S)e CaidóeSou/tcï/fit
NOG DIT JAAR
ONDERHANDELINGEN
OVER BERLIJN?
Algemene Vergadering van
V.N. over Bizerta
Chroesjtsjef
naar Berlijn?
Vraag is, wie initiatief moet nemen
Bloemen voor
Mama
Oostduitse boeren
„geprikkeld"
Veroordelingen
in Oost-Duitsland
TWIN!
Opening te Leiden
Adenauer
in West-Berlijn
Directeur: J F. J. M KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DINSDAG 22 AUGUSTUS 1961
51ste JAARGANG Ni
DE FRANSEN
BLEVEN WEG
Telel. 2 0 9 3 5 Red. 20015, 25594 Advert. 2 0 8 2 6 Klachten bezorging 3 3 8 3 9 (tussen 17.30 en 19.00 n.) Giro 10 30 03 Abonn. 0,59 p. w., f 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw., Franco p.p. 8.-, Adv. 17 ct p. mm., Telefoontjes 1,50
TRAANGAS AAN BERLIJNSE
SECTORGRENS
De Oostberlijnse politie heeft maan
dagavond traangas- en rookbommen
gebruik om een menigte van onge
veer honderd mensen te verspreiden,
die nabij de sectorgrens tussen Oost
en West-Berlijn luisterde naar
nieuws van een luidsprekerauto aan
de westelijke kant van de grens.
imorgen om acht uur zij]
ide Sowjetrussische jour:
ten en een hoge functionaris van het
Een woordvoerder van het Engelse ministerie van buitenlandse
zaken heeft verklaard dat nog dit jaar onderhandelingen tussen
Oost en West over de kwesties Duitsland én Berlijn zullen worden
gevoerd. Hij voegde hier aan toe niet op de hoogte te zijn van con
crete plannen. De westelijke ministers van buitenlandse zaken zul- Tr -
len elka^waars<*y<dijk in New York bij de opening van de zitting beke^TowjeSusrfsche^oumal"5
van de VN-assemblee ontmoeten, op 19 september. -ten en een hoge functionaris van he'
De werkgroep voor de kwestie-Duitsland in Washington houdt zich centrale comité van de communisti-
thans bezig met de Sowjetnota, waarin de westelijke protesten sche partij uit; Moskou per vliegtuig
tegen de Oostduitse grensmaatregelen worden verworpen. Het ant- n.aar Berlijn vertrokken. Onder hen
jo 4. o i. n -iti.lt i - zijn de hoofdredacteur van de Prav-
woord op de Sowjetnota van 3 augustus zal wellicht deze week m ^a, Paul Satoekov, Boerkov, direc-
Moskou worden overhandigd. Gevraagd of het Westen in deze nota teur van „Novosti"' en Leonid Iljit-
zal voorstellen een conferentie van ministers van buitenlandse za- sjev, chef van de afdeling „Agitprop"
ken te beleggen zei de woordvoerder dat „in een bepaald stadium
onderhandelingen noodzakelijk worden."
Later werd echter in diplomatieke kringen in Londen vernomen, dat nog
niet is beslist of het Westen het initiatief moet nemen door onderhandelin
gen voor te stellen. Dit is een van de belangrijkste punten, die de werk
groep in Washington momenteel bespreekt. Deze groep, bestaande uit ver
tegenwoordigers van de ambassades van Engeland, Frankrijk en West-
Duitsland en de Amerikaanse onderminister van buitenlandse zaken voor
Europese aangelegenheden Foy Kohier, komt maandagavond weer bijeen.
Mochten de Westelijke mogendheden besluiten het initiatief te nemen,
dan zullen zij waarschijnlijk niet een conferentie van ministers van bui
tenlandse zaken, maar contacten op lager niveau, via de diplomatieke
kanalen, bepleiten.
Britse versterkingen
aan sectorgrens
Gesproken wordt over de moge
lijkheid dat Chroesjtsjef zeer binnen
kort naar Berlijn zal gaan. Volgens
Russische journalisten zal het vre
desverdrag met Duitsland binnenkort
getekend worden. Volgens waarne
mers is de groep journalisten dezelf
de, die Chroesjtsjef op zijn wereld
reizen heeft vergezeld.
DE TWAAIF OOOffGAHBEH VAR ftffLUA
mogen sinds het sluiten van de sec
torgrens niet meer naar West-Ber-
lijn gaan.
De gemeenteraad van Oost-Berlijn
Pflntl heeft alle „grensgangers" bevolen
Verscheidene zich vóór 26 augustus te laten in-
tanks hebben maandag iu de - scbrjjveni Doen zij dit niet dan zul-
lijnse wijk Spandau stellinge ien zjj vervolgd worden. Zoals be
trokken. In Oost-Berlyn zyn de leden kgnd hebben de oostduitse autori-
van de fabrieksmilitie, die rnet de teiten de 0ostduitserSj die in West_
politie en soldaten aan de Berlijn werkten, verboden dit nog
West-Berlijn dienst hebben gedaan, l£mger te doen Ret gaat hief
om on-
teruggetrokken en voor een deel mensen.
vervangen dooT de volkspolitie. Dit
zou gebeurd zijn omdat de fabrieken De Oostduitse PTT heeft bekend-
geen mensen genoeg meer hadden om gemaakt, dat men voortaan slechts
normaal te kunnen draaien. Ver- postzegels kan kopen en telegram-
scheidene Oostduitsers zijn er zon- men kan versturen in Oost-Berlijn
dagnacht in geslaagd over de prikkel- op vertoon van de identiteitskaart,
draadversperring en de betonnen De lichtkrant, die van 1950 tot
muren te klimmen en naar West- 1959 wereldnieuws in het kort bracht
Berlijn uit te wijken. Onder hen be- aan de Westberlijnse kant van de
vond zich de burgemeester van Fal- Patsdammer Platz, is weer gaan
kensee dat vlak bij West-Berlijn ligt. draaien. Het nieuws kan tot ver in
Leden van Westduitse vakbonden Oost-Berlijn gelezen worden. In 1959
hebben maandagmorgen op wacht werd deze krant stopgezet, omdat
gestaan bij 46 van de 50 stations het verkeer tussen beide delen van
van de Berlijnse luchttram, die door Berlijn toen vrijwel met gehinderd
de Oostduitsers wordt geëexploiteerd. werd.
Met borden, waarop stond geen cent
voor de communisten, trachtten zij
de Westbelijners ervan te weerhou-
met de tram te reizen. Hun actie
heeft succes gehad, want de trams
reden vanmorgen vrijwel leeg door
West-Berlijn. Intussen hebben de
Westberlijnse autoriteiten nieuwe
buslijnen geopend, die parallel lo
pen met de tramlijn.
Russische functionarissen
naar Berlijn
Van welingelichte zijde in Mos
kou is vernomen dat een groep ho
ge Russische functionarissen dinsdag
naar Berlijn zal gaan. Men weet nog"
niet wie het zijn en wat zij in Ber
lijn zullen gaan doen.
Later is van betrouwbare zijde in
Moskou vernomen, dat er bij de hoge
functionarissen, die naar Berlijn zul
len gaan, een hoofdredacteur van een
van de grootste Russische bladen zal
zijn.
Wolfram Muellerburg, vice-voor-
zitter van het Westberlijnse parle
ment, heeft de westelijke comman
danten van Berlijn verzocht het recht
te beschermen van de zeven afge
vaardigden, die in Oost-Berlijn wo
nen, om de vergaderingen van dit
parlement bij te wonen. Deze afge
vaardigden, allen sooiaal-democraten,
Maandag stond aan de grens
tussen West- en Oost-Berlijn
een man met een bos bloemen
in zijn hand. Hij wilde zijn ja
rige vrouw aan de oostkant van
de met prikkeldraad versterkte
„Chinese .muur" verrassen.
Vergeefs probeerde hij een
communistische grenswacht te
vermurwen. Plotseling gooide
hij de bloemen over de muur
en riep tot zijn dochtertje, dat
naast mama stond: „Pak de
bloemen voor mama".
Dit was blijkbaar te veel
voor de grenswacht. Met zijn
plompe laarzen vertrapte hij 't
boeket en direct daarop richtte
hij zijn geweer op het kind.
Met moeite slaagde een West-
Bérlijnse politieman erin de
driftig geworden man, die ste
nen naar de grenswacht wilde
gooien, tot bedaren te bren
gen. De man is een grensgan-
ger, die gezien de Oostduitse
maatregelen, niet meer naar
zijn gezin in Oost-Berlijn terug
kan.
VERPLAATSING VAN
SOW JET-TROEPEN IN
OOST-DUITSLAND
Volgens de correspondent in Bonn
van de Londense „Times" hebben
ooggetuigen de laatste dagen Rus-
Omdat vele Oostduitse vee
houders geen prikkeldraad
kunnen krijgen om hun weiden
af te palen, verkeren zij in een
„geprikkelde" 'temming, naar
een Westduits inlichtingenbu
reau niet zonder leedvermaak
constateert. De oorzaak van het
tekort is te zoeken in Oost-
Berlijn, waar de politie vele
kilometers heeft moeten ge
bruiken voor de stekelige ver
sperring tussen oost en west.
Een communistische partij
functionaris te Postdam zal
tegen boeren, die zich over het
gebrek kwamen beklagen, heb
ben verklaard, dat prikkel
draad op het ogenblik voor Ber
lijn belangrijker is dan voor de
Oost-Duitse boeren.
Waarmee zij het zich dan
maar voor gezegd kunnen hou
den.
Een Oostduitse rechtbank te Pots- -r - tl- -
dam (ten westen van Berlijn) heeft sis<:he troepenverplaatsingen over de
de staaiarbeider Buhlemann veroor- wef en Per trein waargenomen zo-
deeld tot vijf jaar dwangarbeid we- ™el ™ndo™ West"BarlVn als '?nSs
gens „aanhoudende sabotage-activi- de Pjen^ei1 9°s West-
telt", aldus een maandag in Berlijn Duitsland. Hierby schunt echter geen
ontvangen nummer van het blad 5Pralca *e zlJn vaP vorsterkmg van de
„Maerkirsche Volksstimme". Buhle- Sowjet-troepen m Oost-Duitsland.
mann heeft de kraan in zijn staalfa- De correspondent meent dat deze
hriek verscheidene malen onklaar troepenbewegingen verband houden
gemaakt, waardoor de produktie P1 ?6n hergroepering der stnjd-
stagneerde. Later stichtte hij in drie grachten met het oog op mogelijke
uur tijds tot tweemaal toe brand in binnenlandse onrust en met met het
de schuur van een collectief boeren- jïslaan van een militaire aanval van
bedrijf. Ook luisterde hij steeds naar DultenaI*
de Amerikaanse zender RIAS, aldus -
het biad. Ondertekening uitgesteld
Dezelfde rechtbank veroordeelde n
een landarbeider tot drie-en-een-half VcUl AmenkaanS-KllSSlSCh
jaar dwangarbeid wegens „stelsel
matige pogingen tot ondermijning
van het moreel" van de andere ar
beiders op een collectief boerenbe
drijf. De VS hebben de ondertekening
Een Oostberlijnse rechtbank heeft van een burgerluchtvaartakkoord
maandag drie jonge Westberlijners met de Sowjet-Unie met het oog op
veroordeeld tot vrijheidsstraffen de spanning om Berlijn uitgesteld,
variërend van drie-en-een-half jaar zo heeft het Amerikaanse ministerie
tot drie jaar wegens provocerende van buitenlandse zaken maandag-
daden aan de sectorgrens in Berlijn avond bekendgemaakt.
op 13 en 14 augustus en wegens aan- Het ministerie voegde hier echter
vallen op leden van de Oostduitse aan toe, dat het een overeengekomen
Volkspolitie aan de grens. tekst van het akkoord heeft gepara-
De algemene vergadering der Ver
enigde Naties is maandagmiddag te
New York in buitengewone zitting
bijeengekomen. De bijeenkomst werd
uitgeschreven ter bespreking van het
conflict tussen Frankrijk en Tunesië
om Bizerta. De Ier Boland werd als
voorzitter herkozen. De Franse af
vaardiging zal de bijeenkomst niet
bijwonen. President de GauUe, die
hiertoe opdracht heeft gegeven, heeft
daarmede zijn ongenoegen te kennen
willen geven over de „inmenging"
door de V.N. in het negentien juli j.l.
uitgebroken Frans-Tunesisch conflict.
Men verwacht, dat de speciale zit
ting een week of tien dagen zal du
ren.
ONTWERPRESOLUTIE
31 Afrikaanse en Aziatische lan
den en Zuidslavië hebben een ont-
werp-resolutie ingediend, waarin een
beroep op de algemene vergadering
wordt gedaan het „soevereine recht
van Tunësie te erkennen om een op
roep te doen voor terugtrekking van
alle Franse strijdkrachten, die zich
thans zonder Tunesiche instemming
in het land bevinden".
De assemblee wordt voorts uitge
nodigd een resolutie van de veilig
heidsraad te onderschrijven, waarin
een oproep werd gedaan voor een
staken der vijandelijkheden en voor
een terug trekken der wederzijdse
troepen op de stellingen, die voor de
strijd werden ingenomen.
In de ontwerp resolutie wordt ten
slotte een beroep gedaan op de rege
ringen van Frankrijk en Tunesië om
onverwijld onderhandelingen te be
ginnen over het treffen van vreed-
zamen maatregelen ter verzekering
van een terugtrekken van alle Fran
se strijdkrachten van Tunesische bo
dem.
Debat
De eerste spreker, de Tunesier Mon-
gi Slim, betreurde de afwezigheid
van de Franse delegatie. Hij sprak
over de negentiende juli als een „dag
van agressie door Franse troepen, die
onze Tunesische grond bezetten". Hij
verklaarde verder, dat de Tunesische
regering „sinds 20 maart 1956 in
steeds sterkere mate heeft aangedron
gen op een terugtrekken der Franse
troepen, omdat hun aanwezigheid in
Tunesië in strijd is met de wil van
het Tunesische volk".
„De toestand in Bizerta is gevaar
lijk voor alle landen. De Tunesische
regering kan geen onderhandelingen
aanvangen, die een schijn van wet
tigheid aan de Franse aanwezigheid
op ons gebied zoudei geven", aldus
Slim.
Volgens Slim zijn er bij de ge
vechten in Bizerta, voor zover be
kend, ruim 800 mensen omgekomen
en 1155 gewond, voor het merendeel
burgers. De Fransen hebben op 22
juli, drie dagen na het uitbreken van
de gevechten, 150 lijken overgedra
gen aan de Tunesiërs. Van de mees
te lijken waren de handen op de rug
vastgebonden.
Slim zei voorts dat de Fransen Na
palm bij de gevechten hebben ge
bruikt.
Na Slim voerden het woord afge
vaardigden van Liberia, Rusland,
Ceylon, Ghana, Mali en Iran. De zit
ting is verdaagd tot dinsdag half vier
Nederlandse tijd.
luchtvaartverdrag
feerd. De overeenkomst heeft ten
doel een luchtdienst tussen de twee
hoofdsteden te openen.
Desgevraagd zei een woordvoerder
van het ministerie, dat het paraferen
inhoudt, dat men het over de tekst
van 't akkoord eens is. Dit akkoord
kan dan op een later tijdstip worden
ondertekend en uitgevoerd. Hij kon
niet zeggen of Amerika het stuk zal
ondertekenen, of wanneer dit zal ge
schieden.
Het is de tweede maal, dat de kwes
tie van de luchtvaartovereenkomst
wordt gestagneerd. De eerste keer
was dat in juli van het vorige jaar,
toen de verhouding tussen de VS en
de Sowjet-Unie na het neerschieten
van de U-2 en de RB-47 en het mis
lukken van de Parijse topconferentie
gespannen was. Op Amerikaans ver
zoek werden de onderhandelingen
tóen opgeschort.
Het was de bedoeling komend
voorjaar met de vluchten te begin
nen.
Z°'HZIH 114
je\m halve znfow!
N.V. TabaksUbritk J. Gruno Nijktrk
(Advertentie).
KORRELTJE
Een goed geweten is het paradijs.
Zo ging vanmorgen de ten
toonstelling „Landbouw in de
Randstad" open. De commissaris
van de koningin in Zuid-Hol
land, mr. J. Klaasesz, trok zijn
vest en colbert uit en verwijder
de vervolgens met mannenmacht
de hooiberg, die men voor de
ingang van het Plantsoen te Lei
den aan de Zoeterwoudsesingel
had gedeponeerd. Het is eigen
lijk geen symbolische opening
meer", dacht de commissaris
hardop, want dan zou hij aan één
vorkje voldoende hebben gehad.
Nu echter werd van hem geëist,
dat de halve berg werd opge
ruimd. Het kan wel eens zwaar
vallen, commissaris van de ko
ningin te moeten zijn. Zie ook
elders in dit nummer.
Bondskanselier Adenauer is van
ochtend voor een bezoek van 'n dag
in West-Berlijn aangekomen. Hij
werd op het vliegveld Tempelhof
begroet door burgemeester Brandt,
de bevelhebber van de Amerikaanse
strijdkrachten in West-Berlijn, ge-
neraal-majoor Watson, en de minis
ter voor zaken geheel Duitsland be
treffende, Lemmer. Minister Lem
mer woont in West-Berlijn. Enkele
honderden belangstellende hadden
zich bij het vliegveld verzameld
om getuige te zijn van de aankomst
Adenauer zal eerst een bezoek bren
gen aan het opvangcentrum Mariën-
felde en daarna de versperringen
aan de grens met Oost-Berlijn in
ogenschouw nemen.
Zoekt U een
SCHOORSTEENKLOK,
WANDKLOK of WEKKER?
v. d. WATER,
Haarlemmerstraat 207. heeft het
De beste merken:
Junghans, Kienzle, Mauthe.
(Advertentie)
Dit nummer bestaat uit 1. pagina's
Afnemend buiïg
De Bilt, dinsdag 10 uur.
Het KNMI deelt mede:
De depressie, waarvan het cen
trum vanmorgen nabij het Skagerak
was gelegen, trekt verder naar het
Oostzeegebied en wordt dan opgeno
men in het depressie-systeem boven
Noordwest Rusland. De noordweste
lijke wind neemt geleidelijk in
kracht -af. In de aangevoerde lucht
komen aanvankelijk nog enkele
buien voor, maar de buiigheid wordt
minder naarmate de rug van hogere
luchtdruk ontstaat, die van Engeland
dichterbij komt.
Bij IJsland is intussen een
nieuwe depressie verschenen, die na
morgen het weer in onze streken
zal gaan beïnvloeden.
ZON- EN MAANSTANDEN
23 aug. zon op 5.36, zon onder 19.48.
Hoogwaterstanden
23 Aug.: v.m. 12.57; n.m.