S)e £cidóe(SouAcï/tit SOEKARNO TOT ZN „NEDERLANDSE VRIENDEN" Amerika als vredestichter De berechting van Reydon en de Jager in Kijev Goa thans in Indische handen Overeenstemming in Kitona Directeur: J. F. J. M. KOENS Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN BUREAUS: PAPENGRACHT 32 DONDERDAG 21 DECEMBER 1961 52ste JAARGANG No. 1! KERSTVREDE IN KONGO KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telet. 20935 R«d 80015. 25594 Advert. 20826 Klachten bezoretne 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 u.) Giro 10.30.03 Abonn. 0,59 p. w„ f 2.55 p. mnd., 7,50 p. kw„ Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50 De Indonesische minister van buitenlandse zaken, dr. Soebrandio, heeft woensdag tot verslaggevers gezegd, dat president Soekarno „brieven aan vrienden in Nederland heeft gestuurd in een laatste beroep voor een vreed zame regeling van de kwestie-Nieuw-Guinea door middel van bilaterale onderhandelingen." „De Indonesische regering is zich bewust van het feit, dat onder het Nederlandse volk de wens leeft voor het zoeken naar een vreedzame rege ling met Indonesië, aldus Soebandrio. Woensdag heeft president Soekarno een onderhoud van drie kwartier gehad met luitenant-generaal Pollard, chef van de Australische generale staf. De generaal heeft een bezoek van tien dagen aan Indonesië gebracht. De dagbladen riepen woensdag op tot akties tegen Nederland. Het linkse blad „Berita Indonesia" schreef: „Wij zouden het moeten uitvechten in het centrum van de Nederlandse verdedigingswerken in West-Irian". Het na tionalistische blad „Suluh Indonesia" meende: „Er blijft niets anders over dan een werkelijke aanval op West-Irian". MINEURSTEMMING IN HOLLANDIA AMERIKA'S INVLOED Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft woensdag meegedeeld, dat de Verenigde Sta ten „alles in het werk zullen blijven stellen" om Indonesië en Nederland bij elkaar te brengen voor 'n vreed zame regeling van hun geschil over Westelijk Nieuw-Guinea. De woordvoerder, Lincoln White, zei echter op een persconferentie, dat geen van beide partijen de V.S. had benaderd met een verzoek om bemiddeling. Amerikaanse diplomaten hebben woensdag opnieuw naar middelen gezocht om Indonesië en Nederland bij elkaar te brengen voor onder handelingen. Functionarissen van deze drie landen voerden afzonder lijk besprekingen op het Amerikaan se ministerie van buitenlandse za ken en elders ter wereld' Vernomen wordt, dat te Washington eveneens elke dag overleg gaande is met En geland en Australië. Amerikaanse functionarissen ver klaarden te betwijfelen of president Soekarno en het Indonesische opper bevel werkelijk een invasie beogen. DE STEMMING TE "30LLANDIA Hollandia is thans ogenschijnlijk een even kalme stad als anders. Maar er is een sterke onderstroom van spanning, die zich uit in de wild- Rhesus-aapje is verloren De Amerikaanse luchtmacht heeft woensdagavond het zoeken naar het Rhesus-aapje gestaakt. Het dier was zoals gemeld door middel van een Atlas-raket in een cylinder in de ruimte gebracht. De cylinder was ongeveer 9.600 km ten zuidoosten van Cape Canaveral, waar de raket was afgeschoten, in de Oceaan terecht gekomen. Een ruwe zee had het zoeken der vlieg tuigen en schepen de gehele dag be moeilijkt. De 51-jarige voormalige gene- raal-majoor van de S. S. Erich Ehr- linger, die met zeven van zijn vroe gere ondergeschikten in Karlsruhe terecht heeft gestaan op beschuldi ging van medeplichtigheid aan moord in 1.045 gevallen en een po ging tot mooïd, is tot twaalf jaar zware gevangenisstraf veroordeeld. ste geruchten en speculaties. Het uitblijven van enige bekend making of mededeling van over heidswege, hetzij door Den Haag hetzij door Hollandia, mag als voor naamste oorzaak worden gezien van een psychose, die zich niet alleen van een groot deel der Nederlandse bevolking, en wel de „men in the street" dreigt meester te maken, doch die zich zelfs meedeelt aan de meest nuchter denkende ambtena ren. Deze geruchtenstroom zou fu nest kunnen zijn indien eenmaal, door welke oorzaak dan ook, 'n pa niek zou uitbreken, ,vant dan zou den de Nederlanders tevens bij de Papoea's het gezicht verloren heb ben. Het ernstige in deze situatie is, dat het vrij grote korps ambtenaren, dat hier veelal met gezin werkt, zich in de steek gelaten voelt aangezien noch veiligheid noch rechtspositie gegarandeerd zijn. Verder zal de ambtenaren zo redeneerde men in die kringen verder bovendien ge confronteerd worden met het ver lies van zijn gehele inboedel inclu sief auto, zonder dat daarvoor ook maar enige compensatie in uitzicht is gesteld. Toch dienen juist de Ne derlanders door houding en kalmte een voorbeeld te zijn voor de Pa poea's in de huidige zeer gespannen situatie. Een standvastig en positief optre den van de Nederlandse regering, gesteund door het gouvernement, zou bovendien een vijfde colonne in welke omvang zij ook mag bestaan, geen kans geven, en in elk geval zeer preventief werken. Nederlands protest De Nederlandse tijdelijke zaakge lastigde in Moskou, de heer P. J. Po lak, heeft, naar woensdag in Den Haag van bevoegde zijde werd verno men, voor de tweede maal met de Nederlanders E. Reydon en L. de Ja ger gesproken, die in de Sowjet-Unie tot een vrijheidsstraf van dertien jaar zijn veroordeeld omdat zij zich aan spionage hebben schuldig ge maakt. Eveneens werd woensdag de tekst bekend van een nota van de minister van Buitenlandse Zaken aan de voor zitters van de Eerste Kamer en Twee de Kamer, waarin wordt medege deeld, dat de Nederlandse regering op 25 november op het ministerie van Buitenlandse Zaken te Moskou zeer nadrukkelijk heeft geprotesteerd te gen de gang -'an zaken bij de berech ting van de heren Reydon en de Ja ger. In dit protest werd gezegd dat de Nederlandse ambassade pas op 20 november van het militaire college van het Russische hooggerechtshof had vernomen, dat de behandeling in beroep op 17 november had plaats gehad en dat het von nis van de krijgsraad te Kijev van 5 oktober was bevestigd. In deze protestnota aan de Russische regering Wordt voorts gezegd dat, ondanks herhaalde verzoeken, de ambassade niet de tekst heeft ontvangen van de acte van beschuldiging, het vonnis in eerste aanleg, of andere stukken, al dus de nota, die op 8 december is afgesloten. Uit een naschrift op de nota, die een overzicht geeft van 8 december tot 15 december, blijkt dat de heer Polak op 11 decem ber, na een paar dagen eerder het Russische ministerie van Buitenland se Zaken .nogmaals op de hoogte te hebben gesteld van de Nederlandse grieven, de tekst van het vonnis van 5 oktober heeft ontvangen. De acte van beschuldiging noemde men van Russische zijde een voorlopig docu ment dat thans juridische betekenis mist. Blijkens het naschrift heeft het Russische ministerie van Buitenland se Zaken de heer Polak vorige week vrijdag meegedeeld, dat hij maandag de heren Reydon en de Jager zou_ kunnen bezoeken. De zaakgelastigde en twee andere leden van de Nederlandse ambassade hebben te Moskou in bijzijn van zes Russische ambtenaren een half uur met elk van de twee gevangenen ge sproken. Er waren allerlei beperkin gen voor het gesprek opgelegd, bij voorbeeld was het spreken over pro ceskwesties en gevangenschap ver boden. De twee Nederlanders, die zeiden lichamelijk in goede gezondheid te verkeren, zullen binnenkort worden overgebracht naar Wladjimir, onge veer 120 km van Moskou. De indruk die zij maakten, verschilde niet met die bij het eerste contact van de heer Polak met de twee gevangenen. De Nederlandse bezoekers hadden onder meer brieven en foto's voor de gevangenen meegenomen, die zij hun wel mochten laten zien maar niet overhandigen. Een Russische ambte naar nam ze in ontvangst en zegde toe dat de twee gevangenen ze zou den ontvangen. Gebleken is, dat de Nederlandse gevangenen maandelijks twee brie ven mogen schrijven en twee brie ven mogen ontvangen. Ook kunnen zij pakjes en geld toegezonden krij gen De heer Polak heeft hun de verze kering gegeven, dat de Nederlandse regering geen middel onbeproefd zal laten om him lot te verlichten. Woensdagmorgen is de Zuid- Amerikaanse staat Columbië getrof fen door een aardbeving. Volgens de berichten zijn er 17 doden gevallen en 250 gewonden in de steden Arme nia en Sonson, waar de beving het hevigst was. De bewoners renden in paniek de straat op. Verscheidene huizen zijn ingestort. In Sonson kwa men veertien mensen om het leven, toen zij een kerkdienst bijwoonden en de aardbeving het gewelf van het middenschip deed instorten. Braziliaanse circusbrand was wraakneming Adilson Marcelino Alves, de „Ne ro van Niteroi" heeft woensdag be kend de brand in het circus te Nite roi, waarbij verscheidene honderden slachtoffers vielen, uit wraak te heb ben gesticht. Na zijn bekentenis trachtte Alves zelfmoord te plegen door zich uit een raam van het politiebureau, waar hij wordt vastgehouden, te werpen. Het politiebureau werd door een 'f':' grote menigte belegerd, die heeft ge- dreigd hem te zullen lynchen. De Braziliaanse politie maakte la ter bekend, dat zij de namen bekend zal maken van nog twee mannen, die volgens haar bekend hebben mede plichtig te zijn. Omdat men bevreesd is voor de woede van het publiek houdt de politie de verblijfplaats van de drie mannen geheim. Volgens de politie hebben de drie mannen toegegeven een gedeelte van de circustent met benzine te hebben besprenkeld, waarna zij de tent in brand staken. Hun motief was wraak omdat zij voor hun hulp bij het op richten van de tent geen gratis toe gangsbewijs hadden gekregen. Ook Hongarije breekt met Albanië Kerstgroet van Amerikanen Het Hongaarse persbureau „MTI" meldt d~t Hongarije de Albanese am bassadeur te Boedapest heeft aange zegd het land te verlaten. De Hon- gaarne ambassadeur in Tirana is te ruggeroepen. Volgens MTI is de Albanese am bassadeur verantwoordelijk gesteld voor „het verspreiden van propa- ganda-materiaal, waarin kritiek wordt geoefend op de politiek der Hongaar se republiek". Ook de Albanese ambasaderaad voor handelszaken is tot ongewenst persoon verklaard wegens „propagan distische en vijandige activiteit je gens Hongarije". Macmillan op Bermuda Premier Macmillan van Engeland is woensdag te Hamilton, de hoofd plaats van Bermuda aangekomen, waar hij (vandaag) donderdag be sprekingen voert met president Ken nedy. Er was sprake van geweest, dat de beraadslagingen te Palm Beach in de Amerikaanse staat Florida, zou den worden gehouden, omdat Kenne dy's vader daar ernstig ziek ligt. „De toestand van Joseph Kennedy blijft ernstig. De behandelende ge neesheren hebben de president ech ter medegedeeld dat hij zonder be zwaar woensdagnacht naar de Ber muda-eilanden kon vertrekken". Vandaag zal het Amerikaanse vliegdekschip „Essex" met zes torpedoboot- jagers de Nieuwe Waterweg opstomen voor een operationeel bezoek van tien dagen aan Rotterdam. Foto: de „Essex" met de zes torpedobootjagers dicht bij de Doggersbank. Aan dek van het vliegdekschip wenst de beman, ning Nederland een „Goede Kerst". (Luchtfoto ANP) zetten om de Portugezen in de rug aan te vallen. De landingsboten wer den echter tot zinken gebracht en de weinig mariniers, die aan land kwa men, werden door de Portugezen neergéschoten, aldus de radio. Een Indische woordvoerder in Nw- Delhi heeft daarentegen woensdag gezegd, dat de toestand in Goa „snel normaal wordt en dat van dit ogen blik af geen weerstand meer gebo den wordt". Volgens waarnemers in Nw-Delhi schijnt de Indische regering moeite te doen de inwoners van Goa ervan te overtuigen, dat de christelijke godsdienst (40 procent van de be volking is Rooms-Katholiek) zal worden geëerbiedigd en dat de Por tugese taal in gebruik zal blijven. Goa zal als een aparte eenheid di rect onder de centrale Indische re gering vallen totdat het parlement formeel de inlijving van het gebied bij India heeft aangenomen. Kerstbomen aan de sector-grens in Berlijn ZOEKT U EEN gouden ring voor een dame of heer? v. d. WATER, Haarlemmerstraat 207, heeft het Ook in brillant ringen. Ruime keuze in alle prijzen. (Advertentie) Gouverneur geïnterneerd De Portugese gouverneur-generaal van Goa, generaal Vassalo e Silva, is veilig in Indische handen, zo heeft het ministerie van defensie in Nw- Delhi woensdag meegedeeld. De gouverneur werd volgens het ministerie in een huis in Marmagoa aangetroffen. Hij wordt met de „aan zijn positie Verschuldigde achting en beleefdheid" behandeld. Uit Lissabon wordt gemeld, dat de Portugese nationale radio woensdag heeft omgeroepen, dat in de steden Vasco da Gama, ten zuiden van Paidjim, en Marmagoa nog hevig ge vochten wordt. Dit bericht zou af komstig zijn van een schip in de ha ven van Marmagoa. De radio zei, dat „vanaf het schip dat deze boodschap heeft uitgezon den, kon worden waargenomen dat bij gevechten van man tegen man de Indiërs snel werden verslagen" „Duizenden Indische soldaten, ge steund door Sherman-tanks en vlieg tuigen, worden ingezet tegen deze twee Portugese posities, die vastbe raden weerstand bieden" aldus de radio. De Indische marine was niet in staat op de Portugezen te vuren, omdat het gevaar bestond, dat de eigen troepen geraakt werden. De Indische marine heeft gepoogd in Marmagoa mariniers aan land te Sinds 17 december beschijnen de lichtjes van meer dan honderd kerstbomen de sombere muur, welke Berlijn in twee stukken verdeelt. De bomen zijn opgesteld en versierd door de Westberlijners, die hiermee blijk willen geven van hun verbondenheid met de Oostberlijners. De foto toont een paradoxaal tafereeltje bij de muur in de buurt van de Brandenburger poort. Eenheid in Kongo Volgens betrouwbare bronnen in Leopoldstad zouden de premier van de centrale Kongolese regering, Adoe- la en de Katangaanse president Tsjombe donderdagochtend bij hun besprekingen in Kitona overeen zijn gekomen de afscheiding van Katanga te beëindigen en de eenheid van Kon go te herstellen. Volgens deze bronnen zou de over eenkomst „alles bevatten waarop ge hoopt kon worden" en zou bij ver wezenlijking ervan Katanga weer een integraal deel van Kongo worden. Waarschijnlijk zal president Tsjom be, wanneer hij vandaag (donder dag) in Elisabethstad arriveert, zelf de overeenstemming bekend maken. De beide Kongolese leiders zouden afgelopen nacht tot een akkoord zijn gekomen. De delegaties hebben don derdagochtend Kitona verlaten. President Tsjombe zal samen met George Godley, de plaatsvervangend leider van de diplomatieke missie van de Amerikaanse ambassade in Leo poldstad, naar Ndola, in Noord-Rho- desië, vliegen. Edmund Gullion, de Amerikaanse ambassadeur, die op verzoek van president Kennedy beide staatslieden bijeen heeft gebracht, verklaarde donderdagochtend in Kitona: „Pre mier Adoela en president Tsjombe hebben zojuist een overeenkomst be reikt, welke voor Kerstmis herstel van de vrede in dit land belooft en de Kongolese republiek tegen verde ling versterkt." Bijzonderheden van de overeen komst zijn niet bekend, doch in di plomatieke kringen gaf men te ken nen, dat een compromis is bereikt tussen de unitaristische en de federa listische standpunten over de Kongo lese eenheid in een toekomstige grondwet. Toen woensdagavond een impasse dreigde, deden de Amerikaanse am bassadeur en enkele hoge functiona rissen van de V.N., enige suggesties, die de besprekingen weer op gang brachten. Zij namen weliswaar niet direct aan de onderhandelingen deel, doch onderhielden zich buiten de ver gaderzaal met de beide staatslieden afzonderlijk. Dit nummer bestaat uit 16 pagina's Iets lagere temperaturen De Bilt, donderdag 10 uur. Het KNMI deelt mede: Boven de Britse eilanden is het hogedrukgebied in omvang afgenomen, waardoor de noordelijke stroming van zachte lucht zwak bleef. De begrenzing van de zachte lucht en de koudere lucht in Scandinavië strekt zich uit van IJsland over de Noordzee naar de omgeving van Bre men. Het front, dat als vorstgrens beschouwd moet worden, vertoont nog 'n langzame westelijke verplaat sing, en het laat zich aanzien, dat het front het komende etmaal het noord oosten van het land bereikt en daar na langzaam het land zal binnen dringen. Hierbij moet wel gerekend worden op een vèrtraginig in de snelheid van het front, aangezien er enkele storin gen langs lopen naar het zuiden. Deze zullen de neerslagkansen wat doen toenemen. Zon- en maanstanden 22 Dec.: zon op 08.46; onder 16.31; maan op 17.22; onder 08.42. Hoogiva ter standen 22 Dec.: v.m. 3.37; n.m. 3.51. KORRELTJE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1961 | | pagina 1