Nog één keer „verboden te spuwen"
in ..de Gele" van de HTM
Hoge Flux
Reactor
te Petten
„draait"
Rumoer in Breestraat om laatste trams
VRIJDAG 10 NOVEMBER 1961
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 11
PULLPOLO'S
Wollen VESTEN en
PULLOVERS.
Suède VESTEN en JASJES
Laimböck HANDSCHOENEN
HOEDEN SHAWLS
OVERHEMDEN DASSEN
vindit U In een ruime
keuze bij:
NOLET
BOTERMARKT 8—9
(Advertentie)
ASTMATISCH FLUITJE KL0NK
WEEMOEDIG
Directeur NZH:
Voorlopig tevreden
over omzetting
dienstregeling
De Iheer H. Hortensius, directeur
van de NZH, was voorlopig niet on
tevreden over de omzetting van tram
op 'bus. Eigenlijk zou zaterdagavond
de laatste tram hebben moeten rij
den, enkele ingewijden wisten, dat
het laatste uur wel eerder zou slaan.
De directie wilde het niet anders,
omdat men de gebruikelijke „keet"
wilde vermijden.
„Keet" is er - behoudens het stu-
Reizigers richting Den Haag stapten de'ntenrumoer op de Breestraat bij
uit de laatste gele tram op het Ro- de 0p een-na-laatste tram, komende
zenplein uit en namen de bus. uit Den Haag, niet geweest. De over
gang verliep prima, al zijn er van
andere buslijnen klachten binnenge
komen, omdat de NZH-directie méér
Adressen dan voldoende bussen op de nieuwe
lijnen had ingezet, om direct goed
Natuurlijk zijn er nog allerlei men- beslagen ten ijs te komen. Daardoor
sen, die in de veronderstelling leef- ontstond elders vertraging.
de conducteur, de heer A. M. Beyers- dingen zijn gebeurd,
bergen en de bestuurder, de heer H.
P. Siem, die over twee jaar met pen- Cadeautjes
sioen gaat.
En géén wonder, want beide heren
busvervoer hebben gisteravond op de
bussen van de NZHVM HTM-con-
ducteurs dienst gedaan, die aan de
passagiers de oude vertrouwde
.A t HTM-kaartjes verkochten. Maar dat
Intussen heeft dat plotselinge em- was g^Rts een overgangsmaatregel.
taak overnemen.
Tram 73: klaar voor zijn rit naar de executie.
Voor de laaste maal hebben we gis- de chef vervoer van de
steravond, met enige weemoed Tramweg Maatschappij, de heer Vee-
gekeken naar het bordje „Verboden nendaal getuigen van de „omschake-
te spuwen". We hebben de vertrouw- ling".
de deun met ritmische begeleiding Het einde van de tramlijn, die den dat de tram tot en met zaterdag- B- alle halteplaatsen stonden gis-
van de „gele" gevoeld en de bekende ruim 38 jaren Wassenaar met de bei- avond zou rijden en die hun bijdrage teray0nd en ook vandaag nog lieden
route gevolgd: door de Haarlemmer- de nabuursteden Leiden en Den Haag nog hadden willen geven. Dat kan nu reizigers waarschuwden De
straat met wagens en karren op de verbond kon echter niet zo onver- niet meer aan de conducteurs en be- inwm_pr. rwstpeest zullen er
rails, typisch dorpse onderbrekingen wacht komen, of een groepje kwa- stuurders, maar wel op de volgende moeten wennen dat de bus
van een gezapige rit, over Stations- jongens improviseerde bij het tram- adressen: Konijenlaan 44, Schouw- 2®w™ar^eï Haag dfe dl
plein en Rijnsburgerweg en vervol- Jhu>je „Den Deyl" toch een „af- weg 11A, Lange Kerkdam 6 en Van voor Wassenaar-Den ^ag ^e
gens met een lange aanloop over de scheidsmanifestatie": er werden en- Zuylen van Neijeveltstraat 92. Er is vervangt, door hun ge
Wassenaarseweg een duik het wei- kele ruitjes van het huisje inge- echter wel wat haast bij. Komt.
land in naar de grote weg, waar de goo^ De politie greep de belhamels Volledigheidshalve volgen hierby
„gele" haar bijdrage levert aan de jn de kraag. Daaruit alleen al moge Het onverwachte einde van de nog even de hoofdlijnen van de rou-
verkeersvertraging bij Het Haagsche blijken hoe verstandig het was, het tramlijn, gisteravond tussen 7 en 8 te 40-43, die praktisch geheel, be-
Schouw. Het astmatische fluitje tijdstip van de omzetting geheim te uur, betekende overigens niet het halve op het traject Wasensaar-Lei-
klonk bepaald melancholiek. -houden. Als het Wassenaarse nozen- einde van de werkdag van alle Was- den, in een kwartierdienst wordt ge-
Onze weemoed gisteravond om dom alles van tevoren geweten had, senaarse HTM-ers. Terwille van een reden,
kwartover zeven werd gedeeld*door dan zouden er waarschijnlijk erger s^ele omgang van tram- naar Den Haag; stationspleiri( Rijswijkse-
plein,, Weteringkade, Rijnstraat,
kruising Bezuidenhoutseweg, Ko
ningskade, Leidsestraatweg, Jozef
Israëlslaan, Benoordenhoutseweg,
Zijdelaan, over Viaduct Rijksweg,
Haeselbroekseweg, Papegaaienlaan,
Backershagenlaan, Prinsenweg,
Van Oldenbarneveldtweg, Van
Zuylen van Neyeveltstraat, Dey-
■lerweg, Rozenweg, Westelijke Pa
rallelweg van Rijksweg, tot Ben-
zinestastion, Rijksweg,
Oegstgeest: Rijksweg tot afrit over
Rijnzichtweg, Rijnzichtweg, Leidse
Buurt, Geversstraat, Leidseweg,
Leiden: Rijnsburgerweg, Stations
weg, Steenstraat, Prinsessekade,
Kort Rapenburg, Breestraat, Kore-
vaarstraat, Lammenschansweg.
Voorschoten: Gereden wordt paral
lel aan de tram.
Leidschendam: Gereden wordt paral
lel aan de tram.
Voorburg: idem tot Laan van N.O.
Einde, vervolgens Laan van N.O.
Einde, Van Arembergelaan, Ko
ningin Wïlhelminalaan.
Den Haag: Prinses Beatrixlaan, Ju
liana van Stolberglaan, Eerste Van
den Boschstraat, Bezuidenhoutse
weg, Koningskade, Leidsestraatweg
(Malieveld).
Dit is wagenvoerder Siem, 36 jaar
gele-trambestuurder, die over twee
jaren met pensioen gaat.
zijn resp. 37 en 36 jaar aan deze HTM de van een zo vertrouwd verschijn- NZHVM-conducteurs zullen ook die Wassenaar: Landseheidingsweg, Wit-
1J— rr:; 1.-V.Ucol oic Ho Wacconaarc*» tram hn tenburgerweg, Stoeplaan, Groot
-lijn gebonden. Zij hebben nooit an- sel als de „Wassenaarse tram" bij
ders dan op deze tram gereden. Lief velen toch wel een brok weemoed te
en leed gedeeld met deze brave, weeg gebracht. In de eerste plaats
deugdelijke oudje van het rollend bij de oude garde van HTM-ers, van
HTM-materieel. wie verscheidenen al van het begin
„Dat zegt toch wel iets, meneer", in '23 af aan op deze lijn gereden
zuchtte de heer Siem. Ik had graag hebben.
de jaren tot mijn pensioen op deze Bij de halte Lange Kerkdam stond
tram volgemaakt. een Van de controleurs van deze
De heer Beyersbergen verklaart garde, in burger, met een foto-toestel
„We zijn speciaal in Wassenaar gaan klaar om de laatste tram uit Den
wonen, in opdracht van de maat- Haag te knippen. „Ik sta te trillen
schappij, omdat we op de „gele" zou- op mjjn benen" zei hij
den blijven rijden". Beiden worden
nu op de Haagse stadstram tewerk Er is, zoals bekendst deburg^u
ostein een comite-tje gevormd onder voor-
zitterschap van raadslid mr C. A.
.1LJLv- jvan Gorcum, dat deze Wassenaarse
Qm kwart over zeven ver^k dé HTM_erj waardig afscheid wil
laatste HTM-tram van hetbe berejden om hen te danken voor de
gmpunt Haarlemmerstraat naar Was- die 2y gedurende zovele
senaar. Er was iets meer dan gewone jaren de Wassenaarse burgerij hebben
belangstelling y?or deze historische hewezen. Het heeft op de passagiers
rit, ook al hadden de directies van beroep gedaan om die dankbaar-
b«de maatschappijen: de HTM en de heid (e in de vorm van een al.
NZH het tijdstip van de laatste rit scheidscadeautje, dat in de tram kon
angstvallig geheim gehouden Zater- worden afgegeven. Er zijn in de af.
dag aanstaande zou eigenlijk eerst gelopen dagen tel van pakjes aan de
de nieuwe dienstregeling ingaan, conducteurs en bestuurders afgege-
maar er zijn nu eenmaal altijd lieden ven En cr is een niet onbelangrijk
die iets meer weten dan anderen. b^_ t de girorekening
Een viertal jongelui toonde opval- penningmeester, de heer M.
lende belangstelling voor het balcon. L N La^ Kerkdam 6. De
Uit het conversatie bleek dat zij op va„ het comité j, bipnen-
het gebied van tran-historie him k()rt de HTM.ers> met z0 veel
weetje wel wisten. Lo bieeK, dat er plichtsbetrachting en zoveel hulp- Conducteur Beyersbergen, 37 jaar op de gele tram LeidenWassenaar,
nog eens het plan is geopperd de gele vaardigheid de Wassenaarse passa- was onder de indruk toen hij zijn reizigers moest toeroepen: „aan de ande-
+rom Tlp-n Haao-T.pnipr via WaccP- ji»
tram Den Haag-Leiden, via Wasse
naar, naar Alphen door te trekken.
De eerste HTM-tram in de richting
Leiden dateert van 1923. Zij onder
hield een verbinding tussen de Be
noordenhoutseweg Den Haag en Den
Deyl Wassenaar.
Later zijn aan dit traject stukjes
gebreid; tot uiteindelijk het vehikel
via de Rijnsburgerweg doorstootte
tot in de Haarlemmerstraat met de
stille bedoeling nog een sprongetje
naar Alphen, te maken. Het heeft
nooit zo mogen zijn.
In alle rust heeft tram nummer 73
zijn galgenrit gemaakt. Op het Ro-
zenplein riep conducteur Beijersber-
gen, „Dit is het einde van deze tram
dames en heren, wilt u naar de NZH
-bus overstappen".
Dramatisch klonken toen zijn laat
ste woorden: „Het ga u allen goed".
Als vertrouwde van vele reizigers
gedurende 37 jaar was deze laatste
heilwens wel op haar plaats. Ver
schillende reizigers drukten hem en
de wagenvoerder de hand.
De tram vertrok leeg om in de re
mise te worden opgebaard.
Uit Wassenaar vernemen wij nog:
De trams uit de richting Den Haag,
die om half 8 en om 8 uur aan de
Lange Kerkdam zouden arriveren
werden begeleid door motorpolitie.
En dat waren voortekenen, die het
vermoeden deden rijzen, dat het ein
de van de tramverbinding nabij was.
Tussen tien over 7 en 8 uur wer
den de vijf trams, die tezamen de
halfuurdienst tussen Den Haag en
Leiden reden, op het Rozenplein
„verwisseld" voor bussen. Om 8 uur
waren aan alle tramhaltes de lichten
gedoofd en werd het bekende fluitje
van de „Wassenaarse tram" niet meer
gehoord
Op het Rozenplein waren HTM- en
NZHVM-jfunctionarissen, onder wie
giers hebben gediend een afscheids
avond aan te bieden.
re kant staat de bus... het ga u allen goed!" Hij scheurt op de foto één
van zijn laatste kaartjes uit.
Na jaren van voorbereiding is gis
teravond de grote reactor van het
Reactor Centrum Nederland te Pet
ten gaan werken. Het op gang bren
gen van de Hoge Flux Reactor door
de kern te laden met splijtstofele
menten heeft drie dagen geduurd.
Gedurende de komende maanden
zal de reactor op laag vermogen in
bedrijf zijn. Daarna zal het vermo
gen geleidelijk opgevoerd worden tot
het maximum van 2000 kilowatt. Dit
maximum zal vermoedelijk in het
voorjaar van 19*62 worden bereikt.
De kernreactor dient uitsluitend
vreedzame doeleinden van weten
schappelijk onderzoek. Het instru
ment voor kernsplitsing heeft enke
le tientallen miljoenen guldens ge
kost.
ONDANKS GEHEIMHOUDING:
Op de Breestraat te Leiden is gis
teravond rond zes uur enig rumoer
ontstaan. Merkwaardig genoeg ble
ken studenten in Sociëteit Minerva
gewaarschuwd over de vertrektijd
van de laatste tram. Het behoeft geen
betoog, dat hier van een indiscretie
sprake is van één der ingewijden,
die onder belofte van geheimhou
ding op de hoogte waren gesteld van
de juiste vertrektijd van de laatste
blauwe tram. Om er zeker van te
zijn, dat zij niet opnieuw gefopt zou
den worden, zoals bij de laatste rit
van de stadstram, namen de acade
mieburgers voor het merendeel
eerstejaars-studenten, die zich in de
sociëteit Minerva bevonden om
streeks zes nor gisteravond plaats
op de rails aan de Breestraat en zij
versterkten de levende barricade met
een van de loodzware eikenhouten
tafels uit de sociëteit, die eveneens
op de rails werd. geplaatst. Het was
een rumoerige bedoeling. Zoals bij
gaande foto, gemaakt door een inder
haast gewaarschuwde fotograaf, laat
zien, werd de onderneming met bier
begoten. De politie moest met krach
tig ingrijpen deze barricade, die het
verkeer geruime tijd ophield, door
breken. De volgende tram: de laat
ste uit Den Haag, werd voorafgegaan
door een patronille-wagen van de
politie, maar ondervond geen tegen
stand. De echte laatste tram, die om
tien over half zeven van het Stations
plein vertrok, kon ongehinderd pas
seren.
DE DESTALINISATIE
De grote „Staalstad" Stalinsk ln
Zuid-Siberië heeft weer haar oude
naam Novokoeznetsk teruggekregen.
Het besluit hiertoe is genomen door
de Opperste Sowjet van de Russi
sche federatie.
Gisteravond is bekendgemaakt, dat
Stalino, in de Oekraine, herdoopt is
in Donetsk.
Inmiddels is bekend geworden, dat
ook Stalinabad, de hoofdstad van de
republiek Tadzjikistan, een andere
naam heeft gekregen, namelijk Does
jambe. Voorts is van officiële Rus
sische zijde vernomen, dat de ge
meenteraad van het door de oorlog
bekend geworden Stalingrad even
eens besloten heeft de stad een an
dere naam te geven.
In een mijn te Moerska Soboto
(Noord-Zuidslavië) zijn donderdag
zes mijnwerkers bij een mijnbrand
omgekomen. Drie andere worden
vermist.
Wat lezers schrijven
De huisuitzetting
te Stompwijk
Wij ontvingen nog enige ingezon-.
den stukken over de uitzetting van
het gezin Reichholdt uit een kippen-
schuur te Stompwijk.
In een van deze ingezonden stuk
ken wordt medegedeeld, dat, nog
vóór dat hij van Pijnacker naar
Stompwijk verhuisde, de heer R.
heeft geïnformeerd, of hij zich in
Leidschendam weer moest laten in
schrijven in het register van woning
zoekenden. Hen zou (te Pijnacker?)
geantwoord zijn:,, Maakt u zich geen
zorgen; u word automatisch als wo
ningzoekende overgeschreven".
In een ander ingezonden stuk wordt
geschreven: „de familie Reichholdt,
die ook in het bevolkingsregister
staat ingeschreven". Ook wordt aan
gevoerd, dat in Stompwijk „er al
meer in een schuur wonen". „Nu
heeft een tuinder ook een voorlopige
vergunning gekregen om er met acht
kinderen in te wonen".
Gevraagd wordt, waarom ook aan
de heer Reichholdt niet een tijde
lijke vergunning is gegeven.
Dit is de kern van de ingezonden
stukken, die voor het overige ver
ontwaardiging over de uitzetting uit
spreken.
Hoewel wij dit medegevoel met de
uit haar verblijf gezette familie
waarderen, vragen wij ons af, wat in
gezonden stukken hier nog baten
kunnen.
Indien een gedeelte van de bur
gerij of de gehele burgerij van
Stompwijk van mening is, dat hier
onrechtvaardig of onnodig hard is
opgetreden, kan men een adres zen
den aan de gemeenteraad, welk adres
dan in openbare zitting ter kennis
van de raad wordt gebracht, en
eventueel besproken kan worden
Redactie L, C.