S)e ftzidóeSoti/ta/nt
NEDERLANDSE VERKLARING
VINDT INSTEMMING
Amerika vindt het „een stap
voorwaarts
Tweede Kamer in grote lijnen eensgezind
in denkbeeld van „open onderhandelingen"
WOENSDAG 3 JANUARI 1962
52ste JAARGANG
No. 15515
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Directeur: J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
Teief. 2 0 9 3 5 Red. 20015, 25594 Advert. 2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 u.) - Giro 10.30.03 Abonn. 0,59 p. w., 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Indonesië wil zelfs
geen briefje meer
Handhaaft Djakarta oude standpunt?
De persdienst van de PTT heeft
meegedeeld, dat in verband daarmee
geen stukken en paketten met be
stemming Indonesië meer zullen
worden aangenomen.
Reeds ter post bezorgde zendingen
zullen aan de afzenders worden te-
ruggezonden.
WAARBORGEN VOOR
AMBTENAREN IN NW.-GUINEA
Het blad hoopt, dat „de wijze be- Gisteren is aan de ambtenaren-
reidheid van de Hollanders tot een organisaties in Neuw-Guinea mede-
compromis in dier voege zal worden deling gedaan over waarborgen in
beloond, dat Djakarta de Papoea's verband met de huidige politieke si-
een zodanige mate van zelfbeschik- tuatie
De Nederlandse regeringsverklaring over de kwestie-Nieuw-Guinea is in king zal toekennen als te verant- Over de verlangde garantie dat
de Westerse hoofdsteden met voorzichtige instemming begroet. woorden is." „Het is toe te juichen, <je Nederlandse ambtenaar financieel
De bereidheid van Nederland om hel beginsel van zelfbeschikking voor de dat Nederland niet probeert, de laat- zal worden schadeloos gesteld voor
Papoea's niet te stellen als een voorafgaande conditie, die Indonesië als ste resten van zijn koloniaal rijk met de verliezen die hij voor wat be-
voorwaarde voor onderhandelingen moet aanvaarden, is door Amerikaanse geweld te verdedigen. Dat de Neder- treft de inboedel door ontijdig ver
functionarissen omschreven als „belangwekkend" en „een stap voorwaarts", landers echter tevens niet meer in trek zal lijden kan thans worden
Zij hoopten, dat Indonesië de Nederlandse stap, waardoor een obstakel staat zijn, de staathuishoudkundige verklaard dat de regering bereid is
voor vorige pogingen om onderhandelingen tussen Nederland en Indonesië toekomst van de onder hun bescher- aan ambtenaren van Nederlandse na-
te doen houden uit de weg is geruimd, zou aanvaarden. ming gestelde bevolking veilig te tionaliteit een uitkering te geven in
Functionarissen te Washington zeiden te betwijfelen of de Nederlandse stellen voordat zij de kolonie veria- verband met eventuele schade door
verklaring de crisis ineens uit de wereld zou helpen, maar „er is een bij- ten, is een weinig beangstigend, verlies van inboedel en/of liifgoede-
drage hiertoe geleverd". De Amerikaanse opvatting is, dat de Nederlandse Hieruit blijken niet slechts de on- ren als gevolg van vijandelijk ge-
regering met haar verklaring afstand heeft gedaan van de tot dusver ge- gunstige gevolgen van de vrees van weld of op grond daarvan genomen
voerde politiek. - het Westen, dat jonge Staten zich maatregelen van de eigen overheid.
aan de Sowjet-Unie zullen binden. Het bedrag van de schadeloosstelling
maar ook het optreden van Nehroe zai afhankelijk zijn 'van de samen-
in Goa draagt hier wrange vruch- stelling van het gezin en van de
ten." laatst genoten basisbezoldiging en
mag per gezin ten hoogste 10.000
gulden kunnen bedragen.
GEEN DEENSE WAPENS MEER
De uitvoer van Deense wapens
PTT-VERKEER MET INDONESIë
OPGEHEVEN
ven. Premier Menzies zal waar
schijnlijk pas een verklaring afleg-
r jj De persdienst van de PTT deelt
De woordvoerder van het Indone- gen wanneer hij de tekst van de mede dat de in(j0nesische PTT-ad-
sische ministerie van buitenlandse rede van premier De Quay heeft ge- minjStratie, die op 30 december j.l. naar Indonesië is „tot nader order
laken, Ganis Harsono, heeft gireren zien reeds officieus het telefoonverkeer stopgezet", aldus heeft een functio-
herhaald dat Indonesië alleen onder- Het Britse blad „Guardian schrijft me^ Nederland verbrak de Neder- naris van het Deense ministerie van
handelingen met Nederland wenst dat ook bij eventuele onderhandelm- landse PTX thans langs officiële weg buitenlandse zaken meegedeeld,
als die zijn gebaseerd op overdracht gen tussen Nederland en Indonesië heeff. doen weten, dat met ingang De genoemde functionaris zei voorts,
van het bestuur over Westelijk Nw.- de vooruitzichten voor een vreed- van 2 januari alle post telegraaf- dat de uitvoer zou kunnen worden
Guinea aan Indonesië. Hij verklaar- zaam resultaat jpet^ bijzonder be- en telefoonverkeer met Nederland hervat op elk tijdstip, waarop zich
de dat in een commentaar op de ver- moedigend zijn. De Papoea's moeten verhr0ken is
klaring van prof. De Quay in de hun eigen plaats in de wereld kun-
Tweede Kamer. Hij zei dat westelijk nen bepalen. Dit moet niet voor hen
Nieuw-Guinea volledige autonomie worden besloten door de Indonesiërs
krijgt binnen Indonesië. met wie zij noch ethnologische noch
historische banden hebben, aldus 't
AUSTRALISCHE REACTIE blad.
De Australische kranten van he- De Westduitse krant „Die Welt"
denmorgen plaatselijke tijd maakten beveelt in een artikel van woensdag
met grote koppen melding van de de inschakeling aan van derde sta-
wijziging in de Nederlandse politiek ten, die in de kwestie Nieuw-Guinea
betreffende Westelijk Nieuw-Guinea. neutraal zijn, of van de Verenigde
Soebandrio geeft
niet toe
een verbetering in de betrekkingen
tussen Nederland en Indonesië voor
doet.
DE INDONESISCHE LUCHTMACHT
De Indonesische regering bereidt
de mobilisatie voor van alle in het Vele delen van Engeland zijn op het ogenblik bedekt met een dik pak
land aanwezige vliegtuigen. Hiertoe sneeuw, dat daar op Nieuwjaarsdag is gevallen. Het verkeer is ernstig ont-
is een commissie ingesteld onder lei- wricht en vele Engelsen zijn te laat op hun werk en weer thuis gekomen,
ding van vice-luchtmaarschalk S. maar de sneeuw heeft toch ook wel prettige kanten; men hoeft maar de bus
<a__ De Indonesische minister vanr hui- Hardjolukito, zo wordt in Djakarta te nemen om in sprookjesland terecht te komen, zoals dit plaatje uit Epping
Premier Menzies en de minister Naties, bij "dé aanstaande onderhan- tenlandse zaken dr. Soebandrio, heeft meegedeeld. Forest in het graafschap Essex laat zien.
van buitenlandse zaken Barwick delingen tussen Nederland en Indo- woensdag gezegd, dat hij, afgaande
konden nog geen commentaar ge- nesië.
WOORDBREUK
op berichten over de Nederlandse
geringsverklaring over Nieuw-Güi-
kjj nea, hieruit niet kon opmaken, dat
het Indonesisch-N ederlandse
de diplomatieke betrekkingen, «y -
gooit de Nederlanders het land uit, ,fe basis voor een oplossing van
E_.t „a,t t~\tp j z. neemt hun bezittingen in beslag, sluit ™donesisch-I
EN VAN DE oorzaken dat Oost de Indonesische wateren in de buurt schü kan morden.
en West elkaar zo moeilijk be- van Nieuw Guinea, stuurt infiltran- Dr. Soebandrio zei tegen jouma-
grijpen schijnt wel te zijn, dat het ten om de Papoea's op te jutten.... listen, dat de verklaring van prof. De
Oosten onder dezelfde woorden, iets Kortom hij steekt op alle mogelijke Quay zuiver een formaliteit scheen
geheel anders verstaat dan het Wes- manieren de Nederlanders de vrien- te zijn, omdat hij er de nadruk op
*en- denhand toe. had gelegd, dat zelfbeschikking voor
Neem bijv. het antwoord, dat Soe- Maar wat doen de Nederlanders? de Papoea's de basis van de Neder-
karno heeft gegeven op de nota van Zij sturen de „Karei Doorman" met landse politiek bleef.
Australië aan Indonesië. Australië een paar vliegtuigen. De „Karei
heeft in die nota herinnerd aan de Doorman" is intussen al wel lang Minister Soebandrio zei, dat Indo-
herhaalde en uitdrukkelijke toezeg- geleden vertrokken, maar dat was, is nesië „geen bezwaar heeft tegen bila-
ging van allerlei Indonesische auto- en blijft een zó grote „agressie", dat terale onderhandelingen met het doel
riteiten, inclusief Soekarno zelf, dat Indonesië zich wel verdedigen moet. be bestuur over West-Irian aan In-
nooit geweld gebruikt zou wor- Intussen blijft Indonesië bereid om donesië over te dragen".
0 den om Nieuw Guinea in han- te onderhandelen, maar dat onder- Maar het zou geen zin hebben, in
den te krijgen. De Australische handelen moet zich beperken tot ge- dien onderhandelingen zullen worden
nota beschuldigde Soekarno ronduit nadig ja-knikken wanneer Neder- gebruikt als taktische manoeuvre om
van woordbreuk, gelijk ieder nor- land zegt: „Alstublieft, hier hebt u het Nederlandse koloniale bestuur in
maal denkend mens eveneens zou Nieuw Guinea". Een recht op zelf be- West-Irian voort te zetten. Dit zou
doen. schikking erkent Djakarta alleen de zaken zelfs explosiever kunnen
„Niets daarvan", antwoord Soekar- voor zichzelf, niet voor Nieuw Guinea, maken",
no. „helemaal geen woordbreuk. Ik Wel wil het de Papoea's de grootst Hij zei, dat als het gebied aan In-
heb gezegd, dat ik geen geweld zou mogelijke autonomie verlenen, met onesië werd overgedragen, de be-
gebruiken, maar ik heb het voorbe- de nadruk op „mogelijke", want die volking de grootst mogelijke autono-
houd gemaakt: behalve in het geval mogelijkheid zal niet zo erg groot mie binnen het kader van de repu-
de Nederlanders ons zouden aanval- zijn. Hetgeen trouwens met de In- bliek en het VN-Handvest zou krij-
len". En dat dóen ze. Want 'ze heb- donesische uitleg van de term gen.
ben oorlogsschepen in Nw Guinea", „woordbreuk" best te rijmen valt. Hij voegde hieraan toe: „Onze poli-
Zelf is Soekarno uiterst vredelie- De enige uitweg, lijkt ons, dat de tiek is nu duidelijk. De opneming
vend, want hij mobiliseert allerlei Ver. Naties zich'met het toezicht wil- van West-Irian binnen Indonesië zal
hulptroepen, hij scheldt ons dag in len belasten om er voor te waken, dat worden verwerkelijkt door het com-
dag uit de huid vol, hij koopt links de term „woordbreuk" niet nog eens mando van de president tot uitvoe-
en rechts oorlogstuig, hij verbreekt yan betekenis verandert. Ting te brengen".
De V van Verdraagzaamheid bij premier De Quay
delijk zouden maken welke mogelijk-
Zelfbeschikking is middel, geen doel Svan zelfbesch,kk,ng er be
Tenslotte sprak mr. Biesheuvel de
stellige verwachting uit dat het ka-
Uit de debatten, die zich gisteren ontsponnen na de twintig mi- binet, met de minister van buiten
maten durende verklaring van minister-president prof. dr. J. de landse ,zaken in het bijzonder, de
Quay over de kwestie Nieuw-Guinea, is gebleken dat, op de beide "arendheid^n gre™'ernsf zoSden
kleine partijen CPN en PSP na, de fracties in grote lijnen eens- volgen,
gezind zijn met betrekking tot het te voeren beleid en dat men
over het algemeen is geporteerd voor „open onderhandelingen" belangNEDERLANDS
met Indonesië. Dat betekende intussen niet dat er geen onderlinge V -
verschillen van mening waren over de details en de kritiek werd Biuger^^ft gezegd. dat^èr alleen
door de verschillende sprekers niet gespaard. maar kan worden onderhandeld op
De KVP-afgevaardigde, mr. Blaisse, stelde voorop dat de KVP basis van het Nederlandse belang
wenst vast te houden aan de beloften, die aan de Papoea's zijn dat vereist^ dat de Papoea's zich uit-
itorloon moor Kii e+olrlo dot Ko«d Min,,,,, o,,;™ spreken voor aansluiting bij Indone-
gedaan maar hij stelde ook, dat een band Nederland-Nieuw-Guinea
naar het rijk der fabelen moest worden verwezen.
Mr. Biesheuvel, sprekend namens de A.R.-fractie, stelde even
eens het welzijn van de Papoeabevolking voorop, doch het zelf
beschikkingsrecht zij slechts middel, geen doel.
sië. Wanneer zij dat doen, aldus mr.
Burger, dan is ook aan de eis van
zelfbeschikking voldaan. De Indone
sische eis van souvereiniteit is geen
beletsel voor een gesprek, zo meen
de de fractieleider van de P.v.d.A.
Vervolg op pag. 3
Mr Burger: Alleen onderhandelen op basis du nummer bestaat uit io pagina-,
van Nederlands belang
Zoals te verwachten was bleek mr. Burger van de P.v.d.A. het
felst in zijn betoog. Deze spreker wenste alleen te onderhandelen
op basis van het Nederlandse belang. Hij sprak als zijn vermoeden
uit, dat het kabinet in beginsel bereid is Nieuw-Guinea ov^r te
dragen, doch daarnaast geloofde hij niet, dat dit kabinet de kwestie
geweldloos kan oplossen. Spreker brak dan ook een lans voor de
vorming van een nieuw kabinet met als hoofdprogrammapunt de
oplossing van de kwestie Nieuw-Guinea. De PvdA is bereid aan
de vorming van zulk een kabinet mede te werken. Nieuw-Guinea
hoort bij Indonesië, aldus mr. Burger, die voorts zei geen vertrou
wen te hebben in mr. Luns.
K.V.P.:
VASTHOUDEN AAN
BELOFTEN
De woordvoerder van de katholie
ke fractie, mr. Blaisse zag na de de
batten in de Verenigde Naties geen
andere mogelijkheid meer dan een
gesprek zonder enige voorwaarde.
Spr. meende echter, dat het gesprek
tussen Nederland en Nw. Guinea het
beste door een derde partij kunnen
worden bijgewoond. Hij zag geen heil
in een benoeming van Papoea's tot
leden van de Nederlandse delegatie
bij de onderhandelingen en noemde
dit psychologisch verkeerd. Wel die
nen de Papoea's voortdurend van het
overleg op de hoogte te worden ge
houden.
Ook de Nieuw Guinearaad achtte
De Tweede Kamer is dinsdagmiddag begonnen met de behandeling van de kwestie Nieuw-Guinea. Foto: de mr. Blaisse niet het geëigende
regeringstafel met van links naar rechts: mr. J. M. A. H. Luns, prof. dr. J. E. de Quay, mr. E. H. Toxopeus, chaam om een uitspraak te doen over
mr. Th. H. Bot. Misschien zagen velen in de hand, welke de minister-president onder het hoofd hield, wel de status van Nieuw Guinea. Hiertoe
een „V-teken", de V van verdraagzaamheid. is een „breder lichaam" nodig.
Tenslotte zei mr. Blaisse dat het
beroep van het Nederlandse episco
paat op prof. De Quay en president
Soekarno geen enktle politieke be
tekenis heeft, doch slechts een be
roep doet op christelijke bezinning.
Al met al echter zal aan belofte
tot zelfbeschikking door de Papoea
bevolking moeten worden vastgehou
den, aldus de katholieke woordvoer
der.
A.R.: VORM VAN GESPREK
NIET OPPORTUUN
De anti-revolutionaire heer Bies
heuvel achtte het in het huidige sta
dium van het internationale overleg
niet opportuun te spreken over eni
ge vorm van het gesprek, bilateraal
of met medewerking van derden. Het
belangrijkste is dat het gesprek er
komt. Hij zeide verheugd te zijn, dat
het kabinet na het kamerdebat een
andere weg is gaan volgen. Het zelf
beschikkingsrecht is geen doel maar
middel. Evenals de heren Blaisse en
Burger brak hij een lans voor maat
regelen, die de papoea-bevolking dui-
NOG VORST
Het weer wordt geheel bepaald
door een hoge drukgebied boven de
Britse eilanden, dat zich het afgelo
pen etmaal naar Zuid-Duitsland
heeft uitgebreid. In dit hogedrukge-
bied komt overal vorst voor. In Mid-
den-Engeland vroor het plaatselijk 16
graden, in Zuid-Duitsland 14 graden.
In ons land werd op het vliegveld
Deelen 8 graden vorst gemeten. Een
oud front drong van de Noordzee tot
vlak bij het noorden van ons land
door. Er dreef daar bewolking bin
nen en de vorst nam er af. In het
zuiden loopt de vorstgrens van Zuid-
Frankrijk naar de Alpen. Een de
pressie bij Portugal veroorzaakt
luchtdrukdalingen in Frankrijk, ten
gevolge hiervan zal de vorstgrens
zich langzaam naar het-noorden gaan
verplaatsen.
In ons land zal het morgen echter
licht en hier en daar matig blijven
vriezen. Aanvankelijk zal er plaatse
lijk nog mist voorkomen, maar door
een toeneming van de oostelijke
wind zal deze morgen verdwijnen.
Zon- en maanstanden
4 jan.: zon op 08.48, onder 16.42;
maan op 06.13, onder 15-14.
Hoogivater standen
4 jan.: v.m. 1.33; n.m. 13.48.
KORRELTJE
Menigeen wordt groot door acht
te geven op kleine zaken.
