Coalitiebesprekingen in
W.-Duitsland
BESTANDSBESPREKINGEN
MET TSJOMBE
V.N. troepen in het nauw
te Kamina
DE OPVOLGING VAN
HAMMARSKJOELD
Paus bezocht
catacomben
Adenauers kansen
Ook bij zee- en
luchtmacht langer
dienen?
Socialist Bommer
terug als tweede
Kamer-voorzitter
Korte zitting
Oost- en West-
Duitsland
De afsluiting van
Oost-Berlijn
Spaak
bij Chroesjtsjov
WOENSDAG 20 SEPTEMBER 1961
51ste JAARGANG No. 15428
Dinsdagmorgen heeft de Paus van
uit zijn zomerverblijf te Castelgan-
dolfo een uitstapje gemaakt naar de
Catacomben van San Callisto, welke
zich aan de Via Appia even buiten
Romé bevinden. De Paus ging gister
morgen om 7.15 uur al op weg en
was tegen 8 uur aan de catacomben.
Begeleid door de paters Salesianen,
die deze catacomben beheren, heeft
hij de meest belangrijke punten be
zocht.
ZETELVERDELING IN DE DUITSE BONDSDAG
1957 1961
\DUITSE PARTU 8,
CHRISTEN-DEMOKRATEN
y SOCIALISTEN
:wi6?w
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Tsjombe nog lang
niet uitgeschakeld
Directeur: J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
Telet. 20935 Red. 20015, 25594- Advert.20 826 - Klachten bezorging 33839 (tussen 13.30 en 19.00 Q.) Giro 10 30 03 Abonn. 0,59 p. w., ƒ2,55 p. mnd., ƒ7,50 p.kw., Franco p.p. 8.-, Adr. 17 ct p. mm., Teletoontjes ƒ1,50
De leiding van de Christelijk-De-
mocratische Unie heeft dinsdag be
sloten de bondsvoorzitter dr. Konrad
Adenauer te verzoeken zich opnieuw
voor het ambt van bondskanselier
ter beschikking te stellen en als par
tijvoorzitter besprekingen over een
eventuele coalitie met de Vrije De
mocratische partij (FDP) te voeren.
Adenauer krijgt een onderhande
lingscommissie van twaalf leden,
waartoe ook vice-kanselier Erhard
behoort, aan zijn zijde.
Tegenover de mededeling van de
zijde der CDU staat, dat Erich
Het ziet er naar uit, aldus de West-
berlijnse politie, dat de aangekondig
de ontruiming van woningen aan de
grens begonnen is.
Een gezin van vader, moeder, twee
zoons van 14 en 18 jaar en een groot
vader van 73 zijn dinsdag nog naar
West-Berlijn uitgeweken door uit 'n
huis in het oostelijke stadsdeel te
springen. Westberlijnse brandweer
lieden stonden met een springzeil
klaar. Enkele minuten later sprong
een echtpaar en een dochtertje van
drie. Zij zullen waarschijnlijk wel de
laatsten geweest zijn, die op deze
manier hebben kunnen ontsnappen.
In Den Haag verwacht men, dat
in navolging van de landmacht ook
de dienstplichtigen van zee. en lucht
macht langer onder de wapenen zul
len worden gehouden. Deze nieuwe
maatregelen ter verhoging van de
paraatheid van onze strijdkrachten
moeten, aldus een zegsman, alleen
worden gezien als een oplossing van
het personeelsprobleem.
In defensiekringen is men er van
overtuigd, dat er nog veel van der
gelijke maatregelen, die de paraat
heid moeten verhogen, kunnen wor
den genomen voordat tot mobilisa
tie wordt overgegaan.
De vrede getekend
De ruzie over het voorzitterschap
van de Tweede Kamer is gisteren na
drie jaar weer bijgelegd. Toen het
laatste kabinet-Drees struikelde over
de belastingvoorstellen van minister
Hofstra, ontstond onenigheid in de
Kamer, omdat de socialisten de on
partijdigheid van dr. Kortenhorst
als voorzitter in twijfel trokken.
Dr. Kortenhorst werd toch geko
zen zij het zonder de PvdA
maar als tweede voorzitter werd
geen socialist meer gestemd, omdat
de KVP op haar beurt steun onthield
aan de socialistische kandidaat. Gis
teren is het allemaal echter weer in
het reine gekomen. De heer Korten
horst werd opnieuw kamervoorzitter,
tweede voorzitter werd de socialist
Bommer en als derde werd aange
wezen de liberale kandidate mevr.
J. M. Stoffels-Van Haaf ten, die dus
van de tweede plaats werd verdron
gen.
Mende, de voorzitter van de Vrije
Democratische partij dinsdagmiddag,
na een bijeenkomst van partijbestuur
en parlementsfractie, voor de pers
verklaard heeft, dat de vanwege de
partij ingestelde onderhandelings
commissie - waarvan hij tot voorzit
ter werd gekozen - een coalitie met
de Christen-Democraten onder dr.
Konrad Adenauer als kanselier on
dubbelzinnig van de hand wijst,
evenals deelneming van de FDP aan
een overgangsregering met een kan
selierschap voor een bepaalde ter
mijn (waarbij Adenauer voorlopig
dit ambt zou behouden).
Mende liet wel de sympathie van
zijn partij voor de „tweede man" van
de CDU, minister van economische
zaken Ludwig Erhard, blijken.
De FDP herhaalde tevens haar af
wijzing van een coalitie met de so
cialistische partij. De mogelijkheid
van een coalitie der drie partijen
schijnt dan ook tot een minimum te
zijn geslonken.
Het schijnt verder hoogst onwaar
schijnlijk, dat Brandt het partijvoor
zitterschap van Ollenauer zou over
nemen of leider van de SPD-fractie
in de Bondsdag zou worden. Brandt
zal als burgemeester niet tegelijk
Bondsdaglid kunnen zijn.
Naar uit kringen van de FDP ver
luidt, schijnt men daar eventueel wel
een regering van alleen de CDU on
der Adenauer te willen aanvaarden,
als er concrete waarborgen gegeven
worden voor deelneming aan een la
tere regering onder Erhard. Ook de
aanhangers van Erhard schijnen een
dergelijke oplossing wel te willen
aanvaarden.
ZOEKT U EEN
gouden armband
voor f 70.en f 100.of
ƒ300.— en ƒ400.—.
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 207, heeft het.
Grote keuze in alle prijzen.
(Advertentie).
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Plaatselijk mist
Terwijl in het zuiden en oosten
van Engeland en in het westen van
Frankrijk het weer wordt verstoord
door kleine depressies, blijft 't weer
in een groot deel van West-Europa
onder invloed van een hogedrukge-
bied, waarvan het centrum boven
Scandinavië ligt.
Het storingsgebied breidt zich heel
langzaam in oostelijke richting uit.
In verband daarmee blijft in ons
land de kans op een bui aanwezig.
Bovendien zal er zich de komende
nacht op tamelijk uitgebreide schaal
mist vormen, die morgen op enkele
plaatsen hardnekkig kan zijn.
Overigens blijft de temperatuur
nog ver boyen normaal.
ZON- EN MAANSTANDEN
21 Sept.: zon op 06.23; onde r 18.42;
maan op 17.23; onder 91.01.
Hoogwaterstanden
21 Sept.: v.m. 12.45; n.m.
KORRELTJE
Vooruitdenkers komen vooruit,
achteruitdenkers raken achterop.
TIJDENS DE RIJTOER DOOR DEN HAAG
President Tsjombe van Katanga heeft dinsdag in Ndola in Noord-Rhode-
sië bestandsbesprekingen gevoerd met Mahmoed Khiari, de Tunesische
speciale vertegenwoordiger van de V.N. in Kongo.
Tsjombe was vergezeld van zijn ministers van buitenlandse zaken en
financiën, Kimba en Kibwe. Het gesprek vond plaats in een kantoor op
het vliegveld van Ndola.
Khiari is de voornaamste verbindingsman van de V.N. geweest voor
contacten met de Kongolese autoriteiten in Leopoldstad. Hij speelde een
belangrijke rol bij de totstandkoming van het akkoord tussen de centrale
Kongolese regering en het bewind van Gizenga in Stanleystad over de
bijeenroeping van het parlement. Sinds kort treedt hij op als hoofd van
het burgerlijk optreden van de V.N.
NEDERLAAG ONAFWENDBAAR?
De verovering werd in Elisabeth-
stad bekendgemaakt.
KAMINA VEROVERD?
Het Katangaanse leger heeft dins
dag bekendgemaakt, dat de basis
Kamina en het daarbij gelegen vlieg
veld op de troepen van de V. N. is
veroverd. Om het bezit van de basis
is drie dagen lang gestreden tussen
300 Indiase militairen en 5000 Ka
tangaanse soldaten en stamleden.
Een woordvoerder van de volke
renorganisatie te New York sprak
later het bericht van het Katangaan
se leger tegen. Hij zei, dat het betrek
kelijk geringe Zweeds-Indiase garni
zoen zich heeft teruggetrokken op
De zestiende zitting van de Alge
mene Vergadering der V.N. is dins
dag om 20.22 uur (Ned. tijd) ge
opend en drie minuten later ver
daagd tot woensdag 15.30 uur.
Van deze drie minuten werden
twee in beslag genomen door één
minuut stilte, waarmee iedere zitting
voor gebed of meditatie wordt ge
opend en door een minuut stilte ter
nagedachtenis van Dag Hammars-
kjoeld en de functionarissen van de
V.N., die met de secretaris-generaal
bij het vliegtuigongeluk in Afrika
zijn omgekomen. Dit was de kortste
zitting van de Algemene Vergade
ring.
De Sowj et-minister van buiten
landse zaken, Gromiko, heeft dins
dag bij het verlaten van de bijeen
komst van de Algemene Vergadering
in antwoord op vragen van journa
listen, die hem buiten de zaal aan
hielden, verklaard, dat de Sowj et-
Unie zal aandringen op aanvaarding
van haar plan voor een drieman
schap dat aan het hoofd van de Ver
enigde Naties moet staan. ,.De tijd
is rijp voor een verandering in de
topleiding". Er zou zo spoedig mo
gelijk een radicale wijziging in de
structuur moeten komen in de zin
van het Sowj et-voorstel voor 'n drie
manschap, aldus Gromiko. Hij wilde
zich niet uitlaten over de vraag of
de Sowjet-Unie een tijdelijk admini
stratief hoofd ter vervanging van
Hammarskjoeld wil aanvaarden.
Van andere zijde is gemeld, dat de
Sowjet-delegatie bezwaar heeft ge
maakt tegen het plan voor de aan
wijzing van een tijdelijk administra
tief hoofd.
Staatsbegrafenis voor
Hammarskjoeld
De Zweedse regering heeft in over
leg met de familie besloten Ham
marskjoeld een staatsbegrafenis te
geven, aldus heeft het ministerie van
buitenlandse zaken in Stockholm
meegedeeld. De datum van de begra
fenis is nog niet vastgesteld.
De treinen, die lopen tussen West-
Berlijn en W est-Duitsland behoeven
aan de grens tussen Oost- en West-
Duitsland niet langer te stoppen voor
controle door de Oostduitse autori
teiten. Dit heeft de persdienst van
de Westduitse spoorwegen in West-
Berlijn meegedeeld.
Tot op heden hadden de treinen
tussen West-Berlijn en Keulen, Mün-
chen en Hamburg ongeveer vijftig
minuten oponthoud voor controle
aan de grens.
Van de andere kant heeft het Oost
duitse ministerie van binnenlandse
zaken dinsdagavond gewaarschuwd,
dat de Oostduitse troepen aan de
Berlijnse sectorgrens bevel gekregen
hebben, „onverbiddelijk" op te tre
den tegen provocaties van Westber
lijnse kant.
Het aantal provocaties van West-
Berlijnse zjjde zou dinsdag toegeno
men zijn. Grensverdedigingswerken
waren op verscheidene plaatsen be
schadigd en Oostduitse strijdkrach
ten waren beschbten en met stenen
bekogeld.
Volgens de Westberlijnse politie
hebben vanochtend circa 60 Oost
duitse burgers met witte armbanden
om particuliere huizen in Oost-Ber
lijn bezocht, die onmiddellijk aan de
sectorgrens liggen. Er kwamen
vrachtauto's aanrijden en pantser
wagens hielden een oogje in het zeil.
Paul-Henri Spaak, de Belgische
vice-premier en minister van buiten
landse zaken, heeft dinsdagochtend
een gesprek van drie uur met pre
mier Chroesjtsjov gehad
Dit onderhoud heeft, volgens een
communiqué van de Belgische am
bassade in Moskou, Spaak een „ge
voel van hoop en vertrouwen in de
toekomst" gegeven. De minister, die
na de besprekingen de gast van de
Sowj et-premier aan de lunch was,
wilde niets over het gesprokene
meedelen.
CRISIS IN DE V.N.
TJAMMERSKJOELDS DOOD is één
van die tragische ongelukken,
welke hun weerklank vinden in de
hele wereld. Algemeen betreurt men
het lot van een man, die omkwam
bij het zoeken naar een oplossing
voor 'n bijzonder naar conflict. Maar
nog meer betreurenswaard kunnen
de gevolgen zijn voor de grote we
reldorganisatie der volken, in wier
dienst hij zijn leven gaf.
Het lijkt onvermijdelijk, dat er een
crisis gaat volgen, welke de Verenig
de Naties op him grondvesten kan
gaan schokken.
Zoals men weet negeerde de Sow
jet-Unie Hammarskjoeld en erkende
hem niet langer als secretaris-
0 generaal .Niet alleen noemde
Moskou hem een „lakei van
het imperialisme", maar bovendien
had men daar ook iets tegen zijn
functie als zodanig. Moskou wil het
eenhoofdig secretariaat-generaal ver
vangen zien door een driemanschap
(één voor het Westen, één voor het
communistisch blok en één voor de
neutralistische staten), waarbij ieder
van deze drie het recht van veto
heeft. Men noemt dat naar de Rus
sische slee met drie paarden „het
troika-systeem". Maar het is duide
lijk, dat de slee niet vooruit komt,
als alle drie de paarden in verschil
lende richtingen trekken en het is
evenzeer duidelijk, dat de uitvoeren
de macht van de UNO niets kan uit
voeren, wanneer er aan het hoofd
een leiding staat, waarin .men het
op vrijwel alle punten volmaakt on
eens is. De Assemblée wordt dan in
de uitvoering van haar besluiten
evenzeer verlamd als de Veiligheids
raad.
Tot nu toe heeft het Westen een
principiële beslissing op dit punt
kunnen vermijden, dank zij het feit,
dat Hammarskjoeld op zijn post is
gebleven, doch nu wordt het pro
bleem actueel.
Vermoedelijk zal de beslissing over
een definitieve aanstelling van een
nieuwe secretaris-generaal even kun
nen worden uitgesteld, als men zich
in de Assemblée en de Veiligheids
raad beperkt tot de aanstelling van
een voorlopige plaatsvervanger (de
Assemblée moet de secretaris-gene
raal benoemen, maar op voordracht
van de Veiligheidsraad). Maar vroeg
of laat zullen de Assemblée en de
Veiligheidsraad zich toch moeten
uitspreken, want het is niet aan te
nemen, dat de Russen hun „troika"
op stal zullen zetten. Naar het zich
laat aanzien, moet dit op een im
passe uit lopen, een impasse welke
ofwel leidt tot een semi-permanente
onhoudbare toestand ofwel tot een
breuk. „Onhoudbare" toestanden zijn
er vele in de wereld en zij blijken
buitengewoon hardnekkig te zijn.
Voor de Volkerenorganisatie zou zo'n
toestand niet bepaald voordelig zjjn
en zeker niet bevorderlijk voor de
groei van haar invloed, waarvoor
Hammarskjoeld gestreden heeft met
de inzet van zijn gehele persoonlijk
heid. -
sleutelposities, zoals de rolbaan en
de verkeerstoren van het vliegveld.
In dit verband werd opgemerkt, dat
de basis een gebied van 1250 vier
kante km. beslaat. Het vliegveld kon
nog steeds worden gebruikt.
In Katangaanse regeringskringen
gelooft men, dat de troepen van de
Verenigde Naties onafwendbaar een
nederlaag tegemoet gaan. Men ver
wacht zelfs dat zij zich binnen en
kele dagen zullen overgeven.
Benden jonge Afrikanen trokken
dinsdagochtend door de straten van
Elisabethstad. Elke Kasai die zij te
genkwamen werd afgeranseld en
weggevoerd .De Europese bevolking
sloeg deze taferelen met afschuw
gade.
Van gezaghebbende zijde in Leo
poldstad is vernomen, dat de Ver.
Naties bereid zijn, dr. O'Brien, de
vertegenwoordiger van de Volkeren
organisatie in Katanga, terug te trek
ken, wanneer dit de situatie zou ver
helderen.
Premier Adoela (centrale regering
in Leopoldstad) heeft in een radio
toespraak verklaard, dat de Kongo
lese strijdkrachten in staat van alarm
zijn gebracht en gereed staan om „in
Katanga geweld met geweld te be
antwoorden".
Dinsdagmiddag heeft het koninklijk gezin in twee open rijtuigen een rijtoer gemaakt door het zonovergoten
Den Haag. Foto: Koningin Juliana en Prins Berhard tijdens deze tocht.
De vier koningskinderen bij Hofje van Nieuwkoop
Dinsdagmiddag heeft de koninklijke familie in twee
De foto toont vier stralende prinsessen bij het „Hofje
waar een ogenblik
open rijtuigen een rijtoer door Den Haag gemaakt,
van Nieuwkoop" waar bejaarden zijn gehuisvest en
werd'balt gehouden.
