S)e £cidóe(2ou/tci/ttt TSJOMBE VOERT TOTALE OORLOG TEGEN DE V.N. Toestand loopt V.N. troepen uit de hand Westduitse straaljagers in Berlijn (per ongeluk) geland BUREAUS: PAPENGRACHT 32 VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1961 51ste JAARGANG No. 15424 TOTALE OORLOG IN KATANGA KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Directeur: J. F. J. M. KOENS Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN Telef. 2 0 9 3 5 Red. 20015, 25594 - Advert.2 0 8 2 6 - Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 u.) Giro 1030 03 Abonn. 0,59 p. w., 2,55 p. mnd., 7,50 p.kw., Franco p.p. 8.-, Ad^. 17ctp. mm., Telefoontjes 1,50 Er is donderdag: in de Katangaanse hoofdstad Elisabethstad verwoed ge vochten tussen V.N.-troepen en Katangaanse militairen. De V.N.-strijd- krachten zijn volkomen in het defensief gedrongen. De toestand loopt hun uit de hand. Volgens een niet-officiële schatting zijn aan beide zijden circa honderd doden gevallen. In Jadotstad is een compagnie Ierse V.N.-soldaten door de Katanganen Ingesloten. Zij wordt met mortieren bestookt. De premier van de federatie van Rhodesië en Njassaland, sir Roy We ienski, heeft in het parlement te Salisbury verklaard, dat een Katangaans radiostation donderdagmiddag heeft meegedeeld, dat president Tsjombe „zich temidden van zijn volk bevindt en een totale oorlog tegen de Ver enigde Naties leidt." Volgens dit radiostation hebben zich in Katanga „gruwelen" voorgedaan die „nog erger zijn dan die van Boedapest", aldus sir Roy. Tsjombe heeft alle landen dringend om „morele en materiële hulp" verzocht. Hij zou vast besloten zijn „tot het einde voor de vrijheid van zijn volk te strijden." Gruwelijke gevechten in Katanga's hoofdstad TSJOMBE VECHT VOOR ZIJN LEVEN jiiililliiillliilllliiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiilliillllillillllillllllllllllliii' Diamanten in de j vuilnisbak Grote consternatie ontstond dezer dagen in een Johannes- I burgse stomerij, toen bekend g werd, dat een diamanthandelaar g een partij diamanten ter waarde §l van tienduizend gulden in de zak van zijn pantalon had laten zitten, die hij voor een schoon- p maakbeurt had afgegeven. Bui- ten adem was de ontstelde man n in de zaak teruggekomen, maar men had daar niets opgemerkt, p aldus kreeg hij te horen. De pan- talon werd tussen de duizenden g anderen uit te voorschijn gehaald maar geen pakje diamanten in de zakken. Toen ondervroeg men de Bantoebediende, die de pan- g talon had aangenomen. Ja, hij j| had wel een pakje gevonden en g het opengemaakt. Er zaten al- leen maar stukjes glas in en die had hij in de vuilnisbak buiten gegooid. Gelukkig bleek die bak g nog niet door de gemeentereini- ging te zijn opgehaald en de g „stukjes glas" werden, zij het na veel gewroet en gezift, terugge- g vonden. De Bantoebediende hield er toch nog een flinke beloning g aan over. i CHAOS IN ELISABETHSTAD Uit de berichten valt op te maken, dat de oostelijke helft van Elisabeth stad in handen van de V.N.-troepen is en de westelijke helft in die van de troepen van Tsjombe. De V.N.- troepen schenen vrijwel in het de fensief te zijn gedrongen. Gemeld werd, dat het radiostation en post kantoor, die woensdag na een bloe dig gevecht door de V.N.-troepen waren bezet, thans weer in Katan gaanse handen zijn. In de stad zou een algehele chaos heersen. Alle win kels zijn dicht en de voedselvoorra den raken uitgeput. De elektrische stroom is afgesneden. Alle telefoon- en telexverbindin- gen tussen Elisabethstad en Salis bury zijn verbroken. De telegraaf- installaties in Elisabethstad werden door handgranaten van de V.N.- troepen vernield. In Jadotstad, ongeveer 100 kilome ter ten noordwesten van Elisabeth stad, zouden Ierse V.N.-troepen door Katangaanse troepen zijn omsingeld en onder zware druk staan. Hulp troepen uit Elisabethstad, die de Ieren moesten bevrijden, zouden zijn teruggeslagen. Voorts zouden drie colonnes Katangaanse troepen van Jadotstad oprukken naar Elisabeth stad. De V.N.-troepen hebben alle we gen naar Rhodesië geblokkeerd en niemand krijgt toestemming Katanga te verlaten. De premier van Rhode sië heeft Tsjombe asiel beloofd als hij naar Rhodesië mocht vluchten. LOENDOELA BIEDT TROEPEN AAN De Loemoembistisch gezinde gene raal Victor Loendoela in Stanleystad heeft aan minister-president Adoela een telegram gezonden, waarin hij zegt, dat zijn troepen klaar staan om Katanga binnen te rukken, zodra zij daar uit Leopoldstad bevel toe krij gen. Dit meldt het Belgische persbu reau Inbel uit Leopoldstad, waar het persbureau dit bericht uit officiële Kongolese bron zou hebben verkre gen. TSJOMBE NOG IN ELISABETH STAD Naar in Leopoldstad verluidt is president Tsjombe nog in Elisabeth stad. Vertegenwoordigers van de Verenigde Naties hopen spoedig con tact met hem te kunnen opnemen. Tsjombe heeft de afgelopen dagen meermalen contact gezocht met de Engelse consul, Densel Dunnett, in de hoop in het consulaat een toe vlucht te kunnen vinden. Hij ver blijft thans weer in zijn zwaar be waakte residentie. De Katangaanse minister van fi nanciën, Kibwe, heeft in tegenwoor digheid van Dunnett verklaard te zullen streven naar een wapenstil stand. Bij de gevechten hebben Europea- nen in uniform en burgerkleding 'n y°efaeJ van net ministerie van om- belangrijke rol gespeeld, zo werd ge- JfcJÏÏiiiifiJE tie van de V N. om een eind te ma ken aan de afscheiding van Katanga van Kongo gesteund. Een woord voerder van het ministerie van bui- VOORNAMELIJK FRANSE OFFICIEREN gevoelen is, dat de Verenigde Naties ten volle gerechtigd zijn tot deze actie. Engeland is minder positief. De Engelse regering heeft Hammars- Het hoofd van de V.N. in Kongo, kjoeld „niet in twijfel gelaten" over Sture Linner, heeft donderdag in 'n haar bezorgdheid over, het optreden rapport aan de secretaris-generaal van de Verenigde Naties," aldus een van de V.N. de recente gebeurtenis- woordvoerder van het ministerie van sen in Elisabethstad geweten aan de buitenlandse zaken in Londen. niet-Kongolese leden van het Katan gaanse leger en politie. Deze zouden een aanval tegen de V.N. hebben willen ondernemen en het door Tsjombe uitgevaardigde bevel tot 't staken van het vuren hebben gene geerd. „De vo'ornaamsten hiervan waren enige Franse officieren, die niet naar hun land kunnen terugkeren wegens hun aandeel bij de opstand van april in Algerië," aldus het rapport. AMERIKA STEUNT V.N.- OPTREDEN Het Amerikaanse ministerie VRAGEN ROND 3e DINSDAG Nog maar enkele dagen en aan de spanning en nieuwsgierigheid, die elk jaar weer de aan „Prinjes- dag" voorafgaande weken kenmer ken zal een einde zijn gemaakt door de mededelingen, welke de regering in Troonrede en begrotingsstukken over het voorgenomen beleid zal doen. Het is moeilijk te zeggen dat ditmaal die spanning uitzonderlijk hoog is. Het kabinet-De Quay is im mers al in zijn derde levensjaar; men weet dus wel zo ongeveer hoe de voornaaamste beleidslijnen verder zullen verlopen. Van een nieuw re geringsteam vallen altijd méér ver rassingen te verwachten. Niettemin zijn er dit jaar toch wel terdege enkele interessante vraag punten, die om beantwoording roe pen. De Troonrede zal de komende week uiteraard met een in mineur gestelde passage over de internatio nale situatie moeten aanvangen. Ze zal daaraan elders ook de conse quentie verbinden van een nog ho gere defensie-inspanning voor ons land als NAVO-partner met het daarbij onvermijdelijk weer geste gen defensie-budget, dat nu voor het eerst zeker boven de twee mil jard gulden zal uitkomen. Dat is geen verrassing: zulk een verhoging (1961; /1913 min. en 1960 f 1652 min.) is al bij herhaling aangekon digd en betrouwbare geruchten van de laatste tijd bevestigen de vermoe dens volkomen. Ondanks de gigantische hoogte van deze betreurenswaardige uitgaven, moet men nog verheugd blijven, wanneer ze tot behoud van de vre- de(?) zij het op zeer negatieve wijze bijdragen en wanneer geen mensen-offers eraan behoeven te worden toegevoegd. Zonder nu aanstonds volledig in het materiële vlak terecht te wil len komen, moet men na dit onge twijfeld meest sprekende defensie- paragraaf bijzonder belangstellend zijn naar hetgeen met betrekking tot de al sedert september van het vo rig jaar (en eigenlijk nog aanzien lijk langer) in het vat zittende be lastingverlaging zal worden ver klaard. Zoals het met alle zaken, die in zulk een omhulsel verblijven vol gens de spreekwoordelijke verzeke ring gaat, zal ook de verlaging van de belastingdruk wel niet „verzu ren", maar de goêgemeenten wil nu toch wel graag vernemen, wanneer ze de ingangsdatum tegemoet kan zien. De Tweede Kamer heeft zich deze zomer bij een verschuiving naar een latere datum dan die van 1 juli j.l. neergelegd; onder de nadrukke lijke belofte van minister Zijlstra echter, dat hij nog dit jaar een nieu we en dan definitieve datum bekend zou maken. De stukken van de ko mende week zijn daartoe dunkt ons de meest geschikte plaats. Men mag betwijfelen, of de berichten van de laatste dagen waarheid bevatten, als zou de regering nu maar meteen 1 januari a.s. tot een fiscale feestdag willen maken. De nogal sombere be schouwingen, die drs. De Pous zeer onlangs over de conjuncturele moei lijkheden hield, leken een spoedig op handen zijnde belastingverlaging wel volkomen uit te sluiten. Als dat zo is, zal men er terwille van het algemeen belang zeker vrede mee moeten hebben. Maar de regering zal ons toch niet nodeloos langer in het onzekere dienen te laten. Anders krijgt de dode-mus-manoeuvre, die totnogtoe is volgehouden, toch wel een wat al te scherp reliëf. ïyïeer kans lijkt te bestaan op een spoedige verwezenlijking van die andere belofte: de belastingheffing ten gerieve van de gehuwde wer kende vrouw wat te verlichten. Een schaduwkant daarvan zou kunnen zijn gelegen in een onverantwoord grote (r) toeloop van gehuwde vrou wen naar de arbeidsmarkt, van wie een deel zich beter aan huishoude lijke plichten zou kunnen blijven wijden. Daar staat tegenover, dat de maatschappelijke ontwikkeling op dit terrein een grote mate van vrijheid voor de individuele verant woordelijkheid moet laten en dat anderzijds in ons land van excessen toch ook geen sprake is geweest tot nogtoe. Het op handen zijnde ver schil in materiële beloning zal ze ker niet zó groot zijn, dat de toe stand plotseling aanzienlijke anders zou worden. Bovendien zal de ver minderde belasting voor een aantal gehuwde vrouwen wellicht aanlei ding zijn de helpende hand te rei ken op terreinen, waar men dringend om haar verlegen zit, zoals in de ver pleging, in het onderwijs é.d. Militairen naar West-Duitsland Kleinverlof militairen verkort De minister van Defensie maakt be kend, dat hij heeft besloten de perio de van het sinds 1954 verleende klein- buitenlandse zaken heeft een ver- verlof te verkorten voor die gewone rÓ£ogp Kafang^wordtgedaan",.e^n dienstp.iehtigen van de Koninklijke constructieve rol te spelen in de een- Landmacht, die thans zijn ingedeeld trale regering van de republiek Kon- parate troepen, daaronder be- go De voornaamste taak van de Verenigde Naties in Kongo was ge weest het voorkomen van een oor log. De Verenigde Staten hebben, in overeenstemming met een aantal door de Veiligheidsraad en Algeme ne Vergadering aangenomen resolu ties, de gedachte van een vereend en evenwichtig Kongo voortdurend ge steund. De "eenheid in dat land is noodzakelijk voor de economische vooruitgang en stabiliteit. Volgens diplomatieke waarnemers in Washington blijkt uit de door het ministerie van buitenlandse zaken uitgegeven verklaring duidelijk, dat de Verenigde Staten de actie In het theater „Tuschinski" in Amsterdam heeft H.K.H. prinses Beatrix gisteravond de Nederlandse première bijgewoond van de film „Exodus", welke een klein onderdeel van de Joodse tragedie in de tweede wereld oorlog behandelt. Foto: de prinses wordt na haar aankomst door de am bassadeur van Israël in Nederland, Z.E. N. A. Gidor het theater binnengeleid grepen de ondersteunende logbtieke grens de laatste twee weken herhaal- en verbindingseenheden. Deze ver- geschonden hebben, korting brengt de werkelijke dienst tijd voor kader en specialisten van „Monsterlijke provocatie" Gevaarlijk incident 01 De Oostduitse regering heeft don- 21 op 22 maanden, voor de overige derdagavond het vliegen van twee dienstplichtigen van 18 op 20 maan- Westduitse straaljagers over Oost- j duits grondgebied een „monsterlijk provocatieve daad" genoemd. In een (Zie vervol? na? 4) veI*'frinS van de regeringspersdienst (zie vervolg pag. WOrdt een „nauwkeurig onderzoek" van het incident geëist. De westelijke lezing van de vlucht wordt een „gro ve leugen" genoemd. Volgens de ver klaring hebben de vliegtuigen een spionagevlucht gemaakt. VLIEGTUIGEN GEHINDERD Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken te Washington heeft donderdagavond meegedeeld, schuldigde zich hiervoor onmiddellijk dat de afgevaardigde» van de Ver bij de vier westelijke bezetters. Zij enigde Naties in het luchtveiligheids- verklaarde, dat de twee F-84 straal- centrum in Berlijn donderdag bij de Twee Westduitse straaljagers heb- 3afers wa*en verdwaald tydens een Sowjet-Russische functionaris heeft ue verenigde staren ae acne der ben donderdag 175 km over Oost- „uc instrumenten geprotesteerd tegen het „in gevaar V.N.-troepen in Katanga ten volle Duitsland gevlogen en zijn daarna onklaar a J waren, en dat zij brengen van de vlucht van twee steunen. op het Westberlijnse vliegveld Tegel weSens brandstoftekort op Tegel lijnvliegtuigen van de Pan American Ook India heeft donderdag de ac- geland. De regering in Bonn veront- md®sten ,anden- Airways door Sowjet-Russische Een Franse regermgs woord voer- straaljagers. der zei, dat de vliegtuigen niet in Smokkelauto te Amsterdam iïi val gereden Dit nummer bestaat uit 16 pagina's vliegtuigen mogen deze corridors niet gebruiken. Van Sowjetrussische zijde zijn de Westelijke mogendheden van misbruik van deze corridors beschul digd. Een Westberlijnse persfotograaf werd door de Franse politie van het vliegveld gearresteerd, omdat hij met een telescooplens foto's van de straal- Hogere temperaturen De Bilt, vrijdag 10 uur. Het KNMI deelt mee: jagers trachtte te nemen. Na twintig *1? fisteren ™et minuten werd hij zonder camera vrij- iaf vanmorgen al In r? T?aSSe0o gelaten. De politie zette het vliegveld £gd^uurfVJ af en zorgde ervoor, dat niemand de gende storing Hie^feh vliegtuigen te zien kreeg Volgens j iv zich gisterochtend vliegtuigen ie zien Kreeg, voigens mldden op de Oceaan bevond is be- westelijke waarnemers in Berlijn is langriik nifgedient en het de eerste keer, dat Westduitse snelheid naar het zeegebied ten we- militaire vliegtuigen in West-Ber- ?"n v)n Schotland ge^okkln. "X vinr aïïït Omstreeks kwart heeft over het Engelse Kanaal en de donderdagavond werden de Britse eilanden een sterke zuidweste- 5nn n r?1} vliegveld lijke stroming in het leven geroepen, door Franse soldaten gesloten. Een waarmee uit de subtropen afkomsti- functl0nans zei dat dit „tij- ge lucht wordt aangevoerd. Deze w^i,naS' ^4 v lucht zal 00k tot Nederland door- Willy Brandt, de burgemeester van dringen, zodat morgen warm weer is West-Berlyn, noemde het incident te verwachten. Een andere storing „alarmerend". Tijdens een verkie- die oorspronkelijk het karakter van zingsbijeenkomst in Stuttgart zei hij een tropische cycloon had, bereikte de minister van defensie, Strauss, te vanochtend de Azoren. Ze gaat nu zullen verzoeken een onderzoek naar snel naar het noordoosten in de rich- het voorval te doen instellen. ting van Ierland. Wellicht krimpt Volgens gewoonlijk welingelichte daardoor in onze omgeving de wind bron was er een vriendelijke sfeer naar het zuiden, in welk geval er op de Sowjet-Russische ambassade kans op zonnige perioden is. bij het overhandigen van de Duitse verontschuldiging door een functio- ZON- EN MAANSTANDEN naris van het ministerie var. Kuiter.. 1 AlxLFIMi naris van het ministerie van buiten landse zaken. Een woordvoerder van het ministe- maan'óp 12 51; onder *22.07" Achtervolgd door een snelle Vanguard van de douane-recherche reed rie in Bonn zei, dat de twee straal- gisteravond rond tien uur een oud model Mercedes in razende vaart uit jargers deelnamen aan de oefening het oostelijk havengebied naar de binnenstad van Amsterdam. Zodra de „Checkmate" van de NAVO, toen zij wagen, een smokkelauto, de Plantage Middenlaan had bereikt, kwamen verdwaalden. Minister Strauss ver- enige wagens van de radio autodienst van de Amsterdamse politie in aktie, klaarde donderdagavond, dat er geen 16 Sept.: v.m. 6.49; n.m. 7.07. welke na een jacht met hoge snelheid door de stad in de omgeving van sprake was van opzet óf grove on- de Amstel, de Mercedes op de Nicolaas Witsenkade klem reden. Er zouden achtzaamheid. Het was blijkbaar zich een jongeman, die achter het stuur zat, en twee jonge vrouwen in de veroorzaakt door het slechte weer en wagen hebben bevonden, die zijn gearresteerd. Volgens eerste, niet beves- het falen van de instrumenten. Te- tigde berichten, zou het hier om smokkel in verdovende middelen gaan. gen verslaggevers in Neurenhere u.. De foto toont poütie en douane bijdesmokke.wagen op de Niellaas StoffTO .dn? iJSggS wa^t. zal's^d^onh witsenkade. Sowjetrussische vliegtuigen de zone- ten. (Chinees spreekwoord) 16 Sept.: zon op 06.15; onder 18.54; Hoogwaterstanden KORRELTJE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1961 | | pagina 1