vnoLijk
'x kerstfeest
zit
In het
ziekenhuis
viert
men een
PATIËNTEN KRIJGEN GESCHENKEN,
KERSTMAALTIJD EN EXTRA-BEZOEK
gpSH'
en
Verwondin
door Versieringen
DE LEIDSE COURANT
VERPLEEGSTERS ZINGEN MOOIE KERSTLIEDEREN
pjOE ZOU U ZICH VOELEN, als u hoorde, dat u in een zieken
huis zou moeten zijn, terwijl uw familieleden gezellig het
grootste feest van het jaar met elkaar vieren? Dit vooruitzicht
zou vrijwel alle Engelsen terneerslaan. En vermoedelijk de meeste
Nederlanders ook. Immers, met de Kerstdagen, hoogtijdagen in de
christelijke wereld, wil iedereen het allerliefst thuis hij de zijnen
zijn.
Slechts zij, die heslist niet naar huis mogen, hlijven met Kerstmis
in de Engelse ziekenhuizen. Als het maar enigszins mogelijk en
niet schadelijk voor hen is, krijgen de patiënten één dag Kerst
verlof. En voor hen, die niet weg mogen, wordt alles gedaan door
de direktie en de verpleegsters om de geest en de blijdschap van
Kerstmis in het ziekenhuis te brengen. Het dient gezegd, dat dit
streven vrijwel steeds met succes wordt bekroond.
Daar het Kerstfeest in Enge
land vrijwel 'n nationaal feest
is, doet men alles om de pa
tiënten in de ziekenhuizen mee
te laten genieten van de kerst
vreugde.
J
Ieder ziekenhuis heeft zijn eigen
manier van kerstfeest vieren.
Ja, de kersttijd brengt met zich,
dat iedereen patiënt, arts of ver
pleegster zijn fantasie op "olie
toeren laat draaien en zijn vaar
digheden ontplooit om „er iets van
te maken". In de regel komt men
tevoren overeen, welk „thema" be
handeld zal worden. Daar de mees
te kinderen en volwassepen in En
geland het verhaal van „Alice in
Wonderland" kennen, kiest men dit
vaak uit. De patiënten en ver
pleegsters maken dan aanplakbil
jetten. Zij maken papieren sterren
en krans en slingers. Zij zorgen
voor hulst en voor groen. Zo nodig
kopen zij wat kerstartikelen, als
dit nodig is om de zalen een echte
kerstsfeer te verlenen. Iedere zaal
heeft meestal een eigen kerstboom.
Geschenken voor verwachte bezoe
kers vinden een plaats aan de tak
ken of de voet van de boom. Enig
overleg met de verpleegsters be
vordert de juiste plaatsing der ge
schenken zeer, zodat alle patiën
ten (en hun dierbaren) tevreden
zijn.
Zo is de dag
grote Londense ziekenhuizen 't
feest gevierd wordt. Eet begint
reeds op de avond vóór Kerstmis,
want dan zingen de verpleegsters
op alle zalen mooie kerstliederen.
Vaak dragen zij haar mutsen dan
binnenste-buiten, zodat zij (als de
kerstman) een rood hoofddeksel
hebben. Die kerstzang duurt van
acht uur tot tien uur. Nadien gaan
de lichten uit en de patiënten sla
pen.
Als zij de volgende ochtend om
zeven uur wakker worden en een
kopje thee krijgen, hangt er aan
het voeteneinde van hun ledikant
een kous met cadeaus. Grote ge
schenken zijn het natuurlijk niet,
dat zou te duur worden. Een man
om een voorbeeld te geven
krijgt scheerzeep, een vulpotlood
of een pakje sigaretten Het geld
voor die cadeautjes wedt bijeen
gebracht door de verpleegsters. Het
ziekenhuis geeft een kleine bijdra
ge. De artsen echter tasten in de
regel diep in de lpuidel.
Kerstmaal
Na het ontbijt moeten de patiën
ten rusten tot de artsen hun ronde
voltooid hebben. Zij die een stevi
ge maaltijd mogen en kunnen ver
orberen, krijgen later een echt En
gels kerstmaal te genieten, dus:
kalkoen, worstjes, ham, broodsars,
Brusselse spruitjes, gebakken aard
appels en, tot besluit, een plum
pudding met cognacsaus. Sorris
IS ER SNELVERBAND IN HUIS?
Wat men moet doen
en wat
men moet nalaten
Niet uitspoelen
OOK wordt de wond - wanneer
men die goed behandelt - niet met
rvE DAGEN van het kerstfeest kunnen ons veel huiselijke gezel-
ligheid en verwarmende intimiteit bezorgen. Het is daarom
heel jammer, dat er juist in die tijd door de vele tamelijk ongewo- vloeistoffen overgoten: geen boor-
ne omstandigheden meestal ook tamelijk veel minder aangename zuuroplossing, geen gekoekt water,
dingen plegen te gebeuren. Daarvoor moet dan weer raad «.orden de om!
geschaft. geving in de wond. Wel is het goed
Er zijn mensen die bij het optuigen van de kerstboom al van een 0m bij kleine verwondingen 6%
tra vie vallen er zijn er die een elektrische schok krijgen omdat er jodiumtinctuur op de wond en de
iets met de lampjes niet in orde blijkt te zijn, er zijn er die zich
op het grote diner schromelijk overeten, er zijn er die brandwon- eens worden gebruikt.
den oplopen als de met kaarsen verlichte kerstboom in vlammen 1
dreigt op te gaan.
SCHERVEN BRENGEN NIET
ALTIJD GELUK
EEN van
Verbonden wordt er met steriel
snelverband of met een stukje han-
saplast.
Het gaas dat de wond zal gaan be
zitten mag men die er niet zelfs uit dekken mag natuu ^ijk niet met
gaan peuteren. Ze moeten natuurlijk de vingers WOrden aangeraakt I* er
wel worden verwijderd maar dat be. geen verband in huis dan zal men het
de meest voorkomende ^00r huisdokter of door de ke|aas m0eten doen met een zakdoek,
dienstdoende arts van het ziekenhuis J
narigheden zijn de kleine - en soms
ook de grotere verwondingen ver- ie gescnieaen.
oorzaakt door het kapot knijpen van
kerstbollen en andere versierselen
van de boom en door het breken van
glaswerk in de keuken, wanneer er
bij het afwassen dingen door de han
den gaan, die niet zo dikwijls uit de
kast komen.
Het meest opvallende aan deze
snijwonden, want daar gaat het hier
om, is dat ze gladde randen hebben
en soms flink bloeden. Het infectie-
gevaar is niet zo groot, dat wil zeg
gen, dat de verse wond meestal niet
door bacteriën verontreinigd is: bij
de behandeling is het zaak deze voor
de genezing gunstige omstandigheid
te behouden.
Niet aanraken.
ZET DEGENE die zich verwond
heeft eerst op een stoel of laat hem
gaan liggen. Veel mensen vallen
prompt flauw als ze een paar drup
pels bloed zien en dat geeft dan, be
halve de nodeloze opstand die dat
met zich meebrengt, weer kans op
nieuwe ongevallen.
Spuit het bloed met een straal
stootsgewijs naar buiten dan is er
een slagader getroffen en dan dient
men allereerst zorg te besteden aan
het stelpen van de bloeding. Bij de
verwondingen die wij hier op het
oog hebben zal het aanlegge: van
een drukkend verband meestal vol
doende zijn; de nandgreep, waarbij
de betreffende slagader tussen de
wond en het hart wordt dichtge-
drukt, zal bij deze letsels niet of
nauwelijks toegepast behoeven te
worden.
Bij een juiste behandeling raakt
men de wond niet aan, terwijl men
er goed op let dat het slachtoffer
zelf dit ook niet doet. Als er soms
splinters van de kerstversiering of
scherfjes van glaswerk in de wond
d w.z. een schone die uit de linnen
kast wordt gepakt.
Op geen enkele ziekenzaal ontbreekt
de Kerstboom. En ook zijn er ca
deautjes voor alle patiënten en pa
tiëntjes.
treedt een der chirurgen op als
voorsnijder van de kalkoen. Hij
steekt zich voor die plechtige be
zigheid in kokspak met hoge witte
muts. Vooral de patiënten, die bij
hem onder het mes zijn geweest,
genieten van dat schouwspel. Is 't
aantal patiënten op een zaal klein,
dan snijdt een der ziekenhuiskoks
(in de keukèn) de kalkoen voor.
Dit is natuurlijk minder spectacu
lairmaar het gebeurt mis
schien deskundiger.
Na de kerstdis moeten de patiën
ten wat rusten om in goede condi
tie te zijn als de met geschen
ken beladen bezoekers komen.
Iedereen, die op kerstdag op be
zoek komt in een ziekenhuis, mag
met zijn of haar patiënt de thee
(een maaltijd in Engeland) blijven
gebruiken. Bovendien duurt de be
zoektijd die dag veel langer dan op
gewone dagen. De verpleegsters
dragen soms papieren mutsen in-
plaats van haar kapjes en genieten
veelal samen met de patiënten en
de bezoekers op de zalen de thee.
Tot besluit
Tegen het einde van de bezoek
tijd verlangen de meeste patiënten
naar rust. Dan kunnen zij met hun
koptelefoons de speciale kerstuit
zendingen beluisteren. Na 'n avond,
maaltijd, bestaande uit brood, ham
of tong en koude kip is het tijd om
de slaap te gaan vatten. De meeste
patiënten gelukt dit zeer snel, want
de opwinding en de drukte maak
ten hen een beetje vermoeid.
Eén ding staat vast: Voor veel
patiënten is een kerstdag in een
ziekenhuis werkelijk een gelukkige
dag, waaraan zij nog lang en met
grote waardering blijven denken.
De kerstgeest is immers ook in
een ziekenhuis een goede geest!
Jongens, hangt de kousen klaar! De
Kerstman komt beslist door de
schoorsteen en zal de kousen vullen!
Het staat niet vast dat Christus
op 25 december werd gebo
ren. Het kerstfeest werd op
25 december gesteld, ter
kerstening van het heidense
feest van de onoverwinnelij
ke zon.
Het kerstfeest werd niet altijd
op 25 december gevierd, maar
pas sinds de vierde eeuw.
De helft van onze aarde viert 't
kerstfeest niet in de winter,
maar in het hartje van de
zomer, dat is het zuidelijk
halfrond.
Het gebruik van hulst is reeds
zeer oud, de Romeinen ge
bruikten het reeds bij de vie
ring van hun feesten ter ere
van de stad Saturnus.
De mistletoe is geen Engelse
import, maar de oer-Neder-
landse maretak.
Dat jonge meisjes onder de mist
letoe gekust mogen worden
dateert uit vroegere tijden,
toen men geloofde dat de
maretak in bewaring gege
ven was aan de godin van
de liefde.
De kerstboom kwam het eerst in
zwang in de Elzas in het be
gin van de 17e eeuw.
Als voorloper van de kerst
boom wordt beschouwd de
groen geverfde houten pyra-
midevormige stellages welke
in het midden van de vorige
eeuw nog verkocht werden
op de kerstmarkt in Berlijn.
De kerstboom is geen denne-
boom, maar een spar, en wel
een fijnspar.
Uit Zweden stamt het gebruik
kaarsen aan de takken van
de kerstboom te bevestigen.
In 1825 gaf een Duitse tekenaar
gestalte aan 't kerstmannetje.
In de Ver. Staten van Noord-
Amerika geloven de kinde
ren dat het kerstmannetje.
Sinterklaas heet en met ca
deautjes door de schoorsteen
binnenkomt.
In Zweden worden tijdens de
kerstdagen bokken gemaakt
van stro, thuis neergezet, ter
wijl in dat land het ook ge
bruikelijk is niet alleen kaar
sen in de kerstboom te be*
vestigen, maar ze ook op het
hoofd te dTgen.
in Twente is het gebruikelijk
omstreeks de kerstdagen op
de midwinterhoorn te blazen.
Aan kinderen, welke op kerst
mis geboren werden, schreef
men volgens het volksgeloof
de gave der voorspelling toe.
In 1818 dichtte de Oostenrijkse
kapelaan Joseph Mohr het
„Stille na:ht, heilige nacht".
De tekst werd getoonzet door
de dorpsonderwijzer Franz
Gruber.
Vondel dichtte het bekende „O
Kerstnacht, schonei dan de
dagen". Hoe kan Herodes 't
licht verdragen, Dat in de
duisternissen blinkt?"
Franciscus van Assisië, was de
ontwerper van de „Kerstkrib
be", een huiselijke vroom
heid, die stormenderwijze
door de katholieken werd
overgenomen.