Ste&zidóeSotj/fca/nt
Wta!
FELLE GEVECHTEN IN
KATANGA'S HOOFDSTAD
117
DOLLE DAGEN
Tsjombe in zijn land teruggekeerd
DE MOGENDHEDEN
EN KATANGA
Russische
beschuldigingen
75
De winter
zet in
VRIJDAG 8 DECEMBER 1961
52ste JAARGANG
No. 15498
Directeur: J F J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
in Elizabethstad
Telel 2 0 9 3 5 Red 20015, 25594 Advert. 2 0 8 2 6 Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tassen 17.30 en 19.00 o.) Giro 10.30.03 Abonn. 0,59 p. w., 2,55 p. mnd., 7,50 p. kW., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
PAUSELIJKE ZEGEN OP HET SCHERM
Donderdag, de derde dag van de strijd in Katanga, is er in de buitenwijken
van Elisabethstad hevig gevochten. Het noordelijke stadsdeel is van de
rest van de stad afgesneden en heeft gebrek aan voedsel.
Straalvliegtuigen van de V.N. hebben een opslagplaats van munitie op tien
kilometer van Elisabethstad gebombardeerd. De strijd op de grond heeft
drie brandpunten: een viadukt tussen de stad en het Zweedse kamp, een
plein aan de weg naar het vliegveld en de omgeving van het VN-hoofd-
kwartier met het aangrenzende Indiase kamp.
President Tsjombe is donderdag per vliegtuig in Ndola, Noord-Rhodesië,
aangekomen. Hij is per auto doorgereisd naar Katanga. Tegen middernacht
is hij in Elisabethstad teruggekeerd.
In de Katangaanse hoofdstad is het de afgelopen nacht rustig gebleven,
doch op de weg naar het vliegveld duurt de strijd nog voort. Het Belgische
persbureau Inbel meldt, dat er tot dusver ongeveer 80 VN-soldaten zijn
gesneuveld en aan Katangaanse zijde 62. Aan beide kanten waren ongeveer
honderd gewonden.
V.N.-hoofdkwartier met mortieren bestookt
KATANGANEN
BEHEERSEN HET CENTRUM
Donderdagavond is er in het cen
trum van Elisabethstad hevig ge
vochten. Katangaanse troepen voer
den hier een aanval uit op een bol
werk van Goerka's, nadat deze een
half uur lang met mortieren waren
beschoten.
Vóór de aanval was de Europese
bevolking van dit nabij het tentoon
stellingsterrein van Elisabethstad ge
legen gebied aangezegd haar wonin
gen te verlaten.
Na de beschieting door de Katan
gaanse mortieren volgde er een he
vig vuren met machinegeweren.
Het centrum van Elisabethstad
werd donderdagavond door de Ka
tangaanse troepen beheerst. De mili
tairen van de Verenigde Naties - in
hoofdzaak Goerka's en Zweden -
zijn op het ogenblik niet verder ge-
HEER OUD
GEEN HERAUT
\70 OR de wijze, waarop de Tweede
Kamer deze week bij haar debat
over de Defensie-begroting de zgn.
„zaak-Van der Putten" heeft behan
deld, hebben wij bijzonder weinig
waardering. Dat wijten we in de eer
ste plaats aan de rol, die de heer
Oud, fractievoorzitter van de VVD,
daarbij heeft gespeeld. Hij was im
mers de eerste, die aan deze zaak
het opgeblazen karakter heeft gege
ven, dat verscheidene andere be
schouwingen bleef beheersen, die
van minister Visser voor aanzienlijk
deel incluis. Wij zijn echter gene
gen dat ir. Visser niet kwalijk te he
men aangezien een bewindsman nu
eenmaal vaak moet volgen in de
vaargeul, die parlementariërs vóór
hem hebben getrokken.
Dat opgeblazen karakter is nota
bene hoofdzakelijk afkomstig van
buiten-parlementaire bronnen, pu-
bliciteits-organen, die andere zaken
dan waarom het volgens hun zeggen
in feite gaat, Mij ken te willen die
nen en van kringen, die het voort
durend te doen is om deinig in de
parlementaire wereld, waar een or
delijk democratisch verloop van za
ken hun kennelijk een doorn in het
oog is. De heer Oud had zich daar
door niet op sleeptouw mogen laten
nemen en hij had evenmin wat we
nogal duidelijk in zijn optreden heb
ben onderkend - partij-politieke
overwegingen, de interne VVD-ver-
houdingen betrefend, bij zijn optre
den tot richtsnoer mogen nemen.
IJET was goed, dat tenminste enke-
le sprekers - zo bijvoorbeeld
vooral de heer Moorman namens de
kvp-fractie - uitermate nuchter op
de geforceerde opgewondenheid van
prof. Oud reageerde door zijn ver
klaring, eigenlijk op dit moment
geen behoefte te hebben aan de door
de heer Oud gewenste nota. De heer
Moorman kon uiteraard moeilijk die
wens van de hand wijzen, omdat er
dan stelig kapers op de kust zouden
zijn geweest, die ook uit zulk een
verklaring zouden hebben weten te
distilleren, dat ook de heer Moor
man - wellicht de gehele KVP-frac-
tie - iets te verzwijgen heeft
De heer Moorman deed er dus het
allerbest aan prof. Oud niet voor de
voeten te lopen en hem het plezier
van zijn verbeten verzoek aan de mi
nister te gunnen.
A LS gezegd, riekt ons dit gehele
optreden van de VVD-fractie,
die prof Oud zijn (kwalijke) gang
liet gaan, naar de enge VVD-partij-
politiek, die het niet begrepen schijnt
te hebben op een voortgezet beleid
van minister Visser. Deze is zonder
twijfel geen briljant bewindsman,
maar het gaat daarom nog allerminst
aan om in welke vorm dan ook in
sinuaties te uiten, als zou hij in staat
zijn op onoirbare wijze iets aan zijn
bereidverklaring alle feiten uit de
„zaak-van der Putten" naar boven te
halen af te doen.
Voorts schortte het ook aan doel
bewustheid bij de Kamer in haar ge
heel, omdat men aan het slot van dit
debat heeft verzuimd de minister nu
precies en concreet voor ogen te
stellen, wat men van hem verlangde.
Wanneer de bewindsman nu straks
met „een" nota komt - men heeft
hem in het ongewisse gelaten, of die
vertrouwelijk moet .tijn of niet, of
hij bepaalde bijlagen dient te ver
strekken of niet - kan men al te ge
makkelijk zeggen, dat het zó niet was
bedoeld. Hier had de regie van de
voorzitter mede dienen te te grijpen,
Men moest zich echter behelpen met
waarnemer Bommer; dr. Kortenhorst
had naar ons oordeel wel een voor
uitziende blik mogen demonstreren.
Alles bijeen is ons een sterk onbe
hagen bijgebleven. Van het bebat in
zijn geheel om het niveau, dat be
neden de waardigheid van de Kamer
lag; in het bijzonder van het optre
den van de hee± Oud, die daarvan dit
maal geen heraut is gebleken
komen dan de oostelijke en noorde
lijke toegang tot de stad.
Er is geen bepaalde plaats in Eli
sabethstad, waar de VN-troepen een
geconcentreerde aanval op de Katan
gaanse hoofdmacht kunnen uitvoe
ren.
De bewoners van huizen in buiten
wijken van Elisabethstad die zijn ge
legen nabij de weg naar het vlieg
veld, zitten in hun woningen ver
scholen, terwijl Katangaanse en
VN-militairen slag leveren om het
bezit van de tuinen.
Elisabethstad heeft zevenduizend
Europese bewoners. Velen hunner
kunnen hun huizen of de woningen,
die zij zijn binnengevlucht, toen de
gevechten uitbraken, niet meer ver
laten. Zij kunnen slechts door de te
lefoon met elkaar in verbinding blij
ven, daar deze nog normaal werkt.
De luchtbrug
De Amerikanen hebben donderdag
het luchtvervoer naar Elisabethstad
gestaakt. Voorlopig vliegen zij met
voorraden voor het VN-leger op Ka-
mina, dat 400 km ten noordwesten
van Elisabethstad ligt. Dit besluit is
genomen omdat woensdagavond een
Amerikaans transporttoestel bij de
landing in Elisabethstad door vuur
van kleine wapens is beschadigd.
De woordvoerder van het algemene
sekretariaat der V.N. te New York
heeft verklaard, dat de luchtbrug
met ingang van vrijdagmiddag weer
in werking wordt gesteld. De toestel
len zullen door Zweedse en Ethiopi
sche straaljagers worden beschermd.
Telegram om hulp
Een radio-amateur in Brussel heeft
donderdagavond een dringende op
roep uit Elisabethstad opgevangen,
waarin aan koning Boude wijn werd
gevraagd, de Europeanen in Katan
ga „te redden van de slachtingen die
door de Afrikaans-Aziatische huur
lingen van de Verenigde Naties wor
den aangericht." De oproep zou zijn
ondertekend door medici, kerkelijke
autoriteiten en stadsbestuurders van
Elisabethstad.
De elf Zweedse en twee Noorse
V.N.-militairen, die sinds zaterdag
jongstleden na een incident op het
vliegveld van Katanga tussen V.N.-
militairen en Katangaanse gendar
mes werden vermist, blijken te wor
den gevangen gehouden in het
Tsjombe-kamp in de Katangaanse
hoofdstad.
Een film-operateur werd in de ge
legenheid gesteld opnamen van hen
te maken.
Zij zijn in een donkere kamer op
gesloten, hebben geen gelegenheid
zich te wassen of schone kleding aan
te trekken, en maakten volgens de
operateur een neerslachtige indruk.
Overigens scheen hun gezondheids
toestand goed te zijn.
De NTS heeft gisterochtend een Eurovisie-uitzending overgenomen van de pauselijke audiëntie voor afgevaar
digden van het wereldcongres voor schoolradio en -televisie, dat in Rome wordt gehouden. Een foto van het
beeldscherm op 't moment, dat Z.H. paus Johannes XXm zijn zegen uitspreekt.
Nabij Kojin in Zuid-Korea zijn
donderdag veertien mensen omgeko
men toen een autobus met zestig
inzittenden van een brug stortte.
Van 1 januari 1962 af wordt de
toeristenkoers voor de Joegoslavi
sche dinar gebracht op 750 dinars
voor één Amerikaanse dollar of 2100
dinars voor een pond sterling. Op
het ogenblik zijn deze verhoudingen
resp. 600 dinar per dollar en 1680
dinar per pond sterling.
Morgenochtend 9 uur
begint de verkoop van deze prach
tige, sterke Scotty-Coats
VOOR MEISJES EN JONGENS.
Eersteklas afwerking, nieuwste
modekleuren.
CAPUCHON EN JASJE GEHEEL
MET SCHAPEVACHT GEVOERD.
ZOEKT U moderne of klassieke
modellen
Gouden
Verlovingsringen
v. d. WATER, Haari.straat 207
heeft heit Zeer grote keuze.
Op 't graveren kunt U wachten.
BEELD VAN DE STRIJD IN KATANGA
Een beeld uit Elizabethstad in Katanga, waar de troepen van de Verenigde Naties in felle strijd zijn gewikkeld
met eenheden van het Katangaanse leger. Twee UNO- militairen bedienden een mortier; terwijl de een, half
verscholen in een bunkertje de granaat in de mortier zal laten vallen, houdt de ander, die de granaat heeft
aangegeven, de oren dicht. (Telefoto)
"SC0TTY-C0ATS"
VOORRADIG VAN 2 TOT 6 JAAR.
KI. maai j
f. 1.- stijging per maat.
MELT0N PANTALONS
met nylon versterkt,
voor jongens en meisjes, aqa
1-5 jaar, ALLE MATEN
Geen tel. of schr. orders.
ROTTERDAM: West-Kruiskade 35
Korte Hoogstraat 11 Meent hk. Goudse-
singel Katendr. Lagedijk hk. Dorpsweg
ZEIST: Slotlaan 158-160
De Sowjetrussische delegatie bij de
Verenigde Naties heeft donderdag
een verklaring uitgegeven, waarin
België, Groot-Brittannië, Frankrijk
en „de andere koloniale mogendhe
den", die bij de Kongolese kwestie
zijn betrokken, ervan worden be
schuldigd, de resoluties van dê Vei
ligheidsraad ten aanzien van Kongo
openlijk te saboteren. De vroegere
vertegenwoordiger van de Verenig
de Naties in Kongo, dr. O'Brien, heeft
de „schijnheilige en tweeslachtige"
honding van Groot-Brittannië" en
Frankrijk in de kwestie van de
„huurlingen" in Katanga duidelijk
aan de kaak gesteld, aldus de ver
klaring. Hierin stelde de delegatie
de vraag of het niet wenselijk zou
zijn de Veiligheidsraad voor deze
aangelegenheid bijeen te roepen.
De woordvoerder van de Britse de
legatie noemde de Russische verkla
ring een karakteristieke propaganda
stunt, „waarop wij niet nader wen
sen in te gaan". Een Franse woord-
voerde liet zich in soortgelijke be
woordingen over de verklaring uit.
Een woordvoerder der Amerikaan
se afvaardiging in New York heeft
donderdag aldaar verklaard, 'n bij
eenkomst van de Veiligheidsraad ter
bespreking van het Kongolese
vraagstuk „onvermijdelijk" te ach
ten.
„Het is niet, dat de Verenigde Sta
ten een bijeenkomst willen", aldus
de woordvoerder, „maar het is mo
gelijk dat enkele „pessimistische"
VN-leden dit vel wensen".
Engeland gereserveerd
Londense diplomaten zijn van me
ning, dat Groot-Brittannië", in tegen
stelling tot de Verenigde Staten nog
steeds met grote reserve staat tegen
over het (militaire) optreden der
V.N. in Katanga.
De Britse regering heeft, ondanks
de hardnekkige vragen, die haar in
de afgelopen twee dagen in het La
gerhuis zijn gesteld, nog steeds geen
verklaring afgelegd, waarin zij zich
zonder voorbehoud voor de VN-aotie
in Katanga uitspreekt.
Premier Macmillan ging donder-
Uit vele delen van Europa is don
derdag zware sneeuwval gemeld. In
Belgrado werden door de sneeuw te
lefoon- en spoorwegverbindingen ver
broken. Boven de Adriatische Zee
woedde een zware storm. In het kust
gebied bracht de storm een goederen
wagon aan het rijden, waarbij vier
spoorwegbeambten wérden gewond.
Verscheidene passen in het Oosten
rijks-Italiaanse grensgebied waren
door de sneeuw onbegaanbaar gewor
den. In Karinthië werd het trein- en
wegverkeer door de sneeuw stilge
legd.
In het Rijnland deden zich tenge
volge van gladde wegen vele onge
vallen voor.
Uit Oost-België werd eveneens
sneeuwval gemeld.
Voor de Finse kust is een Finse
schoener gezonken. De kapitein en
de machinist zijn verdronken. Red
dingsvaartuigen zoeken naar de an
dere opvarenden.
dag wel zo ver, dat hij in het Lager
huis verklaarde," begrepen te heb
ben, dat de militaire actie werd on
dernomen ter beveiliging van de
VN-militairen in Katanga, terwijl de
minister van buitenlandse zaken,
lord Home, in het Hogerhuis zei: „Zij
werden inderdaad door de Katan
gaanse marechaussee bedreigd".
Opgemerkt wordt echter, dat de
Britse staatslieden er in hun verkla
ringen nog steeds aan vasthouden,
dat de Verenigde Naties in Katanga
niet met geweld een politieke oplos
sing mogen afdwingen. Minister lord
Home voegde hier de waarschuwing
aan toe, dat de Verenigde Naties in
Katanga wel eens in een militaire
campagne verwikkeld zouden kun
nen geraken, die jaren zou duren.
BEROEP VAN JOELOE
De president van de Kongolese re
publiek (voormalig Frans), Fulbert
Joeloe, heeft aan een aantal rege
ringshoofden, onder wie die van de
tien landen van de Afrikaanse Unie
en Frankrijk, de Sowjet-Unie, Groot-
Brittannië, Zweden, de V.S., India,
Ghana en Ierland, een telegram ge
zonden, waarin hij hun medewer
king verzoekt om tot een beëindiging
van de strijd in Katanga te komen.
KATH. VOLKSPARTIJ
AFD. LEIDEN
Belangrijke
ledenvergadering
op donderdag 14 december a.s.
i.v.m. voorbereiding
Gemeenteraadsverkiezing
(Zie elders iin dit blad)
(Advertentie)
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Geleidelijke stijging
van temperatuur
De Bil, vrijdag 10 uur.
Het KNMI deelt mede:
De nieuwe Oceaandepressie breidt
zijn invloed thans geleidlijk verder
over Frankrijk en Engeland uit. Aan
de zuidflank van de depressie wordt
zachtere Oceaanlucht in de richting
van West-Europa gevoerd. Het front,
dat deze zachtere lucht begrenst, zal
het komende etmaal langzaam over
ons land schuiven, hetgeen gepaard
gaat met tijdelijk regen mogelijk hier
en daar voorafgegaan door sneeuw.
Door de binnendrijvende bewolking
zal de temperatuur de komende nacht
nog slechts plaatselijk even beneden
het vriespunt dalen.
Morgen overdag zal de tempera
tuur geleidelijk verder omhoog gaan.
Zon- en maanstanden
9 Dec.: zon op 08.36; onder 16.29;
maan op 09.40; onder 18.19.
H oogwaters tand en
9 Dec.: v.m. 4.12; n.m. 4.22.
KORRELTJE
Wie niet gelooft, leeft ook nergens
naar toe.
(Pater Leopold Verhagen)
