3)e&2kióe(5ou/£cmt
VERENIGDE STATEN WAARSCHUWEN
DE S0WJET-UNIE
IEMCO
FF,IJ,F, TOON IN ANTWOORD OP
RUSSISCHE DREIGEMENTEN
Snelle reactie gevolgd op nieuwe Sowjet-nota
Eerste reacties van De „Prawda" over
Bonn en Parijs oorlogsgevaar
RADIO- OF TELEVISIETOESTEL
„De luchtcorridors worden misbruikt"
„Westen militair
veel sterker"
Directeur: J. F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VRIJDAG 25 AUGUSTUS 1961
51ste JAARGANG No. 15407
Amerika
balt de vuist
Telei. 2 0 9 3 5 Red. 20015, 25594 Advert. 2 0 8 2 6 Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 n.) Giro 10 30 03 Abonn. 0,59 p. w., 2,55 p. mud., f 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
Sprong naar de vrijheid in Ziveden
ste maal de vrijheid van het lucht
verkeer naar West-Berlijn schijnt te
bedreigen. De toon ervan is zodanig,
dat men zich moet afvragen of de
Russen niet van plan zijn zich te
gaan bemoeien met de luchtverbin-
dingen met West-Berlijn.
Het optimisme van de laatste da
gen in Parijs over de mogelijkheid
van onderhandelingen met de Russen
op korte termijn schijnt plaats te ma
ken voor pessimistischer gedachten.
Het Witte Huis heeft donderdag een verkla
ring uitgegeven waarin wordt gezegd dat de Ver
enigde Staten de Sow jet-Unie er plechtig voor
moeten waarschuwen dat inmenging door de
Russische regering of het Oostduitse bewind met
de vrije toegang tot West-Berlijn „een daad van
agressie" is en dat de Sowj et-Unie de volledige
verantwoordelijkheid moet dragen voor de ge
volgen ervan.
De verklaring is getekend door president Ken
nedy en minister Rusk en luidt:
„De Sowj et-nota van 23 augustus 1961 is dui
delijk een stap verder in een weloverwogen
campagne van bedrog en intimidatie, ontwor
pen om de aandacht af te leiden van de mis
lukkingen van de Sowj et-regering en om de
wereldspanning te verhogen.
De beschuldigingen en aanklachten die deze
nota richt tot de Verenigde Staten en haar ge
allieerden zijn vals, zoals de Sowj et-regering
goed weet. Dat dergelijke verklaringen met be
trekking tot de aktiviteiten in de vrije weste
lijke sectoren van Berlijn worden afgelegd op
hetzelfde moment waarop de Sowj et-regering
de oostelijke sector van de stad afgrendelt is
een daad van cynisme en onverantwoordelijk
heid.
Deze daad vormt ook een directe inbreuk op
de toezegging van de Sowj et-regering ten aan
zien van de „economische en politieke eenheid
van Duitsland" en 'de belofte van de Sowj et-
regering met de geallieerde regeringen samen
te werken „om de gevolgen van de administra
tieve verdeling van Duitsland en Berlijn te ver
zachten" door „het bevorderen van de vrije be
weging van personen en goederen en de uit
wisseling van informaties in geheel Duitsland
met inbegrip van Berlijn."
„De lasterlijke opmerkingen van de Sowjet-
regering ten aanzien van het wettige doen en
laten van vrije mannen in West-Berlijn doet ver
moeden dat de Sowj et-regering meent dat Ame
rika de Sowj et-opvatting deelt dat onderdanig
heid aan de diktatuur de juiste levenswijze voor
de Duitsers is. De vreedzame gehechtheid aan de
vrijheid van de bevolking van West-Berlijn en
de zelfbeheersing van haar leiders bij grote pro
vocaties is nooit duidelijker aan de dag getreden
dan in de laatste dagen. Bovendien is het vreemd
dat de Sowj et-regering het bestaat te protesteren
tegen betrekkingen tussen West-Duitsland en
West-Berlijn op een tijdstip dat zij alles in het
werk stelt om Oost-Berlijn met Oost-Duitsland
te vereenzelvigen. Deze aanklachten en bewerin
gen kunnen dus niet ernstig worden opgevat."
„Wat wel door de gehele wereld ernstig op
genomen moet worden is de nauwelijks be
dekte bedreiging met agressie tegen de gealli
eerde luchtroutes naar en van West-Berlijn.
De Verenigde Staten moeten een plechtige
waarschuwing aan het adres van de Sowj et
Unie laten horen dat elke inmenging door de
Sowj et-regering of haar Oostduitse regime
met de vrije toegang tot West-Berlijn een
agressieve daad zou zijn voor de gevolgen
waarvan de Sowj et-regering de volle verant
woordelijkheid zal dragen."
Gouden
V erlo vingsringen
v. d. WATER, Haarl.straat 207
heeft het. Zeer grote keuze.
Op 't graveren kunt U wachten.
VERKLARING VAN BRANDT.
De burgemeester van West-Berlijn,
Brandt, heeft gisteren gezegd, dat de
Russische nota, die woensdag aan de
westelijke grote mogendheden werd
overhandigd, tweeërlei doel heeft. In
de eerste plaats tracht de Sowjet-
Unie de rechten van de geallieerden
op gebruik van de luchtcorridors te
betwisten en verder voert de Sow-
jet-Unie „zogenaamde argumenten"
aan voor een scheiding van West-
Berlijn van West-Duitsland. Hij zei
er niet aan te twijfelen dat de weste
lijke mogendheden op beide punten
de nota nadrukkelijk zullen verwer
pen.
Uit de laatste ontwikkelingen
blijkt dat de Sowjet-Unie vastbeslo
ten is haar poging om de verdeling
van Duitsland vast te leggen.
De nota verandert niets aan het
feit, dat de Sowjet-Unie heel goed
weet hoe ver zij kan gaan. Hierin
ligt de veiligheid van West-Berlijn
en ook die van West-Duitsland en het
behoud van de wereldvrede, aldus
Brandt.
Volgens hem komt er een zenuw
oorlog en zal er geen gebrek aan ge
varen zijn. Het standpunt van het
Westen is duidelijk, krachtig en niet
mis te verstaan.
Toen het Oostduitse passagiersschip „Sassnitz" meerde aan de pier in de
Zweedse haven Trelleborg, sprongen plotseling twee jongelieden van een
der bovendekken de vrijheid in. De vluchtelingen liepen ernstige ver
wondingen op bij de val op het beton. De passagiers mochten zich niet
buiten op de benedendekken begeven. Foto: een van de vluchtelingen
wordt voorzichtig door enige omstanders weggebracht.
In Westelijke diplomatieke kringen ..Waarnemer" een pseudoniem dat
In de nota wordt voorts gezegd, dat de Sowjetregering de Amerikaanse te Bonn heeft men gisteren over de £f1^oonrijk wordt gebruikt voor be-
regering „meermalen heeft gewezen op de onwettige en ontoelaatbare Russische protestnota's gezegd dat de scnouwmgen van hoge gezaghebben-
inmenging van West-Duitsland in de aangelegenheden van West-Berlijn." indiening van deze nota's in wezen pPzy~f'„ „,m .tei\ artlk.®1 ln de
Deze ongewoon felle nota van de Verenigde Staten is de snelle reactie
op een nota van de Sowjet-Unie, die woensdagavond in Moskou aan de
ambassadeurs van de Verenigde Staten, Engeland en Frankrijk is over
handigd.
De Sowjet-Unie heeft bij Engeland, de Verenigde Staten en Frankrijk
geprotesteerd tegen het gebruik van de luchtcorridors voor „de ondermij
nende en revanchistische doelstellingen van de Westduitse militairisten.'
HMI,-J/Ui»iaiiu xxx uc oaugcicgcmicucu van Hcsrociuju. indiening van uwe Ï1L» ta a m vvcLtu
West-Berlijn vormt geen deel van West-Duitsland en valt niet onder de een daad van propaganda is en een Y* leiders er"
bevoegdheden van de Westduitse autoriteiten, „hetgeen door de westelijke herhaling inhouden van eerdere ver- te trachten de Ver-
mogendheden wordt erkend". klaringen van de Russen over het £"t g d enh hu? bondSenoten
De Amerikaanse regering heeft echter niets gedaan om „een einde te gebruik van luchtcorridors. Reeds in k° ^den^e provoceren ^dat^ïeen
maken aan de provocerende aktiviteit van bepaalde Westduitse kringen in september 1960 protesteerden de Rus- andere oplossing dan'een militair
West-Berlijn." Met de stilzwijgende goedkeuring van de westelijke bezet- sen in bijna dezelfde bewoordingen te- conflict meer mogelijk zou zijn Zii
tingsautoriteiten is deze aktiviteit de laatste tijd aanzienlijk vergroot," gen „onrechtmatig" gebruik van de rekenen daarbij op het feit dat zich
speciaal in verband met de voorstellen, die een regeling van de kwesties corridors. in de Amerikaanse militaire krinaen
Duitsland en Berlijn beogen. T" winoor, Tinnn - - -- - -- --
VERTROUW DE LEVERING VAN EEN
toe aan een firma met:
Ervaring - Vlotte service - Ruime sortering
Aan deze eisen voldoet
Het adres voor Philips radio televisie
NIEUWE RIJN 30—32 TELEFOON 24244
(Advertentie)
r« h I, mi, j irwa m j jZe Bonn werd generaals bevinden, die bereid zijn
in het hoofdkwartier van de Westduitse mmister van „zogenaamde zaken echter de mogelijkheid van een nieu- van de geboden gelegenheid gebruik
geheel Duitsland betreffende" Lemmer in West-Berlijn worden „allerlei we Russische of Oostduitse maatre- te maken en, het hoofd verliezend
provocaties en subversieve aktiviteiten tegen de Duitse Democratische gel tegen de jaarlijkse bijeenkomst zich in een oorlogsavontuur te stor-
Republiek en andere socialistische landen voorbereid en geleid. Revan- van vluchtelingen in West-Berlijn die ten.
chisten, extremisten, saboteurs en spionnen worden van West-Duitsland op 1 september begint, niet uitgeslo-
naar West-Berlijn overgebracht." ten. Het is te betreuren, aldus „Waar-
Een woordvoerder van het Franse nemer", dat dit juist de draad is die
ministerie van buitenlandse zaken door de door kanselier Adenauer op
heeft daarentegen gezegd dat de 18 augustus in de bondsdag gehou-
Sowjet-Unie in de nota's voor de eer- den redevoering loopt, welke door
Oog om oog aan de sectorgrens
Het gebruik van de luchtcorridors
voor dergelijke doeleinde is „een
flagrante schending van de overeen
komst van 1945". Hierbij werd be
paald dat de luchtcorridors tijdelijk
door de drie westelijke mogendheden
zouden worden gebruikt om, in de
behoeften van hurt garnizoenen te
voorzien, en niet om de subversieve
en revanchistische doelstellingen
van het Westduitse militairisme te
dienen.
Officiële vertegenwoordigers van
de Westduitse regering en de bonds
dag komen bijna dagelijks via de
luchtcorridors in West-Berlijn aan,
begeven zich onmiddelijk op demon
stratieve „inspectietochten" door de
stad en leggen provocerenden, vijan
dige verklaringen tegen de DDR en
de Sowjetunie af. De nota noemt in
dit verband de namen van de voor
zitter van de bondsdag Gerstenmaier,
de voorzitter van de christendemo
cratische fractie in de bondsdag Kro
ne, de leider van de Westduitse so
cialisten Ollenhauer en de leider van
de vrije democraten Mende.
„Het steeds grotere aantal machi
naties van leidende Westduitse krin
gen in West-Berlijn vormt een aan
wijzing, dat zij er doelbewust naar
streven de spanning in dit gebied te
vergroten.
Met het doel verwikkelingen en
conflicten te veroorzaken, om te
trachten ten voordele van de West
duitse militairisten en revanchisten
een treffen tussen de westelijke mo
gendheden en de Sowjetunie uit te
lokken.
De Sowjetregering dringt er op
aan dat de Amerikaanse regering
onmiddellijk maatregelen neemt om Na de bekendmaking van de Oostduitse politie, dat de Westberlijners minstens honderd meter van de sector
een einde te maken aan de onwettige grens moeten blijven, hebben de geallieerde commandanten in West-Berlijn troepen en materiaal naar de
en provocerende optreden van West- grens gestuurd. Foto: twee Engelse militairen hebben een post betrokken tegenover een Oostduitse gevechts-
Duitsland in West-Berlijn. wagen.
de Westduitse autoriteiten als een
„politieke verklaring" wordt be
schouwd.
De gehele politiek van de W.-Duit-
se regerende kring is er, aldus de
Prawda, op gericht om de Verenigde
Staten, en via deze de NAVO-lan-
den, te provoceren tot overijlde en
riskante daden, de Amerikaanse re
gering in een hoek te drijven en een
zo grote kloof te scheppen tussen de
standpunten der Sowjet-Unie en de
Verenigde Staten, dat er geen an
dere uitweg meer bestaat dan 'n mi
litaire botsing.
Adenauer wil hen allen om de
tuin leiden, ook Kennedy Hij is be
reid voor West-Berlijn te vechten
tot de laatste Amerikaanse soldaat.
„Waarnemer" besluit: In plaats
van te zoeken naar een oplossing,
gebaseerd op een vreedzame rege
ling van het Duitse vraagstuk en het
ondertekenen van een vredesverdrag
met Duitsland, waardoor een genor
maliseerde situatie in Berlijn zou
ontstaan, versterkt de regering der
Verenigde Staten het Amerikaanse
garnizoen in Berlijn. Hierin ligt een
dermate grote prococatie, dat zij niet
onopgemerkt kan voorbijgaan. Uiter
aard zullen daaruit de nodige con
clusies worden getrokken.
De agressieve kringen van West-
Duitsland en van het Westen in het
algemeen moesten reeds lang gele
den hebben geleerd, dat tegenover
de Sowjet-Unie en de andere socia
listische landen de taal van dreige
menten niet kan worden gebruikt,
aldus „Waarnemer" in de „Prawda".
Het Westen beschikt over 'n veel
groter militair potentieel dan de
Sowjet-Unie. Dat is de mening van
de directeur van de inlichtingen
dienst van het Amerikaanse ministe
rie van Buitenlandse Zaken, Roger
Hilsham. „Het Westen is maar al te
vaak onder de indruk van de reus
achtige omvang der Sowj et-strijd
krachten," zo zei Hilsham in 'n toe
spraak tot de „World Affairs Coun
cil" in San Francisco. „Daardoor is
men geneigd te vergeten dat het
Westelijke militaire potentieel veel
groter is."
„De legers der communistische sa-
tellietlanden zijn niet betrouwbaar.
Het is onwaarschijnlijk dat de Sow
jet-Unie daarop zou rekenen in ge
val van vijandelijkheden. Bovendien
wordt de Sowjet-Unie geplaagd door
ernstige problemen, zoals de onte
vredenheid van de bevolking in de
satellietlanden en de economische
moeilijkheden met inbegrip van
voedseltekorten."
(Reuter)
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Tijdelijke
verbetering
Een depressie op de Oceaan ten
westen van Schotland is het afge
lopen etmaal snel dieper geworden,,
zodat zij nu omringd wordt door een
gebied met stormachtige winden. De
depressie veroorzaakt toenemende
luchtdrukdalingen op de Britse eilan
den.
Onder invloed hiervan neemt de
wind bij ons toe uit zuidwestelijke
richting. De zuidwestenwind voert
zachte en vochtige lucht aan, die uit
de subtropen afkomstig is. In deze
lucht komen naast wolkenvelden ook
enkele opklaringen voor. Over de
Oceaan stroomt langs de zuidzijde van
de depressie koelere lucht naar de
BTitse eilanden.
Het koufront, dat deze lucht be
grenst, zal morgen van het westen
uit ons land naderen. Onder invloed
hiervan neemt de kans op regen in de
loop van zaterdag weer toe. De tem
peraturen kunnen aan de voorzijde
van het front in het oosten en zuid
oosten van het land flink oplopen.
ZON. EN MAANSTANDEN
26 aug. zon op 5.41, zon onder 19.42.
H oogicaterstanden
26 Aug.: v.m. 3.12; n.m. 3.41,
KORRELTJE
Het huwelijks is als een belegerde
vesting: die er buiten zijn willen er
in, en die er in zijn willen er uit.
(Arabisch spreekwoord).
