S)e CeidóeSoutomt
Voordat je 't weet
ben je een spion
NEDERLANDSE TOERISTEN IN
RUSLAND VASTGEHOUDEN
Op beschuldiging van
spionage
Films in zwembroeken verborgen?
Het (s)toppunt van de
ontgroening
De „Noord-Holland"
opgebracht
Rusk en Gromyko peilen
wederzijdse standpunten
De infiltratie in
Nieuw Guinea
Gromyko op z'n
praatstoel
OAS pakte de
televisiezender
Cuba wijst talrijke
priesters uit
De wapenstilstand in
Katanga
Noviteit op zebrapad
te Leiden
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
VRIJDAG 22 SEPTEMBER 1961
51ste JAARGANG No. 15439
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
directeur: J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
Telet. 2 0 9 3 5 Red. 20015, 25594 Advert. 2 0 8 2 6 Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 u.) Giro 10 30 03 Abonn. 0,59 p. w., 2,55 p. mnd., f 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
OVER SPIONAGE GESPROKEN
Het Milanese blad „La Notte" zegt
uit betrouwbare bron te hebben ver
nomen, dat enige spionnen zijn ge
arresteerd, die foto's van geheime
stukken van het Euratom-atoomcen-
trum te Ispra in Italië aan de Sow-
jet-Unie leverden. Onder de gearres-
teerden zou zich een jonge Oost-
tijd niets van hen had gehoord, om duitse vrouw bevinden.
inlichtingen vroeg.
De ambassade in Moskou heeft
toen getracht inlichtingen te ver
krijgen. Er werd echter geen ant
woord ontvangen, totdat op 20 sep
tember aan de Nederlandse ambas
sade werd meegedeeld, dat de heren
De Jager en Reydon waren aange
houden.
De Nederlandse ambassade heeft
meteen aangedrongen op het moge-
lijk maken van het verlenen van de Umuiden, is opgebracht naar Dja-
Twee Nederlandse toeristen zijn in Rusland gearresteerd, beschuldigd van gebruikelijke consulaire bijstand. Er karta. Het schip was, zoals gemeld,
spionage. Het zijn de 25-jarige Louw de Jager, de pleegzoon van de burge- *s n°S niets bekend over een even- door de Indonesische marine op 1
meester van Oost-Dongeradeel in Friesland en de 29-jarige Evert Reydon tueel proces tegen de Nederlanders. september tijdens de hulDverlenine
■i ii.j o.iTici jji.oAan hpf hpcnn van Hp7P maanH 15
De zeesleepboot „Noord-Holland"
van N.V. Bureau Wijsmuller te
uit Amsterdam. Het Sowjetpersbureau Tass heeft donderdag bekend ge
maakt, dat hierover bij de Nederlandse regering een protest is ingediend.
Aan het begin van deze maand is x
een Amerikaanse student, Harvin aan stoomschip „Georgios
De Nederlanders zijn aangehouden in Trans-Karpathië, een deel van dé William Makinen, door een militaire Tsavliris" aangehouden ter hoogte
rechtbank in de Oekraine, veroor- van Singapore in de Indonesische
Sowjet-republiek Oekraïne.
In het protest, dat op de Nederlandse ambassade in Moskou is overhan- ^eeld tot acht jaar gevangenisstraf. ^errj^or|a]e wateren en werd daarna
digd, staat, dat de twee toeristen hadden bekend, dat zij in opdracht van Tegen waren dezelfde beschul-
de Nederlandse geheime dienst Sowjet-gebied bezochten om spionage-
inlichtingen voor de Navo te krijgen.
Bij hun aanhouding hadden zij films en een notitieboek met spionage-
gegevens in hun bezit. Ook bezaten zij „technische apparaten voor visuele
waarneming en voor het fotograferen van militaire objecten".
OPGELEID DOOR NAVO? Jager waren op 21 juni in Oezjgorod
aangekomen. Vandaar hadden zij zich
De twee toeristen zouden hebben per auto naar Lwow, Kiew, Char-
verklaard, dat zij voor hun vertrek kom, Jalta en Odessa en vervolgens
naar Rusland in Amsterdam, in te- weer via Kiew terug naar Oezjgorod
genwoordigheid van NAVO-verte- begeven,
genwoordigers, waren opgeleid.
digingen ingebracht als
beide Nederlanders.
tegen
de vastgehouden te Pulu Sambu in de
Riouw-archipel.
De Nederlanders Reydon en De
In Oezjgorod werden de Nederlan
ders aangehouden. In zwembroeken
werden tal van films aangetroffen.
Volgens de Russische verklaring wa
ren de zwembroeken speciaal voor
dit doel gemaakt.
Het ministerie van Buitenlandse
aken in Den Haag heeft meege-
Bij een botsing tussen een mobiele ^eeld, dat de Nederlandse regering
politie-brigade en Indonesische infil- absoluut onkundig was van het ver-
tranten in de buurt van Sorong heeft blijf van de beren De Jager en Rey-
een Nederlandse politieman 't leven don in Rusland. Het ministerie hoor-
verloren. de er voor het eerst iets van, toen
de pleegvader van de heer De Jager,
In een officiële mededeling wordt de heer Sytsma, burgemeester van
gezegd, dat militaire eenheden en Oost-Dongeradeel, di ereeds geruime
mariniers de politie ter zijde staan
in de strijd tegen „enkele dozijnen -
Indonesische infiltranten". Voorts
wordt medegedeeld, dat de plaatse
lijke bevolking de politiële actie on
dersteunt en dat dorpelingen een ge
wonde Indonesiër naar een Neder
lands legerkamp hebben gebracht.
Sowjet-ambtgenoot, Andrej Gromiko,
zijn donderdag in New York bespre
kingen over de Berlijnse crisis en an
dere kritieke kwesties begonnen.
Op de conferentie van westelijke
ministers van buitenlandse zaken,
die vorige week in Washington werd
In een rede voor de Cubaanse t.v.
heeft Fidel Castro woensdagavond
zijn uitwijzing van Mgr. Masvidal en
135 priesters verdedigd.
Volgens Castro hebben de bisschop
.en priesters contact gehad met con-
De rechts-extremistische organisa- tra-revolutionairen en met geheime
tie van het „geheime leger" (OAS) agenten der Ver. Staten,
heeft zich donderdagavond geduren
de ongeveer een half uur meester ge- Volgens Castro had Mgr. Mosvidal
maakt van de radiozender van de tijdens de procce üe van 10 septem-
televisie van Algiers. ber provocatie gepleegd. De militie
Kort na het begin van het jour- Was toen gedwongen te schieten op
naai verdween het beeld. Na enkele de katholieken. Gastro verklaarde,
minuten stilte kondigde een stem dat hij geen processies meer zou dul-
aan: „Dit is „Radio France", dit is den en de Cubaanse priesters, die
de stem van de OAS". de contrarevolutie steunen, hun na-
Na het spelen van de „Chant 4es tonaliteit zal ontnemen.
Africains" de hymne van de Volgens berichten uit bevoegde
rechtse extremisten werd gene- bron heeft de politie van Castro
raai Salan aangekondigd. In plaats zondag een willekeurig aantal pries-
van Salan sprak echter ex-generaal ters in hun pastorieën gearresteerd,
Gardy, eveneens wegens zijn deel- ze meegenomen en eerst kort voor
name aan de putch bij verstek ter het vertrek van de boot aan boord
dood veroordeeld. gebracht.
Gardy verklaarde o.a. dat „de OAS Ondanks de berichten van Cubaan-
spoedig zal tonen het gehele land te se zijde, dat slechts een honderd per-
vertegenwoordigen". sonen.bij het vertrek aanwezig waren,
Vervolgens verklaarde Salan zelf, staat vast dat bijna 50.000 personen
dat „de strijd niet zonder waarde is naar de haven gestroomd zijn en de
geweest" en „dat men waakzaam politie-afzetting doorbroken hebben,
moet blijven". In de meeste pastorieën van Cuba is
Salan besloot met een oproep vrij- nog slechts één priester over: de
dagavond 22.00 uur te demonstre- normale zielzorg is hiermede vol*
ren. komen lam gelegd.
7aken in Den Haaff heeft meeee- D,e Amerikaanse minister van bui- aie vorige weex in wasnington werd
deeld dat ^ie Nederlandse reeerirfa tenlandse zaken, Dean Rusk, en zijn gehouden, werd besloten dat Rusk
de mogelijkheden zou onderzoeken
van onderhandelingen met de Sow-
jet-Unie over Berlijn. Men verwacht
dat de ministers ook zullen spreken
over de crisis in de V.N. die is ont
staan door de dood van Hammars-
kjoeld.
In kringen van de Amerikaanse
delegatie bij de V.N., acht men het
mogelijk, dat er tijdens de zitting
van de Algemene Vergadering een
serie bijeenkomsten van de minis
ters zal worden gehouden ter be
spreking van gemeenschappelijke
problemen van Oost en West.
Het onderhoud tussen Rusk en
Gromyko duurde 4'/2 uur. „Deze be-
President De Gaulle is donder-
Mercury
Falcon
Hoogstraat-Leiden
dag zijn reis door drie zuidelijke de-
en partementen begonnen. Aan de op-
3e~ roep van de boerenorganisaties, het
sprekmgen zijn in een vriendschap- bezoek uit protest tegen het land-
pehjke en zakelijke sfeer verlopen", bouwbeleid van de regering, te boy-
aldus werd van Amerikaanse zijde cotten, werd niet algemeen gehoor
medegedeeld. Zowel Rusk als Gro- gegevén
myko waren in een „praatstemming"
geweest. De volgende week zal men
op een nader te bepalen datum op
nieuw bijeenkomen.
Van gezaghebbende zijde is later
vernomen, dat Rusk en Gromyko
feitelijk niet dichter bij een oplos
sing zijn gekomen van de bespro
ken Amerikaans-Russische kwesties,
ook al was de sfeer bij het gesprek
hartelijk.
De ministers hebben zich beperkt
tot een peilen van de standpunten,
zoals van te voren overigens werd
verwacht.
ZOEKT U moderne of klassieke
modellen
Goudeu
V erlovingsringen
v. d. WATER, Haarl.straat 207
heeft het. Zeer grote keuze.
Op 't graveren kunt U wachten.
Tsjombe legt krans bij kist van Hammarskjoeld
De leider van de civiele operaties van de Verenigde Naties in Kongo,
Mahmoud Khiari, heeft verklaard, dat de afscheiding van Katanga een
zuiver binnenlandse aangelegenheid van Kongo is, en dat de Verenigde
(Advertentie) Naties slechts te maken hebben met het uitvoeren van de besluiten van
de Veiligheidsraad.
De volkerenorganisatie zal er echter bij president Tsjombe op blijven aan
dringen tot een akkoord met de centrale regering te komen. Zelfs wanneer
Katanga de jure een Kongolese provincie is, de facto heeft het zich afge-
scheiden. Het optreden van de Verenigde Naties heeft slechts ten doel
een vreedzame regeling tussen Katanga en de centrale regering tot stand Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
te brengen, en de normale omstandigheden in Katanga te herstellen.
Ontgroening kan n,"t groene
charme gepaard gaai. als het
noviciaat heet. Het betreft dan
geen pettenjongens, maar fris
se meisjes, die, nauwelijks de
HBS- of lyceumjaren ontgroeid
met het studentenleven kennis
maken. In Leiden zijn de stra
ten weer vól van de WSèles-
in-de-dop, die onder leiding
van ouderejaars vele vermoei
ende, maar ook wel prettige
karweitjes moeten opknappen.
Zo kregen twee novieten de
opdracht op de Breestraat het
overstekend verkeer te rege
len. De politie, die gezien
de krappe salariëring, toch al
méér doet dan financieel ver
antwoord is en die bovendien
met onderbezetting te kampen
heeft aanvaardde 't aanbod
van de Leidse Vereniging voor
Vrouwelijke Studenten om eni
ge novieten voor verkeerszaken
ter beschikking te stellen met
beide handen. Zo konden voet
gangers gistermiddag profite
ren van de vriendelijke assis
tentie, die twee novieten de
politie gaven. De politie nam
de dames in haar corps op en
verstrekte haar een pet, een
(lange) verkeersjas en een
fluitje, waarmede verkeerszon-
daars tot de orde geroepen
konden worden.
(Foto: De Leidse Crt.)
In de kerk van Ndola in Noord Rhodesia legt Moise Tsjombe, president van Katanga, een krans bij de kist
van Dag Hammarskjoeld, de bij Ndola door een vliegtuigongeluk om het leven gekomen algemeen sekretaris
van de Verenigde Naties. Hammarskjoeld was op weg naar Tsjombe voor een onderhoud over de toestand in
Katanga, toen hij verongelukte, (telefoto)
Afscheiding erkend als
binnenlandse kwestie
Khiari gaf een uiteenzetting van
de voorwaarden waaronder de wa
penstilstandsovereenkomst tot stand
is gekomen. Het voornaamste pro
bleem was, president Tsjombe de
valse indruk te ontnemen, dat de
Verenigde Naties een „staakt-het-
vuren" wilden omdat zij zich in een
moeilijke militaire positie zouden be
vinden. De Volkerenorganisatie wil
de slechts om zuiver humanitaire re
denen een einde maken aan het zin
loze bloedvergieten.
Een functionaris van het Katan-
gaanse ministerie van voorlichting
heeft tegenover een verslaggever van
het Zuidafrikaanse blad „Die Vader
land" verklaard, dat de strijd waar
schijnlijk zal worden hervat „wan
neer de Verenigde Naties niet on
middellijk de volledige onafhanke
lijkheid van Katanga erkennen. De
wapenstilstandsovereenkomst is geen
definitieve oplossing voor Katanga",
zo zei hij.
Een station, dat zich „de officiële
radio-omroep van Katanga" noemt,
heeft verklaard, dat president Tsjom
be als voorwaarden heeft gesteld
voor „een definitieve wapenstil
stand": het vertrek van de V.N.-
troepen uit geheel Katanga en ver
goeding van alle aangerichte schade.
In Elisabethstad was het donder
dag rustig. De bevolking begaf zich
weer op straat, ook op plaatsen waar
de afgelopen dagen hevig is gevoch
ten. Beide partijen hebben elkaar
van schendingen van de wapenstil
standsovereenkomst beschuldigd,
maar deze incidenten schijnen niet
ernstig te zijn geweest.
De Baloeba's
Een ernstig probleem vormen de
Baloeba's, die zich onder bescher
ming van de V.N. hebben gesteld.
Een Belg, die het kamp, waar
30.000 Baloeba's verblijven, heeft be
zocht, noemde de toestanden daar
„afschuwelijk". Talrijke vluchtelin
gen lijden honger omdat zij geloven,
dat het eten dat hun wordt aange
boden vergiftigd is.
De Verenigde Naties hebben don
derdag 60 ton voedsel naar het kamp
gezonden, aldus heeft het hoofd van
de V.N. in Katanga, dr. O'Brien,
meegedeeld.
Pokken in Leopoldstad
In Leopoldstad is een pokkenepi
demie uitgebroken, zo hebben lucht
vaartfunctionarissen in Brussel don
derdag gezegd. Het Belgische minis
terie van gezondheid heeft bevel ge
geven alle passagiers voor Leopold
stad, die sinds 1 januari niet zijn
ingeënt, te doen inënten.
Rustig iveer
Boven het westen van Rusland
handhaaft zich een omvangrijk ho-
gedrukgebied, dat gevuld is met ta
melijk koude lucht, waarin de tem
peratuur in de nacht tot om het
vriespunt daalt. Het weer in onze
omgeving staat onder invloed van
een uitloper van dit hogedrukge-
bied. In deïe situatie komt weinig
verandering. Voor het gehele week
einde wordt droog en rustig weer
verwacht. De komende avond en
nacht zal zich plaatselijk weer mist
vormen, die in de loop van de och
tend echter weer oplost. Hier en
daar kunnen wolkenvelden voorko
men.
ZON- EN MAANSTANDEN
23 Sept.: zon op 06.26; onder 18.38;
maan op 18.29; onder 04.42.
Hoogwaterstanden
23 Sept.: v.m. 2.08; n.m. 2.36.
KORRELTJE
Beschouw een betrekking niet als
een onderdak, maar als een kans.
