SHOOff nu f.5250-
DE PRINS
Noodrantsoenen binnenkort in de handel
Geen reden tot
paniek
Programma
proef-geloei
DE WILDE WELDOENER
Winterdienst
Spoorwegen
Parktoernooi
„Unicum"
VrtIJDAG 22 SEPTEMBER 1961
DE LE1DSE COURANT
PAGINA 10
Amsterdamse wezen plantten herdenkingsboom
NIEUWE
GEHEEL COMPLEET
VERLAAGDE PRIJZEN:
Skoda Octavia f,5495.- f. 5250.-
Octavia Super f.5895.- f.5650.-
H. ENGLEBERT N.V. THERESIASTRAAT 145 DEN HAAG TELEFOON 070-723903*
OctaviaTouring Sport f.6295.- f.6050.-
Felicia Sportcabrlolet f.S405.- f.8250.-
DEALERS:
Garage V. A. REYS, Hoge Rijndijk 55, Zoeterwoude, tel. 22381
Automobielbedrijf L. C. OTTO, Herenweg 21, Noordwijk-B., tel. 2820
(Advertentie).
Donderdagmiddag heeft de burgemeester van Amsterdam mr. G. van Hall, het nieuwe Burgerweeshuis aan
het IJsbaanpad in Amsterdam geopend. Foto: samen met vier weeskinderen, gekleed in het - gelukkig -
vijftien jaar geleden afgeschafte kostuum in de Amsterdamse stadskleuren, plant de burgemeester hier bij het
nieuwe gebouw de Jonkheer van Jennep-boom, ter ere van jhr. J. F. J. E. van Lennep, oud-voorzitter en nu
nog bestuurslid van het burgerweeshuis.
GOEDE RAAD VAN REGERING
SIRENES GAAN PROEF-LOEIEN
Een onderdeel van de komende
noodwetregeling betreffende de bur
gerverdediging is dt bescherming
van de bevolking (B.B.) „Het is vol
strekt toevallig, dat de ingezette
nieuwe aktie voor de individuele
zelfbescherming (vooral tegen atoom
bomgevaar) samenvalt met de huidi
ge gespannen internationale toe
stand". Dit zei minister Toxopeus
(Binnenl. Zaken) toen hij ons ont
ving voor het geven van toelichting
;op het BB-voorlichtingsprogramma.
Want reeds in november '60 heeft de
bewindsman in de Tweede Kamer
aangekondigd, dat de voorlichting
opnieuw ter hand genomen zou wor
den. De voorbereiding is deze zomer
gereed gekomen.
Ons volk moet dus beslist niet
schrikken als het nu ineens goede
raadgevingen krijgt inzake zelfbe
scherming.
Minister Toxopeus kon zich zelfs
„nauwelijks een beter moment be
denken om met de propaganda te
beginnen" Want al' er internationaal
'geen spanningen zijn heeft bijkans
niemand oor voor zelfbeschermings
voorschriften. De burgerbevolking
moet nu eenmaal gelijke tred hou
den met de krijgsmacht die er im
mers óók niet is, omdat er internatio
naal nooit iets gebeuren kan.
In Zwitserland bijv. is ieder**, al
jarenlang voorbereid op het ergste en
is o.a. het in huis hebben van nood
rantsoenen verplicht.
Daartoe wil onze regering niet ko
men, de gezinsbescherming geheel
overlatend aan de vrije wil en het
verantwoordelijkheidsbesef der bur
gers. Wel acht de overheid zich ver
plicht iedereen op te wekken, zich
te allen tijde tegen oorlogsgeweld -
ook het moderne - zo goed mogelijk
te beschermen.- Hdewel de minister
toegaf dat er geen enkele methode
te bedenken is, die het vallen van
slachtoffers bij bombardementen
voorkomt, was hij ervan overtuigd
dat mede tegen de ontzettende atoom
gevolgen allerlei doeltreffende maat
regelen mogelijk zijn - mits men na
tuurlijk niet tè dicht bij de ontplof
fing is.
Het meest zal thans onze bevolking
geneigd zijn te schrikken van het be
schikbaar stellen van noodrantsoe
nen, die binnenkort in de handel ko
men en per persoon levensmiddelen
zullen bevatten voor circa 7 dagen,
kostende f 15. Maar wil men ernst
maken van de zelfbescherming, dan
is het in huis hebben vün het nood
zakelijkste eten „broodnodig". Bij
atoomontploffing met de daaraan ver
bonden stralingsgevaren kan het im
mers onvermijdelijk zijn, zelfs 7 da
gen in een schuilgelcgenheid te ver
toeven. Dan zijn, behalve eten nodig:
noodverlichting, drinkwater, eetge
rei, noodtoilet, slaapgelegenheid, ver
bandmiddelen, gereedschap om even
tueel te kunnen uitbreken, een radio
toestelletje enz.
Kaarten net wenken
Op 25 dezer ontvangt iedereen in
Nederland een tweetal gevouwen
kaarten met „wenken" hoe te hande
len bij atoomontploffing. Men zal
goed doen deze kaarten ergens aan
een spijker op te hangen om zoek
raken te vermijden. Daarna zal er een
uitgebreide brochure verschijnen. Mi
nister Toxopeus houdt vanavond
voor de radio een toespraak en zal
voor de televisie een vraaggesprek
voeren. Wie niet voldoende meent te
zijn ingelicht kaï zich wenden tot de
blokwachter van de BB in de eigen
wijk, die van alles op de hoogte is.
Voor de normale ingezetene gelden
n.l. voorschriften betreffende af
scherming van de woning tegen ra
dio-actieve stof en hittebestraling, de
inrichting van een schuilgelegenheid.
Openbare schuilkelders voor de ge
hele bevolking noemde de minister
onmogelijk en ook te gevaarlijk bij
plotselinge aanvallen. Ieder huis biedt
altijd wel ergens een zekere bescher
ming, in hal of gang of badkamer.
Maar het beste is een kelderschuil
plaats, met zoveel mogelijk afbe-
scherming tegen straling. Zo nodig
make men gemeenschappelijke plan
ning met ouren, aldus minister Toxo
peus.
Evacuatie van de bevolking uit ge
vaarlijke dichtbevolkte plaatsen zal
alleen in het uiterste geval geschie
den,want de regering ziet daarin
grote gevaien. Het zal zeer moeilijk
zijn het moment van de evacuatie te
kiezen. Nederland is beslist niet het
eerste doel van Je eventuele vijand,
aldus de minister, dus heeft het wel
gelegenheid snel noodmaatregelen .e
nemen.
Sirenes loeien op proef
Het ligt niet in de bedoeling der
regering bijv. een grote landelijke
alarmoefening te beginnen. De zaak
wordt rustig en zakelijk aangepakt
en behoeft zeker geen „paniekstem
ming" te verwekken.
De eerste van iedere maand loeien
de alarmsiren;s.on proef en aldus be
hoeft dus niemand zich ongerust te
maken als op 1 oktober a.s. opnieuw
het overigens nare gehuil opklinlt.
Mede verwacht de regering geen
gevaar van een ri n op de duurzame
levensmiddelen, want het vervaardi
gen van de noodrantsoenen is thans
in volje gang en zij komen binnen de
kortst mogelijke tijd in de handel.
Volgens de bewindsman slaat Neder
land met zijn maatregelen te midden
vgn de bondgenoten geen slecht fi-
gur.
In de wenken voor de zelfbescher
ming staan onder meer regels voor
waarschuwing en alarmering. De
waarschuwing voor luchtararm blijft
zoals ze is: een janktoon van één
minuut. Einde luchtalarm wordt ge
geven met een langgerekte toon van
eén minuut.
Daarnaast zijn er nu: fall-outwaar-
schuwing, dat wil zeggen radioactie
ve neerslag wordt verwach* en fall
out alarm, dat aangeeft, dat er on
middellijk gevaar voor radioactieve
neerslag bestaat.
Een fall-out-waarschuwing wordt
gegeven via de radio (de normale
golflengten van de radio-omroep)
met aanhoudend klokgelui en via de
luidsprekers op auto's
Het fall-out-a.arm wordt gegeven
door de radio, door sire.?es (B.B.-fa-
brieks- en brandweersirenes bijvoor
beeld) en door mogelijke andere
middelen.
Het signaal van de sirenes voor
fallout-alarm zal een janktoon zijn
van drie maal een halve minuut, on
derbroken door tweemaal een halve
minuut stilte.
Ir de radiomededelingen worden
de B.B.-kringen genoemd. Het is dus
van belang dat iedereen weet in wel
ke kring hij woont en zijn blokwach
ter van de B.B. kent.
Het vouwblad geeft voorts aanwij
zingen wat te doen bij een onver
wacht bombardement, bij luchtalarm,
bij fall-out-wi. arschuwing en bij
fallout-alarm.
„Het is beslist niet waar dat men
zich niet kan besche;men tegen een
atoomontploffing. Met betrekkelijk
eenvoudige middelen kan men zich
een redelijk grote bescherming ver
zekeren", zo heeft de Minister van
Binnenlandse Zaken verklaard en zo
staat ook in de wenken te lezen.
Goedkope tarieven voor
ouders van emigranten
Op verzoek van de Nederlandse
regering hoopt de KLM met ingang
van 15 oktober a.s. op haar routes
naar New York en Montreal aan wet
tige ouders van emigranten, die voor
hun emigratie in Nederland woon
achtig zijn geweest een korting van
dertig procent te verlenen or het
normale economy-klasse tarief.
Deze ouders dienen op het tijdstip
van aanvrage ingezetenen van Ne
derland te zijn. Onder dezelfde voor
waarden kan deze faciliteit ook wor
den verleend aan degenen, die voogd
zijn of geweest zijn over dergelijke
emigranten. Rechtspersonen kornen
niet in aanmerking en evenmin stief-
of pleegouders. Bij de regeringen
van de V.S. en Canada is een verzoek
om goedkeuring voor deze tarieven
ingediend.
De aanvrager moet een speciaal
formulier indienen. Bovendien wor
den deze gereduceerde tarieven al
leen toegestaan,, indien het verblijf
der ouders in de V.S, of Canada niet
korter is dan drie en niet langer
dan zes maanden. Ten minste een
van de ouders dient op het tijdstip
van de aanvrage van de reis mini
maal 49 jaar oud te zijn.
De winterdienst van de Ned.
Spoorwegen, die op 1 oktober ingaat,
vertoont enkele beperkingen, welke
van minder belang zijn voor Leiden
en omgeving.
De -treinen, die uitvallen zijn voor
namelijk forensendienst en treinen
voor typisch zaterdagvervoer. De vijf
daagse werkweek maakt die treinen
voor een deel overbodig.
In de stille morgen- en middaguren
zullen op zondag treinen uitvallen op
de trajecten Dordrecht-Nijmegen en
Arnhem-Winterswijk. Van maandag
tot en met vrijdag zullen minder stop
treinen rijden tussen Groningen en
Zwolle en zal het aantal sneltreinen
tussen Rotterdam-Hofplein en Den
Haag H.S. worden ingekrompen.
Op de spitsuren blijft het aantal
treinen gelijk.
Het driejarig dochtertje van de
familie Kletters uit Haarlem is gis
termiddag bij het spelen op het ter
rein van een kolenhandel onder het'
wiel van een achteruitrijdende
vrachtauto geraakt. Het kind werd
op slag gedood.
Bij het aan boord gaan van zijn
schip, de Duitse rijnaak „.Johann
Winschermann", is donderdagnacht
de 30-jarige Duitse matroos George
Potyka uit Muhlheim misgestapt en
in de Rotterdamse Waalhaven ver
dronken. Het stoffelijk overschot is
gistermiddag opgehaald.
SCHAATSENRIJDEN
Amsterdamse kunstijsbaan
genoemd naar Jaap Eden
De kunstijsbaan aan de Kruislaan in
Amsterdam zal de naam gaan dragen
van de legendarische Jaap Eden, die in
hei verre verleden van de sport wereld
kampioen was zowel op de schaats als
op de fiets. Op deze wijze wil de stich
ting Sportinitiatieven Amsterdam de
herinnering aan deze roemrijke sport
man vastleggen.
Het staat inmiddels vast, dat de Jaap
Eden-baan nog in december van dit jaar
geopend zal worden. 22 December is er
een groot ijsfeest voor het publiek - men
wil onder meer alle Amsterdamse piere
menten voor deze gelegenheid naar de
baan halen - en op de 23e december
een internationaal wedstrijdprogram
ma. Men heeft het plan onze wereld
kampioen Henk van der Grift voor deze
wedstrijden uit Noorwegen te laten over
komen, terwijl bij de kunstrijdsters na
tuurlijk de Europese kampioene Sjoukje
Dijkstra niet zal ontbreken.
Bij de opening zal een aantal schaats
sterren uit het verre en het nabije ver
leden als eregast uitgenodigd worden,
onder meer Hjalmar Andersen, Ivar Bal-
langrud en Clas Thunberg.
WIELRENNEN
De Nederlanders Wout Wagtmans en
Jan Plantaz zullen deelnemen aan de
Zesdaagse van New York, waarvoor vrij
dagavond in Madison Square Garden het
startsein wordt gegeven. Voor deze wed
strijd zijn 15 koppels gecontracteerd, o.a.
Rudi Altig-Gillen, (Did.-Lux.), Terruz-
zi-Faggin (It.), Sacchi-Messina (It.),
Plattner-Von Buren (Zwits.), Gieseler-
Donicke (Did)) en Pesek-Robinson (VS-
Eng).
TENNIS
PARKTOERNOOI „UNICUM"
Het komend weekend zal de r.k. Ten
nisvereniging Unicum het parktoernooi,
dat tot nu toe door fraai nazomerweer
werd opgeluisterd, besluiten.
In de loop van de week zijn nog aar
dig wat partijen gespeeld-, zodat voor
namelijk de halve finales en finales, en
verder nog enkele kwartfinales zullen
worden afgewerkt.
In het damesenkelspel hebben Lies-
beth van Ulden, Carla Gribnau en mej.
van Meehelen zich al in de halve fina
les gespeeld: Carla Gribnau. deed dat
deze week door de dapper spelende ju
nior Ineke v. d. Stok met 6-2, 7-5 te ver
slaan, terwijl mej. v. Meehelen in de 2e
set veel tegenstand ondervond van mej.
J, van Dam (6-1, 7-5).
Bij het herenenkelspel ondervond
Noordman, sterk favoriet, onverwacht
veel tegenstand van Lambers, die door
een hoog tempo de eerste set met 6-2
op zijn naam bracht: Noordman won
tenslotte met 2-6, 6-1, 6-3, na in de derde
set nog op 0-3 gekomen te zijn.
Mej. van Meehelen en Thea Gribnau
hebben zich in de halve finale dames
dubbelspel gespeeld, waarin zij uitko
men tegen de junioren Ineke v. d. Stok
en Ankie van Dongen; halve finalist is
verder het dubbel Ria Gribnau-mej. v.
Dam, na een overwinning op Hetty van
Heel-Riet Verhoef (6-2, 6-3).
Het vierde dubbel is nog niet bekend.
Het gemengd- dubbelspel leverde een
verrassing op: het juniordubbel Mieke
v. Utden-Stan Walenkamp versloeg Ria
Gribnau-Th. Blankendaal met 6-4, 6-2,
waardoor ze dapper de halve finale
binnenstapten.
Naast het hoofdtoernooi worden ver
der nog twee troosttoernooien gespeeld,
waar bij de „heren" de 11-jarige Loek
Sanders al twee overwinningen op zijn
naam heeft staan.
Het a.s. weekend is er dus nog een in
teressant programma of te werken aan
de Haarlemmertrekvaart.
Oorspronkelijke roman
naar een Fries handschrift
door
R. LEKNSTRA
44
Tegen de avond was er een dichte
nevel uit het water opgestegen. On
der de bescherming daarvan naderde
de vloot van de Franken Staveren.
Toen men op een paar pijlschoten
afstand van de wal was gekomen,
waren de zeilen reeds lang gestre
ken en alleen op de riemen hadden
ze de laatste afstand afgelegd.
Hemmema had een twintigtal
frankische krijgers aan boord geno
men en daarmee voer hij naar de
wal. Snel verdwenen ze in het duis
ter van de stad.
Een gevoel van onbehagen, van
dreigend gevaar beving de prins,
toen hij in het duister het burcht
plein overstak. Bij de poort stond
geen wachter. Ieder was naar het
midzomerfeest. De schipper liep ge
haast, Redbad volgde, doch in de
poort aarzelde hij even. Hij meende
een vreemd gerucht te horen. Op
hetzelfde ogenblik trof hem 'n zware
slag op het hoofd. Hij wankelde, doch
zijn hand tastte naar het jachtmes
in zijn gordel. Voor hij het mes had
kunnen trekken, sprongen drie, vier
mannen op hem. Zijn stem smoorde
in een doek, die hem tegen de mond
werd gedrukt.
Terwijl een paar mannen achter
bleven om de prins te binden, gin
gen de anderen met snel ontstoken
fakkels, onder leiding van Hemmema
de burcht binnen. Een oude knecht,
die verrast door het lawaai, een
zwakke poging deed de mannen te
gen te houden, werd neergeslagen.
In minder dan geen tijd waren de
weinige dienaren van de konings
burcht overmeesterd.
Liafgard en Ada hadden zich naar
de uitgang van hun vertrek begeven
om te zien wat er aan de hand was.
Verschrikt deinsden ze terug, toen
plotseling gewapende mannen het
vertrek binnendrongen .„Wees maar
niet zo bang, mijn duifje", zei een
van de mannen, terwijl hij Liafgard
bij de arm greep. Ze gaf hem plot
seling een hevige klap in het gelaat,
waardoor hij even onthutst terug
week. Toen hij opnieuw op haar toe
kwam, verscheen Hemmema in de
deuropening en riep de mannen te
rug.
„Wat heeft dit te betekenen" vroeg
Liafgard de koopman. „Dit heeft te
betekenen, dat ik de macht op de
koningsburcht en in Staveren in
handen heb. Redbad, de jonge ko
ning, is mijn gevangene". Ada sloeg
de handen voor de ogen en barstte
in snikken uit. „Huil maar niet, Ada"
zei Hemmema. „Jij hebt niets kwaads
te verwachten". Hij ging naar haar
toe om haar een arm om de schou
der te leggen. Ze schudde zijn hand
af en zag hem plotseling recht in zijn
gezicht. „Lafaard. Jullie hebt hem
in een hinderlaag gelokt. Een eer
lijke strijd durven jullie niet".
„Kalm aan, meisje. Niet zulke le
lijke dingen zeggen. Ik heb grote
plannen met jou. Jij mag de vrouw
van de heer van Staveren worden.
Je zult het goed bij me hebben. Kom
maar eens hier". Hemmema wilde
het meisje in zijn armen nemen, maar
ze rukte zich los en week terug. Hij
achtervolgde haar maar stuitte op
Liafgard, die een zitbankje dreigend
had opgeheven.
Hemmema durfde zijn wapen niet
tegen de prinses gebruiken en bleef
staan. „Ik heb nu belangrijker din
gen te doen. Maar wacht maar, Ada,
je wordt de mijne of je wilt of niet.
Ik ben nu hier de man die het te
zeggen heeft. Geef het sein, dat ook
de anderen aan wal kunnen gaan",
zei hij tot een van de krijgers en
verliet het vertrek, nadat hij een
tweetal van zijn knechten opdracht
had gegeven de meisjes te bewaken
en desnoods met geweld te verhin
deren dat ze ontvluchtten.
Geleid door de mannen van Hem
mema en die van zijn vrienden zet
ten de frankische krijgers alle toe
gangen tot de stad af, zondat nie
mand er meer uit of in kon. Daarna
begaf Hemmema zich naar hertog
Gallois, die op de wal de ontsche
ping van de krijgers had geregeld.
De hertog stond er met enkele van
zijn onderaanvoerders.
„Ik heb Redbad gevangen kunnen
nemen", zei Hemmema tot de hertog.
„Daarmee is voor ons het bezit van
Staveren verzekerd. Ik zal zo spoe
dig mogelijk een boodschapper naar
de friese hoofden zenden. Ze moeten
weten, dat elk poging om Staveren
met wapengeweld binnen te komen
de dood van hun pas gekozen koning
tot gevolg zal hebben. We kunnen
aan Redbad de eis stellen, dat Sta
veren voortaan een zelfstandige stad
zal zijn, een bondgenoot van het fran
kische rijk, met een frankische be
zetting. Als onderpand zal prinses
Liafgard moeten trouwen met een
van de zonen van uw koning. Wei
gert Redbad, dan voeren we hem en
de prinses mee op onze schepen. Ze
blijven dan beide in onze handen. Ik
heb dit al met de hertog van Barras
geregeld";
„Goed" antwoordde de Frank.
„Laat intussen alle mannen, van wie
u niet zeker bent, gevangen nemen.
U kunt wel 'n aantal van mijn lands
knechten meekrijgen". Het zal niet
veel tijd vragen, hertog. En dan is
er nog iets. Er is een meisje in de
koningsburcht, waar ik bijzonder
veel belang in stel. Het meisje dat
bij prinses Liafgard is. Wilt u zor
gen, dat niemand het haar lastig
maakt, en dat zij niet kan ontsnap
pen. Ik zal haar morgen naar mijn
woning laten overbrengen". De her
tog lachte even veelbetekenend, doch
beloofde dat hij er voor zou zorgen.
In de groep aanvoerders, die rond
de hertog hadden gestaan, was een
lange, slanke jongeman een ietsje
naar voren gekomen, zodat hij alles
goed had kunnen verstaan, maar
toch niet herkend kon worden. Hem
wenkte de hertog naast zich, toen
Hemmema was vertrokken. „Op de
gevangenen in dp koningsburcht moet
streng toezicht worden gehouden.
Niemand mag ontsnappen, maar nie
mand mag een haar gekrenkt wor
den. Ik draag jou op, daarvoor zorg
te dragen". De jongeman boog en
verdween in de duisternis. Het was
Ealfrith!
(Wordt vervolgd)