S)e £eldóe(Eoii^cwit
WESTEN NEEMT INITIATIEF TOT
ONDERHANDELINGEN
Over de kwestie-Berlijn
Brazilië zit politiek in
de knoop
Kans op vrede in Algerië
thans vernietigd?
Later misschien voor de Ver. Naties n °p en SS.:
Rus wilde niet terug
Rusland wil geen
pottekijkers
Bisschop uitgewezen
Men lust
Goulart niet
In hongerstaking
Parij
r
Hij wilde
niet weg
DINSDAG 29 AUGUSTUS 1961
51ste JAARBANG
No. 15410
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
Directeur: J F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
Telef 2 0935 Red 20015, 25594 - Advert. 2 0 826 - Klachten bezorging 3 3 8 39 (tussen 11.30 en 19.00 n.) Giro 1030 03 Abonn. 0,59 p. w., 2,55 p. mud., ƒ7,50 p. kw„ Franco p.p. 8.-, Adv. 17 et p. mm., Telefoontjes 1,50
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Praten oyer Berlijn is
beter dan er om vechten
oppervlakte varen.
wordt aangetroffen na de maritieme
staatsgrens te hebben geschonden,
te vernietigen.
In de verklaring wordt gezegd, dat
de territoriale wateren van Sowj et-
Rusland de laatste tijd herhaaldelijk
geschonden zijn door vreemde duik
boten. Deze voeren onder water en
voerden manoeuvres uit met ver
schietoefeningen aan het houden op kenpingsdoeleinden. Volgens de inter-
een hoop straatstenen even over de nationale wetten en de So wj et-Rus-
Britse sectorgrens. Zij gebruikten wa- sische wet mogen vreemde duikbo-
pens van een klein kaliber. Arbei- ten de territoriale wateren slechts
ders vluchtten weg om niet door af- binnenvaren met toestemming van
Het Amerikaanse blad „New York Times" meldt, dat de Verenigde Sta- ketsende kogels getroffen te wor- de regering: zij moeten dan aan de
ten en Frankrijk maandag overeenstemming hebben bereikt over een com- den-
promis over de kwestie of het Westen al of niet moet voorstellen met de Het vuren hield op, toen de Britse
Sowjet-Unie te onderhandelen over Berlijn. militaire politie tezamen met de
Frankrijk heeft ermee ingestemd, dat de Russen informeel en waarschijn- Westduitse politie aankwam, maar
lijk door de Verenigde Staten gepolst zullen worden over dergelijke on- werd voortgezet toen deze weer wa
derhandelingen. Minister Rusk zou dan op een bijeenkomst van de ministers ren vertrokken.
van buitenlandse zaken van de westelijke grote mogendheden op 19 sep- De Oostduitse politie wierp traan-
tember te Washington rapport uitbrengen van deze informele benadering, gasbommen naar een groep van 30 47m*an**«r
aldus de „New York Times". jeugdige West-Berlijners, die bij de „^eWen bij «n «'l uU.dT^e
T 1 i -wj ut sectorgrens waren samengekomen, verdieping van zijn hotel in Caen. De
Later verklaarde de Westduitse po- waaPjn Vu hi{ w f a'
litip riat nipt mpt ^piro^Vipiri wac waann nij zei, dat hij „het niet eens
VOORBEREIDENDE maandag bevestigd dat met Sowjet- vastEesteld dat de schoten door de met het reeime" ln de Sowjet-
CONFERENTIE. Rusland over Berlijn zal worden on- SberlinseMiitte warm reln«t Ume en had besl»ten "iet naar Mos-
derhandeld. De tijd, plaats en ver- ku„nen ook jonllui eeweeVt k.°.u terue keren,
De Westduitse minister van bui- dere bijzonderheden zijn echter nog zijn aidus de woordvSrder e verklaard.
tenlandse zaken, dr. von Brentano, niet bekend. Zyn' aiQUS ae woordvoeraer-
Prinses Beatrix met Romeinse vrienden
Een Sowjet-Russische toerist, de
heeft de po-
heeft maandag in Bonn tijdens een Rusk verklaarde tegenover ver
persconferentie verklaard, dat de slaggevers, dat de kwestie voor de
Westelijke mogendheden binnenkort Verenigde Naties zou kunnen worden
nieuwe besprekingen met de Sow- gebracht, maar dat de ondehandelin-
jet-Unie zullen voorstellen. gen tussen Oost en West hieraan
Een woordvoerder van het mini- vooraf zouden moeten gaan.
sterie van buitenlandse zaken te Bonn „Wanneer de crisis zich toespitst
verklaarde tegenover Duitse jouroa- en een bedreiging van de vrede
Kravtsjenko maakte met 25 andere
Sowjet-Russische vakantiegangers,
voornamelijk technici en intellectue
len. per autobus een rondreis door
Frankrijk.
De politie achtte de mogelijkheid
van een ongeluk uitgesloten. De rest
Het Sowjet-Russische persbureau van de brief, waarin uitgelegd werd,
SCHOTEN IN BERLIJN.
listen, dat de Westelijke ministers wordt, vind ik het volkomen gepast, Tass heeft een officiële verklaring waarom Kravtsjenko geen politiek
van buitenlandse zaken waarschijn- dat de V.N. het vraagstuk in behan- gepubliceerd, volgens welke de rege- asiel had gevraagd, werd door de po-
lijk binnenkort een voorbereidende deling nemen", zo zei hij
conferentie in Washington zullen
houden, voordat met de Sowjet-Unie
besprekingen zullen worden gehou-
^en' De Britse militaire politie is uit-
Dc Amerikaanse minister van bui- ff "«naar de noordelijke haven in
teniandse zaken, Dean Ruskit
Oostduitse politie maandagavond
schoten heeft gelost.
Volgens de eerste berichten wa
ren leden van de Oostduitse politie
WEGGELOPEN
PRESIDENT
U/AT ER NU PRECIES aan de
hand geweest is in Brazilië zul
len we voorlopig wel niet vernemen,
want op alle berichtgeving staat een
strenge censuur. In ieder geval weten
we, dat de pas een half jaar geleden
gekozen president Quadros de be
nen genomen heeft, verslagen als
hij is „door de reactie" (volgens zijn
eigen verklaring). Die „reactie" is
blijkbaar maahtig sterk geworden,
want een met grote meerderheid ge
kozen president blaast men zo maar
niet omver.
Brazilië is een land van tegenstel
lingen: men vindt er grote armoe
naast grote rijkdom ((groot-
0 grondbezit) en toen president
Quadros aan de macht kwam
begon hij meteen met economische
en sociale hervormingsmaatregelen.
Dit bezorgde hem al spoedig de naam
van nogal rood op de graat te zijn,
hetgeen nog in de hand gewerkt
werd door zijn uitgesproken bewon
dering voor Fidel Castro van Cuba
en door zyn pogingen om geldelijke
steun van Moskou te krijgen.
Ook in de internationale politiek
bleek Quadros een weinig handelba
re jongen, want hij steunde Tunis
inzake de kwestiï-Eizerta en was het
oneens met het westelijke standpunt
inzake Berlijn.
Dgt de president eens flink huis
hield in de financiële en sociale cha
os was te prijz-n, maar aan de an
dere kant joeg hij daarmee de be
zittende klasse tegen zich in het har
nas. Door zijn onvoorzichtige bui
tenlandse politiek gaf hij zijn tegen
standers e?n gemakkelijk wapen in
handen; zij konden hem ervan be
tichten dat hij afdreef naar het com
munisme.
Moskou beschuldigt nu de Verenig
de Staten van Amerika, dat zij Qua
dros zozeer in de hoek gedreven heb
ben, dat hij wvl moest aftreden.
Maar waarschijnlijker is, dat hij ge
struikeld is over zijn binnenlandse
vijanden. Een president, die in zijn
eigen land sterk staat, die duidelijk
gesteund wordt door een grote meer
derheid van aanhangers en die ken
nelijk het goeie voorheeft met zijn
landgenoten, behoef', zich door een
buitenlandse macht niet zó gemakke
lijk te laten wegdringen. Mogelijk
zijn het de grootgrondbezitters ge
weest .mogelijk ook de Kerk (die in
Brazilië heel wat in de politieke melk
te brokken heeft, in tegenstelling tot
wat wij hier in Euiopa gewend zijn)
die beducht voor hun bezit en be
ducht voor communistische infiltra
tie de val van Quadros hebben ver
oorzaakt.
Het heengaan van Quadros heeft
bovendien nog een staartje doordat
er een grote oppositie blijkt te be
staan togen de vice-president, die
rechtens als president optreedt gedu
rende de rest van Quadros' ambtspe
riode. Deze man, Goulart geheten,
die op het moment van Quadros' ab
dicatie ergens in het Verre Oosten
rondzwierf, moet nog linkser zijn
dan de afgetreden president Het le
ger eist nu van het parlement dat het
Goulart beletten zal zijn functie te
aanvaarden, v/aar weer tegenover
staat, dat de huidige plaatsvervan
gende president met aftreden dreigt
als men Goulart niet aanvaardt. In
dat geval zou er niemand zijn die de
open plaats van de president bezet
ten kan en moeten er nieuwe ver
kiezingen gehouden worden. Dat zou
den wel eens hete verkiezingen kun
nen worden.
ring van de U.S.S.R. aan het mi- litie niet vrijgegeven. Twee functio-
nisterie van defensie opdracht heeft narissen van de Sowjet-Russisdhe
gegeven iedere duikboot, die in de ambassade in Parijs zijn in Caen voor
Sowjet-Russische territoriale wateren een ondenzoek aangekomen.
Mgr. Miileville, de aartsbisschop
van Conarky is, naar de „Osserva-
tore Romano" meldt, door de Gninese
regering het land uitgezet. Hij is za
terdag in Dakar aangekomen, de
hoofdstad van Senegal.
De reden van deze uitwijzing is.
dat de aartsbisschop openlijk de na
tionalisatie van de scholen in Guinee
heeft veroordeeld. Hij heeft dat ge
daan samen met de twee andere bis
schoppen. Terstond daarop heeft de
president de aartsbisschop gelast zijn
verklaringen in te trekken, daar hij
anders uitgewezen zou worden. Om
dat mgr. Miileville dit geweigerd
heeft, is de bedreiging ten uitvoer ge
bracht.
Ex-president Janio Quadros heeft
zich gisteren met zijn gezin aan boord
van de „Uruguay" van de Blue Star
Line ingescheept met bestemming
Europa. Hij reis'met zijn vrouw, zijn
moeder en zijn dochter en haar man,
met hun dochtertje.
„Reuter" meldt uit Rio de Janeiro,
dat de Braziliaanse ministers voor het
leger, de vloot en de luchtmacht het
Congres maandag een gemeenschap
pelijke boodschap hebben gezonden,
waarin zij verklaren NIET te zullen
toestaan, dat vice-president Joao
Goulart het presidentschap op zich
neemt. Zij verklaren hun houding te
Braziliaans vice-president in Parijs
baseren op „overwegingen van na
tionale veiligheid".
'Goulart zelf heeft maandag in Pa
rijs verklaard, dat hij zich krachtens
de grbndwet als president be
schouwt. Hij zou vandaag, dinsdag,
na een onderhoud met landgenoten,
een besluit nemen over zijn terug
keer naar Brazilië.
Het avondblad „Paris-Presse" pu
bliceerde maandagavond een foto van
Goulart, die de Chinese communis
tische leider Mao Tse Tung de hand
schudde. De foto werd genomen toen
de twee mannen elkaar tien dagen
geleden ontmoetten en Goulart, vol
gens het blad, hulde bracht aan de
„beslissende rol van China in de
strijd tegen het imperialisme". „Op
grond van deze verklaring waren de
Braziliaanse militaire leiders van me
ning, dat Goulart op zijn minst met
het communisme sympathiseert, en
verzetten zij zich tegen zijn aanvaar
ding van het presidentschap na het
aftreden van Quiadros", aldus „Pa-
ris-Presse".
De waarnemende Braziliaanse pre
sident Mazilli heeft maandagavond in
een voor alle Brazilianen bestemde
verklaring meegedeeld, dat hij zal
aftreden, indien de verenigde zitting
van het Braziliaanse Congres de eis
van de leiders der strijdkrachten zou
inwilligen, dat vice-president Gou
lart moet worden belet het president
schap op zich te nemen.
Waarnemers te Rio de Janeiro ver
klaren, dat dit zou betekenen dat
Brazilië geen president en geen vice-
president meer zou hebben. In de
grondwet is bepaald, dat in een der
gelijk geval binnen zestig dagen
nieuwe verkiezingen moeten worden
gehouden.
Censuur
Pogingen om vanuit Buenos Aires
in telefonisch contact te komen met
Rio de Janeiro en Sao Baulo zijn
maandag mislukt.
Van de zijde der telefooncentrale
te Buenos Aires werd medegedeeld,
dat de verbindingen verbroken wa
ren. Instellingen met kabelverbindin
gen met Brazilië hebben bevestigd,
dat in Brazilië een censuur is inge
steld op uitgaande persberichten.
In de Pendsjaab, één der deelsta
ten van India, leven acht miljoen
Sikhs', een godsdienstige secte, wel
ke do vorming van een eigen-talige
door de Sikhs beheerste staat voor
staat. Deze eis is totnutoe door pre
mier Nehroe van de hand gé wezen.
De 76-jarige Sikh-leider Tara Singh
is thans een hongerstaking begonnen
om de principiële toezegging voor
zo'n staat af te dwingen. Gevreesd
wordt, dat Tara Singh, die reeds 14
dagen vast, spoedig zal sterven, het
geen wellicht het sein zou kunnen
zijn voor het uitbreken van geweld
dadigheden in de gehele Pendsjaab
en zelfs in Nieuw Delhi.
De Braziliaanse vice-president Joao Goulart, die, in verband met de toe- Premier Nehroe heeft maandag op
stand in zijn land, een reis door het Verre Oosten heeft afgebroken, is nieuw een beroep gedaan op de Sikh-
maandag in Parijs aangekomen. Foto: Joao Goulart verlaat hier zijn hotel leider zijn „vasten tot de dood toe"
in Parijs. (telefoto) op te geven.
f danen zijn omgekomen en 35 ge-
S 11160111 van niet wond. Drie winkels werden geplun
derd.
Een 18-jarige Europese scooterrij
der werd door een kogel ernstig ge
wond, waardoor in de Europese wijle
opwinding ontstond. Laat in de mid
dag werden enige Mohammedaanse
voorbijgangers aangevallen en ge
wond. Een brandweerauto, verschei
dene ambulancewagens en veilig
heidstroepen werden naar de plaat
sen van onrust gestuurd.
In het stadscentrum werd een mo
torfiets in brand gestoken. De twee
Mohammedaanse berijders konden
ontkomen.
Een menigte van naar schatting
vierhonderd personen kwam in het
centrum op de been, gewapend met
flessen, ijzeren staven en knuppels.
De winkeliers sloten hun winkels.
Naar een autobus werd een Molotov
cocktail geworpen, waardoor drie
Mohammedanen werden gewond.
Volgens ooggetuigen waren de de
monstranten drie- a vierhonderd man
sterk. Bij het verschijnen van troe
pen verspreidden zij zich snel om op
andere plaatsen weer even snel bij
een te komen.
Tegen de avond werd het rustiger.
De politie heeft 16 Europeanen ge
arresteerd. Het militaire hoofdkwar
tier van de stad heeft bijeenkomsten
van meer dan 5 „jongeren" verbo
den. Niemand mag voorts na 21 uur
nog buiten zijn.
Volgens Reuters correspondent in
Frankrijk wordt de wijdverspreide
veronderstelling, dat de vervanging
van Ferhat Abbas door Ben Joessef
ben Khedda, als leider van de Alge
rijnse nationalistische beweging, elke
kans op een vrede door onderhande
lingen in Algerije heeft tenietgedaan,
niet door de autoriteiten in Parijs
gedeeld.
In Evian en in Lugrin, waar de
vruchteloze Frans-Aziatische bespre
kingen zijn gehouden, was Belkacem
Krim, de leider van de Algerijnse
deleg.'» j, voor onderhandelingen, ter
wijl Ferhat Abbas in Tunis be
vreesd scheen te zijn voor enigerlei
concessies aan of garanties voor de
Europeanen in Algerië. Krim blijft
een invloedrijke en belangrijke figuur
in de nieuwe Algerijnse regering en
zijn vriend en voormalige medewer
ker Saad Dahleb heeft buitenlandse
zaken overgenomen.
Ook in Mohammedaanse kringen
in Algiers, die nauwe betrekkingen
onderhouden met de F.L.N., schijnt
men te menen, dat de reorganisatie
van de uitvoerende macht van de
F.L.N. eerder wel dan niet zou kun
nen leiden tot hervatting van de on
derhandelingen met Frankrijk.
ONGEREGELDHEDEN IN ORAN.
In de Algerijnse plaats Oran zijn
maandag opnieuw ongeregeldheden Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
voorgevallen, waarbij zes Mohanune-
Een woedend geworden man
in Palermo op Sicilië, die van
zijn huisbaas het verzoek had
gekregen ergens anders onder
dak te zoeken, heeft zaterdag
die huisbaas doodgeschoten en
daarna twee politiemannen met
een anti-tankmijn vermoord.
De man barricardeerde zich
na de moord op de huisbaas
in zijn vertrekken op de bene
denverdieping en weigerde
zich over te geven aan de poli
tie. Na enkele ogenblikken
werd de buurt opgeschrikt
door een hevige knal. De man
had een anti-tankmijn tot ont
ploffing gebracht.
Twee politiemannen kwamen
hierdoor om het leven en tien
werden gewond, van wie twee
zwaar. Door de ontploffing
werd de straatdeur naar de be
nedenverdieping verbrijzeld.
De huurder kwam daarop naar
buiten en schreeuwde: „Ik
geef mij over".
KOELER
Door een hogedrukgebied boven
centraal-Europa is het weer in onze
omgeving verder gestabiliseerd en
is het door de stralende zon geleide
lijk ook warmer geworden. Het ho-
gedrukgebied is echter niet tot stil
stand gekomen en het verwijdert
zich met een matige snelheid ;s oos
telijke richting naar Rusland. Tege
lijkertijd nadert er op de Oceaan
koelere, maar ook droge lucht, voor
afgegaan doo een zwak koufront.
Het front zal ons land zonder noe
menswaardige of geheel zonde" re
gen passeren. Daarbij ruimt de wind
in kracht toenemend van zuidoost
naar zuidwest; ook achter het front
blijft het over het algemeen nog zon
nig.
ZON- EN MAANSTANDEN
30 aug. zon op 5.47, zon onder 19.33.
Hoogwaterstanden
30 Aug.: v.m. 6.10; n.m. 6.37.
KORRELTJE
Een vervelend mens: iemand, die
praat als je wilt, dat hij luistert.