S)e £ddóe@oti/Ya/nt
Heeft Syrië genoeg
van Nasser?
NEDERLANDS AANBOD GUNSTIG
ONTVANGEN
Optimistische conclusies
voorbarig
C.D.U. houdt vast
aan Adenauer
Syrische troepen in opstand
Nasser „zuiverde"
teveel
Om de erkenning van
O.-Duitsland
De honderdste
Wijziging Berlijns
statuut verantwoord
Rood complot in
Liberia
DONDERDAG 28 SEPTEMBER 1961
51ste JAARGANG No. 15435
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDETS EN OMSTREKEN
Directeur: J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
Telef. 2 0 9 3 5 Red. 20015, 25594 Advert. 2 0826 Klachten bezorging 33839 (tussen 17.30 en 19 00 o.) Giro 10 30 03 Abonn. 0,59 p. w., f 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw., Franco p.p. f 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
RUSSISCHE VEEG UIT DE PAN
De Russische regering heeft by de
leden van de V.N. een memorandum
over het kolonialisme laten circule
ren. Hierin wordt de Amerikaanse
regering ervan beschuldigd dat zij
hulp verstrekt aan de Portugese,
Franse, Britse, Belgische, Zuidafri-
kaanse, Nederlandse en Spaanse „ko
lonialisten".
Nederland krijgt ook een veeg uit
Zone des doodstussen Oost- en
West-Berlijn
De Christendemocratische fractie
van de Westduitse Bondsdag heeft
niet verkrijgbaar. Men meent, dat
Engeland wil voorkomen Indonesië CC11 vcc Ulfc
tegen zich in te nemen, waarmee 't de pan met de opmerking dat de
vriendschappelijke betrekkingen wil „Nederlandse regering steeds meer
onderhouden. troepen en wapens naar West-Irian
De conservatieve Britse „Daily Te- brengt".
legraph" meent, dat „het van ver-
beeldingskracht getuigende Neder
landse voorstel op zichzelf beschouwd
De Nederlandse minister van buitenlandse zaken mr. Luns, heeft gister- meer steun verdient dan het waar-
avond tegenover een Nederlandse correspondent bij de Verenigde Naties schijnlijk in de Algemene Vergade-
in New York verklaard, zeer gunstige reacties te hebben gehoord op de rinS der V.N. zal krijgen,
voorstellen inzake Nederlands Nieuw-Guinea, die hij dinsdag aan de Alge- Nederland wil zijn soevereiniteit
mene Vergadering der Verenigde Naties heeft voorgelegd. niet bestendigen en bereidt de be- vju| ue nwiuuiise ounasuac neen
Deze voorlopige commentaren zeggen overigens nog niet veel, zodat men volking al actief voor op zelfbeschik- zich woensdag eenstemmig voor dr
er geen optimistische conclusies uit dient te trekken. Wel was de minister king. En toch staat Nederland bloot Adenauer als nieuwe bondskanselier
van mening, dat ook wanneer de Nederlandse plannen in de Verenigde aan voortdurende aanvallen wegens en voor coaHt}e met de vrije de-
Naties geen tweederde meerderheid zouden halen, aan de naam van Neder- ..kolonialisme". mocraten uitgesproken
land veel goed zou worden gedaan. Is er dan een verstandiger en eer- Adenauer en de voorzitter van de
Een minister van buitenlandse zaken van „een der zeer grote naties" had voller oplossing dan rechtstreekse Beierse zusterpartij C.S.U. (Christe-
tegenover minister Luns de Nederlandse voorstellen gekarakteriseerd als overdracht van het bewind over dit ijjk-Sociale Unie), Strauss kregen
een „nieuw hoofdstuk in het proces van dekolonisatie". gebied aan de V.N.", zo vraagt het opdracht de onderhandelingen met de
fi i vr«e democraten (Liberalen) te voe-
DJAKARTA STELDE ANTWOORD UIT door de „New York Mirror" be- ^Prof. Erhard, vice-kanselier en mi-
schouwd als „een uitdaging aan Soe- nister van Economische Zaken, heeft
gedurende een reeks van jaren heeft karno niet de besluiten ingestemd,
gevoerd. Als het plan van Nederland aan- Adenauer sprak zich tegen een
genomen mocht worden, zou dit be- minderheidskabinet uit. Hij zei dat
De correspondent stelde de minis- tekenen dat de hoop, die Soekarno tot dusver noch met de vrije demo-
nister, dat de regering haar plannen ter de vraag, of de verwerping van nog mocht koesteren op territoriale crtaen noch met de sociaal-democra-
naar voren heeft gebracht, omdat zij de voorstellen door Indonesië was uitbreiding van Indonesië, niet in ten onderhandelingen over een coa-
van mening is, dat internationale ingegeven door de overweging, dat vervulling gaat. litie waren gevoerd.
garantie van het zelfbeschikkings- Indonesië bij aanvaarding ervan in
recht de kansen van de bevolking plaats van Nederland, de Verenigde
vergroot. Het zelfbeschikkingsrecht Naties als tegenstander zou krijgen.
GEEN GOEDKOOP GEBAAR
De minister antwoordde hierop, dat
en de bonafide uitvoering daarvan
ziet de regering als het centrale punt dit z.i. de juiste interpretatie was.
en daaraan is alles ondergeschikt ge
maakt. Daarom, aldus minister Luns, UITGESTELD ANTWOORD
is de Nederlandse stap geen „goed
koop gebaar", maar een consequen- Het antwoord dat de Indonesische
tie van de politiek, die de regering delegatieleider bij de UNO, dr. Ali
Sastroamidjojo woensdag in de Al
gemene Vergadering zou geven op
het voorstel inzakê Nieuw-Guinea is
voorlopig uitgesteld. Een Indonesi-
meldden de opstandelingen, dat de
revolutionaire actie in geheel Syrië
een succes is geworden. Er is niet
meegedeeld, door wie de opstand
wordt geleid.
DE ACHTERGROND
NEDERLANDS vwwiopig uitgesteld. Een Indonesi- volgens in Londen ontvangen ra-
sche zegsman deelde mee dat de toe- dioberichten zijn er Syrische troe- - c
A ATyTD/~kT\ spraak van Sastroamidjojo met zou Den in ODstand eekomen 7ii hebben Aan de staatsgreep Syne zijn
AANBOD doorgaan in afwaehting van instruc- ees^r gemaakTTan de ra«o ticn van binnenlandse onrust
ties uit Djakarta. zender in Damascus en van het mi- ®&aa"-0®®P,yinding begon
ïitaire hoofdkwartier. President Nas- r?®* pfr!®0iu?I5f r*™rc van een brede strook grond om het vluchten van Oost naar West nog moei-
a ïn officiële kringen in Londen acht ser van de VAR heeft via radio-Cairo vice-president Abdel Hamid Sarradj, üjker te maken dan dat al was. Foto: terwijl gewapende Vopo's toekijken
de Assemblee der Verenigde Naties men de nieuwe Nederlandse voor- dat hij van Un is de E dje voor de E^ptech-syrische ünie --
deed, beslist geen donderslag bij hel- steUen inzake Nieuw-Gumea ver- tisch-Syrische unie te handhaven. a' Politicus nummer een in Syne was.
dere hemel. De details waren wel dienstelyk Men noemde het voorstel Hij heeft legereenheden bevel ge-
anlellfde^gTil^eeïS VeTome'n ^daTJ^tod be- nTrTS.chc'f tweede'Syrische bi-
KIü T«n bojrf.* NeSriSaTddhvanendedlvoor- De opstandelingen hebben meege- sfzkkelf'en''veJvollens^oïzitter
stellen op de hoogte waren gesteld. _zlJ_"de .s n .n van de uitvoerende raad van de
/OOR NEDERLAND was het aan
bod, dat minister Luns dinsdag in
aantal Nederlanders ook) blij zou
zijn, wanneer zij met ere van Nieuw
Aan de Oostberlijnse zijde van de beruchte muur tussen Oost- en West-
Berlijn zijn Oostduitse arbeiders op het ogenblik bezig met het vrijmaken
werken arbeiders aan het vrijmaken van de strook, welke door de West-
Berlijners „zone des doods" is gedoopt. telefoto)
Guinea af zou kunnen komen Wel Formeel commentaar was in Londen corrigeren en volk en lege hun vrij- vAR-provincie Syrië. Op 17 augus-
zal het een verrassing geweest zijn,
dat onze regering zulk een „forse
stap" gezet heeft.
Het komt kort en goed hierop
neer: in aansluiting op de resolutie
van de Ver. Naties, dat de ko-
0 loniale volken zo spoedig mo
gelijk in het bezit van de on
afhankelijkheid gesteld moeten wor-
n en waardigheid willen herge- tus jl. benoemde president Nasser
ven". hem tot vice-president van de repu-
A _T bliek, met standplaats Cairo. Nasser
President Nasser heeft voor de gaf hem echter werk, dat niets met
radio gezegd, dat de gebeurtenissen politiek te maken had, namelijk de
in Syrië ernstiger zijn dan in 1956, voorbereiding van een administra-
toen het Suezkanaal werd aangeval- tieve hervorming. Toen Sarradj naar
Sierra Leone is woensdag tot de len. „Ditmaal zijn het onze eigen Cairo kwam, zond Nasser maarschalk
Verenigde Naties toegelaten. De broeders die tegen ons opstaan". Abdel Hakim Amer naar Damascus
De opstandige militairen behoren om spoed achter een aantal unifica-
den, ibiedt Nederland aan de Pa- Volkerenorganisatie telt nu honderd De opstandige militairen behoren omspoea acuter een aantal umfica-
oT. b„„ oioon tot het eerste Syrische leger. Ver- tiemaatregelen te zetten en ook om
P°f? Ho, hevrimt heel eoed dat n' moedelijk hebben zij maarschalk Ab- alle persoonlijke vrienden van Sar
iand aan. Het begrijpt heel goed, dat del Hakim Opperbevelhebber radj in het bestuur onschadelijk te
de Papoea s nog niet m staat zijn De toelating geschiedde bij accla- van de strydkrachten van de VAR maken. Sarradj ging woedend naar
om zelf nun land te oesturen, maa matie door' de Algemene Vergade- en minister van oorlog, gevangen ge- Damascus terug, waar hij de Syri-
dan moeten de Ver. Naties dat zo- nadat de Veiligheidsraad dp da? nomen. Hij was door president Nas- sche uitvoerende raad, waarvan hij
lang maar voor hen doen, waarbij S ger naar Damascus gezonden. president was gebleven, bijeen riep.
Nederalnd dan bereid is, (om een tevoren met algemene stemmen de Dë verbindingen tussen Syrië en Hij verklaarde, dat hij deze raad als
herhaling van de Kongo-tragedie te toelating had aanbevolen. Libanon zijn verbroken. Om 08.40 het hoogste staatsgezag in Syrië be-
.11-4schouwde en hij verzocht hem
voorkomen) zijn ambtenaren ter be
schikking te stellen. Geldelijke winst
(of bezuiniging) beoogt Nederland
ook niet, want het wil de tot dus vet
jaarlijks voor N. Guinea uitgetrok
ken som blijven door betalen. Direct
besluiten behoeven de Ver. Naties
ook niet: zij kunnen eerst een com
missie sturen om de zaken eens te
bekijken.
Slechts één voorwaarde wordt ge
steld, nl. dat de Papoea's mettertijd
zelf mogen beslissen, wat zij willen.
Met deze voorwaarde te stellen houdt
Nederland zijn belofte, dat aan de
Papoea's het zelfbeschikkingsrecht
moet worden gegarandeerd.
Het aanbod van minister Luns is
een meesterlijke zet op.het politieke
schaakbord. Met deze zet staat Dja
karta schaakmat voor wat z'n be
weringen betreft, dat Nederland op
slinkse wijze het kolonialisme in N.
Guinea wil handhaven. Tevens stelt
het de Ver. Naties voor het dilem
ma: het aanbod aanvaarden, waar
mee tevens wordt uitgemaakt, dat
Indonesië geen recht heeft op de sou-
vereiniteit over dit gebiedsdeel, of
wel het aanbod niet aanvaarden, wat
inhoudt, dat de Ver. Naties de kon-
sekv/enties van hun eigen resolutie
(inzake het zelfbeschikkingsrecht)
niet aandurven.
Het is dan ook geen wonder dat
men in Djakarta allesbehalve inge
nomen is met deze Nederlandse stap.
Men had dat blijkbaar niet verwacht
en weet op het ogenblik niet goed,
wat men moet zeggen.
Intussen is het de vraag of de Al
gemene Vergadering het toezicht op
Nieuw Guinea wil hebben. Daar is
een tweederde meerderheid voor no
dig. Is dat „haalbaar"? Kan er een
dergelijke meerderheid voor gevon
den worden, dan zijn we inderdaad
van een lastpost af. Zo niet, dan is
onze positie in de Ver. Naties toch
altijd veel sterker geworden dan vóór
Toren van Babel wordt herbouivd
te beschermen tegen de geva
ren waardoor het werd bedreigd".
Terwijl de Syrische uitvoerende
raad in zitting was, mobiliseerde
maarschalk Amer, die zich geplaatst
zag tegenover een gang van zaken,
die hij niet voorzien had, het leger
en de veiligheidstroepen. Hij liet het
gebouw van de uitvoerende raad om
singelen. President Nasser zond één
van zijn adviseurs, minister van staat
voor perszaken, Abdel Kader Hatem,
naar Damascus met de opdracht de
beide vice-presidenten van de repu
bliek, maarschalk Amer en Sarradj,
te bewegen naar Cairo te komen. Sar
radj weigerde zich op dood spoor te
laten zetten en diende zijn onslagin.
Maarschalk Amer zette intussen in
Syrië de zuivering voort. Aanhangers
van Sarradj werden uit vertrou
wensfuncties verwijderd.
Gisteren nog kreeg een grote groep
hoge Syrische ambtenaren opdracht
zich onmiddellijk naar Cairo te be
geven. Twee van de voornaamtse
medewerkers van Sarradj werden
met pensioen gezonden.
Damascus betuigt adhaesie
De radiozender van Damascus heeft
gemeld, dat de bevolking van deze
stad spontaan betogingen ten gunste
van de revolte heeft gehouden. Een
grote menigte heeft zich voor het
militaire hoofdkwartier verzameld,
dat de opstandelingen donderdag
ochtend hebben bezet.
Volgens de radiozender van de op
standelingen zijn de militairen in op
stand gekomen tegen „de dwingelan
dij en de omkoperij".
Nasser heeft donderdagochtend te
Cairo meegedeeld, dat hij het gehele
eerste leger naar Damascus heeft la
ten oprukken om de opstand neer te
slaan.
De revolte is voor de bevolking
van Egypte als een volslagen verras-
Premier Chroesjtsjov heeft tegen
over een vertegenwoordiger van de
Amerikaanse regering verklaard, dat
wanneer de Sowjet-Unie een vredes
verdrag met Oost-Duitsland tekent,
het Westen zijn rechten in Berlijn
en het recht op toegang tot West-
Berlijn verliest tot het een nieuw
verdrag dienaangaande met O.-Duits-
land heeft getekend.
Dit bericht de diplomatieke ver
slaggever van „The New York Ti
mes", James Reston.
Reston spreekt over „een afgezant
van Kennedy, die persoonlijk met
Chroesjtsjov heeft gesproken", maar
noemt hem niet met name.
„Niet één vrachtauto, schip, trein
of vliegtuig zou na het sluiten van
een afzonderlijk vredesverdrag uit
West-Duitsland naar West-Berlijn Dit nummer bestaat Uit 16 pagina S
gaan voordat met de Oostduitsers
overeenstemming is bereikt over 'n
nieuwe regeling", zou Chroesjtsjov
hebben gezegd.
De Westduitse minister van bui
tenlandse zaken, Von Brentano,
heeft woensdag namens de bondsre
gering een erkenning van de Oost
duitse regering met beslistheid van
de hand gewezen. Een dergelijke er
kenning, zo betoogde hij op een bij
eenkomst van de bondsdagfractie
van de Cristen-Democratische en de
Christelijke Sociale Unie, zou bete
kenen, dat de zeventien miljoen
Oostduitsers aan de slavernij wor
den overgegeven.
Lord Home, de Britse minister van
buitenlandse zaken, heeft in zijn
rede voor de Algemene Vergadering
van de Uno gezegd dat vijftien jaar
na de ondertekening van het statuut
van Berlijn enkele wyzigingen wel
verantwoord zouden zijn. Die veran
deringen zouden dan moeten wor
den aangebracht in volledige over
eenstemming tussen de betrokken
partijen en niet per ultimatum. „En
geland zal alles in het werk stellen
om een basis tot onderhandeling te
vinden", aldus Lord Home
Enkele buien
sing gekomen. De pers en de radio
hadden nooit meiding gemaakt van
die tijd. Maar in dit laatste geval De Iraakse regering heeft besloten de Toren van Babel weer op te bouwen, toeneming van de ontevredenheid in
blijven we met het probleem zitten Het departement voor oudheidkunde, dat belast is met het werk, zegt dat het Syrische deel van de V.A.R.
en wordt ook de verhouding tot In- over enige weken een aanvang met de operatie zal worden gemaakt. De
donesië er niet beter op. Toren van Babel verhief zich nabij de stad Hileh, 130 km ten zuiden van Een rustige opstand
Tot nu toe zijn de reacties uit de Bagdad. De toren werd in 479 voor Chr. gedeeltelijk door Xerxes vernield.
kringen der Ver. Naties tamelijk gun- Het nieuwe bouwwerk zal 100 meter hoog worden. Van de toren af zullen De opstandelingen hebben bekend
stig, maar mr. Luns wees er terecht de toeristen een groots uitzicht hebben op wat eens Babylonië is geweest, gemaakt, dat in alle Syrische steden
op, dat men niet al te vlug moet zijn De pentekening geeft een indruk hoe de oude Toren van Babel waarschijn- en provincies de opstand is geslaagd
mét voorbarig optimisme. lijk geweest is.
en dat het overal volkomen rustig
is. Dank zij de eensgezindheid van
volk en leger is bij de revolte nie
mand gedood of gewend, zeiden zij.
De zender van Damascus heeft
donderdagochtend nog gemeld, dat
ook de bevelhebbers <_an de oostelij-
Ie en zuidwestelijke xiilitaire distric
ten zich bij de beweging hebben aan
gesloten, evenals de commandant
van de veldartillerie, die van de
luchtmacht en de garnizoenscom
mandant van El Moesseitar.
In een officieel communiqué is
woensdag in Monrovia, de hoofdstad
van Liberia meegedeeld, dat een po
ging om de regering omver te wer
pen en een communistisch regime
te vestigen is mtdekt.
Er is een arrestatiebevel uitge
vaardigd tegen een zekere Braceweel
die gevlucht zou zyn.
In het communiqué wordt gezegd,
dat Braceweel zich onlangs naar
Conakry had begeven om met de
Sow jet-ambassade aldaar in contact
te treden en te spreker over ie om
verwerping van de Liberiaanse rege
ring en de machtsovername door
communisten.
De publikatie van het communi
qué heeft in officiële kringen in Mon
rovia grote beroering gewekt.
De Bilt, donderdag 10.00 uur.
Ten zuiden van IJsland ligt het
centrum van een groot depressiege-
bied. Nederland bevindt zich aan de
rand hiervan in een zóne, waarover
zich randstoringen met de zuidweste
lijke bovenstroming in noordoostelij
ke richting bewegen. Evenals giste
ren ontstond ook vannacht een klei
ne onweersstoring boven Frankrijk.
Gisteravond kwamen trouwens ook
in ons land enkele onweersbuien
voor. Een koufront, dat boven Enge
land en de Noordzee lag, kon ons
land juist niet bereiken, doordat aan
dit front een actieve storing ont
stond, die vanmorgen over de Ierse
Zee koerste in noordoostelijke rich
ting. Door de zuidelijke winden, die
deze storing veroorzaakte, werd op
nieuw warme lucht uit Frankrijk
aangevoerd. Achter de Ierse storing
zal koelere Oceaanlucht echter op
nieuw een poging doen tot ons land
door te dringen. Het koufront zal van
enkele buien vergezeld gaan, terwijl
de wind naar zuidwest zal draaien.
ZON- EN MAANSTANDEN
29 Sept.: zon op 06.36; onder 18.24;
maan op 21.33; onder 12.24.
H oogwaters tanden
29 Sept.: v.m. 6.26; n.m. 6.47.
KORRELTJE
De enige manier om vrienden te
maken is er een te zijn.