vnoLijk 'x kerstfeest zit In het ziekenhuis viert men een PATIËNTEN KRIJGEN GESCHENKEN, KERSTMAALTIJD EN EXTRA-BEZOEK gpSH' en Verwondin door Versieringen DE LEIDSE COURANT VERPLEEGSTERS ZINGEN MOOIE KERSTLIEDEREN pjOE ZOU U ZICH VOELEN, als u hoorde, dat u in een zieken huis zou moeten zijn, terwijl uw familieleden gezellig het grootste feest van het jaar met elkaar vieren? Dit vooruitzicht zou vrijwel alle Engelsen terneerslaan. En vermoedelijk de meeste Nederlanders ook. Immers, met de Kerstdagen, hoogtijdagen in de christelijke wereld, wil iedereen het allerliefst thuis hij de zijnen zijn. Slechts zij, die heslist niet naar huis mogen, hlijven met Kerstmis in de Engelse ziekenhuizen. Als het maar enigszins mogelijk en niet schadelijk voor hen is, krijgen de patiënten één dag Kerst verlof. En voor hen, die niet weg mogen, wordt alles gedaan door de direktie en de verpleegsters om de geest en de blijdschap van Kerstmis in het ziekenhuis te brengen. Het dient gezegd, dat dit streven vrijwel steeds met succes wordt bekroond. Daar het Kerstfeest in Enge land vrijwel 'n nationaal feest is, doet men alles om de pa tiënten in de ziekenhuizen mee te laten genieten van de kerst vreugde. J Ieder ziekenhuis heeft zijn eigen manier van kerstfeest vieren. Ja, de kersttijd brengt met zich, dat iedereen patiënt, arts of ver pleegster zijn fantasie op "olie toeren laat draaien en zijn vaar digheden ontplooit om „er iets van te maken". In de regel komt men tevoren overeen, welk „thema" be handeld zal worden. Daar de mees te kinderen en volwassepen in En geland het verhaal van „Alice in Wonderland" kennen, kiest men dit vaak uit. De patiënten en ver pleegsters maken dan aanplakbil jetten. Zij maken papieren sterren en krans en slingers. Zij zorgen voor hulst en voor groen. Zo nodig kopen zij wat kerstartikelen, als dit nodig is om de zalen een echte kerstsfeer te verlenen. Iedere zaal heeft meestal een eigen kerstboom. Geschenken voor verwachte bezoe kers vinden een plaats aan de tak ken of de voet van de boom. Enig overleg met de verpleegsters be vordert de juiste plaatsing der ge schenken zeer, zodat alle patiën ten (en hun dierbaren) tevreden zijn. Zo is de dag grote Londense ziekenhuizen 't feest gevierd wordt. Eet begint reeds op de avond vóór Kerstmis, want dan zingen de verpleegsters op alle zalen mooie kerstliederen. Vaak dragen zij haar mutsen dan binnenste-buiten, zodat zij (als de kerstman) een rood hoofddeksel hebben. Die kerstzang duurt van acht uur tot tien uur. Nadien gaan de lichten uit en de patiënten sla pen. Als zij de volgende ochtend om zeven uur wakker worden en een kopje thee krijgen, hangt er aan het voeteneinde van hun ledikant een kous met cadeaus. Grote ge schenken zijn het natuurlijk niet, dat zou te duur worden. Een man om een voorbeeld te geven krijgt scheerzeep, een vulpotlood of een pakje sigaretten Het geld voor die cadeautjes wedt bijeen gebracht door de verpleegsters. Het ziekenhuis geeft een kleine bijdra ge. De artsen echter tasten in de regel diep in de lpuidel. Kerstmaal Na het ontbijt moeten de patiën ten rusten tot de artsen hun ronde voltooid hebben. Zij die een stevi ge maaltijd mogen en kunnen ver orberen, krijgen later een echt En gels kerstmaal te genieten, dus: kalkoen, worstjes, ham, broodsars, Brusselse spruitjes, gebakken aard appels en, tot besluit, een plum pudding met cognacsaus. Sorris IS ER SNELVERBAND IN HUIS? Wat men moet doen en wat men moet nalaten Niet uitspoelen OOK wordt de wond - wanneer men die goed behandelt - niet met rvE DAGEN van het kerstfeest kunnen ons veel huiselijke gezel- ligheid en verwarmende intimiteit bezorgen. Het is daarom heel jammer, dat er juist in die tijd door de vele tamelijk ongewo- vloeistoffen overgoten: geen boor- ne omstandigheden meestal ook tamelijk veel minder aangename zuuroplossing, geen gekoekt water, dingen plegen te gebeuren. Daarvoor moet dan weer raad «.orden de om! geschaft. geving in de wond. Wel is het goed Er zijn mensen die bij het optuigen van de kerstboom al van een 0m bij kleine verwondingen 6% tra vie vallen er zijn er die een elektrische schok krijgen omdat er jodiumtinctuur op de wond en de iets met de lampjes niet in orde blijkt te zijn, er zijn er die zich op het grote diner schromelijk overeten, er zijn er die brandwon- eens worden gebruikt. den oplopen als de met kaarsen verlichte kerstboom in vlammen 1 dreigt op te gaan. SCHERVEN BRENGEN NIET ALTIJD GELUK EEN van Verbonden wordt er met steriel snelverband of met een stukje han- saplast. Het gaas dat de wond zal gaan be zitten mag men die er niet zelfs uit dekken mag natuu ^ijk niet met gaan peuteren. Ze moeten natuurlijk de vingers WOrden aangeraakt I* er wel worden verwijderd maar dat be. geen verband in huis dan zal men het de meest voorkomende ^00r huisdokter of door de ke|aas m0eten doen met een zakdoek, dienstdoende arts van het ziekenhuis J narigheden zijn de kleine - en soms ook de grotere verwondingen ver- ie gescnieaen. oorzaakt door het kapot knijpen van kerstbollen en andere versierselen van de boom en door het breken van glaswerk in de keuken, wanneer er bij het afwassen dingen door de han den gaan, die niet zo dikwijls uit de kast komen. Het meest opvallende aan deze snijwonden, want daar gaat het hier om, is dat ze gladde randen hebben en soms flink bloeden. Het infectie- gevaar is niet zo groot, dat wil zeg gen, dat de verse wond meestal niet door bacteriën verontreinigd is: bij de behandeling is het zaak deze voor de genezing gunstige omstandigheid te behouden. Niet aanraken. ZET DEGENE die zich verwond heeft eerst op een stoel of laat hem gaan liggen. Veel mensen vallen prompt flauw als ze een paar drup pels bloed zien en dat geeft dan, be halve de nodeloze opstand die dat met zich meebrengt, weer kans op nieuwe ongevallen. Spuit het bloed met een straal stootsgewijs naar buiten dan is er een slagader getroffen en dan dient men allereerst zorg te besteden aan het stelpen van de bloeding. Bij de verwondingen die wij hier op het oog hebben zal het aanlegge: van een drukkend verband meestal vol doende zijn; de nandgreep, waarbij de betreffende slagader tussen de wond en het hart wordt dichtge- drukt, zal bij deze letsels niet of nauwelijks toegepast behoeven te worden. Bij een juiste behandeling raakt men de wond niet aan, terwijl men er goed op let dat het slachtoffer zelf dit ook niet doet. Als er soms splinters van de kerstversiering of scherfjes van glaswerk in de wond d w.z. een schone die uit de linnen kast wordt gepakt. Op geen enkele ziekenzaal ontbreekt de Kerstboom. En ook zijn er ca deautjes voor alle patiënten en pa tiëntjes. treedt een der chirurgen op als voorsnijder van de kalkoen. Hij steekt zich voor die plechtige be zigheid in kokspak met hoge witte muts. Vooral de patiënten, die bij hem onder het mes zijn geweest, genieten van dat schouwspel. Is 't aantal patiënten op een zaal klein, dan snijdt een der ziekenhuiskoks (in de keukèn) de kalkoen voor. Dit is natuurlijk minder spectacu lairmaar het gebeurt mis schien deskundiger. Na de kerstdis moeten de patiën ten wat rusten om in goede condi tie te zijn als de met geschen ken beladen bezoekers komen. Iedereen, die op kerstdag op be zoek komt in een ziekenhuis, mag met zijn of haar patiënt de thee (een maaltijd in Engeland) blijven gebruiken. Bovendien duurt de be zoektijd die dag veel langer dan op gewone dagen. De verpleegsters dragen soms papieren mutsen in- plaats van haar kapjes en genieten veelal samen met de patiënten en de bezoekers op de zalen de thee. Tot besluit Tegen het einde van de bezoek tijd verlangen de meeste patiënten naar rust. Dan kunnen zij met hun koptelefoons de speciale kerstuit zendingen beluisteren. Na 'n avond, maaltijd, bestaande uit brood, ham of tong en koude kip is het tijd om de slaap te gaan vatten. De meeste patiënten gelukt dit zeer snel, want de opwinding en de drukte maak ten hen een beetje vermoeid. Eén ding staat vast: Voor veel patiënten is een kerstdag in een ziekenhuis werkelijk een gelukkige dag, waaraan zij nog lang en met grote waardering blijven denken. De kerstgeest is immers ook in een ziekenhuis een goede geest! Jongens, hangt de kousen klaar! De Kerstman komt beslist door de schoorsteen en zal de kousen vullen! Het staat niet vast dat Christus op 25 december werd gebo ren. Het kerstfeest werd op 25 december gesteld, ter kerstening van het heidense feest van de onoverwinnelij ke zon. Het kerstfeest werd niet altijd op 25 december gevierd, maar pas sinds de vierde eeuw. De helft van onze aarde viert 't kerstfeest niet in de winter, maar in het hartje van de zomer, dat is het zuidelijk halfrond. Het gebruik van hulst is reeds zeer oud, de Romeinen ge bruikten het reeds bij de vie ring van hun feesten ter ere van de stad Saturnus. De mistletoe is geen Engelse import, maar de oer-Neder- landse maretak. Dat jonge meisjes onder de mist letoe gekust mogen worden dateert uit vroegere tijden, toen men geloofde dat de maretak in bewaring gege ven was aan de godin van de liefde. De kerstboom kwam het eerst in zwang in de Elzas in het be gin van de 17e eeuw. Als voorloper van de kerst boom wordt beschouwd de groen geverfde houten pyra- midevormige stellages welke in het midden van de vorige eeuw nog verkocht werden op de kerstmarkt in Berlijn. De kerstboom is geen denne- boom, maar een spar, en wel een fijnspar. Uit Zweden stamt het gebruik kaarsen aan de takken van de kerstboom te bevestigen. In 1825 gaf een Duitse tekenaar gestalte aan 't kerstmannetje. In de Ver. Staten van Noord- Amerika geloven de kinde ren dat het kerstmannetje. Sinterklaas heet en met ca deautjes door de schoorsteen binnenkomt. In Zweden worden tijdens de kerstdagen bokken gemaakt van stro, thuis neergezet, ter wijl in dat land het ook ge bruikelijk is niet alleen kaar sen in de kerstboom te be* vestigen, maar ze ook op het hoofd te dTgen. in Twente is het gebruikelijk omstreeks de kerstdagen op de midwinterhoorn te blazen. Aan kinderen, welke op kerst mis geboren werden, schreef men volgens het volksgeloof de gave der voorspelling toe. In 1818 dichtte de Oostenrijkse kapelaan Joseph Mohr het „Stille na:ht, heilige nacht". De tekst werd getoonzet door de dorpsonderwijzer Franz Gruber. Vondel dichtte het bekende „O Kerstnacht, schonei dan de dagen". Hoe kan Herodes 't licht verdragen, Dat in de duisternissen blinkt?" Franciscus van Assisië, was de ontwerper van de „Kerstkrib be", een huiselijke vroom heid, die stormenderwijze door de katholieken werd overgenomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1961 | | pagina 12