S)e CöidóeSoti^cmt
Geen westelijke tegenmaatregelen om Berlijn
Nota's bevatten slechts protesten
West-Berlijners hadden meer verwacht
Oost-Berlijn wordt met beton
dichtgemetseld
Versterking der
strijdkrachten
Om Bizerta
Tribune bezweken
Kongolese
onenigheid
Gevangenisopstand
in Amerika
Jongetje vermist
te Voorschoten
Bosbrand bedreigde
Marseille
VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1961
51ste JAARGANG
No. 15401
Directeur: J F. J. M. KOENS
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
BUREAUS: PAPENGRACHT 32
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ULBR1CHT
als metselaar
Telet 2 0 9 3 5 Bed 20015, 2 5 5 9 4- Advert. 2 0 8 2 6 Klachttn bezorfrlns 33839 (tossen 17.30 en 19.00 n.) Giro 10 30 03 Abonn. 0,59 p. w., 2,55 p. mnd., 7,50 p. kw„ Franco p.p. Adv. 17 et p. mm., Telefoontjes 1,50
DE HUNZE VI
De nota's van Engeland, Frankrijk en de Ver. Staten over Berlijn, die
gisteren in Moskou zijn overhandigd, beperken zich tot een krachtig pro
test over de sluiting van de grens tussen Oost- en West-Berlijn, aldus is
in welingelichte kringen in Parijs vernomen. Er wordt niet gerept van
mogelijke westelijke tegenmaatregelen. De nota's zijn gelijkluidend en
verzoeken de Russische regering er voor te zorgen, dat een einde wordt
gemaakt aan de onwettige maatregelen van de Oostduitse regering, aldus
is in genoemde kringen gezegd.
Volgens het partijloze blad „France Soir" hebben de drie westelijke
mogendheden voorlopig tegen het nemen van vergeldingsmaatregelen be
sloten. De Engelsen zouden het meest terughoudend zijn, maar ook de
Fransen en Amerikanen zouden naar verluidt dergelijke maatregelen voor
barig achten, aldus het Franse blad.
BEHOEDZAAMHEID
Ook de Westduitse minister van
defensie, Strauss, heeft zich uitge
sproken tegen een embargo op de
handel met Oost-Duitsland. Hij be
pleitte de „uiterste behoedzaamheid"
in de kwestie Berlijn. Strauss wees
er op, dat het handelsverdrag tussen
beide Duitslanden bepalingen bevat,
waarbij Oost-Duitsland zich ver
plicht de vrije toegang tot West-Ber
lijn te garanderen. Wie drastische
maatregelen wil, moet ook de moed
hebben te zeggen „of hij oorlog wil
of niet". Strauss zei ervan overtuigd
te zijn, dat de Sowjet-Unie geen oor
log wil, maar Chroesjtsjef moet wor
den duidelijk gemaakt, dat 't verder
gaan dan een bepaald punt conse
quenties zal hebben „die hij "kent
maar die hij niet onder ogen wil
zien".
De minister van economische za
ken, Erhard, heeft op een bijeen
komst van vertegenwoordigers van
handel en industrie en vakbonden
in Osnabruck verklaard, dat West
duitse ondernemingen niet zal wor
den verboden deel te nemen aan de
Leipziger Messe. De Bondsregering
zal Westduitsers niet beletten eco
nomische contacten met Oost-Duits
land te onderhouden. Onwettige han
delingen van het Sowjetblok mogen
geen „ondoordachte reacties" uitlok
ken, aldus minister Erhard.
Daarentegen heeft het Westduitse
verbond van werkgevers in de in
dustrie zijn leden aangeraden niet
deel te nemen aan de Leipziger
Messe.
VREDESCONFERENTIE?
Welingelichte diplomaten in'Bonn
hebben gisteren de verwachting uit
gesproken, dat de Sowjet-Unie in de
herfst of de winter van dit jaar alle
landen, die in de oorlog tegen nazi-
Duitsland gestreden hebben, zal uit
nodigen voor een vredesconferentie.
Volgens de diplomatieke kringen
wil Chroesjtsjef dat op de vredes
conferentie beide Duitse regeringen
aanwezig zijn en dat afzonderlijke
verdragen tot stand komen.
TELEURSTELLING IN W.-BERLIJN
De reactie van de Westduitse pers
op het uitblijven tot dusver van
Westelijke tegenmaatregelen naar
aanleiding van het sluiten van de
grens tussen Oost- en West-Berlijn,
varieert van teleurstelling tot berus
ting, terwijl enkele kranten blijven
eisen, dat het niet alleen bij woor
den blijft.
Het partijloze Hamburgse blad
„Die Welt" schrijft, dat afgezien van
welke politieke tegenmaatregelen
ook, het thans van belang is, dat de
zwakke reactie van het Westen (die
ten dele aan de toestand is te wij
ten) niet misverstaan wordt.
Het Düsseldorfse „Handelsblatt"
zegt, dat het Westen niet bereid
schijnt te zijn, zich te houden aan
de beginselen van vrijheid, die het
belijdt en dat het zelfs in veront
rustende mate er blijk van geeft op
gelucht te zijn, dat het niet onmid
dellijk by de gebeurtenissen is be
trokken.
De Newyorkse pers is op haar
beurt weinig ingenomen met de brief
van de Westberlijnse burgemeester
Brandt aan president Kennedy,
waarin wordt aangedrongen op „ac
tie".
De „World Telegram" noemt
Brandt „ruw en arrogant"; „The
Journal American" spreekt over
„slechte diplomatie en goedkope po
litiek".
„Men kan verwachten, schrijft 't
blad, dat de Westduitse politici in
de laatste, wilde dagen van de ver
kiezingscampagne tegen elkaar zul
len opbieden in het afwegen van
„flinke" verklaringen Gezien de gro
te spanning over het Sowjet-dreige
ment, de toegang tot Berlijn te ver
bieden, is het een gevaarlijk spel
dat zij spelen".
zond de wagen een vuurstoot uit zijn
machinepistool na, maar de drie in
zittenden bereikten ongedeerd de
Franse zone.
Volgens vluchtelingen, die in het
Westduitse opvangcentrum Giessen
aankwamen, wordt de Oostduitse po
litiemacht in de grensgebieden van
Thüringen versterkt. Mensen, die er
van verdacht worden te willen vluch
ten, worden van hun gezinnen in 't
grensgebied gescheiden en naar het
midden van het land overgebracht.
De aanleg van een tweede prikkel
draadversperring aan de grens wordt
bespoedigd en de grenspolitie maakt
een diep loopgraaf achter deze ver
sperring, aldus deze vluchtelingen.
Kardinaal ongewenst
De Oostduitse volkspolitie heeft in
de nacht van donderdag op vrijdag
de Potsdammer Platz in Berlijn let
terlijk laten dichtmetselen. Een groot
aantal Oostberlijnse metselaars richt
te in drie uur tijds een muur van
betonplaten langs de sectorgrens op.
Op de muur werden stenen met ijze
ren staven aangebracht voor prik
keldraad. Bij de meeste van de 80
vroegere doorlaatposten zijn beton
nen versperringen aangebracht.
Thans zijn nog tien posten voor voet
gangers en twee voor auto's geopend.
De versperringen bij de doorlaat
posten voor auto's zijn zodanig ge
construeerd, dat een auto langzaam,
zig-zag, moet rijden. Bij de Branden
burger Tor doet de versperring den
ken aan een grenspost tussen twee
landen. Aan de westelijke zijde is
prikkeldraad aangebracht.
Een woordvoerder van het West
berlijnse stadsbestuur heeft ver
klaard, dat Oostberlijnse arbeiders
zijn begonnen op sommige naar
West-Berlijn voerende lijnen van
de S-Bahn de rails te verwijderen.
Het S-Bahn-verkeer tussen beide
stadsdelen werd zondag gestaakt.
Westduitse en niet-Duitse auto's
kunnen zonder enige formaliteiten
naar Oost-Berlijn rijden. Westberlij-
ners, die met hun auto Oost-Berlijn
willen bezoeken, kunnen aan drie
grensovergangen en bij drie politie
bureaus een visum halen.
Oostberlijners die te voet, per
trein of met hun auto naar West-
Berlijn willen, hebben allen eenzelf
de visum nodig. Ook Westberlijners
die te voet of per trein Oost-Berlijn
willen bezoeken, krijgen eenzelfde
visum. De controle aan de doorlaat
posten is echter incidenteel.
Kardinaal kreeg geen toegang
Behalve de Evangelische bisschop
van Berlijn Dibelius, is ook de ka
tholieke aartsbisschop van München
en administrateur van het bisdom
Berlijn Julius kardinaal Döpfner
verboden Oost-Berlijn te betreden.
Kardinaal Döpfner wilde zich te voet
naar Oost-Berlijn begeven. Zowel
bisschop Dibelius als kardinaal Döpf
ner werd meegedeeld, dat hun naam
voorkwam op een lijst van onge
wenste personen.
Het Britse leger heeft donderdag
in West-Berlijn bekendgemaakt, dat
een patrouille van de Britse militai
re politie donderdagochtend door
„gewapende Oostduitsers" aan de
grens tussen de Britse sector en O.
Duitsland is aangehouden en drie
uur lang is vastgehouden. Het inci
dent gebeurde in de vroege ochtend
uren van donderdag op een plaats,
waar de grens tussen de Britse sec
tor en Oost-Duits
land niet duidelijk is aangegeven.
Dit soort incidenten heeft zich al
eerder een aantal malen voorge
daan.
Oostberlijnse artsen vluchtten
Het Westberlijnse voorlichtingsbu
reau West heeft donderdag gemeld,
dat maandag en dinsdag acht Oost
berlijnse artsen naar West-Berlijn
zijn uitgeweken. Eén van hen, prof.
Luehrs, was plaatsvervangend hoofd
van het ziekenhuis van het medi
sche en biologische instituut van de
Oostberlijnse academie van weten
schappen.
In de stadswijk Bernau reed gis
teren een vrachtauto langs de be
tonnen versperring op het wegdek
over de berm dwars door het prik
keldraad. De Oostduitse grenswacht
Amsterdams sjaaltje voor Senegalees schoon
Burgemeester en wethouders van Amsterdam hebben de Senegalese dansgroep, die op tournee in Nederland
is, woensdag op het stadhuis een ontvangst aangeboden. Foto: mr. P. Mijcksenaar, directeur van het bureau
voorlichting en representatie, bood de leden van het gezelschap een Amsterdams sjaaltje aan.
Zoals gisteren in een deel van
onze oplage werd medegedeeld, heeft
Frankrijk bekend gemaakt, dat het
zijn lucht- en landstrijdkrachten in
Frankrijk zelf en in West-Duitsland
zal versterken. Dit houdt verband
met de dreigende situatie in Berlijn.
Tegelijkertijd zijn in de Ver. Sta
ten en Engeland soortgelijke maat
regelen genomen.
In Londen heeft de Engelse rege
ring aangekondigd, dat zij de lucht
macht in Duitsland zal versterken en
een tankeenheid uit Koeweit zal te
rugtrekken om versterkingen voor
de Engelse troepen in Duitsland ter
beschikking te krijgen. Het Engelse
ministerie van luchtvaart zei, dat
een gevechtsonderdeel in West-
Duitsland „gedeeltelijk zal worden
versterkt". Bovendien zullen drie
gevechts-esquadrons, die aanvanke
lijk zouden worden teruggetrokken,
in West-Duitsland blijven.
Een woordvoerder van het Ame
rikaanse ministerie van buitenlandse
zaken zei donderdag, dat de Ver.
Staten de aankondiging van de
Franse maatregelen met goedkeuring
heeft vernomen. In diplomatieke
kringen in Washington worden de
Franse maatregelen een noodzake
lijke voorzorg genoemd, nodig ge
worden door de houding van
Chroesjtsjef ten aanzien van Berlijn
en de onzekerheid over de komende
ontwikkelingen.
President Bourguiba luidt vandaag
(vrijdag) met een rede in Sousse,
aan de kust ongeveer 120 km. ten
zuiden van Tunis, demonstraties in
geheel Tunesië in, welke drie dagen
zullen duren en gericht zijn tegen
de Franse bezetting van Bizerta.
De Neo-Destourpartij, die aan de
macht is, en andere nationale orga
nisaties hebben tot de demonstraties
opgeroepen. Het doel is uiting te ge
ven aan de vastbeslotenheid der Tu-
nesiërs om zich tegen agressie te ver
zetten en de strijd tot de definitieve
overwinning voort te zetten.
De Tunesische autoriteiten zouden
betogingen van burgers tegen de ba
sis Bizerta voorbereiden.
De campagne valt vóór het begin
van de speciale zitting van de Al
gemene Vergadering der V. N. over
Bizerta op maandag. Frankrijk heeft
reeds meegedeeld, dat zijn delegatie
de speciale zitting, die naar ver
wachting meer dan een uur zal du
ren, zal boycoten.
Tijdens een stierengevecht in Ji-
inena de la Frontera in de Spaanse
provincie Cadix is donderdagmiddag
'n^ gedeelte van de geïmproviseerde
tribunes op het gemeentelijke voet
balveld ingestort, in een val ver
scheidene meters honderden toe
schouwers meesleurend. Drie men
sen kwamen om het leven en een
vijftiental zwaar gewond.
Meer dan honderd moesten in zie
kenhuizen worden opgenomen we
gens verwondingen, die niet levens
gevaarlijk zijn. Bovendien werden
twee honderd personen ter plaatse
behandeld. Onder de doden bevond
zich een kind van vijf jaar. De doch
ter van premier Macmillan, mevr.
Catherine Amery, werd licht ge
wond.
Het stierengevecht werd gegeven
ter gelegenheid van feesten in het
Andalusische stadje. Toen de tribu
nes instortten ontstond paniek.
De Groninger kustvaarder „Hunze VI" - 140 ton - die woensdag bij het
Waddeneilandje Langeoog, voorbij de kust van Oost-Friesland, in een zware
grondzee op een kant geworpen en gezonken is. Twee opvarenden van
het scheepje worden vermist; een heeft men kunnen redden.
Volgens nauw bij de besprekin
gen tussen de regeringshoofden van
Kongo betrokken bron zijn de Kon
golese premier Adoula en de Loe-
moembistische vice-premier Gizenga
het niet eens over de post van mi
nister van defensie. Adoula wil deze
functie vervullen en Gizenga maakt
er eveneens aanspraak op. Volgens
dezelfde bron is Gizenga bang om
naar Leopoldstad te gaan uit angst
voor Moboetoe.
Zes muiters in de staatgevangenis
van Nashville in de Amerikaanse
staat Tennessee, die zich meer dan
acht uur barricadeerden in het le
vensmiddelendepot, hebben zich
donderdagavond (Amerikaanse tijd)
overgegeven, nadat zij drie minuten
hadden gekregen om aan een bevel
tot overgave gehoor te geven. 27 Gij
zelaars negentien gevangenen,
vijf bewakers en drie beambten
kwamen ongedeerd te voorschijn*
De muiters 1 wamen één voor één
naar buiten en gingen met uitge
strekte armen liggen voor een tank,
die met andere versterkingen was
aangerukt. Zij hadden geëist, dat
hun grieven zouden worden bespro
ken. De directeur weigerde hierop
in te gaan, voordat zij zich overga
ven en de gijzelaars bevrijdden. De
muiters waren lechts gewapend met
een houten pistool en pennemesjes.
Twee hunner worden als geestelijk
onevenwichtig beschouwd. Zij had
den reeds deelgenomen aan een op
stand in maart 1960, waarbij zij ne
gentien gevangenen hadden gemaakt
die zij 25 uur lang als gijzelaar vast
hielden.
Een grote bosbrand in Zuid-Frank
rijk nadert de plaats Cassis, 'n voor
stad van Marseille. Een muur van
vuur van verscheidene kilometers
was voor de bewoners van huizen
aan zee reeds aanleiding elders, een
goed heenkomen te zoeken. Duizen
den inwoners en vakantiegangers
hebben zich bij de haven verzameld.
Autobussen staan klaar om in geval
van nood de mensen te evacueren.
Het hoofdkwartier van de plodgen,
die de brand bestrijden, had in de
nacht gezegd, te hopen dat men de
brand tegen de ochtend onder con
trole zou hebben. De wind nam ech
ter in kracht toe en wakkerde het
vuur aan, waardoor de toestand vrij
dagochtend gevaarlijk werd ge
noemd. Vrijdag had de brand zich
tot op anderhalve kilometer van het
station van Cassis uitgebreid. Het
hoofdkwartier nam maatregelen ter
bescherming van de spoorlijn.
De politie reed vrijdagochtend met
luidsprekersauto's door het bedreig
de gebied om de bevolking aan te
manen kalm te blijven.
Later deelde het hoofdkwartier
mee, dat men de brand bij Cassis
onder controle heeft en dat de plaats
niet langer in gevaar is. Op de heu
vels bij Cassis woedt de brand ech
ter nog steeds. Het vuur bereikte
vrijdagochtend een opslagplaats met
munitie uit de oorlog. De munitie ont
plofte.
Ondanks uitvoerige nasporingen
is het niet gelukt een spoor te vinden
van 'n Haags jongetje, Harry Meyer,
oud 9 jaar, die sinds maandag te
Voorschoten wordt vermist.
Het signalement van het jongetje
luidt: 1.20 meter lang, blond haar,
gekleed in licht-grijs windjack en
manchesterbroek van licht-blauwe
kleur.
Het jongetje is met zijn vader uit
Den Haag gekomen en is het laatst
gezien maandagmorgen op het bouw
terrein „Adegeest" in gezelschap van
een jongen en meisje van zijn leef
tijd.
Het meisje was blond en droeg die
dag een rood jasje en een blauwe
broek.
De jongen droeg een windjack.
Deze beide kinderen kwamen tot
en met maandag dagelijks op 't
bouwterrein Adegeest en zijn er se
dertdien niet meer geweest.
De groepskommandant van de
Rijkspolitie te Voorschoten verzoekt
alle inlichtingen te verstrekken,
welke kontakt kunnen leggen met' de
beide voornoemde kinderen.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Onvast weer
De Bilt, vrijdag 10 uur.
Het KNMI deelt mede:
Op de Oceaan handhaaft zich een
omvangrijk hogedrukgebied. Op zijn
flank beweegt een nieuwe depressie
via het zeegebied tussen IJsland en
Schotland naar de Noordzee. Aan de
voorzijde van de depressie zijn zuid
westelijke winden aanwezig, die tij
delijk minder koude lucht aanvoeren.
Morgen zal er echter weer iets kou
dere lucht worden aangevoerd bij
draaiing van de wind naar het wes
ten. De windkracht neemt daarbij
toe, evenals de kans op enkele buien.
ZON- EN MAANSTANDEN
19 aug. ..on op 5.29, zon onder 19.57.
19 aug. Eerste kwartier.
Hoogwaterstanden
19 Aug.: v.m. 7.56; n.m. 8.23.
KORRELTJE
Vrouwen bewaren hun eigen ge
heimen, mannen die van anderen.
