L
1
WEEKELYKSE CRONYCKE
TUINIER MET PLEZIER
Geen zin in werk,
dan de brand erin
Nieuwe verstrekking
per 1 oktober a.s.?
KINDEREN IN HET NIEUWE WOUD
Andere wetten voor
FH-nummers
Italianen
verongelukt
Gestrande „Levante" vlot
vlotgetrokken
Mannequin in
nok circus
Beroemde Nederlandse hond demonstreert
in Denemarken
ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1961
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
We sullen 't deese weeck maer eens op Alphen houden,
dat steedjen aen den Rhyn blyckt heel wat mans.
De Raed heyt deese weeck een coen besluyt genoomen,
nogh corten tyd: is Alphen eeven groot dan Leyden thans.
Alleen wil ick voor Alphen hoopen
dat het geen catte in de sack en blyckt te koopen,
soodat die stockvisch, daer gevanghen in het net,
geen bot en blyckt te syn, al is die nogh soo vet.
Er woeyen oover Alphen heel wat lintjens deese daeghen,
een drietal borsten wierden fraey vercierd.
Met veel tam-tam heyt men in Alphens dreeven
een drietal feesten fix en schoon gevierd.
Soo B. J. Hekkema, die veertich jaer geleeden
by Bonda's veevoeder in dienste is getreeden.
Oraegin-Nassausilver was 't verdiende loon
en ciert syn cnoopsgat blinckend en soo schoon.
Oock H. de Groot kreeg silver toegeweesen.
Eerst was hy „diender", laeter p'licieman.
Weer laeter was't gemeentelyck deurwaerder,
maer daer quam nu toch oock het eynde van.
Hy gaet nu eynd'lyck van syn rust genieten,
dat mooghe hem dan waerlyck nooyt verdrieten.
In plaets van met gemeentelyck pampier
loopt hy dan met een lint.
Soo fier
loopt oock Van Ooststroom (P), die veertich jaer als backer
de Alphenaeren heyt van brood voorsien.
Van aengebrand en wasser nooyt te claeghen,
al was syn broodjen soms wat soet misschien.
Nu loopt hy met een bronsen plack te prycken,
en Alphen maer naer al die lintjens kycken.
Maer ick vind het genoegh, dus altemael
de beste groeten dan van
W. VAN HORSTENDAEL
Vragen over verdwenen
bezittingen
Het lid van de Tweede Kamer, de
heer Corver (VVD), heeft aan de mi
nister van Sociale Zaken en Volks
gezondheid schriftelijk gevraagd, of
het waar is, dat er 45 pakjes, inhou
dende sieraden en andere bezittin
gen van Nederlanders, die tijdens de
oorlog in Duitse concentratiekampen
hebben verbleven, na de oorlog naar
Nederland zijn gebracht, doch niet
aan de eigenaren of hun nabestaan
den zijn teruggegeven. De heer Cor
ver informeert voorts of het juist is
dat genoemde bezittingen reeds vele
jaren geleden door bemiddeling van
„La Mission Neerlandaise de Recher
ches" in Parijs werden overgedragen
aan het ministerie van Sociale Zaken.
Kan de minister meedelen, aldus
vraagt de heer Corver verder, waar
genoemde bezittingen zich thans be
vinden en welke pogingen in het
werk zijn gesteld om de rechtmatige
eigenaars of hun nabestaanden op te
sporen?
Vragensteller wil tenslotte weten
indien niet naar de eigenaren of na
bestaanden is gezocht, wie voor een
dergelijke gang van zaken verant
woordelijk is en wat de minister ver
der meent te kunnen doen om deze
zaak tot een bevredigende oplossing
te brengen.
Een jaar gevangenisstraf, waar
van drie maanden voorwaardelijk,
toezicht van de reclassering en zo
nodig psychiatrische controle heeft
de officier van Justitie bij de recht
bank in Utrecht gisteren geëist te
gen de 29-jarige metselaar B. C. v.d.
H. uit Culemborg, wegens opzette
lijke brandstichting. Tweemaal, na
melijk op 8 en 12 april van het vo
rig jaar had hij brand gesticht in de
woning van de 83-jarige weduwe S.
aan de Zandstraat aldaar. De eerete
keer stak hij met een sigarettenaan
steker de vlam in een stel oude
kranten die op de zolder van de we
duwe waren geborgen, de tweede
maal door middel van een paar
strooien fruitmandjes, die hij aan de
dakspanten op de vliering van de
woning had bevestigd. In beide ge
vallen kon het vuur tijdig geblust
worden. De oorzaak van deze wan
daden moet gezocht worden in het
feit, dat de verdachte, in dienst van
een aannemersbedrijf reparatie-
werkzaamheden aan het huisje moest
verrichten. Hij zag erg tegen hat
karwei op en vond het kennelijk
maar beter dat het gehele pand werd
opgeruimd.
Op 22 september zal de rechtbank
uitspraak doen.
Deel van jeugd krijgt
steeds langere vingers
In de periode 1957-1959 is de om
vang der jeugdcriminaliteit voor
zover die aan de door de Justitie af
gedane strafzaken (misdrijven) kan
worden afgemeten relatief vrij
wel gelijkgebleven. Wel lag het ni
veau hoger dan in de 3 voorafgega
ne jaren. Tegenover een afneming
voor de jongere kinderen, stond een
toeneming voor de oudere. Aldus een
publikatie van het CBS.
Bij het teruglopen van de cijfers
voor de kinderen beneden 14 jaar
dient in het oog te worden gehou
den, dat deze delinquenten steeds
minder langs staf rechtelijke weg ge
corrigeerd worden. De criminaliteit
der 14-17-jarigen is de laatste jaren
sterk toegenomen. Van 10.000 kin
deren van 14 jaar werden er in
1956 39 wegens misdrijf volgens het
wetboek van strafrecht schuldig ver
klaard of niet-vervolgd; in 1959 wa
ren het er 54. Voor de 15-, 16- en 17-
jarigen waren de overeenkomstige
cijfers resp. 47 en 69, 59 en 87, 60 en
93. Een stijging dus van 40 a 50 pet.
Hetzelfde geldt voor door jeugdigen
gepleegde verkeersmisdrijven, vnl.
joy-riding.
Daarnaast zijn er ook nog sympto
men die op een ernstiger karakter
van de jeugdcriminaliteit wijzen. In
1956 en 1959 bedroeg het verhou-
dingscijfer voor de seksuele misdrij
ven bij de 14-15-jarigen resp. 4,6 en
6,7; voor de 16-17-jarigen 4,6 en 6,4.
Gekwalificeerde diefstal steeg met
meer dan 100 pet. In 1956 werden 23
onvoorwaardelijke en 34 voorwaar
delijke gevangenisstraffen aan jeug
digen opgelegd. In 1959 waren het
er resp. 156 en 136. Het percentage
der recidivisten onder de jeugdige
delinquenten steeg van 10,6 in 1956
tot 14,6 in 1959.
Algemene ziekenfondsen
en verpleegtehuizen
De ziekenfondsraad deelt mede,,
dat krachtens koninklijk besluit van
5 juli 1961 verplicht-verzekerden bij
algemene ziekenfondsen recht heb
ben op een vergoeding in verband
met de kosten van verpleging en be
handeling in een verpleegtehuis.
Deze nieuwe verstrekking zal naar
alle waarschijnlijkheid van 1 okto
ber 1961 af gelden. Zij bedraagt 50%
van de verpleegkosten, tot ten hoog
ste .50 per dag, bij opneming in de
laagste klasse van een verpleegte
huis, mits voor opneming en verder
verblijf aldaar naar het oordeel van
het ziekenfonds, gehoord de contro
lerend geneeskundige, een medische
indicatie bestaat.
Inrichtingen, die voor een overeen
komst inzake met een algemeen zie
kenfonds in aanmerking wensen te
komen, dienen een erkenning als zo
danig aan te vragen bij de zieken
fondsraad, die in deze een beslissing
neemt.
Verzekerden, op 1 oktober 1961
verblijvende in inrichtingen welke op
die datum nog geen erkenning heb
ben verkregen, hebben vooralsnog
geen recht op vorengenoemde ver
goeding.
Op de vergoeding bestaat recht
over perioden van 365 dagen, al dan
niet aaneengesloten in een verpleeg
tehuis doorgebracht, met dien ver
stande, dat een nieuwe periode eerst
aanvangt, nadat 2 jaren sinds de
laatste 365ste dag zijn verstreken.
Als uitgangspunt voor de beoorde
ling van de medische indicatie zal
dienen, dat de patiënt naast de be
handeling door de arts een bijzon
dere verpleging behoeft, welke ten
doel heeft de daarvoor geschikte pa
tiënten te reactiveren. In andere ge
vallen zal bij de beoordeling het
zwaartepunt vallen op een verzach
ting van het lijden.
Patiënten uitsluitend of in hoofd
zaak lijdende aan een geestelijke
stoornis, komen niet voor een vergoe
ding in aanmerking.
66. Enkele dagen later kwamen mr. Heatherstone en
Patience, Klara afhalen'. Eerst had de beheerder nog
een lang onderhoud met Edward. Hij stelde hem voor
in zijn huis als sekretaris te komen wonen. Alhoewel
een van Cromwells mannen, keurde hij diens daden
niet altijd goed en eerbiedigde hij ook Edward's trouw
aan de koning, vertelde hij.
67. Edward besprak dit voorstel even met Humphrey
en stemde na rijp beraad toe. Eerst moest hij nog
SAMENWERKING MET DE BUREN
Bij ontwerp van wet stelt de mi
nister van verkeer en waterstaat
voor de speciale auto-kentekens voor
niet-ingezetenen en voor de autohan
del te beperken.
De kentekenbewijzen voor auto's
van niet-ingezetenen (GN en BN)
zullen voortaan 'n looptijd van een
jaar, of indien afgegeven in het laat
ste kwartaal, een looptijd van hoog
stens vijftien maanden kunnen heb
ben. Houders van BN en GN-tekens
genieten vrijstelling van diverse op
auto's drukkende belastingen, op
voorwaarde van uitvoer van hun
voertuigen. Reeds uitgegeven GN en
BN-kentekenbewijzen zullen hun
geldigheid vijftien maanden na het
in werking treden van deze voorge
stelde wijziging in de wegenver
keerswet verliezen
Ook wordt voorgesteld de looptijd
van de sinds 1951 uitgegeven tien
duizend FH-kentekenbewijzen te be
ëindigen en nieuwe FH-bewijzen aan
een termijn te binden. Nieuwere FH-
bewijzen zouden vijf jaar nu hun af
gifte ongeldig moéten worden.
Gistermiddag zijn op de „Ganze-
weide" te Heerlen twee 25-jarige Ita
lianen met een motor tegen een
vrachtwagen gebotst en gedood.
De Italianen zijn, waarschijnlijk
als gevolg van het rijden met een te
hoge snelheid, in een bocht op het
natte wegdek geslipt. Zij zijn toen op
de linker-weghelft terecht gekomen.
Een botsing met een uit tegenover
gestelde richting komende vracht
auto was niet meer te voorkomen. De
bestuurder van deze auto, die gela
den was met vier ton groenten, was
de 22-jarige W. B. uit Linnen.
De Italiaanse motorrijder, A. G.
Lai, en zijn duo-passagier, V. Mura,
overleden op weg naar een zieken
huis te Heerlen. Beiden waren onge
huwd, woonden in een gezellenhuis
„De Dem" te Hoensbroek. Zij be
hoorden tot de zeven Italianen, die
gistermorgen het „houwersdiploma"
hebben ontvangen en waren werk
zaam op de mijn „Oranje Nassau II".
BOERDERIJ AFGEBRAND
Gistermorgen is te Vierakker (ge
meente Warns veld) een boerderij,
die het eigendom was van de familie
W. Roelofs, afgebrand. Slechts een
schuur bleef behouden. De schade
bedraagt ruim 100.000 gulden. De
eigenaar was tegen brand verzekerd.
De brandweerkorpsen van Warns-
veld en Vorden waren spoedig na 't
uitbreken van de brand aanwezig.
TUININDELING
Een ieder zal zijn tuin naar eigen smaak en inzicht
beplanten. Toch is het goed om voor de aanleg van
een tuin te overwegen hoe men het terrein het beste
kan indelen. Een eenvoudige tekening van de platte
grond voor we beginnen, kan ons daarbij veel werk
en moeite besparen. Ga voor u zelf na wat u ervan
wilt maken: een siertuin, een moestuin of een kombi-
natie van beide, maar ook hoeveel tijd en welke mid
delen er beschikbaar zijn voor de tuin.
Vooral bij een kleine tuin zal het beste resultaat
worden bereikt door het plan ruim en overzichtelijk
te houden. Veel perken losse planten in het gras doen
de tuin onrustig en overladen lijken en bemoeilijken
het onderhoud. Maak een duidelijke indeling; vooral
de bomen en heesters zullen een blijvende steun aan
het plan geven, de bloemen vormen een fleurige aan
vulling, die echter maar van korte duur is. Wanneer
we niet alles door elkaar planten, maar de bloemen
aanbrengen in flinke groepen en wel op plaatsen
waar we ze goed kunnen zien en ze profiteren van
de voor hen onmisbare zon, zullen we meer plezier
van hen beleven.
Paden dienen slechts om de verschillende delen van
de tuin te bereiken, in een kleine ruimte kunnen ze
zelfs achterwege blijven. Ze moeten niet dwars door
de tuin lopen of zo opvallend zijn, dat ze storen in
het geheel. Het gazon moet duidelijk van vorm zijn,
zonder willekeurige bochten en knikken in de rand.
In de losse lijn en vormen van de planten vinden we
voldoende afwisseling; tegen een duidelijke en logi
sche grondvorm van de tuin komt dit lijnenspel het
beste uit.
B« het planten zijn de bomen en struiken nog klein
en we vergeten vaak, dat ze elk jaar meer uitgroeien.
Stel u daarom op de hoogte van de afmetingen, die
ze na verloop van tijd zullen bereiken. Menige tuin en
ook menig huis, wordt verstikt onder hoge en brede
bomen, die onder zich elke plantengroei belemmeren.
Vooral bloemen hebben veel licht en lucht nodig,
willen ze hun mooiste kleuren laten -ien. In het begin
zal de tuin misschien wat kaal lijken, te grote ope
ningen tussen de heesters kunnen we echter opvullen
met niet te dure struiken, die tijdig het veld zullen
ruimen, wanneer de blijvende soorten uitgegroeid zijn.
Ook kan men er eenjarige zaadbloemen tussen plan
ten.
Hoe vaak zien we in twee naast elkaar liggende
tuinen, dat ieder voor zich probeert nog wat van de
beperkte ruimte te maken. Aan beide zijden van het
hek staan de planten elkaar te verdringen, daarbij
niet zelden overlast gevend aan de tuin van de buur
man. Vooral bij twee voortuinen kan men een ge-
kombineerde aanleg, die echter in beide tuinen niet
geheel hetzelfde behoeft te zijn, een veel beter resul
taat bereiken. Wil men baas op eigen terrein blijven,
dan nog is het aan te raden om overleg te plegen
omtrent de aanleg van ieders tuin, zodat beiden over-
last en extra kosten kunnen worden bespaard.
Hoek van Holland
verloor een attractie
Veel sneller dan verwacht werd,
heeft de zee haar prooi, de gister
nacht bij Hoek van Holland ge
strande Duitse kustvaarder „Levan
te" weer moeten prijs geven. Om 13
minuten over drie, bij hoog tij, had
de gezamenlijke krachtsinspanning
van de sterke zeeslepers de „Schel
de" en „Noordzee" van L. Smit en
Co. al resultaat, nadat nauwelijks
meer dan een half uur aan 't schip
was getrokken. Het enerverende duel
tussen de zee en de bergers begon
voor de honderden toeschouwers, die
zich op de boulevard, het strand en
de duinen van Hoek van Holland
verzameld hadden, al vroeg in de
morgen, toen de „Noordzee", de
„Schelde" en het bergingsvaartuig
„Zeeleeuw" van Van der Tak op de
plaats van de stranding kwamen. De
„Zeeleeuw" bracht omtsreeks 10 uur
de lange en zware sleepkabel van de
„Schelde" over naar de onfortuinlij
ke vrachtvaarder.
FEL GEVECHT
Maar het geduld werd nog lang
op de proef gesteld, want de ber
gingspoging kon alleen succes heb
ben bij hoog tij, na twee uur 's mid
dags. Twee lange en een korte stoot
met de stoomfluit van de „Levante"
kondigden tenslotte om tien voor 2
aan, dat het gevecht kon beginnen.
Het Duitse schip begon fel 'stoom te
ontwikkelen, liet de schroef 'n paar
maal fel draaien en dat was voor de
„Schelde" en de „Noordzee" het sein
om zich in slagorde op te stellen: op
een afstand van ongeveer 300 meter,
onder een hoek van veertig graden
met de „Levante". De „Noordzee"
had de „Schelde" aan zijn tros, die
op zijn beurt met de vrachtvaarder
verbonden was. Om tien voor drie
weerklonken opnieuw fluitstoten van
de „Levante", nu drie lange. De
schroeven begonnen fel het water
uiteen te slaan en langzaam maar
zeker -werden de kabels terugge
trokken. Even leek het erop, alsof
het Duitse schip zou proberen op
eigen kracht vlot te komen, maar 't
was niet meer dan een laatste test
voor de motoren. Het stuurboord
anker werd ingehaald en toen op
eens bijna ontnuchterend kwam
het gestrande schip zonder 'n noe
menswaardige schok los van de
zandplaat, die het ruim veertien uur
had vastgehouden. Beide sleepboten
trokken het vrachtschip daarna zon
der moeite naar open zee. Om kwart
voor vier tenslotte stoomde de „Le
vante" op eigen kracht de Nieuwe
Waterweg binnen. Hoek van Holland
had een attractie verlorenhet
schip is nu op weg naar de werf Wil
ton in Schiedam.
f N
„Het was heerlijk, het was
zalig", riep gisteravond de eer
ste Nederlandse vrouw die als
„leek" op de schouders van 'n
hoogdraadartist een tochtje
door de nok van circus Boltinl
maakte. De 19-jarige Rotter
damse mannequin Caroline
Schelling leek geen zenuwen
te kennen, gekker" voelde ze
zich al toen ze zich onder jour
nalistieke belangstelling pre
pareerde op het luchtreisje.
Het meeleven uit deze kring
was niet alleen uit nieuwsoog-
punt groot. De twee enige Ne
derlanders die tot nog toe de
rug van de artist Rudy Stey
durfden te bestijgen waren
journalisten. Een uit Den Haag
en een uit Utrecht. Toen Caro
line Schelling dit hoorde
haar vriend is persfotograaf -
zei ze: „Oh maar dat durf ik
ook". En ze durfde het. Al in
zwarte maillot gekleed en in
de piste gearriveerdkreeg ze
nog een kans zich terug te trek
ken. Maar ze deed het niet en
kreeg toen maar de circus-
wens „Hals- und bembruch"
meeOnder volmaakte stilte
volbracht de mannequin deze
,show". De ogen vastberaden
gericht op de vriend-fotograaf
aan de overzijde. Alleen moe
der beneden kreeg even een
extra lachje
naar de stad om nieuwe kleding te kopen, want zijn
houtvesterspak paste toch niet voor een sekretaris. De
rest van de dag bracht hij door in het gezelschap van
Patience en Klara. Daarbij kon deze laatste vaststellen
hoe de twee jonge mensen elkaar meer beminden dan
ze zich wellicht zelf bewust waren. Het verging hen
zoals alle geliefden. Pas langs omwegen komen ze tot
het geluk. Ook met Patience en Edward was het niet
anders.
1/^ees, een forse achtjarige
„herderachtige" hond
gaat volgende week voor
een werkbezoek naar Hel-
lerup, een voorstadje van
Kopenhagen. Kees heeft
een belangrijke functie bij
het gemeentelijk energie
bedrijf van Utrecht, hij is
namelijk gaslekzoeker. Het
gasbedrijf van Hellerup
heeft de laatste tijd door
lekkages in het buizennet
belangrijke gasverliezen
geleden en nu zijn de hond
en zijn begeleider voor drie
weken uitgeleend aan Hel
lerup, om de gaten in de
buizen op te sporen.
De „dierlijke" opspo
ringsmethode is door het
GEVU in Utrecht als eer
ste bedrijf in Europa toe
gepast. Het begon allemaal
in 1955, toen gasfitter Th.
G. Oockhuizen een politie
agent met een speurhond
zag wandelen. Hij pieker
de een poosje en gooide
daarna een briefje in de
ideeënbus van het bedrijf,
met de suggestie, een hond
speciaal voor het opsporen
van gas geschikt te maken.
De directie nam direkt
contact op met de rijksop
leidingsschool voor speur
honden in Den Haag. De
directeur van deze school,
de heer K. Bouma, die net
was gepensioneerd, werd
zoals hij het zelf zegt, weer
„van stal gehaald". Hij
ging aan de slag met
Kees, die na ruim drie
maanden zo ver was, dat
hij feilloos de kleinste lek
jes in een gasbuis kon
aanwijzen. Zijn vondsten
maakt hij altijd met en-
thouiast geblaf kenbaar.
In de loop der jaren heeft
Kees het GEVU onschat
bare diensten bewezen.
Samen met zijn begelei
der, de 49-jarige „fitter-
lekzoeker" N. Koek, wan-
deelt hij iede rdag door de
straten van de Domstad.
De gasbuizen liggen bijna
een meter onder de op
pervlakte, maar de gevoe
lige neus van Kees regis-
streert na anderhalve dag
als de geringste hoeveel
heid gas, die weet te ont-
delijkheid van zijn baas
voelt hij zich al rijkelijk
beloond. Ook voor hem is
echter de arbeidstijdver
korting ingevoerd. Voor
een hond op zijn leeftijd
werd het een wat te zware
opgave, een hele dag te
moeten speuren. Hij werkt
nu in ploegendienst met
de hond Nico, die pas zijn
opleiding achter de rug
heeft.
Oude methode.
\7oor de „oude" gasop-
sporingsmethode waren
per kilometer buis gemid
deld veertig manuren no-
KEES WEET WAAR
HET LEK ZIT
snappen. Soms is het lek
zo klem, dat het de moeite
niet loont te gaan graven
om het te kunnen repa
reren. De meetcontrole-
apparatuur wordt nu in
Utrecht alleen nog maar
gebruikt om de intensiteit
van de gasconcentraties
vast te stellen die door de
hond zijn gesignaleerd,
hetgeen natuurlijk een
enorme besparing bete
kent. Kees is een zeer be
scheiden werknemer: met
een paar stevige maaltij
den per dag en wat vrien-
dig. Een Duits bedrijf, dat
met zeer moderne boor-
apparatuur werkt, heeft
ook altijd nog acht man
uren per kilometer nodig
en is zeer loonintensief.
Kees en de heer Koek
„doen" de duizend meter
echter in twee uur, inclu
sief het meten van de gas
concentraties.
Het spreekt vanzelf, dat
de nieuwe methode van
het GEVU de nodige aan
dacht heeft getrokken. Het
gasinstituut in Den Haag
heeft het idee al overgeno
men en een hond opgeleid
ten behoeve van de klei
nere bedrijven, die zich de
weelde van een eigen
speurder niet kunnen ver
oorloven. Kees heeft er ook
al diverse tripjes naar an
dere plaatsen opzitten. Op
internationaal niveau werd
in juni nog weer eens de
aandacht op hem geves
tigd. Toen directeuren van
gasfabrieken uit vele lan
den in Stockholm deelna
men aan een gascongres.
De hoofddirecteur van het
EVU, ir. J. van Dam van
Isselt, en de directeur van
het gasinstituut, ir. J. G. de
Voogd, hebben daar een
uitvoerig rapport uitge
bracht over de prestaties
van de hond. Het ziet er
naar uit, dat het Utrechtse
voorbeeld ook in andere
Europese landen navol
ging zal vinden. Het expe
riment in Denemarken zal
waarschijnlijk worden be
studeerd door autoriteiten
op dit gebied uit Zweden
en Noorwegen.
De heer Bouma is niet
eens bijzonder trots op zijn
prestatie. „De opleiding is
helemaal niet zo moeil(jk",
vindt hij. „Maar het is de
baas van de hond waar
het op aan komt". „Als
die twee geen goed team
vormen, komt er van het
speurwerk niets terecht".
En dat mag fitter-lekzoe-
ken-gashondbegeleider
Koek dan weer als een
complimentje beschouwen.