Reis van prinsessen door Suriname blijft een feest Duizenden automobilisten hebben het nieuwe rij-plezier ontdekt! OUD-LEIDEN VERTELT VAN TOEN Morgen... gastvrijheid tanken en...BP Super Mix! AUTOMATISCHE WINKEL MET 200 ARTIKELEN KLM verkoopt twee vliegtuigen Duitsers gaan in Budel legeren ZATERDAG 7 JULI 1962 DE LEIDSE COURANT PAGINA 7 „EERWAARDE" VORSTENTELGEN Vrijdagmorgen hebben de prinses sen Irene en Margriet eerst een kort bezoek gebracht aan de Moskee van de „Hidayat ahle sunnath wal ja- maat" in Paramaribo. Vandaar ver trok het gezelschap naar de Bruyn- zeelfabriek waar men ongeveer drie kwartier verbleef. Vervolgens stond een bezoek aan het plaatsje Dom burg op 't programma, vanwaar men naar Onverdacht vertrok voor een bezoek aan het mijnbedrijf van de N.V. Billiton Maatschappij-Suriname. Na een korte uiteenzetting van het bedrijf door de directeur, ir. A. A. Grondijs, volgde een rondrit over het emplacement. Na de lunch keerden de prinsessen terug naar Paramaribo. Op weg naar het verblijf van de Billiton-maatsohappij in Onverdacht werden de prinsessen eerst in Dom burg en daarna in Vigilantia hartelijk gehuldigd. Een glaasje kokosnootmelk In Domburg was een bamboetunnel gemaakt, waar het gezelschap onder door liep. Deze tunnel was afgedekt met bananenplanten en versierd met de bekende Surinaamse bloem „De rode Paloeloe". Op de grond was een bloementapijt gestrooid. 300 kin deren brachten hier de prinsessen een aubade, waarna bloemenmanden en talrijke andere geschenken werden aangeboden. De prinsessen en de le den van het gevolg konden zich ver volgens aan de melk van kokoksno- ten laven. Een oude kotto-missie zong op een zelf gemaakt wijsje de prinsessen het „Wilhelmus" toe en was daarvan zo onder de indruk, dat zij de prinses sen aansprak met „eerwaarde". Zij verzocht haar groeten over te bren gen aan prinses Wilhelmina, hetgeen haar door prinses Irene werd beloofd. Ook Indianen maakten hier hun opwachting. In hun kleurrijke kle dij boden zij de prinsessen geschen ken aan en kusten de vorstelijke gas ten eerbiedig de hard. Bij het bedrijf van de Billiton- maatschappij werden ruikers van bij zonder fraaie orchideeën aangeboden. Mevrouw Grondijs bood de prinses sen in een van de bauciet gemaakt juwelenkistje een collier en een bra celet aan, samengesteld uit een vijf- tient al gouden „Pepiten" Een duik in het zwembad Daar de mijnen te modderig waren bekeken de prinsessen door verre kijkers de werkzaamheden. Voor de lunch werd gebruikt, maakten de prinsessen van de gelegenheid ge bruik, in het bij het bedrijf beho rende zwembad te duiken en het bauxietstof van zich af te spoelen. De Surinaamse bladen blijven veel aandacht wijden aan het bezoek. Ieder blad is het er roerend over eens, dat dit bezoek een groot suc ces is geworden en dat de belang stelling van de zijde van het Suri naamse volk bijzonder groot is. Het ochtendblad „De ware tijd" verzorgt iedere dag een uitgebreide fotoreportage, de overige dag bladen een uitgebreid verslag van de gebeurtenissen van de dag verlucht met enkele fraaie foto's. Fraude met tramkaarten op A'damse tram Omdat hij van verduistering wordt verdacht heeft de Amsterdamse re cherche een waarnemend chef van afrekeningen bij het gemeentelijk vervoerbedrijf, de 44-jarige J.B. ge arresteerd. De verduistering die B., zoals wij gisteren in een deel van onze editie berichtten, gepleegd zou hebben, zou een bedrag van 2200 gulden zijn, de opbrengst van tramkaarten. Hij had steeds tramkaarten van verschil lende waarde onder zijn berusting tot een bedrag van ongeveer 30.000 gulden. Hij moest daarmee de voor raad van de conducteurs aanvullen. Dezen rekenden met hem af, maar hij droeg niet steeds het gehele be drag over aan de administratie, ten gevolge waarvan een tekort ontstond in de voorraad tramkaarten. Hij ca moufleerde dit tekort door de pakket ten van cellofaan vol te stoppen met lege boekjes. Op het oog leek het dat de pakketten vol waren. Twee en een half jaar lang heeft hij de contro leurs aldus misleidt. Het viel boven dien de administratie niet op, dat hij wel tramkaarten afgaf, maar niet afrekende. B. verklaarde, dat hij belasting schuld moest betalen. Nationale parochiebundel bevordert volkszang Aan mgr. drs. J. Bluijssen zal ais vertegenwoordiger van het Neder lands episcopaat morgen op de land dag der koordirigenten te Utrecht het eerste exemplaar worden aan geboden van een nieuwe bundel met godsdienstige liederen, die speciaal voor de volkszang zijn bedoeld. Het doel van deze 200 pagina's tellende nieuwe parochiebundel is de paro chiële volkszang te bevorderen met een goede liederenkeuze. De bundel kwam tot stand door samenwerking tussen de Nederlandse St. Gregorius- vereniging en de Liturgische r edera- tie. De bundel zal in september ver schijnen. KORTE GOLF Op de rijksweg Tilburg-Breda is vrijdagavond ter hoogte van het Piusoord de 12-jarige Frank Broers uit Tilburg, op de fiets, bij het over steken van de weg door een perso nenauto, gegrepen en gedood. WAAR DE VIS NIET ZO DUUR WERD BETAALD Soms denken we wel eens, dat er vroeger meer vis werd gegeten dan tegenwoordig. Het is een bekend feit, dat dienstmeisjes in de ze ventiende en achttien de eeuw weigerden zalm te eten in haar dienst omdat dit zo al ledaags en dus goed koop voedsel was. Misschien waren er vroeger ook minder viswinkels en was er meer handel op straat. In elk geval was de Vismarkt tegenover 't stadhuis een druk han delscentrum. Dank zij een inzending van de heer Barendse, Witte Singel te Leiden en een foto uit het archief van de heer J. Belt, Hoge- ivoerd 74a te Leiden, kunnen we een beeld van deze straat-vishan del geven. De heer Ba rendse vermeldt hier bij onder meer: Voorheen trokken in Leiden Katwijkse man nen en vrouwen er met een handwagen op uit om in de stad hun koop waar, bestaande uit schol .schelvis, zeeha nen, pietermannen, enz. aan de man te brengen. Bovendien waren er ook twee plaatsen in de stad, waar de burgerij de zeevis kon kopen. Vooreerst de Vismarkt, waar aan de rechter zijde van foto I in de schaduw van de oude stadhuistoren onder' 't groene geboomte, van gezondheid blakende visvrouwen in haar ty pische, klederdracht haar koopwaar op de daar aanwezige visban- ken uitstalden. Daer kwamen de echte mevrouwen, soms ver gezeld van haar dienst boden, haar inkopen doen en onder het spelen van het carillon van de stadhuistoren en het spuiten van de thans nog aanwezige fontein wer den haar korven gevuld met bot, tong of ander zeebanket. De andere plaats, waar zeevis te koop werd aangeboden, was de Voldersgracht w :"v (zie foto II). Aan de kans van de v. d. V s Werffstraat bevond zich een over- 'f dekte ruimte, waar het publiek in de gelegenheid werd gesteld, zich van de vis te voorzien. Hier kwamen over het algemeen meer de kleine luiden, die toch ook gaarne een visje mee pikten en hier voordeliger uitkwa men dan op de Vismarkt. De vis werd daar dus niet zo duur betaald. BUITENPLAATS AAN SCHELPENKADE We komen nog even terug op het buiten aan de Schelpenkade-Heren straat, dank zij een brief van mej. M. A. Alkemade, Meidoornstraat 31, Leiden. „Naar aanleiding van uw vraag, of iemand wist de naam van het bui ten aan de Heerenstraat heb ik het genoegen U hieronder een stukje te „De buitenplaats, welke in 1905 laten volgen, welke ik overgenomen ten behoeve van straataanleg is ge- heb uit het boekje „Leidsche Straat- sloopt en laatstelijk bewoond werd namen door ir. G. L. Driessen uit door den heer H. C. Jut'a, die van het jaar 1929i 1091 tot 1908 het wethoudersambt Wat hebben ze gedaan? Ze hebben hun motor getest met BP Super Mix - geprobeerd op welke van de 5 soorten BP benzine hij het beste reageert. En ieder voor zich heeft ontdekt dat autorijden volmaakter, dus plezieriger kon zijn! 57% van autorijdend Nederland reed op 'motor-vreemde' benzine. Velen gaven hun motor te weinig met normaal. Anderen gaven hun motor te veel met super. Dat is nu anders. Elke motor kan krijgen wat hij nodig heeft Want er is nu BP Super Mix. Er is een nieuwe manier van tanken: motor-zuiver! De 5 soorten BP benzine maken individuele motorvoeding mogelijk! 1 BP Benzine 2 BP Super Mix 25 25% super) 3 BP Super Mix 50 50% super) 4 BP Super Mix 75 ('75% super) 5 BP Super. Probeer uw mïx zelf uit. Reed u altijd op gewone benzine? Probeer nu BP Super Mix 25 of 50. Reed u altijd op super? Probeer nu BP Super Mix 50 of 75. Zo kunt u zelf testen hoever u omhoog of omlaag kunt gaan. Tot u voelt: nu geef ik mijn motor precies wat hij vraagt - niet te veel, niet te weinig. (Advertentie) NOG EVEN BUITENRUST" in de gemeente Leiden bekleedde. Omtrent den oorsprong van dit landgoed is bekend dat Jan van der Chijs 't in 1715 verkocht aan Hendri- cus Fortman een speeltuin met een speelhuisje gelegen aan de Groene Deputatenlaan tusschen de Naakte Sluis en de Kwakelbrug. Genoemde laan was een voetpad dat zich van den Vliet in oostelijke richting dus evenwijdig aan de Leuvenstraat tot den Zoeterwoudschen weg uitstrekte. Het pad langs den Vliet later Schel penpad, in 1754 het Gemeene padt geheeten, liep toen in zuidelijke richting dood tegen de tuinlaan van het landgoed. 1754 behoorde Buitenrust aan mr. Anthonij de Klopper, de buitenplaats werd toen „gemeeten en gekarteerd" door Melchior Bolstra. In 1791 was het landgoed eigen dom van diens weduwe en werd in teekening gebracht door Pieter Van Campen. Het oorspronkelijke landhuis schijnt aanvankelijk meer landwaarts te heb ben gestaan. Op een kaart van Bui tenrust uit de eerste helft der 19e eeuw is het huis daarentegen aan geduid dicht bij den Vliet op de plek, alwaar het tot de afbraak in 1905 heeft gestaan". De naam was dus Buitenrust. We weten het nu. „Sherlock" Op de tentoonstelling „Kopen en kelpersoneel, speelt hierbij natuur- Knopen in het bouwcentrum in ijjk een grote rol. Rotterdam is ook een volautoma tische winkel te zien. De huisvrouw kan daar mits voorzien van de nodige munten zonder een win kelbediende te zien naar harte lust merkartikelen kopen. Deze „jennen automaat" zou misschien het best omschreven kunnen worden door hem een veredelde sigaretten automaat te noemen. Het apparaat bestaat uit twee gedeelten: namelijk een etalage, waarin alle artikelen, die te koop zijn, voorzien van een kaartje waar op de prijs en het nummer van het artikel is vermeld. Het tweede gedeelte is het bedie ningstableau. De koper kan in een gleuf een willekeurig aantal (tot een waarde van 99.90) willekeu rige munten gooien. Zijn tegoed wordt automatisch geregistreerd. Daarna krijgt hij toegang tot een nummerschijf zoals een telefoon heeft. Op die schijf wordt het num mer van het artikel gedraaid. Een knop wordt ingedrukt en even later rolt de doos chocolade, het pak zont, het pocketboek of wat men maar gewenst heeft uit het apparaat. Is men klaar met kopen, dan draait men op de schijf, het cijfer 0, en het overschot van het tegoed aan mun ten wordt uitbetaald. Het apparaat komt uit Duitsland en kost, volledig geïnstalleerd f 40.000.-. Een man, die de voorra den op peil houdt is voldoende om het te bedienen. Men kan ver scheidene apparaten naast elkaar opstellen en zodoende dus bijvoor beeld de keus van artikelen (200 per apparaat) vergroten. De grote waarde van de „jen-o- matic", zoals het apparaat genoemd wordt, ligt hem en ook dit heeft de praktijk bewezen in de ver koop na sluitingstijd. De verkorting van de werktijden, ook voor win- De twee Lockheed Super Constella tions, welke tot nu toe bij de KLM in bedrijf waren t.b.v. het vracht vervoer, zijn verkocht aan de Ame rikaanse chartermaatschappij World Airways. De eerste van deze beide vliegtuigen, de PH-LKL, is reeds eind juni aan deze maatschappij over gedragen, de tweede, de PH-LKN zal a.s. maandag 8 juli naar de VS ver trekken. De KLM vrachtvloot be schikt thans over 5 DC-3 en 3 DC-7f vrachtvliegtuigen. Brandkastenkrakers boorden verkeerd Gisternacht hebben onbekenden in het kantoor van een machinefabriek aan de Hoogte Kadijk te Amster dam de brandkast opengescheurd met behulp van een snijbrander, die ze beneden in de fabriek hadden aan getroffen. Ze hadden echter pech. Want hoewel zich in de brandkast een vrij aanzienlijk bedrag aan geld bevond, ongeveer acht duizend gul den, boorden de inbrekers aan de verkeerde kant van de kast. In de zo bereikbaar gemaakte ruimte vonden zij slechts voor hen waardeloze pa pieren. Deze waren door wegschie tende vonken uit de snijbrander gaan smeulen. Vermoedelijk hierdoor ge schrokken zijn de krakers zonder ver der iets mee te nemen vertrokken. Aantal TBC-gevallen opnieuw teruggelopen Het aantal tuberculosegevallen in ons land is in 1961 opnieuw terugge lopen en wel met zes procent. Het aantal nieuw ingeschreven patiënten bedroeg 5351 tegen 5688 in 1960. Dit betekent per 100.000 inwoners een daling van 49,5 tot 46 patiënten. Het aantal tbc-sterfgevallen bedroeg 318 tegen 329 in 1960 en 966 in 1953. Het aantal tbc-lijders in de hele wereld, wordt nog op 15 miljoen geschat, met een jaarlijkse sterfte van 3 miljoen. De heer Wessel vroeg zich af, of men zich ei in Nederland nog wel voldoende van bewust is, dat bestrijding tot het uiterste nood zakelijk is als men radicaal van een infectueuze ziekte af wil komen. Dank zij de verheugende daling van de sterftecijfer vindt het Nederland se publiek tuberculose niet meer zo'n ernstige ziekte. De heer Wessel ver klaarde echter nadrukkelijk, dat het na een ruim zestigjarige strijd te gen de tbc wel zeer onjuist zou zijn, geen ernstige poging te doen om de eindstreep te halen. Een permanente legereenheid van ruim 3000 Westduitse manschappen, onderofficieren en officieren zal bin nen afzienbare tijd worden gelegerd in het herhalingskamp te Budel in N.-Brabant. Dit is het resultaat van besprekingen tussen de ministeries van defensie van Nederland en West- Duitsland over een uitwisselsysteem tussen Nederland en West-Duitsland in het kader van de Nato. Voor de gezinnen van de Duitse officieren en kaderleden zullen eengezinswonin gen worden gebouwd. MOEDER VERONGELUKTE IN BIJZLJN VAN VIER KINDEREN Op de Gieterstraat in Rolde is gis teravond de 35-jarige mevrouw A. van der Veen-Lagrois uit Groningen verongelukt. Zij en haar dienstbode fietsten met de vier kinderen van mevrouw van der Veen, van wie twee achterop zaten, een bij de dienstbode en een bij mevrouw Van der Veen. Zij viel, juist voor een vrachtwagen, werd overreden en op slag gedood. Het kind, dat by haar achterop zat, bleef ongedeerd. Tijdens een buitengewone vergadering van de senaat van de technische hogeschool in Eindhoven zijn woensdagmiddag de eerste tien ingenieurs diploma's van deze T. H. uitgereikt. De foto toont de afgestudeerden tijdens de plechtigheid met hun diploma's

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1962 | | pagina 7