledige
zegt in zijn nota te streven naar een meentelij ke
zo groot mogelijk nationaal econo
misch voordeel. Allereerst moet wor
medewerking der ge-
distributiebedrijven is
noodzakelijk. In dit verband lijkt gas
levering volgens een algemeen stan
den gestreefd naar afzet op de markt üaardcontract wenselijk, waarbij de
van de openbare gasvoorziening. Men prjjs ,n zekere mate zou kunnen va-
wil daarbij andere gassoorten ver- rjëren naar gelang de transportaf-
vangen en het debiet uitbreiden. stand en de omvang van de afname.
Ondanks noodzakelijke investeringen Onderhandelingen van de gemeenten
(van naar verluidt vele honderden gezamenlijk met de gasmaatschappij
miljoenen guldens) zal de prijs van zjjn arom evenzeer gewenst,
het gas zodanig kunnen zijn, dat inmiddels is een commissie van
het aantrekkelijk wordt aardgas op regionale organen, die zich voorstelt
ruime schaal te gebruiken voor ruim- -
te verwarming. Voorts wordt een vrij
ruime markt verwacht voor hoog
waardige industriële toepassingen,
namens de gasafnemende gemeenten
met de nieuwe leveranciers te onder
handelen opgericht. Hij heeft reeds
dus daar, waar gas door z'ijn speci- «n gesprek tot stand gebracht tussen
fieke brandeigenschappen een hoge- vertegenwoordigers van de commis-
re waarde heeft, dan andere brand-
sie en de partners in de nieuwe maat-
stoffen (bijvoorbeeld metallurgische schappij. De resultaten van deze eer
industrie). De participanten in de ste bespreking acht de minister be-
winning verwachten, dat de afzet, vredigend.
berekend op 30 jaar, voor de open
bare verwarming, de ruimteverwar
ming en voor hoogwaardige indus-
De Nationale Gas Mij. n.v., opge-
richt ter bevordering van de coördi-
triële toepassingen geleidelijk tot een natie van de openbare afstandsgas-
veelvoud van de tegenwoordige ener
gie-afzet kan worden opgevoerd.
voorziening, is door de feitelijke .ont
wikkeling weinig levensvatbaar ge-
Het aardgas zal dus zo volledig bleken. De minister ziet in een nieu-
mogelijk worden ingepast in de na- we opzet voor de N.G.M. geen reële
vrzen van de Onderwijsraad zijn rig gemaakt ten aanzien van de des
betreffende bepalingen ii. de Mam
moetwet.
De zelfstandige HAVO-school en
de 3-jarige als afsluitend onderwijs
bedoelde stream aan de MAVÓ-
school noemde de heer Derksen een
bedreiging voor de 4-:arige MAVO.
Ook de kwestie van de bevoegdhe
den is een moeilijke zaak.
Voorzitter Derksen had hier liever
een aparte buiten de mammoet val
lende regeling zien tot stand komen
omdat er -Ie algehele opleiding van
de onderwijsgevenden mee gemoeid
is. Nu i alles op een avond met een
wijzigni.'pr *a door de Kamer wel
erg snel aanvaard.
Herinnerend aan de woorden van
een tegenstander van de Mammoet
wet:
„Gefeliciteerd, maar zoals de za
ken er nu bij staan, komt er geen
steek van terecht", riep de heer
Derksen de medewerking in van alle
onderwijsgevenden om te zorgen er
bij te zijn ais de bepalingen van de
het overgangsrecht regelende Mam
moet aanvullende wet tot stand gaat
komen.
..Wij zullen", aldus de heer Derk
sen, „dan moeten strijden en vech
ten om onze zienswijzen aan de over
heid kenbaar te maken en in de wet
verankerd te kunnen krijgen".
Later op de middag klaagde ook
frater Gerlach, hoofdbestuurder van
de Ver. v. R.K. Mulo, erover dat er
eigenlijk maar heel weinig rekening
gehouden was met de door de Al
gemene Nederlandse Onderwijzers
Federatie ia-~ voren gebrachte be
schouwingen en suggesties.
HMS MMM MR
'5da8der{y»n Gogh;
De maand anril ging voorbij, mei
zette in met guur weer en regen
vlagen. De kinderen liepen met de
kraag van hun regenmantel op en
na school kwamen ze zo gauw mo
gelijk thuis. Dat was lang niet slecht
voor hun huiswerk; anders was het
zo moeilijk, rustig op je stoel te blij
ven zitten en aardrijkskunde te le
ren, terwijl er buiten slagbal werd
gespeeld of verstoppertje. Zelfs Flor-
rie deed nu goed haar best en maak
te wonderlijke vorderingen, geholpen
door Elly. Ook de rector hielp haar
zoveel mogelijk, legde de sommen
nog eens uit of overhoorde geschie
denis en '.ardrijkskunde.
Pim lag nog boven, het been ge
nas minder gauw, dan de dokter
gehoopt hai. Ook bleek hij erg gauw
vermoeid, zodat de zuster nog een
weekje langer bleef. Als het heel goed
ging, mocht hij beneden komen lig
gen, voor de openslaande deuren.
Maar nu het weer koud bleef, miste
hij daar niet veel aan en hield de
dokter hem vooreerst boven.
't Bezoek werd erg beperkt, alleen
Tineke mocht elke middag een half
uurtje bij hem zitten, wat ze nooit
oversloeg. De zuster had dan haar
vrije uurtje en zo konden zij en Pim
ongestoord samen babbelen; ze zagen
elkaar nu heel anders dan vroeger en
Tineke praatte vrijuit en vertelde
Pim alles. Ook vroeg ze zijn raad.
Nu het zover was gekomen, dat haar
vader voor goed weg vrs gegaan, liep
ze met 't plan rond bij hem te gaan
wonen en voor hem te zorgen. Ze
wilde van school en in september een
cursus volgen op de huishoudschool.
Haar moeder zou er zich eerst wel
tegen verz tten, maar als vader haar
bij zich wilde nemen, dan zou het
was geen noodsprong, ze vond het
prettig voor iemand te zorgen en
speciale talenten had ze toch niet.
Pim dacht een paar minuten inge
spannen na, Hij streelde Tineke's
hand en zei: „Voor je talen is het
lam van school te gaan. Maar verder
is het niet gek, je kunt je dan vast
oefenen on je vader en ons huishou
den geweldig goed doen later. Voor
al goed leren koken, je weet dat de
weg naar het hart van de man door
de maag gaat!"
Tineke bloosde en fluisterde: „Ik
dacht dat ik je hart al een beetje
had".
„Kom hier", beval Pim en trok
haar hoofd naar zich toe.
Hij keek haar ernstig aan en zoen
de haar voorhoofd.
„Lieverd", zei hij.
Tineke het haar hand in de zijne
en zweeg. Ik trouw nooit, had ze ge
zegd tegen Elly en ze meende het
toen. En nu zinspeelde Pim op hun
huwelijk later. Ze voelde zich ver
ward, en wist niets te antwoorden.
„Ben je boos op me?" vroeg Pim
na een poosje.
Ze schudde het hoofd. „Nee
„Ik heb je niet aan het schrikken
willen maken en ik kan wel wachten.
Ik hou zoveel van je. Tien. én ik
zal wachten. Zul je dat nooit ver
geten?"
„Nee", antwoordde zij.
„Hou je ook een beetje van mij?"
„Ja", zei ze op fluisterende toon.
„Dan is alles in orde", besloot Pim.
En verder werd er niet over gepraat,
Op een morgen organiseerde mijn
heer een opstellenwedstrijd voor de
5de en 6de groep, 't Was goed, dat
ze vóór het examen nog een keer 'n
goed opstel maakten en op deze ma
nier zouden ze zich extra uitsloven.
Het onderwerp was vrij; ze moch
ten het helemaal maken, zoals ze
wilden en kregen er veertien dagen
tijd voor. Natuurlijk konden ze er
op school aan beginnen en het thuis
afmaken. De meningen van de leer
lingen waren verdeeld, maar lang
zamerhand wist mijnheer ze op gang
te brengen. Hij besprak allerlei on
derwerpen met hen en het bleek,
dat er genoeg was om uit te kiezen.
't Was onder een opklatende he
mel, dat Florrie en Klaatje met Jetje
naar huis liepen die dag. Het was
woensdag, dus hadden ze een vrije
middag voor de boeg. Klaartje was
hier erg blij om, ze was loom en sla
perig.
De zon brak voor het eerst door de
wolken, ran alle struiken hingen
grote glinsterende droppels. Een fijne
damp. steeg op van het grasveld en
de zonnestralen weerkaatsten in de
honderden plassen op straat.
De kinderen slenterden langzaam
naar huis, het weer was vee] warmer
plotseling en 't was lekker je eens
niet te haasten. Plannen voor de
middag maakten ze overigens niet,
ze hadden immers hun huiswerk en
nu ook het opstel.
„Ik vertik het, ik weet niets",
bromde Florrie.
„Ik heb er ook niks geen zin in",
zuchtte Klaartje.
„We hebben nog een zee van tijd,
joh", suste Jetje, „je hoeft het van
middag niet te maken".
„Als ik maar wist waarover", pie
kerde Florrie.
„Jij hebt anders genoeg beleefd
voor honderd opstellen", vond Jetje
bent al vaak verhuisd en je logeert
telkens ergens....", maar hier hield
ze verschrikt op, want ze kon toch
niet praten over Florrie's moeder en
het wonen bij de Frankens. Florrie
haalde onverschillig de schouders op.
,,'k Zal wel wat vinden. Klaar wint
het toch, dus hoeven we ons niet in
te spannen".
Klaartje kreeg een kleur van boos
heid.
„Wat flauw om dat te zeggen. Ik
weet immers ook niets".
„Nee", plaagde Florrie. ..maar 1e
bent zó knap, 't wordt natuurlijk
prachtig. Je weet 't stiekum natuur
lijk al lang en nu doe je maar zo.
Ben je nog niet eens begonnen?"
Klaartjes ge-'^M vertrok van woe
de. „Je bent een naar kind", zei ze,
vlak voor Florrie. „Je bent vals".
Florrie lachte. „Dacht je dat?" zei
ze .„Ik ben tenminste niet zo heilig
als jij".
Klaart jes ogen fonkelden en voor
ze hetwist, had ze Florrie een klap
in haar gezicht gegeven.
Dat was het sein vcor een vecht
partij. Allerlei kleine ergernissen en
moeilijk] -den tussen hen beiden ont
laadden zich in de stompen en klap
pen, die ze elkaar gaven. Jetje stond
er verbouwereerd bij en riep: „Pas
op Florrie's bril". Dat was een ge
vaarlijk ding in een vechtpartij!
Hun haren zwierden slordig om
hun hoofd, modder uit een plas spat
te om hun oren en hun tassen, als
wapens gebruikt, werden vuil, ter
wijl de schriften er uit puilden.
Een juffrouw riep dat 't schande
was. maar de twee kemphanen luis
terden niet en vochten verbeten
door.
(Wordt vervolgd)
